VAN IJPEREN EN HET ARRONDISSEMENT.
Politiek, Nieuws-, Handels- en Annoncenblad.
Tweede Jaar. Zaterdag 8" October 188T. Nummer 41.
De Kiezing van 16 October.
MM. G. de Stuers,
Brunfaut,
Gravet,
Poupart,
Vermeulen,
Parsy,
Van Eeekhout.
Rood en blauw.
Op politieken grond.
De politieke Priester.
De wet tegen de herbergiers.
Iets voor de brouwers.
Abonnementsprijs voorop betaalkaart 3 fr. pm- jaar voor do stad. 3 fr. 50 voor den buiten. Per 6 maanden: 1 fr. 75. Anuoncent 15 cant, per drukregel. Rechter
lijke eerherstellingen: 1 fr. per regel, -r- Akkoord per jaar of per maand. 10 centiemen per nummer. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 8 fr. per 100. Allo
berichten van verkoop!ngen of andere bekendmakingen ten bureeie dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. De annoncen voor België, ter uitzondering der beide Vlaanderen, alsfaiede
die voor het buitenland worden ontvangen door den Office de Pubücité, Magdalenastraat, Brussel. Men wordt verzocht alle hoegenaamde artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij en
onderteekend toe te zenden. Artikelen ongeteekend of personnalitoiteu bevattende worden niet opgenomen.
Nog eenige dagen scheiden ons van de
kiezing
Nog eenige dagen, en de neringdoeners
gaan den katholieken kunnen bewijzen,
dat zij van zulke mannen niet willen.
Nog eenige dagen, en de herbergiers, die
meer dan alle anderen vervolgd en den
duivel zouden aangedaan worden, zullen de
koorde, welke rond hunnen hals wil leggen
en die de kaloten na de kiezing zouden
toesnoeren, zij zullen, zeggen wij, gelegen
heid hebben om die koord door te snijden
en de kaloten te beletten den stiel van de
herbergiers onmogelijk te maken.
Nog eenige dagen, en de ambtenaren, zoo
van Staat, Provincie als Stad, zullen kunnen
toonen, dat zij allen solidaarlijk getroffen
zouden worden wanneer hunne kollega's uit
partijgeest vervolgd, en uit partijgeest bena-
deeligd of hunne toekomst verbrijzeld zou
worden.
Nog eenige dagen, en de werkman, die
bekwaamheidskiezer is, zal door zijne steqi
aan de kaloten kunnen zeggen, dat het eenp
schande en wraakroepende zonde is, wetten
te maken die het laatste stukje vleesch
uit zijnen mond stelen.
Nog eenige dagen, en de landbouwers, die
zich meer dan eens door de priesters en d,e
fanatieke katholieken hebben laten bedrie
gen, zullen een kiesbulletijn samenstellen,
dat aan Surmont en consoorten zal bewijzen,
dat de wet op het hoornvee eene ware foppe
rij is, welke alleenlijk dient om de grootje
inkomsten van den Propriétaris niet te
verminderen, en den boer te zamen met
zijnen werkman des te beter uit te zuigen;
hun bulletijn zal aan de rijke Surmont,
Struye.enz. zeggen vermindert onze
pachten, want al de eigendom
men (proprieteiten) zijn gedaald
in waarde, en laat die een der
tigtal jaren dienen naar onzen
kens.
Moed, lasteribetalers en neringdoeners!
Moed, herbergiers en ambtenaren!' Moed,
werklieden en landbouwers! Moed, gij allen
IJperlingen, die den bloei en den vooruit
gang van onze stad ter harte neemtde kie
zing van 16 October biedt zich in de beste
voorwaarden aan, en alles laat ons hopen
dat de liberale lyst met eene verplet
terende meerderheid zal doorgaan.
STEMT DUS VOOR
Stemme: Lourd.es
We zijn maar eenige dagen meer vóór de
stemming. Langs alle zijden hoort men
spreken over kandidaten en verlangden uit
slag. De katholieken, bewerende den strijd
aan te gaan op politieken grond, zeggen niet
wat ze zullen doen op materieel gebied.
Maar, wat zullen ze dan wel doen? zult gij
mij vragen. Ohmet een pennestreep, met
eenen voetstap alles vernietigen wat we
langzamerhanddoor aanhoudendheid en
moed verkregen hebben.
Onze scholen, waar, dank aan een wijs
bestuur, onze werkmanskinderen eene vol
doende opvoeding genieten, zullen ze in han
den geven van broertjes en liefdezusters, die
ze tot eenen graad zullen brengen waar bijna
alle broertjesscholen heden zijn.
Wat zal er, onder een katholiek bestuur,
geworden van onze liefdadigheidsgestichten?
Dank aan ons liberaal gemeentebestuur
hebben die gestichten menigvuldige verbete
ringen ondergaan: En met fierheid mogen
IJperen's kinders op die instellingen neerzien.
Maar moeien de katholieken aan het hoofd
komen, dan worden ze on wederroepelij k de
prooi der dweepers.
Zien wij op onze weezenhuizen neder. Ze
zijn wel de huizen van hen die geen huis
meer hebben, die vader en moeder missen.
Daar worden onze weesjes vaderlijk verzorgd
door bestuurders die het zich ter harte ne
men bij die kindertjes de plaats der ouders
in te nemen, en die werken om die ongeluk-
kigen eenigzins te vergoeden wat ze zoo
jong verloren hebben.
Aan onze oude-mannenhuizen uit de Dix-
mude- en Rijselstraten zien we de verbete
ringen zich van nabij opvolgen. De ouder
lingen leven er niet meer als in een klooster,
als bannelingen der maatschappij. Neen,
dagelijks komen ze, als het hun belieft, in
aanraking met de buitenwereld, met de bur
gerij, waarvan ze deel blijven maken doch
waarvan zij zich teruggetrokken hebben om
op het einde hunner dagen eenige rust te
genieten, na dien eerlijken strijd welken zij
van jongs af aangegaan hebben voor leven en
bestaan.
Van dat alles zullen de katholieken niet
spreken; de strijd, zeggen zij, is op politiek
gebied. Maar is hunne politiek niet den kle
rikalen alles? en voornamentlijk onze lief
dadigheidsgestichten
Maar wat zou er dan wel van onze arme
weesjes geworden?
Surmonl's aanhangsel zou ze geven aan
de broertjes, waarvan het, zoo 't schijnt,
zelf niet meer wil om onderwijs te geven
aan de volkskinderen; als bewijs, de nog
onuitgelegde wegzending der oude bewoners
van het hotel Deconinck, Hondstraat.
De wereldlijke bestuurders der gestichten
oor oude lieden zouden de katholieken ver
vangen door paters, die er ongestoord hun
leven in vadsigheid zouden slijten en in
slemppartijen zich vet mesten met het zuur
gewonnen geld van werkman en burger.
Maar zou de IJperscbe bevolking dat dul
den? Zou de IJperling zijne instellingen in de
handen willen zien vallen van zoo laag ge
daalde mannen? Neen, duizendmaal neen!
Wij zien de bevolking te zeer ontroerd bij
het voorbijdragen naar zijne laatste rust
plaats, van het stoffelijk overschot van eenen
ouderling of'van een kind uit ons weezenhuis.
Wij zien haar te veel de zedelijke ontwik
keling onzer weesjes ter harte nemen.
Neen, aan haar twijfelen ware onrecht,
en daarom zijn wij verzekerd dat ze op 16
dezer als één man zal-stemmen voor de libe
rale kandidaten, die bun mandaat liberaal en
gewetensvol zullen uitvoeren naar den zin
van allen waren, verstandigen IJperling.
X.
Ter gelegenheid der gemeentestemmingen,
werpt de politieke priester zich andermaal
woedend in den kiesstrijd.
Wederom vergeet hij meer dan ooit zijne
verhevene zending van vrede, eendracht,
verdraagzaamheid en broederliefde, om zich
van kop tot teen, met de klerikale politiek
te bemoeien.
Andermaal ziet men hem niet, bij zieken
of stervenden oin ze te vertroosten en hun
lijden te verzachten, maar op de kiesronde
om laster en venijn te werpen op de libera
len, die onder betrek van zeden en kriste-
lijkheid, dikwijls veel eerlijker en treöelijker
zijn dan hij zelf.
Wederom staat hij jin zijnen zoogezeiden
stoel der waarheid, met den haal on nijd
in de oogen, den laster op de lippen uit te
vallen op die vervloekte geuzen en liberalen,
die volgens hem als zij zegepralen de kerken
gaan verbranden en de religie vernietigen.
Alles zet er de man in rep en roer, tot j
grooter nadeel van den godsdienst, enkel j
om vrees in te boezemen en om iedereen voor i
de kiesbus te doen buigen, voor zijnen alge
biedenden wil en zijne opperheerschappij.
Hij tiert en giert, bromt en gromt, belas
tert en bedreigt en brengt op de rekening
der wreedzame en treffelijke liberalen, alle
slach van laster, leugens en onreinheden
voor den dag.
Hoe stichtend is mij dit alles en hoe moet
de religie daar niet door lijden! Van dien
politieken priester, mag men waarlijk zeg
gen
De woeste zee baart booze dieren,
De lucht heeft arenden en gieren
Maar 't boosste dier, dat 't aardrijk voedt,
Is de kiespastoor, die raast en woedt.
En zeggen dat dit alles gebeurt in naam
van den godsdienst; in naam van Kristus
het toonbeeld van de verdraagzaamheid en
broederliefde, die zijne discipelen voorhield
Doe nimmer aan een ander niet
Wat gij niet wilt, dat u geschiedt.
En als men dat hoort en ziet, is het dan
wel te verwonderen, dat soortgelijke pries
ters allen eerbied en gezag verliezen, met
de kerk en hunne zending zelf zoo belachelijk
te maken.
Eens dat men dit alles van nabij gadeslaat,
moet het ons nog verbazen, dat de kiezers
beginnen klaar te zien in dien katholieken
winkel
Daarom, liberale broeders, op uwe hoede
tegen die politieke priesters welke u uitma
ken vooral wat slecht, vuil en kwaad is.
Op de bres tegen hunne onkristelijke han
delwijze en de kiezers beschermd tegen
hunne onmenschelijke politieke daden van
haat, nijd en wraak
Al hunnen laster, al hunne leugens, moet
gij, liberalen en radikalert, eendrachtig en
eensgezind verijdelen, onder de kreet van
De burgemeester op het stadhuis,
De pastoor in zijne kerk,
Zoo heeft ieder zijn werk.
De verdrukte burgers zullen er u dank
baar vopr zijn en voor de stembus, zich .in
het geheim wreken op de antinationale en
onkristelijke daden, onzer hedendaagsche
politieke pastoors.
De klerikalen worden gewaar dat zij in
plaats van een wet op de dronkenschap, in
tegendeel eene wet tegen de herbergiers ge
maakt hebben, denkende zich te ontmaken
van die neringdoende personen, welke con-
curentie doen aan den geestelijken tap.
Het gouvernement heeft de wet tegen de
herbergiers in de provincie Westvlaanderen
nog niet rondgezonden. Doch de drankver-
koopers zullen (met wachten niet verliezen.
In de andere provinciën heeft men die nieu
we wet reeds uitgeplukt, maar vele kleri
kale gemeentebesturen volkomen aan hunne
plichtniet, zij hebbende wet nog niet uit
gehangen, ofschoon zij daartoe verplicht zijn
en d& herbergiers alle dage in overtreding
kunnen genomen worden, omdat dit officieel
stuk in hunne herberg niet uithangt.
Te Mechelen, waar dë kiesstrijd zeer hevig
zal zijn, zegde een kopstuk der klerikale
partij aan een handelsreiziger:
- Wij zijn hier te Mechelen zoo dom niet
van de wet tegen de herbergiers te doen
aanplakken voor de kiezing van 16 Octo-
ber. De nieuwe wet is zoo impopulair, dat
de aanplakking er van voldoende zou zijn
om de katholijken eene buize te doen be-
komen.
En wat waar is voor Mechelen is het ook
voor veel andere plaatsen. De wet, wij heb
ben het reeds dikwijls bewezen en M. Bara,
heeft liet in de Kamer uiteen gedaan, is
slecht en dient enkel om in vele gevallen de
mensclieu te plagen, en den herbergier te
duiveljagen.
Het is eene maand geleden dat er te Luik,
een katholiek Congres plaats bad, onder de
liooge beseherming van de vijf bisschoppen
van Beigie,
Gij moet reeds weten welke maatregels
men aldaar voorgesteld heeft. Doch verfris-
schen wij eens de memorie.
Welnu 1 wij zullen er u een staalke van
opdienen
Het getal der drinkhuizen zal vastge
steld worden volgene eene schaal, door de
wet te bepalen of volgens het cijfer der be
volking.
Men brengt in dat ééne herberg op 300
zielen meer dan voldoende zou zijn. Anderen
houden aan èéne herberg per straat, waar
minstens 275 personen woonden.
Het getal herbergen in IJperen zou dan
overeen komen met den nomber van drank
huizen, die in onze stad bestonden in het
begin dezer eeuw.
Onder luidruchtige toejuichingen besloot
men dit artikel naar het ministerie over te
maken met vraag erover een wetsontwerp
in den aanstaanden zittijd neêr te leggen.
Ik zie de brouwers lachen, doch wie laatst
lacht, vermaakt zich het best.
Het is 12 jaar dat de papen eene wet vra
gen tegen den herbergiers, en zij hebben
haar bekomen.
Doch de wet op het gelal herbergen zal
zich zoolang niet doen wachten. De eerste
HET WEEKBLAD
1 1 -"'■■■■"» 1 -ra i r-. n-. i n i. 1
traag» 0H£H5>nairww
1.
Rood en blauw dat zijn de kleuren
Waarin Belgisch, toekomst ligt
Al wat later zal gebeuren
Wordt door rood of blauw beslist
Rood is voor de klerikalen
't Bloed kleeft immer aan hun klauw
Voor de vrije liberalen j,;s_
Is bet blauw het hemelsch blauw
II.
Burgers wilt gij langer bukken
Voor Jesuieten klein en groot
En hun plannen doen gelukken
Gaat ter; stemming en kiest rood
Maar wilt gij het hoofd verheffen
U ontmaken van dat grauw
Gaat uw wachtwoord zal u treffen)
Gaat ter stemming en kiest blauw.)
111.
Boeien, wilt gij langer zwoegen
Voor wat pap en roggen brood
Gaat uw pastoor dan vervoegen
Gaat ter stemming en kiest rood
Maar als gij u wilt, ontrukken
Aan dien zwarten man zijn klauw
En de vrucht uws arbeids plukken
Gaat ter stemming en kiest blauw.
IV.
Burgers, wilt gij langer knielen
Voor mirakels en karoot
Gaat en kust de pastoors hielen
Gaat ter stemming en kiest rood
Maar wilt gij u voor goed ontlasten
Van hun wonders.... kaal en flauw
Laat bun bidden laat hun vastenys
Gaat ter stemming en kiest blauw.)
V.
Boeren wilt gij langer zuchten
ln verslaving, dwang en nood
Volgt het roofdier hunner vruchten
Gaat ter stemming en kiest rood
Maar wilt gij als vrije mannen
U ontvringen uit den nauw
Help het kloostersras verbannen
Gaat ter stemming en kiest blauw.
VI.
Mannen, moet de vrijheid sneven
Wilt gij recht en rede's dood
Gaat uw stem aan moorders geven
Gaat ter stemming en kiest rood
Maar wilt gij het licht zien pralen
Als een frisschen morgen dauw
Kiest dan voor de LIBERALEN) bjg
Gaat ter stemming en kiest blauw.)
-n^>a>s^®sg&Ü^n-r-r-r-M„