De tol des bioeds. De doode hand. STADSNIEUWS. Kerstfeest. Concert. Vlaamsche Ster. Banket. Muzikale ochtend Aangehouden. MAATSCHAPPIJ BURGERWACHTEN DE VRIJE KRUISBOOGSCHUTTERS. Samenspraak tusschen Hendrik Belgmans, timmerman, en Flip Stoekaert, metser. Flip. Hoor, 't is Hendrik die daar voor mij ging; 'k hoorde van verre klappen en heb mijnen stap versneld om gezelschap te krijgen; 't is aangenamer in compagnie te zijn 's avonds. Aan wien spraakt gij daar, vriend? Ik zie u alleen en nochtans hoorde ik spreken van wet, van loting, van maat schappij, zonder algelijk er iets te kunnen uit maken. Hendrik. BahFlip, jongen't was ik die daar met mijn eigen persoon aan 't rede kavelen was; ja, z'hebben schoon zeggen, die groote heeren uit de stad, dat alle Bel gen gelijk zijn voor de wet, 't en is er niets van; aïlonsgelijk voor de wet! alsof die gevloekte militiewet daar niet was om te doen zien dat die gelijkheid maar eene pa pieren waarheid, 't is te zeggen een grove leugen, is. Flip. Ha't is weêral met politiek dat ge bezig zijt; tut, tut, tut! laat dit van kant, man, wij zijn maar werkmenschen en mogen ons daarmede niet ophouden. Ten andere, de politiek gaat ons niet aan en wij zien er toch geen klaar in. Hendrik. Hoe! de politiek gaat ons niet aan 1 maar 't, is juist omdat wij er niets in te zeggen hebben dat wij overal als eene groote zero worden aanzien; ik sprak daar over de militiewet; hewel, gij zult zeker niet zeggen dat die kwestte u niet aanbelangt, gij hebt immers uwen zoon die 't toekomende jaar moet loten... en gij weet wel dat hij zal mogen optrekken als hij een slecht nummer trekt, hetgeen voor u een harde slag zou zijn, aangezien de jongen u zooveel hulp geeft en gij hem dood noodig hebt. Welnu, indien men thans uw gedacht vroeg aan gaande die wet, wat zoudt ge zeggen? Flip Ik zou seffens zeggen dat de zoon eerst en vooral aan den vader behoort en dat de Staat hem niet mag nemen. Hendrik. Gij goedzak I maar de Staat zou u antwoorden: Met van uwen zoon een soldaat te maken is hij niet in mijnen dienst maar in den uwen. Flip. Dat ware nu eene al te stoute bewering, per exempel. Hendrik. In 't geheel niet. Uw zoon dient den Staat niet maar wel het Land. Men roept hem om het Vaderland te verdedigen tegen de verwoestende aanvallen van den vreemdeling. Flip. Ta, ta, taer is geen oorlog meer in België. Hendrik. Men is daar niet vrij van voor 't toekomende, en moest er een uitbersten, men zou ter verdediging moeten gereed zijn, en 't is niet al brijken leggen dat men de exercitie leert. Flip. rxsr 'k weet niet waar gij naartoe wilt. Hendrik. Maar Flip toch, 'k zou een voudig de loting afschaffen. Dewijl alle Bel gen gelijk zijn voor de wet, zoo moet ieder een gereed staan om zijn vaderland te verde digen; dus allen soldaat 1 Is het niet onrede lijk dat degenen, die een zeker nummer trekkenvan dienst vrij blijven terwijl anderen moeten opgaan Flip. Maar 't is schrikkelijk, vriend, wat gij zegt, gij zoudt wel willen al onze jongens zien vertrekken? Hendrik.— Neen, Flip, zoo niet. 'k Spreek alzoo om u te doen zien dat onze gelijkheid vóór de wet, geen waar is. 'k Zal u zeggen hoe alles zou kunnen geschikt worden het recht, ons belang en onze beurs. Doch ma ken wij eerst eene veronderstelling. Indien uw zoon in 't lot valt, zal hij mogen opgaan hé? Maar dat Durand 's zoon een slecht nummer trekt, hij zal toch geen soldaat worden. Flip. Natuurlijk, daar hij in 't semi narie is. Hendrik. De zoon van Leplat zal ook geen soldaatje, spelen. Flip. Neen, hij is hulponderwijzer. Hendrik. En de zoon van den notaris Dubois, zal, desnoods zich ook wel uit den slag trekken. Flip. Dat zal niet moeilijk zijn papa Dubois heeft immers schijven genoeg daartoe. Hendrik. En gij vindt dat alles recht vaardig, gij Flip. Jamaar,., 'k weet niet... 't is alge lijk de wet.... en de wet is altijd rechtvaar dig, geloof ik. Hendrik. Bah ja al de Belgen zijn gelijk voor de militiewet, uitgenomen 1° de genen die een goed nummer trekken; 2° de genen die willen priester worden; 3° degenen die leeren voor onderwijzer; 4® degenen die geld hebben om eenen man te koopen; 5° de genen die tot eenigen steun dienen aan hun ne ouders, hetgeen in zich zeiven opperbest is, dit beken ik 6° degenen die eenen broe der hebben in 't leger en 7° al degenen die eenig lichaamsgebrek hebben. Ziedaar een regel die niet weinig uitnemingen heeft. Flip. Maar, Hendrik, daar bestaan re dens voor elk geval. Hendrik. 't Is te zien welke waarde die redens kunnen hebben. Zoo omdat in ons land het niet noodig is dat iedereen soldaat wordt, trekt men het lot, om te weten wie zal moeten dienen, jamaar het lot, Flip, is een groote dwaze, die kiest zonder zien en wat het doet is soms uiterst wreedaardig, dit zou mijn stelsel niet zijn, het schijnt mij dat het veel rechtvaardiger ware van op 100 mannen die zich aanbieden de 50 rijkste te nemen, als men er maar 50 noodig heeft. Deze immers hebben meest tijd te verliezen, zij zullen minst te lijden hebben in hunnen dienst en daarenboven, zij hebben er meest belang bij dat het Vaderland goed verdedigd worde is 't niet zoo Flip. Waarlijk Hendrik, ik moet rond uit zeggen dat gij spreekt gelijk een boek, zou zulks niet kunnen eene waarheid wor den Maar ge moet weten, Flip, dat het de pa- patjes zijn dier rijke gasten, die de wetten maken, en dat nog daargelaten, zij hebben geld in oververvloed en kunnen zich ge makkelijk vrij koopen zonder hun hoopje te zien verminderen zelfs. Flip. De arme duivels, gelijk ik en gij, mogen niet denken op het vrijmaken hunner kinderen en nogtans wij hebben ze zoo noo dig om ons te helpen 'k geloof waarlijk dat er onder dit opzicht van gelijkheid voor de wet iets zou kunnen gedaan worden. Hendrik. Ha gij begint te begrijpen, welnu, ziehier wat er absluit zal moeten veranderd worden. Er moet eene wet ge maakt worden, waarbij al degenen die in 't lot vallen, rijken en armen moeten soldaat zijn geene plaatsvervanging meer deze maatregel zou ten minste wat meer gelijk heid stellen onder de Belgen, en laat het maar gezegd, het is even schandelijk voor de eenen van een man te koopen als voor de anderen van zich te verkoopen, vooral wan neer het er op aankomt eenen plicht te ver vullen. Flip. Hendrik, gij trekt het nu ook een beetje te breed men moet toch wel de vrij heid van iedereen eerbiedigen. Er zijn jonge lingen die zich verkoopen. om aan hunne ouders bestaanmiddelen te verschaffen, zulks is noch te misprijzen noch af te keuren, ge loof ik. Hendrik. De vrijheid van iedereen eer biedigen maar met de plaatsvervanging, eerbiedigt gij niets, in 't geheel niets het is eene nieuwe inbreuk op onze zoo gezegde gelijkheid voor de wet. Het zijn maar dege nen die fortuin bezitten die voordeel kunnen trekken uit de plaatsvervanging, en 't zijn daarbij juist die welke minst van al een plaatsvervanger noodig hebben. Gij kunt geenen man koopen voor uwen zoon, en nogtans uw zoon zou u wel meer dienst kun nen bewijzen dan de zoon van den notaris zijn vader kan dienstig zijn. Van eenen an deren kant, bemerk wel dat onder degenen die zich verkoopen er bijna geene andere zijn of zij doen zulks omdat zij ten gevolge van slecht gedrag niet meer weten van wat hout pijlen maken. Hier en daar ontmoet men wel eene uitzondering, doch een goede werkman, die moed bezit en krachtige armen heeft zoekt anders zijn bestaan dan zich tot slaaf te ver nederen voor een ander.En zoo komt het,Flip, dat met zulke schoone gelijkheid voor de wet, ons leger meest samengesteld is uit kin deren uit de arme klas, uit verkochte, of vrijwilligers die tot niet veel anders goed waren. Als men de zaak bij haren naam wil noemen, moet men bekennen dat een leger, aldus samengesteld, niet al de waarborgen oplevert, welke de maatschappij ervan ver- eischt. Per naaste spreken wij over de semina risten en de onderwijzers. Het Weekblad heeft al meer dan eens geschreven, dat de katholieken altijd verge ten te zeggen op wat manier de koffers der kloosters gevuld worden. Dat volkje werkt niet, heeft geen inkomen, en nochtans ver gaart het in weinige jaren groote fortuinen. Ziehier eenige voorbeelden De broeders van liefde komen den uit- gestrekten eigendom van wijlen M. Vermey- len, in de O. L. Vrouwestraat te Brugge aan te koopen Die belovers van vrijwillige armoede zijn reeds eigenaars van verscheidene huizen der Simon Stevinplaats en der Nieuwstraat, en zullen welhaast gansch het kwartier tusschen deze straten, de Gruithuizestraat eu het O. L. V. kerkhof, hebbende bijna eene uithestrektheid van eene hectaar, in 't mid den der stad, in bezit hebben; nauwelijks zijn er de jezuieten twintig jaar gevestigd en reeds hebben zij zich meester gemaakt van een vijftigtaai eigendommen der Span jaards-, Korte Winkelhaak- en Vlaamsche straten, terwijl zij hunne bevestingen altijd uitbreiden. De Jezuieten van Kortrijk en de Passio- nisten die uit Duitschland verjaagd geweest zijn, hebben in een vijftigtal jaren eene on metelijke fortuin vergaard. De kaffers van alle kloosters, ter oorzaak van het jezuietisch bestuur der kaloten worden van langs om ronder Indien het volk zijne oogen niet open doet en naar de Kamers mannen zendt die een einde durven stellen aan al die oogenverblin- ding en erfenis versmachting zal België worden wat Frankrijk voor de omwenteling van 1789 was, 't is te zeggen de eigendom der kloosters en der bisschoppen; handel en nijverheid zullen verkwijnen en het volk zal even als vroeger zone soep aan de kloos ter deuren bedelen. Het klerikalismus ondermijnt ons lang zaam doch zeker; dat alle liberalen, tot welke kleuren zij ook behooren, elkander de hand reiken, die bijhoorige kwestiëen wat langzamer be werken en den algemeenen vijand den kop verbrijzelen. Men verzekert ons dat onze ijverige Wil- lems-Fonds-afdeeling, dees jaar wederom den kinderen harer leden een prachtig Kerstfeest aanbieden zal. Des te beter Ziehier den omzendbrief M Wij hebben de eer U met uwe huisgenooten tot het KERSTFEEST uit te noodigen, dat den kinderen der leden van't Willems-Fonds, Zondag 25" dezer, te 3 1/2 ure stipt des namiddags, in de Groote Zaal van den Gouden Arend aangeboden zal worden. Nogmaals wordt onzen medeleden herin nerd dat het feest alleenlijk den leden van 't Willems-Fonds en hunnen huisgezinne toe gankelijk is. Zooals verleden jaar zal eene TOMBOLA voor de kinderen plaats hebben. Wij doen den warmsten oproep tot onze medeleden om ze te verzoeken zooveel moge lijk bij te dragen tot het inzamelen van kinderspeelgoed, ook al: schoolbehoefien, aantrekkelijke en nuttige vlaamsche boekjes, poppen, gebak of lekkernij, in één woord, al wat kleinen kan dienstig wezen. Verzoek de aangiften in natuur of in geld aan den d. d. Voorzitter of den Schrijver der Afdeeling te zenden. De knaap onzer Maatschappij zal de eer hebben zich te uwent aan te bieden, ZONDAG, 18" DEZER, en volgende dagen, om de geschenken af te halen, welke gij gelieven zoudt hem te bestellen. Wij verzoeken de ouders, den Schrijver vóór' Zondag, 11" dezerbij brieve, bekend te maken welk muziekstuk of fabel hunne kinders in 't Feest gaarne voordragen zouden. Aanvaard, M de verzekering van Onze gevoelens van hoogachting alsmede de uitdrukking van onzen hartelijksten dank. Namens het Bestuur: De d. d. Voorzitter, P. VERmtULEN DECOENE. De Schrijver, (Pikmuidestr. nr 78). MGORRISSEN iBoterstr. nr 78). Alwie bij zulke kinderfeésljes nog is aan wezig geweest, kan er niet onverschillig aan blijven. Eerstens het zijn heel vermakelijke fees tjes en tweede wie is er, die niet aangenaam getroffen is wanneer onze lieve kleinen zoo gul feest vieren en er zoo gelukkig uitzien. Ook beijvert iedereen zich om het zijne voor het wellukken van dat feest bij ie dra gen en zoo komt men er gemakkelijk toe een puik, prachtig, overheerlijk Kerstfeest in te richten. Hartelijk bravovoor den bestuurraad onzer Willems-Fonds afdeeling. Een lid der afdeeling geett Zaterdag toe komende het 2e deel zijner voordracht, bij middel van oxy-hydrisch licht, over zijn reisje in Zwitserland en Italië. Het is morgen Zondag, van 's middags tot één ure, dat het muziek onzer Pompiers, ter gelegenheid van het Barbarafeest, een Con cert geeft op de groote zaal onzer Halle. Het is Zondag aanstaande, 18 dezer, dat onze onvermoeibare Sterrelingen hunna derde vertooning van het tooneeljaar 1887-88 geven. Was de voorgaande vertooning iets heel puiks, deze zal, zoo het schijnt, nog iets veel beters zijn. Inderdaad, het programma dier vertooning is welsprekend 1° Openingstuk voor Harmonie. 2° DRIJ OUDE HANEN voor eene jonge henne. 3° Muziekstuk 4° DRIES DE BOERENKNECHT. 5° Muziekstuk. 6° TAMBOER JANSSENS. Niet waar, die vertooning zal al de andere overtreffen Waarlijk de Stet relingen kennen het om vertooningen samen te stellen. Of er daar volk zijn zal 1 De vierde vertooning zal plaats hebben op den 29 Januari 1888. De heeren Artilleurs onzer Burgerwacht droegen, verleden Zaterdag avond, elkander een lekker feestmaal op, ter gelegenheid van den naamdag hunner patrones Ste Barbara. Dat Banket had in het hotel Klein IJper plaats, en dat zegt reeds genoeg dat het iets van lekt mijn liptje was Tante Mie is wel de beste kokin van het omliggende, en deze maal had zij er zich bij zonder op toegelegd. Ook waren de spijzen lekker, en de heeren Artilleurs lieten het maar al te wel zien; daar werd een smake lijk brokje binnengespeeld, dat met een fijn glaasje wijn begoten werd. Madame Joye's kelder is gekend; 't nat is er uitgelezen; men vindt nergens geene betere wijnen en de heeren Artilleurs kunnen daar weg meè. Aan het nagerecht werd er eenen heil dronk aan den heer Majoor-Bevelhebber Dusillion opgedragen, die met luidruchtig handgeklap en herhaalde hoerah's begroet werd. Men dronk er ook op den bloei en den vooruitgang der Halve-Batterij Verder verzette men er zich opperbest met allerlei vrolijke gesprekken, geestige liedjes, romancen, en schoone muziekstukjes, zooda nig dat de kleine uurtjes daar waren, voor aleer men het wist en dat men wel gedwon gen was te scheiden, doch niet zonder een zoet aandenken van dat genoeglijk vrienden feest te blijven bewaren. Ter herinnering zeggen wij aan onze lezeren dat het Zondag 18 December is dat de symphonie der koorzangers maatschappij in haar lokaal Gouden Arend, te middag stipt, hare eerste muzikale ochtend aan het publiek aanbiedt. Alwie ingangkaarten belieft, wende zich tot de heeren Ligy, gebroeders Gaimant en Ad. Weckesser. Op 4 October laatst werd er te Gheluwe eene aanzienlijke diefte gepleegd, waarvan de daders tot nu toe aan de opsporingen der politie ontsnapt waren, Maandag 11. 's morgens werd onze wakke re en listige politie gewaar dat zij die boos wichten bij den kraag kon vatten en het duurde ook niet lang vooraleer de agenten L. Deramaut en J. Renet de genaamde De- rumout Hendrik, geboren te Wervick, oud 23 jaren, en Godderis Louisa, echtgenoote van Castro Hendrik, aanhielden onder be schuldiging van bovengemelden diefstal. van IJperen. Schieting van Zondag 4 Decemb. Naar de kartons. Hoog getal. Froidure Eugène, 20 25 25 20 25 115 Ligy Albert, 20 20 10 25 25 90 Laag getal. Vermeulen Henri, 1 15 5 5 5 31 Froidure Robert, 1 21 10 5 1 41 Koninklijke Maatschappij Schieting van Maandag 28 November, Hoog getal. Mahieu Léon. 7 12 6 10 35 Coutrez Henri. 8 9 11 6 34 Laag getal. Bartier. 15 16 13 Ligy 4 5 4 3 15 Naar de vogels. Bafcop I Deweerdt II Schieting van Woensdag 30 November. Hoog getal Froidure. 6 6 5 6 23 6 Laag getal. Fraipont. 3 1 2 1/2 2 81/2 Schieting van Maandag 5 December. Naar de hoepels. Hoog getal. Willems Philip. 9 10 8 10 37 Laag getal. Mahieu Louis. 2 3 7 3 s Veranderlijk blazoen. Hoog getal. 9 Kinoo Auguste. 25 1 25 U Laag getal. Ommeslagh. 11 1 1 7 Tiiar-

HISTORISCHE KRANTEN

Het weekblad van Ijperen (1886-1906) | 1887 | | pagina 2