VAN IJPEREN EN HET ARRONDISSEMENT. Politiek, Nieuws-, Handels- en Annoncenblad. DE FAMILIE 7 Tweede Jaar. Zaterdag 24n September 188T. Nummer 39. Jaarwedden. Thonissen's onpartijdigheid. Abonnementsprijs voorop betaalbaar: 3 fr. per jaar voor de stad. 3 fr. 50 voor den buiten. Per 6 maanden: 1 fr. 75. Annoncen: 15 cent. per drukregel. Rechter lijke eerherstellingen: 1 fr. per regel. Akkoord per jaar of per maand. 10 centiemen per nummer. Afzonderlijke nummers vo,r artikels, enz. 8 fr. per 100.Alle berichten van verkoopingen of andere bekendmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. De annoncen voor België, ter uitzondering der beide Vlaanderen, alsmede die voor het buitenland worden ontvangen door den Office de Publicité, Magdalenastraat, Brussel. Men wordt verzocht alle hoegenaamde artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij en onderteekend toe te zenden. Artikelen ongeteekend of personnaliteiten bevattende worden niet opgenomen. Over twee weken wezen wij op de profij ten, welke de verschillende kerken der stad Antwerpen opgedaan hadden gedurende het jaar 1884. Over acht dagen spraken wij van den boni, welken de verschillende pastoors van Brussel uit de waskaarsen getrokken hadden gedurende ditzelfde jaar. Voor meer dan een onder hen, moet die boni voldoende zijn om gemakkelijk te leven, zonder de tal rijke andere profijtjes te tellen, welke die pastoors in hunnen zak steken. Maar voor die arme dutsen, navolgers van den armen Christus die geenen steen had om zijn hoofd op te rusten, zijn die sommen on voldoende. Ziehier de officiêele cijfers der jaarwedden dier zelfde Brusselsche pastoors. Deze cijfers vonden wij in eene statistiek, opgemaakt door den heer Alfried Mabille, divisieoverste van het Openbaar Onderwijs en der Schoone Kunsten bij het Gemeente bestuur van Brussel Past. der Minimen fr. 3.982 woning grat. van St Niklaas 3.743 - der Rijke Klaren 5.361 van Ste Katharina 6.636 van 't Beggijnhof, 6.866 van Pinistère 8.004 van den Zavel 6.854 v. d. Bon Secours 8.030 der Kapel 9.515 Yan Ste Goedele 13.087 van St Jaak op Caudenberg 15.603 Zoodat de pastoors van Ste Goedele en van St Jaak op Caudenberg, met hunne jaarwed de, de waskaarsen en andere winsten, rond de dertig duizend franks trekken, (zie daarover ons artikel van Zaturdag 11.) 't is te zeggen meer dan een minister of gouverneur (21.000 fr.), meer dan de bisschop (16,000 fr.), meer dan de voorzitter van het Verbrekings hof (16,000 fr.), meer dan welkdanige bur gerlijke ambtenaar! 't Is schandel Moet het ons dan verwonderen, dat de katholieken zooveel kunnen bij middel van het geld? En zeggen dat die mannen zooveel winnen, met 's morgens, vóór het geheel klaar is, Twaalfde vervolg. Leonida had een leeraar van Vlaamsche taal noodig, daar zij in de kostschool juist het minst in dit vak had mogen opdoen. Op aanbeveling van een vanConfucius' vrienden, werd de jonge van Haeren als vervlaamscher ten huize des heeren Grijpzout toegelaten, hoewel het hoofd der firma, een trouw lezer der Chroniquevoor princiep had dat al dat geraas over de moedertaal eens volks het werk was van een hoopje gekken en kluch- tigaards. Confucius die van Haeren algauw had leeren begrijpen, nam hem graag onder zijne vertrouwde op, en het duurde niet lang eer de kunstkenner nooit op straat kon gezien worden zonder den professor aan zijne zijde. Hunne vriendschap was niet deze der jonge lui, die zich te zamen loopen vermaken; zij was van beter allooi; zij steunde op weder- zijdsche achting en wetenschap. Leonida, van haren kant, bestudeerde de Vlaamsche taal, maar wat zij nog beter be studeerde was het karakter haars professors, en de gevolgtrekkingen dier inwendige stu die waren; dat het meisje den jongen heer gansch naar haren smaak vond; dat zij in eenige apen trekken op een theater.pardon! eenige ceremoniën op een altaar te verrichten; terwijl een arme briefdrager den heelen dag loopt voor een klein loon, terwijl een gen darm honderdmaal zijn leven blootstelt voor eene kleine solde, terwijl de dorpsonderwij zer zich tusschen eenen hoop bengels uitput en afmat voor eene magere jaarwedde Indien dees artikel gelezen wordt door eenen magistraat, dan zal de man zeker in zich zeiven mompelen: «Sapristi! De pas toors van Brussel winnen meer dan ik! Inderdaad, hier volge de tabel der jaarwed den onzer magistraten 1. Verbrekingshof. Eerste voorzitter en procureur- generaal, fr. 16.000 Voorzitter eener kamer, 13.000 Raadsheer^ 11.250 Advokaten-generaal, 12.000 Hoofdgreffler, 7.000 Hulpgreffiers, 4.500 2. Beroepshoven. Eerste voorzitter en procureur- generaal, fr. 11,250 Voorzitters eener kamer, 8,500 Eerste advokaten-generaal. 8.500 Raadsheeren, 7.500 Tweede advokaat-generaal, 8.000 Substituut van den adv. gen.7.000 Hoofdgreffiers, 5.000 Hulpgreffiiers, 4.000 3. Rechtbanken van eersten aanleg. Voorzitter en procu- 1* kl. 2e kl. 3* kl. reur des Konings, fr. 7.500 7.000 6.000 Ondervoorzitter, 6.500 5.500 Onderzoeksrechter, 5.500 5.000 4.500 Rechter en substituut, 5.000 4.500 4.000 Greffier, 3.200 3.200 3.200 Hulpgreffiers, 3.000 2.800 2.600 4. Koophandelsrechtbanken. Greffiers, fr. 1.200 Hulpgreffiers, 1.000 4. Vredegerecht. Vrederechter, fr. 3.000 Greffier, 1.500 Eene kleine vergelijking is voldoende, om hem het ideaal van den man begon te zien, zooals zij dien gedroomd had; dat zij alles aanwendde om zich in zijne schatting op te dringen, en zich zoo aangenaam voordeed als zij maar kon. Frans van Haeren echter had voor al het lieve der verrukkelijke maagd oog noch oor, of althans scheen er geen te hebben, want hij behield, hoewel met veel beminnelijkheid, steeds den afstand door welken hij dacht van zijne schoone leerlinge gescheiden te zijn. Zoo kwam het ook, dat hij aan Mej. Leo nida les gaf, niet in eenige geschiedkundige wetenschapmaar wel in Nederlandsche letterkunde, want de jonge jufvrouw had vernomen dat de Vlaamsche taal in hoogere familiën reeds als van zeer goeden toon werd beschouwd, ja, dat de prinsen aan het Hof ze spraken, en daar ze steeds aan de spits wilde staan van de damenwereld waar de beste smaak heerschte, nu wilde zij ook, zoo zegde zij 't aan haar papa, de Nederlandsche taal aanleeren; en dit grondig. M. Grijpzout, die steeds in de overtuiging had geleefd, dat het Vlaamsch enkel goed w as om het werkvolk te beknorren, alsmede voor dezen die krabben en eiers verkoo- pen, viel schier omverre toen hij kennis nam met die nieuwe uitdrukking van den wil zijner lieve dochter. Doch dien wil tegen stribbelen kon het beroemd hoofd der firma te zien dat de Brusselsche pastoors (met jaar wedde, waskaarsen en andere winsten) meer trekken dan onze magistraten en rechtsge leerden van 't Verbrekingshof, waar het nochtans allen mannen zijn van wetenschap, die aan het land de grootste diensten bewij zen. Wat de magistraten der beroepshoven en lagere rechtbanken betreft, allen trekken min dan bovengemelde pastoors. Niet dat wij beweren dat de magistraten iets te kort hebben; neen, maar die papen hebben veel te veelWanneer zullen de liberalen hand in hand werken, om ten gauwste mogelijk we derom lot meerderheid te geraken en dan de volledige scheiding van Staat en Kerk te bewerkstelligen? D. N. T. Over omtrent twee maanden, deed eeh onzer medewerkers in een hoofdartikel uit schijnen, welke de waarde is van het kleri kaal onderwijs, hoe gemakkelijk men in de bisschoppelijke normaalscholen een diploom krijgt, en hoe onkundig de groote meerder heid der katholieke schoolmeesters waren, wanneer het er op aankwam in 1886 hun exaam af te leggen, om met de wet van 1884 in regel te zijn. (Zie Weekblad Yan 30n Juli 1887.) Wat dit laatste punt betrof, waren de in lichtingen teenemaal officieel en uit het Beknopt Verslag der Kamerdebatten over genomen. Het Nieuwsblad dat weinig kans zag om dit artikel af te breken, bepaalde zich in drie lijnen, met te zeggen dat het ging antwoor den, als het den uitslag van de wedstrijd tus schen de lagere scholen zou kennen. We voelden aanstonds waar den hond ge bonden lag; want in de veronderstelling dat de klerikale scholen zouden boven liggen in den wedstrijd, ging het Nieuwsblad victorie roepen, en zou met cijfers en behaalde onder scheidingen bewijzen, dat het katholiek on derwijs bij het officieele niet achter stond. Maar in de huidige inrichtingen, wat be- teekenen nog de wedstrijden? vVij zijn de eersten niet, die hunne volledige afschaffing niet. Hij had goed Montezuma, Paul de Cock en andere namen aan te halenwelke bj als godheden der oudheid deed doorgaan, om zijn afkeer voor de taal zijner moeder te ver rechtvaardigen, Leonida lachte keelgaten uit en riep, terwijl zij met het voetje stampte, dat zij wilde... Dat was steeds het afdoend argument voor hetwelk de man der Colla Grijpzoutiana terugdeinsde. Leonida deed grooten voortgang in hare studie, daar zij niet enkel deze, maar ook haren meester binnen korten tijd had lief gekregen, 't Is de eeuwige geschiedenis van een jong hart dat klopt in de nabijheid van een ander idem, vooral wanneer dit idem in een zoo beminnelijk mensch woont als M. Frans was. Deze zou zijn leven voor zijne schoone leerlinge hebben opgeofferd, maar hij was er verre van af te vermoeden, dat de lieve maagd in hem iets anders zien kon, dan een arm lesgever, die, aan zooveel per cachet zijne wetenschap verkoopen moet. Ook sloeg Leonida's jongensachtige vrijheid van doen en zeggen hem uit zijn lood. Zij behandelde hem als ware hij haar tweelings broeder geweest. Naïef als een kind kon zij hem vragen stellen; hem innige gewaarwor dingen en wederwaardigheden vertellen oordeelen, beoordeelen en veroordeelen zoo als een meisje enkel in de tegenwoordigheid zouden vragen, omdat er zoo dikwijls ge knoeid en gekonkelfoesd wordt. Wij hebben mededeeling gekregen van de tabel der onderzoeksraden of jurys, en 't is een meesterstuk van partijdigheid en jezui- tisrn. Verbeeldt u eenen hoofdopziener, als voorzitter, bijgestaan door eenige officieele onderwijzers en door evenveel kalote school meesters. Steekt u echter in 't hoofd niet dat de aangeduide officieele onderwijzers hier li beralen zijn. Het publiek, ziende dat het officieel onder wijs in zekere mate vertegenwoordigd is, zou kunnen denken dat de liberalen ook een beetje van den koek hebben en mogen mee praten, maar neen, die officieele onderwijzers zijn, in bijna al de gevallen, de hoofdonder wijzers van de aangenomene gemeenteschool eener katholieke stad of gemeente't zijn dus officieele klerikale. Wanneer het nu gebeurt dat de hoofdop ziener-voorzitter ook een klerikaal is, wij vragen het u. Kan een onderzoeksraad onpar tijdig zijn, wanneer hij samengesteld is uit eenen officieelen klerikalen voorzitter, uit officieele klerikale bijzitters en uit vrije kle rikale nakijkers of gapers En gelooft niet dat wij hier de zaak verzwaren, wanneer wij beweren dat er jurys zijn, die uitsluitend uit klerikalen samengesteld zijnneen, wij zou den bovendien niet ver moeten zoeken om er zoo een specimen onder de hand te hebben Daaruit blijkt dat Thonissen de onpartijdig heid in persoon is Wij zijn de eenigsten niet, die tegen zulke verregaande partijdigheid protest aanteeke- nen, want ziehier wat de Opinion van Ant werpen daarover schrijft Wij vernemen dat de jury, gelast met het onderzoek van het werk der leerlingen uit de Brusselsche gemeentescholen, sedert eenige dagen te Antwerpen vergaderd is. Deze jury is uit dertien leden samenge- steld en voorgezeten door M. De Vreese, hoofdopziener. 't Schijnt dat meest al de leden tot de klerikale partij behoorenonder hen is er zelfs een broertje, bestuurder eener vrije school te Doornik. van beste vriendinnen doet. Heel dikwijlsliet zij hare rijke verbeelding op den draf gaan, schiep zich allerlei luchtkasteelen, bouwde veronderstellingen op hypothesen, dweepte met alles wat haar treffen kon, kortom gaf hare dichterlijke fantazij den vrijen teugel. En wanneer de leermeester zich dan het minste glimlachje durfde vermeten, dan was het een woordenwisseling waar geen einde aan kwam. Frans voelde zich als geprikkeld over al die onervarenheidover al die drogbeelden den kouden adem der redenee ring en der werkelijkheid te blazen, en maar al te vaak, tegenover het 't moet zoo wezen het is anders te komen plaatsen. Dan kon Leonida tegen de wanbegrippen en vooroordeelen der maatschappij een lang uur opdreunen, tot ze eindelijk uitriep, dat ze er ook wel meê lachte, en vond dat de les lang genoeg geduurd had en dat M. Frans nu wel zeker zoo beleefd zou willen zijn haar op eene wandeling met haar poney-sjees naar 't Bosch-ter-Kameren te vergezellen, iets wat de professor niel durfde weigeren, al wist hij wel dat het hoofd der firma liefst op de wan deling miste, daar Leonida alsdan haar papa veroordeelde op het achterbankje der sjees te zitten, iets wat den vermaarden invtholo- gist in zijne spijsverteering stoorde. Wordt voortgezet. HET WEEKBLAD

HISTORISCHE KRANTEN

Het weekblad van Ijperen (1886-1906) | 1887 | | pagina 1