VAN IJPEREN EN HET ARRONDISSEMENT.
Politiek, Nieuws-, Handels- en Annoncenblad.
DE FAMILIE
7
Tweede Jaar.
Zaterdag 24n September 188T.
Nummer 39.
Jaarwedden.
Thonissen's onpartijdigheid.
Abonnementsprijs voorop betaalbaar: 3 fr. per jaar voor de stad. 3 fr. 50 voor den buiten. Per 6 maanden: 1 fr. 75. Annoncen: 15 cent. per drukregel. Rechter
lijke eerherstellingen: 1 fr. per regel. Akkoord per jaar of per maand. 10 centiemen per nummer. Afzonderlijke nummers vo,r artikels, enz. 8 fr. per 100.Alle
berichten van verkoopingen of andere bekendmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. De annoncen voor België, ter uitzondering der beide Vlaanderen, alsmede
die voor het buitenland worden ontvangen door den Office de Publicité, Magdalenastraat, Brussel. Men wordt verzocht alle hoegenaamde artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij en
onderteekend toe te zenden. Artikelen ongeteekend of personnaliteiten bevattende worden niet opgenomen.
Over twee weken wezen wij op de profij
ten, welke de verschillende kerken der stad
Antwerpen opgedaan hadden gedurende het
jaar 1884. Over acht dagen spraken wij van
den boni, welken de verschillende pastoors
van Brussel uit de waskaarsen getrokken
hadden gedurende ditzelfde jaar. Voor meer
dan een onder hen, moet die boni voldoende
zijn om gemakkelijk te leven, zonder de tal
rijke andere profijtjes te tellen, welke die
pastoors in hunnen zak steken.
Maar voor die arme dutsen, navolgers van
den armen Christus die geenen steen had om
zijn hoofd op te rusten, zijn die sommen on
voldoende. Ziehier de officiêele cijfers der
jaarwedden dier zelfde Brusselsche pastoors.
Deze cijfers vonden wij in eene statistiek,
opgemaakt door den heer Alfried Mabille,
divisieoverste van het Openbaar Onderwijs
en der Schoone Kunsten bij het Gemeente
bestuur van Brussel
Past. der Minimen fr. 3.982 woning grat.
van St Niklaas 3.743 -
der Rijke Klaren 5.361
van Ste Katharina 6.636
van 't Beggijnhof, 6.866
van Pinistère 8.004
van den Zavel 6.854
v. d. Bon Secours 8.030
der Kapel 9.515
Yan Ste Goedele 13.087
van St Jaak op
Caudenberg 15.603
Zoodat de pastoors van Ste Goedele en van
St Jaak op Caudenberg, met hunne jaarwed
de, de waskaarsen en andere winsten, rond
de dertig duizend franks trekken, (zie
daarover ons artikel van Zaturdag 11.) 't is te
zeggen meer dan een minister of gouverneur
(21.000 fr.), meer dan de bisschop (16,000 fr.),
meer dan de voorzitter van het Verbrekings
hof (16,000 fr.), meer dan welkdanige bur
gerlijke ambtenaar! 't Is schandel Moet het
ons dan verwonderen, dat de katholieken
zooveel kunnen bij middel van het geld?
En zeggen dat die mannen zooveel winnen,
met 's morgens, vóór het geheel klaar is,
Twaalfde vervolg.
Leonida had een leeraar van Vlaamsche
taal noodig, daar zij in de kostschool juist
het minst in dit vak had mogen opdoen. Op
aanbeveling van een vanConfucius' vrienden,
werd de jonge van Haeren als vervlaamscher
ten huize des heeren Grijpzout toegelaten,
hoewel het hoofd der firma, een trouw lezer
der Chroniquevoor princiep had dat al dat
geraas over de moedertaal eens volks het
werk was van een hoopje gekken en kluch-
tigaards.
Confucius die van Haeren algauw had
leeren begrijpen, nam hem graag onder zijne
vertrouwde op, en het duurde niet lang eer
de kunstkenner nooit op straat kon gezien
worden zonder den professor aan zijne zijde.
Hunne vriendschap was niet deze der jonge
lui, die zich te zamen loopen vermaken; zij
was van beter allooi; zij steunde op weder-
zijdsche achting en wetenschap.
Leonida, van haren kant, bestudeerde de
Vlaamsche taal, maar wat zij nog beter be
studeerde was het karakter haars professors,
en de gevolgtrekkingen dier inwendige stu
die waren; dat het meisje den jongen heer
gansch naar haren smaak vond; dat zij in
eenige apen trekken op een theater.pardon!
eenige ceremoniën op een altaar te verrichten;
terwijl een arme briefdrager den heelen dag
loopt voor een klein loon, terwijl een gen
darm honderdmaal zijn leven blootstelt voor
eene kleine solde, terwijl de dorpsonderwij
zer zich tusschen eenen hoop bengels uitput
en afmat voor eene magere jaarwedde
Indien dees artikel gelezen wordt door
eenen magistraat, dan zal de man zeker in
zich zeiven mompelen: «Sapristi! De pas
toors van Brussel winnen meer dan ik!
Inderdaad, hier volge de tabel der jaarwed
den onzer magistraten
1. Verbrekingshof.
Eerste voorzitter en procureur-
generaal, fr. 16.000
Voorzitter eener kamer, 13.000
Raadsheer^ 11.250
Advokaten-generaal, 12.000
Hoofdgreffler, 7.000
Hulpgreffiers, 4.500
2. Beroepshoven.
Eerste voorzitter en procureur-
generaal, fr. 11,250
Voorzitters eener kamer, 8,500
Eerste advokaten-generaal. 8.500
Raadsheeren, 7.500
Tweede advokaat-generaal, 8.000
Substituut van den adv. gen.7.000
Hoofdgreffiers, 5.000
Hulpgreffiiers, 4.000
3. Rechtbanken van eersten aanleg.
Voorzitter en procu- 1* kl. 2e kl. 3* kl.
reur des Konings, fr. 7.500 7.000 6.000
Ondervoorzitter, 6.500 5.500
Onderzoeksrechter, 5.500 5.000 4.500
Rechter en substituut, 5.000 4.500 4.000
Greffier, 3.200 3.200 3.200
Hulpgreffiers, 3.000 2.800 2.600
4. Koophandelsrechtbanken.
Greffiers, fr. 1.200
Hulpgreffiers, 1.000
4. Vredegerecht.
Vrederechter, fr. 3.000
Greffier, 1.500
Eene kleine vergelijking is voldoende, om
hem het ideaal van den man begon te zien,
zooals zij dien gedroomd had; dat zij alles
aanwendde om zich in zijne schatting op te
dringen, en zich zoo aangenaam voordeed
als zij maar kon.
Frans van Haeren echter had voor al het
lieve der verrukkelijke maagd oog noch oor,
of althans scheen er geen te hebben, want
hij behield, hoewel met veel beminnelijkheid,
steeds den afstand door welken hij dacht van
zijne schoone leerlinge gescheiden te zijn.
Zoo kwam het ook, dat hij aan Mej. Leo
nida les gaf, niet in eenige geschiedkundige
wetenschapmaar wel in Nederlandsche
letterkunde, want de jonge jufvrouw had
vernomen dat de Vlaamsche taal in hoogere
familiën reeds als van zeer goeden toon werd
beschouwd, ja, dat de prinsen aan het Hof ze
spraken, en daar ze steeds aan de spits wilde
staan van de damenwereld waar de beste
smaak heerschte, nu wilde zij ook, zoo zegde
zij 't aan haar papa, de Nederlandsche taal
aanleeren; en dit grondig.
M. Grijpzout, die steeds in de overtuiging
had geleefd, dat het Vlaamsch enkel goed
w as om het werkvolk te beknorren, alsmede
voor dezen die krabben en eiers verkoo-
pen, viel schier omverre toen hij kennis nam
met die nieuwe uitdrukking van den wil
zijner lieve dochter. Doch dien wil tegen
stribbelen kon het beroemd hoofd der firma
te zien dat de Brusselsche pastoors (met jaar
wedde, waskaarsen en andere winsten) meer
trekken dan onze magistraten en rechtsge
leerden van 't Verbrekingshof, waar het
nochtans allen mannen zijn van wetenschap,
die aan het land de grootste diensten bewij
zen. Wat de magistraten der beroepshoven
en lagere rechtbanken betreft, allen trekken
min dan bovengemelde pastoors. Niet dat
wij beweren dat de magistraten iets te kort
hebben; neen, maar die papen hebben veel te
veelWanneer zullen de liberalen hand in
hand werken, om ten gauwste mogelijk we
derom lot meerderheid te geraken en dan de
volledige scheiding van Staat en Kerk te
bewerkstelligen? D. N. T.
Over omtrent twee maanden, deed eeh
onzer medewerkers in een hoofdartikel uit
schijnen, welke de waarde is van het kleri
kaal onderwijs, hoe gemakkelijk men in de
bisschoppelijke normaalscholen een diploom
krijgt, en hoe onkundig de groote meerder
heid der katholieke schoolmeesters waren,
wanneer het er op aankwam in 1886 hun
exaam af te leggen, om met de wet van 1884
in regel te zijn. (Zie Weekblad Yan 30n Juli
1887.)
Wat dit laatste punt betrof, waren de in
lichtingen teenemaal officieel en uit het
Beknopt Verslag der Kamerdebatten over
genomen.
Het Nieuwsblad dat weinig kans zag om
dit artikel af te breken, bepaalde zich in drie
lijnen, met te zeggen dat het ging antwoor
den, als het den uitslag van de wedstrijd tus
schen de lagere scholen zou kennen.
We voelden aanstonds waar den hond ge
bonden lag; want in de veronderstelling dat
de klerikale scholen zouden boven liggen in
den wedstrijd, ging het Nieuwsblad victorie
roepen, en zou met cijfers en behaalde onder
scheidingen bewijzen, dat het katholiek on
derwijs bij het officieele niet achter stond.
Maar in de huidige inrichtingen, wat be-
teekenen nog de wedstrijden? vVij zijn de
eersten niet, die hunne volledige afschaffing
niet. Hij had goed Montezuma, Paul de Cock
en andere namen aan te halenwelke bj als
godheden der oudheid deed doorgaan, om
zijn afkeer voor de taal zijner moeder te ver
rechtvaardigen, Leonida lachte keelgaten uit
en riep, terwijl zij met het voetje stampte,
dat zij wilde...
Dat was steeds het afdoend argument voor
hetwelk de man der Colla Grijpzoutiana
terugdeinsde.
Leonida deed grooten voortgang in hare
studie, daar zij niet enkel deze, maar ook
haren meester binnen korten tijd had lief
gekregen, 't Is de eeuwige geschiedenis van
een jong hart dat klopt in de nabijheid van
een ander idem, vooral wanneer dit idem in
een zoo beminnelijk mensch woont als M.
Frans was. Deze zou zijn leven voor zijne
schoone leerlinge hebben opgeofferd, maar
hij was er verre van af te vermoeden, dat
de lieve maagd in hem iets anders zien kon,
dan een arm lesgever, die, aan zooveel per
cachet zijne wetenschap verkoopen moet.
Ook sloeg Leonida's jongensachtige vrijheid
van doen en zeggen hem uit zijn lood. Zij
behandelde hem als ware hij haar tweelings
broeder geweest. Naïef als een kind kon zij
hem vragen stellen; hem innige gewaarwor
dingen en wederwaardigheden vertellen
oordeelen, beoordeelen en veroordeelen zoo
als een meisje enkel in de tegenwoordigheid
zouden vragen, omdat er zoo dikwijls ge
knoeid en gekonkelfoesd wordt.
Wij hebben mededeeling gekregen van de
tabel der onderzoeksraden of jurys, en 't is
een meesterstuk van partijdigheid en jezui-
tisrn. Verbeeldt u eenen hoofdopziener, als
voorzitter, bijgestaan door eenige officieele
onderwijzers en door evenveel kalote school
meesters. Steekt u echter in 't hoofd niet dat
de aangeduide officieele onderwijzers hier li
beralen zijn.
Het publiek, ziende dat het officieel onder
wijs in zekere mate vertegenwoordigd is, zou
kunnen denken dat de liberalen ook een
beetje van den koek hebben en mogen mee
praten, maar neen, die officieele onderwijzers
zijn, in bijna al de gevallen, de hoofdonder
wijzers van de aangenomene gemeenteschool
eener katholieke stad of gemeente't zijn
dus officieele klerikale.
Wanneer het nu gebeurt dat de hoofdop
ziener-voorzitter ook een klerikaal is, wij
vragen het u. Kan een onderzoeksraad onpar
tijdig zijn, wanneer hij samengesteld is uit
eenen officieelen klerikalen voorzitter, uit
officieele klerikale bijzitters en uit vrije kle
rikale nakijkers of gapers En gelooft niet dat
wij hier de zaak verzwaren, wanneer wij
beweren dat er jurys zijn, die uitsluitend uit
klerikalen samengesteld zijnneen, wij zou
den bovendien niet ver moeten zoeken om er
zoo een specimen onder de hand te hebben
Daaruit blijkt dat Thonissen de onpartijdig
heid in persoon is
Wij zijn de eenigsten niet, die tegen zulke
verregaande partijdigheid protest aanteeke-
nen, want ziehier wat de Opinion van Ant
werpen daarover schrijft
Wij vernemen dat de jury, gelast met
het onderzoek van het werk der leerlingen
uit de Brusselsche gemeentescholen, sedert
eenige dagen te Antwerpen vergaderd is.
Deze jury is uit dertien leden samenge-
steld en voorgezeten door M. De Vreese,
hoofdopziener.
't Schijnt dat meest al de leden tot de
klerikale partij behoorenonder hen is er
zelfs een broertje, bestuurder eener vrije
school te Doornik.
van beste vriendinnen doet. Heel dikwijlsliet
zij hare rijke verbeelding op den draf gaan,
schiep zich allerlei luchtkasteelen, bouwde
veronderstellingen op hypothesen, dweepte
met alles wat haar treffen kon, kortom gaf
hare dichterlijke fantazij den vrijen teugel.
En wanneer de leermeester zich dan het
minste glimlachje durfde vermeten, dan was
het een woordenwisseling waar geen einde
aan kwam. Frans voelde zich als geprikkeld
over al die onervarenheidover al die
drogbeelden den kouden adem der redenee
ring en der werkelijkheid te blazen, en maar
al te vaak, tegenover het 't moet zoo
wezen het is anders te komen plaatsen.
Dan kon Leonida tegen de wanbegrippen en
vooroordeelen der maatschappij een lang uur
opdreunen, tot ze eindelijk uitriep, dat ze er
ook wel meê lachte, en vond dat de les lang
genoeg geduurd had en dat M. Frans nu wel
zeker zoo beleefd zou willen zijn haar op eene
wandeling met haar poney-sjees naar 't
Bosch-ter-Kameren te vergezellen, iets wat
de professor niel durfde weigeren, al wist hij
wel dat het hoofd der firma liefst op de wan
deling miste, daar Leonida alsdan haar papa
veroordeelde op het achterbankje der sjees
te zitten, iets wat den vermaarden invtholo-
gist in zijne spijsverteering stoorde.
Wordt voortgezet.
HET WEEKBLAD