Luisteiiijke zegepraal. Zij zijn te goed. Liberaal in schijn of verrader. De bussen. De Partij van Orde en Rust. Het aftreden van den heer Thonissen. misschien goed, maar zulien in tijds door hunne hoofden gedwarsboomd worden, omdat de priesterpartij de ontvoogding niet bewerken mag, zonder haar eigen dood- vonnis te teekenen. De liberalen, die in Vlaanderen propa- ganda willen doen, moeten eerst en vooral met de opbeuring van taal en volk aan- vangen, anders is alle werk nutteloos en moet de liberale partij eindigen met te ver- dwijnen in de Vlaamsche gewesten. Zooals wij het vroeger zeiden In Vlaanderen moeten de liberalen Vlaamschgezind zijn, of zij zullen niet zijn Zoo sprak de Brugsche Beiaard in zijn nummer van 22" October laatst en reeds des anderdaags schreef Brunettes-Revue in haar hoofdartikel Nos lecteurs wallons ne parviennent pas a comprendre, comment on peut ètre aussi inintelligent que de vouloir converdr une population a i'aide d'un idiome que cette population ne comprend pas. (Test la vrai- ment aussi une facon de faire, bravant la w same raison du plus élémentaire, et il faut venir en Flandre pour voirce combiede la bêtise. A Ypres, notamment, tous les libéraux passent, a part un seul, M. Ie Colonel re- traité Parsy,qui se trouve dans l'impossibi- lité de s'entretenir avec les petits électeurs, puisqu'il ne comprend pas le flamand, et qui privé des voix des ces électeurs, entre en ballottage avec un clérical. Or, depuis 1830, c'est la première fois qu'un clérical parvient a s'y faire ballotter. Los électeurs Yprois ont voulu donner cette ïeQon h la tardigrade Achochachon liberale - Yproise. Espérons quelle en profltera. Onze fransclie confrater der hoofdstad is er niet geheel en gansch nevensdoch zijne zienswijze verschilt mot de onze, welke wij hierboven blootgelegd hebben. Wat onze achochachon aangaat, daarop komen wij later terug. Hernemen wij onze kouterij. De socialisten, zegt men, hebben over het lot der kandidaten beslist. Wij gelooven het niet. Vooreerst zijn de ijpersche socialisten als kiezers zoo talrijk? En wat reden of voordeel hebben zij, vol gens hun standpunt, om den kierikalen lir. Colaert boven den liberalen lm. Parsy te verkiezen? Indien zij, gelijk de vlaamsch- gezinden, van twee kwalen de minste kie zen; dan ook moesten hunne stemmen op M. Parsy's naam overgaanwant voor hen, lijk voor ons, is een liberaal toch beter dan een klerikaal. De pot verwijt den ketel dat hij zwart is. Doktrinairen schuiven de schuld op de progressisten, en progressisten donderen tegen de doktrinairen. Pax vobis voor alle twee Hadden al de doktrinairen den eersten keer voor de progressisten gestemd, en om gekeerd, hadden al de progressisten voor de doktrinairen gestemd, voorzeker zou M. Parsy er door geraakt zijn gelijk de anderen en zou er geene ballotteering plaats gehad hebben. Men zegt, namelijk, dat erin de stemming van 16 Oktober, negen bulletijns waren met eene stem voor M. Vermeulen alléén, en eenige andere met twee stemmen voor de hh. Brunfaut en Vermeulen alleen. Indien deze afzonderlijk uitgebrachte stemmen voor de geheele lijst geldig geweest waren, hadde M. Parsy de volstrekte meerderheid gehad; maar wachten wij ons daarop te vitten, dewijl de hh. Vermeulen en Brunfaut niet te veel stemmen voor zich zeiven over hebben, boven de volstrekte meerderheid. Hadden zij die afzonderlijke stemmen niet bekomen, zij geraakten niet eens tot 707, de volstrekte meerderheid en zij kwamen ook in balloteeringDaaruit volgt dat de stemmen der progressisten weer goed ge maakt hebben, wat de vijandschap der dok trinairen in 't spel verbroed had. Oio enkele stemmen waren het eonlre-poids van de onthouding eeniger doktrinaire kiezers. Maar, zal men ons vragen, waaraan schrijft gij het mislukken van den hr. Par sy toe? Aan verraad en bedrog 1 In eeneustrijd, waarin beide partijen vech ten om leven of^ dood is eene lat heid zijne oude vrienden en medekampers te verlaten, om zich uit persoonlijke redenen bij den vijand te werpen. Het algemeen belang on derdrukt den persoonlijken of individueelen intrest. Wij hebben liberalen gezien, op wiens gezicht het te lezen stond, dat zij hun ne denkwijze verloochend hadden Wij zagen het aan geheel hunne doenwijze dat wij met verraders te doen hadden. Wij weten stellig dat er onder het personeel van de advokate- rij en den tribunaal mannen zijn, die uit camaraderie "voor den hr. Colaert ge stemd hebben. Wij hebben gehoord dat er zelfs in de liberale Associatie een man gevon den werd, die verklaarde aan M. Colaert de voorkeur te geven boven M. Parsy. En opdat men hier geenen simpelen soldaat verdenke, zuilen wij er bijvoegen, dat het gemelde verklaring uitgaat van een der aanzienlijkste der liberale partij Dit schijnt zoo onwaarschijnelijk, zoo i reusachtig verradelijk, zoo ongelooflijk laf, dat onze lezers misschien ons gezegde zullen betwijfelen! En nochtans.... Niet alleen aan verraad, maar ook aan bedrog en omkooping hebben wij onze ge deeltelijke nederlaag te wijten. Wij hebben eenen briefin handen gehad, onderteekend door eenen gebuisden kalote kandidaat van 10" dezer, waarin men aan eenen vreemden kiezer, benevens reis- en verblijfkosten,nog 25 fr. in gelde aanbiedt. Wij hebben eenen tweeden brief gelezen, door hetzelfde ventje onderteekend, waarin men eenen vreemden kiezer aanraadde niet herwaarts ter stem ming te komen om zekere redenen, welke wij hier moeten verzwijgen. Een andere kiezer werd verzocht eene verklaring te onderteekenen, waarbij hij bekende zich te onthouden ofwel voor de kierikalen te stem men Dit zijn gekende feiten, en wij verzekeren onze lezers, dat het geene leden der Jonge wacht zijn, die daarin de hoofdrol spelen, maar wel de hoofdmannen van den K.K., - mannen die zelfs schaamteloos genoeg zijn om zich, na zulke oneerlijke knepen, als kandidaat voor een treffelijk kiezerskorps aan te bieden 1 Waarom is er een kiesbureel geweest, dat altijd eene schcone meerderheid aan de liheralen gaf, en dat nu, tegen elks ver wachting, eene stem meerderheid aan M. Colaert schonk? Waarom werd er in dat bureel gevraagd dat de kieskamertjes zouden gedraaid worden, derwijze dat er van on behendig bedrog niets kon bemerkt worden? Hoe komt liet, dat men zulks maar alleen vraagt in het beste.bureel voor de liberalen, terwijl men elders, in de voor de kaloten voordeelige bureelen, nieis zegt? Waarom zouden wij nog moeten vragen, vond men in de stembus van zeker bureel, acht brief jes meer dan het getal stemmers door het proces-verbaal opgegeven? Hoe komen zij daarin? Wie klaart geheel dien boel op? Vatten wij ons samen. De zegepraal van M. Colaert is de vrucht eener ongezonde samenkoppeling van klerikaal fanatism, libe raal verraad en betaalde oneerlijkheid. Zulke eer laten wij hem. Een vrijzinnig man zou met reden weigeren. De ziekte kennen is ook de geneesmidde len kennen. Wezen wij op onze hoede! Slapen wij niet gedurende drie jaren! Werken wij reeds van morgen, nog van daag! Ontmoedigen wij ons niet, want onze gedeeltelijke mislukking hangt van geene normale oorzaken af: wij waren hier in gansch buitengewone voorwaarden voor de ballotteering. En die voorwaarden waren voorde klerikale partij zeer gunstig: de uit slag bewijst het. Doch wezen wij ook voorzichtig in de te nemen maatregelen. Nemen wij tegenover de kiezers, welke men ons als overloopers zal aanwijzen, geene te haastige maatregelen zonder stellige voorafgaande verzekering. Doch, zijn wij eenmaal van hunne oneerlijk heid overtuigd, breken wij af, onttrekken wij hun zonder genade onze achting, onze bescherming, onzen invloed, onze gunst. Oog voor oog en tand voor tand Wij staan tegenover eene partij die deze spreuk toepast. In afwachting, dat deze par tij ons met eerlijker wapens bevechte, vol gen wij hare taktiek na en zweren wij, als IJperlingen, onze vaderstad te wreken van den bloedigen kaakslag, welken zij op 23 October 1887 ontvangen heeft. Weg met het klerikalismusLeve het liberalism Het Weekblad. De kaloten noemen hunne zegepraal luis- terlijk.Zoo zou zij inderdaad mogen noemen, ware al die luister met weggevaagd door de laffe, oneerlijke en lage middels, die de kalo ten gebruikt hebben om vrije liberalen hunne vrije stem af te koopen. Alle middels (zelfs de slechtste) zijn goed voor de Rodins! Wees er zeker van dat er in de zwarte kas een groot gat is gemaakt ge weest om hunne onbekwame en geldver- spillende mannen aan de kiezers op te drin gen. Maar de zwartjes van alle kaliber heb ben hun goed met vreugde gegeven, wel wetende dat zij het in drie jaren tiendubbel zullen terug krijgen! En zoo eene gekochte zegepraal durven zij (die onbeschofte) luisterlijk noemenDe menschen die het hart op de rechte plaats dragen, denken er anders over Ja de liberalen zijn te goed. Zij geven werk aan fanatieke kaloten; zij gaan naai den winkelier, beenhouwer, kleermaker, bakker, herbergier, enz., enz., die zich nog liever zouden zien radbraken dan voor de liberalen, die hunne goede kliënten zijn, te stemmen. En den dag der stemming steken zij hun vaandel uit, roepen en tieren, loopon heen en weèr, bezien u vlak in de oogen met een lachend wezen, als wilden zij u nog voor den zot houden. Ahde liberalen zijn goed Maar malheur a quelque chose est bon zegt de Franschman, en het is waar. Want wij weten uit goede bron dat die fanatieke kaloten niet lang met de goede liberalen zullen lachen. Elk rechtzinnige liberaal zal het zich ter harte nemen om, zoo hij tien centiemen te verteeren lieeft, het aan eenen vriend; aan eenen broeder, aan eenen goeden liberaal te gunnen, waarop hij rekenen en eene kerke bouwen mag als de dag der stemming gekomen is. Ja, liberalen, laat ons wat beter voor onze mannen zorgen, laat ons toonen dat wij ze genegen zijn, niet eenige weken voor de stemming, maar jaar uit jaar in. Wij moeten voor de fanatieke kaloten niet zor gen voor die mannen die, met de winst die zij aan onze centen hebben, ons helpen be strijden Wij weten geheel goed dat de eene kalandiese de andere weerd is en daarom willen wij niet uitsluitend zijn. Neen, wij wenschen hier maar te zien gebeuren wat er onder de kaloten gebeurt, 't is te zeggen dat de liberalen meer aaneen moeten han gen, dat zij elkander moeten meer genegen zijn en helpen, dat zij elkander meer kalan diese moeten doen. Een voorbeeld zal ons gedacht nog beter doen verstaan. De stemming heeft getoond dat veel bazen voor de kaloten gestemd heb ben, en als wij in die herbergen gaan, dan zien wij er nieis anders dan liberalen en de kaloten zijn er zoo raar als de witte zwalu wen. Welnu, die baas heeft zeker het recht, te zijn wat hij wil, maai" gij, liberaal, hebt ook het recht dien baas met de kaloten te laten voortdoen en uwe pintjes bij de zekere te gaan drinken. Wij zullen er in het Weekblad van tijd tot lijd van spreken om de liberalen, die nogal vergeetachtig zijn, te herinneren. Wij twij felen niet dat onze stem met wel willendheid zal aanhoord worden Hadden al de liberalen voor hunne lijst gestemd, dan waren wij het voorzeker die zegepraalden. Ongelukkiglijk vindt men ka loten die het ongeluk of den slechten toestand waarin een stemmer zich kan bevinden ex- ploiteeren. Die liberalen zijn meer te beklagen dan plichtig? 't Is daarom dat wij niemand lichtveerdig en zonder gegronde redens mogen verdenken. Dochwanneer onze chefs de zekerheid hebben, dat deze of gene liberaal zijne stem zou gegeven hebben aan zijne eigene vijandenaan de vijanden van den bloei der stad, dan moeten alle goede en ware liberalen dien man verrachten, en hem aan de kaloten overlaten. Liever 400 liberalen met woord en daad dan 500 liberalen in schijn! Die liberalen, die hun eigen geweten verkochthunne eigene partij verradenen hunne eigene stad helpen rumoeren hebben, zouden moeten driejaar lang een groot kruis op den rug dragen, waarop er in groote letters het woord verrader te lezen staat. Nog eens laat ons niemand lichtveerdig en lichtzinnig betichten doch spaar deze ook niet, die ons bedrogen heeft. Men heeft nu ondervonden, welke groote rol het geld gespeeld heeft in de kiezing van 16 October laatst. Het wordt voor algemeenen regel aange nomen, dat de partij, welke het meest geld verteert, deze is, welke de zegepraal zal behalen. Heden stemt men niet meer,- men maakt bij velen van zijn kiezersrecht (het eenige recht welken den kleinen burger en den werkman bezit, en waaraan zij zooveel zouden moeten houden) eene reklaam om geld te slaan; en de stem wordt den hoogst biedende gegeven. Dat is eene oprechte schande, 't is wraak roepend; en 't is nochtans eene harde waar heid; het kiezerskorps is door de kaloten bedorven Wij raden onze politieke vrienden geenszins aan dien weg in te slaan, en het voorbeeld der papen te volgen, die het geld van alle man gebruiken om hunne geestverstompen- de grondbeginselen te doen doorgaan; maar wij raden hun aan de niet rijke liberalen vertrouwen in de partij te doen hebben, om op een gegeven oogenblik de kaloten die geld aanbiedente mogen buiten stampen en te kunnen zeggenmijne partij heeft ook geld. En daarvoor, liberalen van lJperen zijn de bussen noodig. Wij moeten cent voor cent vergaren, om onze mannen van de katholieke partij onaf hankelijk te maken, en aan onze vijanden te toonen, dat wij voor onze princiepen zelfs- opofferingen kunnen doen. Wij Jhebben de vaste hoop, dat het dees keer niet bij woorden alleen zal blijven, maar dat deze herbergen, waar onze bussen zijn, den voorkeur zullen hebben, dat win hels, beenhouwerijen, bakkerijenkleer'. makers en alle andere onzer vrienden, niet meer zullen zien dat de liberalen slechts 4e koopwaren der kalanten willen. Wij hopen, dat het voorbeeld van hooger hand zal komen De kaloten, die noch van koning noch van wetten willen wetenwanneer die koning of die wetten niet gedwee voor hem den knie buigen, doen zich in hunne gazetten doorgaan als de partij van orde en rust! Alwie dit leest, steekt de schouders op, omdat de gansche katholieke partij van ons land getoond heeft, dat er geen grootere anarchisten zijn dan zij. Het zijn zij, de katholieken, die het tee lten van opstand gegeven hebben met eenen hatelijken en onafgebroken oorlog te voeren tegen de schoolwet van 1879, die regelmatig gestemd en goedgekeurd was. Zij hebben den koningsmoord gepreekt, de Belgen tegen 's lands instellingen opge hitst, de ongehoorzaamheid voor de kinders ten opzichte van vader en moeder aangepre zen; zij hebben de vrouw tegen den man opgestookt, overal, in het huisgezin gelijk in de samenleving, twist en tweedracht gezaaid en het gezag van 's lands bestuur te niet gedaan, en die onnoozelaars zijn dan ver wonderd dat het volk nog eerbied heeft voor een besluit dat hem onaangenaam verrast. Katholieken, gij zijt visschers in troebel water, gij zijt mannen van wanorde, als gij in minderheid zijtin uwe woorden (de preekstoelen), in uwe daden (vervolgingen), geeft gij bewijzen dat niets voor u heilig is. Gij zijt verwaand, gij denkt niet te kunnen missen en nochtans zijt gij het, die de oor zaak van den ondergang van uwen gods dienst zijt Watde paus moet zich onfaalbaar ver klaren en de priesters den geloovigen met donderende stem aanleeren dat zij grooten eerbied voor hem moeten hebbenEen on voorziene rukwind kan hem omslaan Ha! kierikalen, gij zijt de mannen van orde en rust! Beeft uwe pen in de hand niet als gij dat schrijft? Sedert zes jaar van hier hebt gij, in ons land alleen,duizenden eerlijke burgers aan uwe heersclizucht geslachtofferd! De geschiedenis van uwe mannen is af schuwelijk, op elke bladzijde kleeft bloed, veel bloed En zulke mannen, die tot in 't merg der beenderen bedorven zijn; zulke mannen, die laster, vervolging, diefstal en moord voor deugden doen doorgaan, durven zich voor standers van orde en rust noemen! Schande! Maar de waarheid is dat hunne verkleede priesters en duizenden franken het hoofd van velen op hol gebracht hebben. Het Journal de Bruxelles dat, in den be ginne de tijding van het ontslag des heeren Thonissen scheen te loochenen is eindelijk er toe gedwongen geweest die aftreding te be kennen. De lieer Thonissen, zegt het, zeer afge mat van het overlastig werk, dat hij sedert drie jaar aflegt vroeg sinds lang om er van ontslegen te zijn. De Koning heeft eindelijk er toe besloten heden zijn ontslag te aan- veerden. Hij is vervangen door den heer Devolder die het departement van Justicie verlaat, waar de heer Jules Lejeune. advo- kaat, hem vervangt. De heer Devolder is deze week tot het departement van Inwendige overgegaan. Dinsdag heeft de heer Lejeune aan Z. M. den eed van minister van Justitie afgelegd. De heer Thonissen heeft dus zijne taak af gewerkt. Men heeft hem niet meer noodig, men zendt hem weg. Men zegt dat het de zorg is voor zijne ge zondheid, die de wegzending tot voorwendsel gediend heeft. Hij gaat weg met de gewetensknaging van slecht gehandeld te hebben, van boos en wreed werk gedaan te hebben, van zonder medelijden huisvaders, huismoeders, doch ters getroffen te hebben, wier eenige misdaad hierin bestond dat zij zich gansch voor hunne lastige taak opofferden en dat zij vertrouwen gehad hadden in de verbintenissen door den Staat jegens hen aangegaan. In het werk van mêedoogenlooze onrecht- veerdigheid waaraan hijal wat hem nog111 zijnen ouden dag van wilskracht bijge' bleven was, uitgeput heeft, is hij heel en gansch onvermurwbaar, gevoelloos geweest- Hopen wij dat hij niet zonder wroeging zUn zal Hij verlaat het ministerie met de overtui- j ging in zich dat hij er een gevloekten naa® achterlaat, en, met die overtuiging de wan hopige zekerheid dat hij den tijd niet n®e j hebben zal om het kwaad te herstellen, da hij gewillig gedaan heeft. Het is in den naam van den godsdienst dj> de heer Thonissen zijne taak van school kwisiteur volbracht heeft. Dat hij ifl -Tigi Q ,-i-m

HISTORISCHE KRANTEN

Het weekblad van Ijperen (1886-1906) | 1887 | | pagina 2