VAN IJPEREN EN HET ARRONDISSEMENT.
Politiek, Nieuws-, Handels- en Annoncenblau
Tweede Jaar.
Zaterdag 5n Februari 1887.
Nummer 6.
Abonnementsprijs voorop betaalbaar! 4 fr. per jaar voor de stad. 4 fr. 50 voor den buiten. Per 6 maanden: 2 fr. 50. Annoncen: 15 cent. per drukregel. Rechter
lijke eerherstellingen: 1 fr. per regel. Akkoord per jaar of per maand. 10 centiemen per nummer.Afzonderlijke nummers vour artikels, enz. 8 fr. per .100.Alle
berichten van verkoopingen of andere bekendmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. De annoncen voor België, ter uitzondering der beide Vlaanderen, alsmede
die voor het buitenland worden ontvangen door den Office de Publicité, Magdalenastraat, Brussel. Men wordt verzocht alle hoegenaamde artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij en
onderteekend toe te zenden. Artikelen ongeteekend of personnaliteitén bevattende worden niet opgenomen.
Klerikale eerbied voor 't gerecht.
Vandersmissen werd tot 10 jaren dwang
arbeid veroordeeld voor moordaanslag op zij
ne wettige vrouw. De straf was veel te klein,
maar voor het oogenblik laten wij dit ter
zijde. Wij willen er alleen op wijzen dat alle
kort-en langebekte klerikale blaadjes, in vol
akkoord, de kwijtschelding vroegen voor
eenen moordenaar, en zich aldus openlijk als
de verbloemers en beschermers aanstelden
der misdaad van doodslag. Heden, meer dan
twee maanden na de 2" veroordeeling van
den klerikalen moordenaar, is deze nog niét
naar het celgevang van Leuven overgevoerd,
terwijl de veroordeelden der Assisenhoven
gewoonlijk eenige dagen na hun vonnis, te
Leuven gekerkerd worden. Voor den katho
lieken Vandersmissen is er dus uitzondering
gemaakt, en er wordt een katholiek, laf mi
nisterie gevonden, om dien schandigen toe
stand te laten voortduren.
De Malander, klerikale burgmeester van
Ronse, werd door het Beroepshof van Gent
tot 4 maanden gevang veroordeeld, om als
chef der politie zijnen plicht verzuimd, en
omzijn ministerie van notaris misbruikt te
hebben, tot het afpersen van eenen akt of
overeenkomst, welke hij stellig wist valsch
te zijn aangezien het handteeken van den h.
Grawitz afgedwongen, afgeperst was door de
muiters. De misdaad van afpersing, onder
dwang van oneerlijke middelen, staat gelijk
met dief te en bedrog.
Vandersmissen is een moordenaar.
De Malander stelt eenen nietigen (valschen)
akt op; wat is hij?
De katholieke organen van ons land, die
eerlijke nieuws- en andere bladen, vroegen
genade, vroegen gratie voor dien moordenaar
en dien diefDat is een titel, dien gij nog niet
bezaat, de titel van gratiebidders voor on
eerlijk volkje! Daar hebben wij niets tegen,
eerlijke bladen, maar wij hebben liever, dat
die genadevraag voor veroordeelde lieden in
uwe, dan in onze kolommen gevonden wor
de.
Hagij schreeuwt uwe keel droog op de
socialisten, op de ruststoorders, op de anar
chisten Maar beletten dat de veroordeelde
kwaaddoeners hunne welverdiende straf on
dergaan genade vragen voor plichtige man
nen, die eën politiek ambt vervulden, en al
dus die gratie in eene politieke partij daad
herscheppen de openbare mening trachten
gunstig té stemmen jegens die plichtigen, is
den loop des Gerechts beletten, is de uitwer
king der wetten doen ophouden, is doen zien
dat katholieke veroordeelden u nauwer aan
't hart liggen, dan eenige ongelukkige ver
dwaalden uit het Kolenland 1 Dat is regee-
ringloosheid, dat is de - prestige van het
Gerecht (basis onzerjmaatschappelijke inrich
ting) afbreken, dat is anarchisme! 1 Zelfs is
het gevaarlijker opstand tegen 's lands in
richtingen, dan de openbare muiterij van
enkele socialisten, die men onvermeestert
met eenige soldaten, dewijl men straffeloos
door de klerikale drukpers onze instellingen
ziet ondermijnen, het Gerecht hoort verden
ken en genade ziet afvragen voor hen, die
tegen orde en eerlijkheid zondigen.
Men zal zich herinneren hoe partijdig het
verslag der zaak Vandersmissen inde kalo
tebladen gedrukt werd, om de openbare me
ning op eene vrijspreking voor te bereiden.
Het Weekblad heeft te dier gelegenheid de
onpartijdigheid en de welvoegelijkheid
van eenen klerikalen konfrater aan de kaak
gesteld, door niet te loochenen aanhalingen.
Thans zouden we kunnen bewijzen hoe de
klerikale gazetten het aan boord leggen en
over manifestatiën, gratiën en protestatiën
handelen, om De Malander - ce grand ci-
toyen aan de uitwerksels des Gerechts te
ontfutselen.
Dit zou ons echter te ver leiden, en dien
grand citoyendien chef bien-aimé
zagen wij liever vergeten, onder voorwaarde
hem later als martelaar terug te vinden.
D. N. T.
Het Nederlandsch
in het middelbaar onderwijs.
(Vervolg).
1* het zal den leerling, in den nieuwen
staat van zaken onmogelijk zijn eene be-
hoorlijke kennis op te doen van de Fran-
sche taal.
Om de eerste opwerping te wederleggen,
heeft men slechts te onderzoeken, in welke
verhouding de twee landstalen, Nederlandsch
en Fransch, in wezenlijkheid onder het re
giem der niewe en zooveel gewraakte wet
tot elkander staan zullen.
Deze verhouding nu is de volgende:
Terwijl het Fransch de onderwijstaal is
en blijft voor de volgende vakken: Fransch
Latijn en Grieksch reken-, wis- 6n meet
kunde-, handelswetenschappen-, schrijf-,
leeken-, turn-, en muziekkunst, zullen in
het Nederlandsch gegeven worden de cur
sus van Nederlandsche, Duitsche en En-
gelsche talen, het dubbelvak geschiedenis-
aardrijkskunde, en de natuurwetenschap.
Daar nu, in het pas begonnen schooljaar,
de voorschriften der wet nog slechts in twee
klassen, de zevende en de zesde, volledig
worden nageleefd, terwijl zij enkel in twee
andere, de vijfde en vierde, gedeeltelijk dit
maal, worden in acht genomen, kunnen wij
het getal les-uren, in het Nederlandsch te
geven alzoo vaststellen
Voor de zevende klas of voorbereidende af-
deeling
(29 uren les in de week.)
In het Nederlandsch. I
Moedertaal 8 uren.
Geschiedenis-aardrijkskunde 3
Natuurwetenschap 1 uur.
Tosaal12 uren.
In het Fransch.
Fransch8 uren.
Rekenkunde4
Teekenkunst. 2
Gymnastiek of turnkunst 3
Totaal: 17 uren.
Voor de zesde klas .-
(33 uren les in de week.)
Leergangen in het Nederlandsch te geven:
Moedertaal 8 uren
Hoogduitsch 4
Geschiedenis-aardrijkskunde 3
Natuurwetenschap 1 uur.
Totaal16 uren.
Leergangen in hel Fransch te geven -.
Fransch8 uren.
Rekenkunde. 4
Teekenkunst. 2
Gymnastiek3
Totaal17 uren.
In de vijfde en vierde Latijnsche- en Be
roepsklassen, worden alleen de leergangen
van Nederlandsch, Duitsch en Engelsch, m
de moedertaal gegeven.
Men raadplege te dezen opzichte onder
staande opgaven
Leergangen in 't Fransch
Vijfde Beroepsklas (op 32 u.) 17 uren.
Vierde (op 32 u.) 18
Vijfde Lat. klas (op35u.) 21
Vierde (op 34 u.) 24
Leergangen in 't Nederlandsch
15 uren.
14 -
13
10
Laten wij daarbij niet uit het oog verliezen:
1° dat bij het onderricht van Duitsch en
Engelsch, het Nederlandsch slechts zoolang
gebruikt wordt, tot de scholieren in staat
zijn deze leergangen in de onderwezen taal
zelve met goed gevolg bij te wonen
2°, dat in de vijfde, vierde, derde, tweede
en eerste Beroepsklassen, het eigenlijk Ne
derlandsch taalonderwijs slechts 3 het Fransch
integendeel 8, 6 of ten minste 5 uren blijven
tellen
3U, dat, van alle andere leergangen des
programma's, alleen de vakwoorden ge
lijktijdig in beide talen moeten aangeleerd
worden, wat zeker wel voor niemand een
steen des aanstoots wezen zal,
en wij hebben een volledig beeld gegeven
van de wet van 1883 1
Welnu, wij vragen in het volle vertrou
wenwaar is er, in al deze hervormingen,
maar één enkel bewijsje op te visschen, dat
de wet van 1883 de grondige studie van het
Fransch zal verhinderen?
Is de leergang van Fransche taal afge
schaft? Worden tal van andere vakken inte
meer in het Fransch onderwezen Ant
woorden zou, na het aangevoerde, meer dan
bespottelijk zijn 1
Wordt voortgezet.)
Peuzeling.
Wij en kennen ter wereld geen blad dat
schaamteloozer de waarheid verdraait dan
het Nieuwsblad, van IJper--.
Rekening gevende èener vergadering van
bekwaamheidskiezers, meldt het onder de
aanwezigen.- M. Van Aileynnes, brouwer,
eigenaar vau Sans-Souci, ook een van de
IV»
Hewel, Nieuwsblad, dat is valsch gij
liegt-
Op 16° Januari, dag dier vergadering, heeft
M. Van Aileynnes om 8 u. nam. de stad ver
laten, en is slechts met).den trein van 10 n.
's avonds terug gekeerd. Zoodat hij dien ach-
termidd ag in den Sans-Souci. niet geweest
is. Die zaak is, in haar zelve, van weinig be
lang; maar wij willen de leugens van het
Nieuwsblad, plat drukken.
Waarom liegt gij, eerlijk blad? Zijn uwe
gewone argumenten van zulke kleine Waarde
dat gij u met leugentaal moet ophouden
Heerken lief, dat is een armoedje, moeten
liegen om te kunnen overdrijven! En welke
verergernis bij uwe boven de duizend lezers,
dié uwe leugen opgeslokt hebben met de rest?
Heeft men misschien uwe goede trouw be
drogen? Dan is uw overdrager of verklikker
die het u valsch over bracht wel plich-
tig, en gij zult in het vervolg meer op uwe
hoede moeten wezen voor zijne inlichtingen 1
Het Nieuwsblad, vraagt ons wie de
kopij geleverd heeft aan Progrès of Toe
komsten
Inderdaad iWewwwgierig blad, zulks kun
nen wij u niet zeggen. Maar zoudt gij ons
niet willen zeggen wie de kopij levert in de
stedelijke klerikale gazetten?
Wat ons betreft, en dat moogt ge weten?
onze kopij komt van eenen onlangsvertrok-
ken pastoor en van een oud-lid der katholie
ke wacht.
Als gij dus aan Beernaert vraagt dat hij
vertrekke, bevelen wij die twee opstellers
aan. Zij ook zijn de handelinge van 't geld
gewendin 't kleene»
Iets over leugentaal.
Er wordt op onze dagen schrikkelijk veel
gelogen; er bestaat bijna geene eerlijkheid
meer en op de rechtzinnigheid van eenen
klerikalen gazetier, zou ik geen dubbeltje
verwedden. Nochtans loopen die heilige
mannen zoo dikwijls buiten de schreef der
zedelijkheid, zij lachen zelfs zoo stout met het
leugen kapittel der tien geboden, dat ik mij
schamen zou een waar katholiek te zijn.
Gij zult tegen uwen naaste geen valsche
getuigenis geven I (VIII0 gebod op den berg
Sinaï).
VraagIs leugentaal zonde
Antwoord: Ja, en ook doodzonde, als de
leugen geschiedt met groote schade of hinder
van onzen naaste (Mechelsche Catechis
mus, 26® les).
V. Wat is liegen?
A. Liegen is spreken tegen zijn gemoed.
V. Strijdt de leugentaal tegen het acht
ste gebod
A. Ja, omdat wij hierdoor onzen naaste
in dwaling brengen en bijgevolg hinderen.
(Verstaat ge dat vlaamsch, klerikale schrij-
velaars
V. Kan men anders liegen dan door
woorden
A. Ja, want men liegt ook, als men door
geschrift of door andere tStekenen zijnen
naaste in dwaling brengt (Slok maar dat
broksken, kalote pennelikkers).
V. Waarom moet men zich bijzonderlijk
wachten van de gewoonte van liegen
A. Omdat zij eene schandelijke en ge
vaarlijke gewoonte is. (Hoort ge wel, heeren?
Schandelijke).
V. »"Mag men liegen om zich te veront
schuldigen of om andere menschen dienst te
bewijzen?
A. Neen; het is nooit toegelaten de min
ste leugen te doen. (Deze 5 laatste vragen en
antwoorden zijn getrokken uit den Mechel-
schen Catechismus met uitleggingen op
iedere vraag, uitgave 1859, bladz. 133, 26®
les).
Baeckelandt, de westvlaamsche sluipmoor
denaar, die te Brugge onthoofd werd, was
met liegen begonnen, vooraleer te stelen.
(Uit de grootvaderlijke herinneringen).
Men begint met het kleine,
Men eindigt met het groote. (Vlaamsch
spreekwoord).
Een leugenaar is een bedrieger, van bedrie
ger geraakt men dief, en van diefstal tot
moord is er maar één stap (zedepreek van
mijnen ouden leermeester.)
Waarom is liegen kwaad?
Men bedriegt zijnen naaste en leidt hem
wetens en willens in dwaling. Daarom is de
leugen, alhoewel door de wet ongestraft,
veroordeeld door den Godsdienst, de zedeleer
en de openbare denkwijze, 't Is niet alleen
eene slechte, maar eene laffe en eerlooze
daad. De leugenaar misbruikt het vertrouwen
zijns naasten en verliest zijnen eigen eerbied;
want hoe zich zeiven eerbiedigen als men
zijne eigene woorden niet gelooft? Zelfs die
overdrevene en ongegronde bewierookirigen,
waarmede de wereld zoo kwistig omgaat,
kunnen voor de goede zedeleer niet verrecht-
veerdigd worden. (Dit laatste is een beetie
voor de complaisante verslaggevers). De
eerlijke man is niet verplicht te zeggen wat
hij denkt, maar hij moet alles denken wat
hij zegt. (Uit de zedeleer door Ad. Franck).
Leugen is een gebaar, een woord of zelfs
de stilzwijgendheid, wanneer zulks geschiedt
met het voornemen iemand daardoor te be
driegen. (Bescherelle).
De leugen is doorschijnendmet wat oplet
tendheid ziet men er door; maar dé waarheid
langs welken kant men ze bezie blijft
steeds dezelfde. (Sénèque).
De leugen is als eene wondezij geneest,
maar het litteeken blijft er. (Persiaansch
spreekwoord).
Als deze bijdrage in de handen komt van
klerikale schrijvelaars, die zoo gestadig lie
gen om de liberalen zwart te maken en den
papenwinkel te doen bloeien, zullen hunne
ooren niet weinig ruischen, en zal ik, verza
melaar en uitpluizer, binnen korten tijd mijne
rekening krijgen.
Genade, Mijnheeren, voor eenen
Beentjenskager.
Fatsoenlijk uitgekleed.
Ik heb de eer u A en B voor te stellen.
A is een eerlijk, treffelijk man.
B is een klerikale gazetkrabber (en dat
zegt genoeg).
HET WEEKBLAD
EERSTE OPWERPING.
