VAN IJPEREN EN HET ARRONDISSEMENT.
PolitiekNieuws-, Handels- en Annoncenblad.
Vierde jaar.
Zaterdag 17" Angusti 1889.
Nummer 33.
De klerikalen aan 't werk.
Kiezingen
te Doornik en te Arlon-Yirton.
Ouderwijs in huishoudkunde en
handwerken.
Een van de bende,
die eene dubbele belooning verdient.
Opening der jacht.
Ab nnementsprijs voorop betaalbaar: 3 fr. per jaar yoor de stad. 3 fr. 50 voor den buiten. Per 6 maanden: 1 fr. 75. Annoncen: 15 cent. per drukregel. Rechter-
'lierstellingen: 1 fr. per regel. Akkoord per jaar of per maand. 10 centiemen per nummer. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 8 fr. per 100.Alle
Hen van verkoopingen of andere bekendmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. De annoncen voor België, ter uitzondering der beide Vlaanderen, alsmede
beiic i e buitenland worden ontvangen door den Office de Publicité, Magdalenastraat, Brussel. Men wordt verzocht alle hoegenaamd^ artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij en
1,1 derteekend toe te zenden. Artikelen ongeteekend of personnaliteiten bevattende worden niet opgenomen.
De gedurige kloppingen die de klerikalen
overal in het verontwaardigde land, voor
Kamer en Senaat ontvangen, doen het mou-
chards-ministerie klaar zien dat zijnen val
nabij istoch klampen zij zich aan het bestuur
«n nemen tot alle middels hunne toevlucht
hoe oneerlijk ze ook zijn!
Eene der grootste partij wetten die ooit
in Belgie voorgedragen werden is wel zeker
deze door Minister Devolder, onder den
dwang der geestelijken, neergelegd, en die
voor eeuwig al de provincieraden onder de
•nacht der buitenkiezers, der slaven van
pastoor en onderpastoor zal brengen.
De rechtstreeksche belasting van gemeen
tekiezer zal volgens dit wetsontwerp van 10
op 8 franks gebracht wordenvoor de pro
vincie van 20 op 12 franks.
Een overgroot getal der huidige bekwaam
heidskiezers zullen afvliegen, deze die nog
blijven zullen aan eene der volgende verei-
schten moeten beantwoorden:
De dragers van het diploma van kandidaat,
zonder onderscheid van proef of van doctor
in de wijsbegeerte en letteren, in de weten
schappen, in de rechtsgeleerdheid, in de
genees- en de heelkundevan legatiesecreta
ris, van kandidaat-notaris, van kandidaat
in de artsenijkunde en van apotheker; van
kandidaat in de veeartsenijkunde en van
veeaarts.
2° De ingenieurs en onderingenieurs der
bruggen en wegen, der mijnen, in de am
bacht en handwerkkunde in den burgerlij
ken kunstbouw, in de werktuigkunde en in
de landbouwkunde, de oud-leerlingen, die
met vrucht hun ingangsexamen in de krijgs
school hebban afgelegd; de conducteurs en
toegevoegde conducteurs der bruggen en
wegende gebreveteerde officiers van den
koninklijken zeedienst of van de koopvaar-
dijvaar komende uit de zeevaartscholen van
Antwerpen of van Oostendede landmeters,
die het getuigschrift van bekwaamheid ver
kregen hebben, ingesteld bij artikel 2 van
het koninklijk besluit van 31 Juli 1825,
overeenkomstig het programma gehecht aan
het koninklijk besluit van 14 December 1848;
3° De dragers van het diploma van toe-
gevoegden leeraar van het middelbaar on
derwijs der beide graden en van lageren on
derwijzer verkregen in Staats- of eene aan-
genomene normaalschool, of afgeleverd 't zij
als toepassing van het koninklijk besluit van
29 October 1846, of volgens 't artikel 8 der
wet van 20 September 1884.
4° De leeraars van hoogescholen en van
openbare of private gestichten van hooger
onderwijs.
5° Iedereen, die sedert 1 Januari van het
jaar voor de herziening, een huis bewoont,
waarvan hij alleen eigenaar is.
Het hoofd der familie maakt gebruik van
het deel der eigendommen bshoorende aan
zijne vrouw of aan zijne kinders.
De kiezerslijsten duiden aan tegenover
den naam dergenen welke kiezers zijn krach
tens het tegenwoordig artikel, de hoedanig
heid ter zake waarvan hun het kiezersrecht
wordt erkend.
Zoodus volgens deze klerikale wet zal de
eenvoudigste, de armste dorpsbewoner kie
zer zijn, want op den buiten heeft iedereen
zijn huis al is het ook eene hut gebouwd
met sparren gekocht of gestolen in een bosch
en aaneengevoegd met strooi en klei, hut
ten die zoo menigvuldig zijn in de arron
dissementen Dixmude en IJperen vooral te
Clercken, Langemark, Woumen, Merckem
enz. Volgens de verklaringen van Senator
baron de Coninck, deze hutten zijn bewoond
door menscben die geen den minsten huis
raad, en voor bed eenige drooge bladeren en
gras hebben, altijd volgens baron de Coninck
die deze streken uiterst wel moet kennen
daar hij er steeds verblijft, en die volgens
Minister Beernaert-Pourbaix, niettegenstaan
de de nabijheid van den edelen senator, wild
en onbeschaafd gebleven is.
En zulke menschen zullen kiezer zijn,
zulke lieden zullen over het lot van provin
cie en gemeente moeten beslissen, terwijl
de geleerdste des lands, die met kennis van
zaken over de belangen der gemeente kun
nen oordeelen, zullen als kiezer afgeschaft
worden.
Maar de geleerdheid kan met de papen
dwingelandij niet samen gaan, daarom vra
gen onze meesters niets beter dan al de ezels
kiezer te maken wel wetende dat daar waar
de geleerdheid ontbreekt, de paap heer en
meester speelt.
In een volgende nummer zullen we de
cathegorieën der burgers geven die door bo
venaangehaalde wet hun kiesrecht verliezen
waaraan hunne bekwaamheid hun recht gaf.
Verleden Dinsdag was er stemming voor
twee plaatsen van senateurs. Eene te Aarlen
Virton en eene te Doornijk. In beide plaat
sen werden de liberale kandidaten gekozen
Te Doornijk hebben de kaloten zelfs niet
durven strijden. De buize, die ze daar over
eenige maanden gekregen hadden, lag nog
op hunne maag
Te Aarlen- Virtop stelde de kalote Otlet
zich voren onder het verdoken kleed van
eenen independent. De kaloten streden dus
daar met hun vaandel in den zak; zij durf
den hun aangezicht niet laten zien en ze
dachten met dien valschen trek de overwin
ning te behalen. Niets heeft geholpen en de
liberale kandidaat werd met 37 stemmen
meerderheid gekozen.
Het arrondissement Doornijk zegde dus
aan Beernaert, met den liberaal mijnheer
Macau te kiezen Gij zijt een ministerie van
mouchards en van lieden die geen eergevoel
hebbenWij keuren uwe politieke handel
wijze afTrek er maar van door
Het arrondissement Aarlen-Virton, met
den liberalen kandidaat M. Einet te stem
men, zegt: Van al de beloften die gij gedaan
hebt, niet ééne hebt gij gehouden. In plaats
van de belastingen te verminderen, gij hebt
ze vermeerderd. Gij hebt den soldatendienst
verzwaard voor het volk, in plaats van hem
voor allen gelijk te maken. Gij riept: geen
kanon, geen paard meer! en gij hebt de for
ten langs de Maas gebouwd, die 100 millioen
zullen kosten, en ge vraagt alweer 40 mil
lioen om de forten van Antwerpen te ver
beteren! Gij bedriegt geheel het land. Wij
ook laken uwe politiek; gij maakt dat ons
land, eens zoo geacht en gevierd, stillekens
aan den staart van Europa's Staten komt
staan. Trek er maar zoohaast mogelijk van
door
Denkt gij brave lezers, dat minister Beer
naert dien dubbelen kaakslag zal gevoelen?
-- Zeker ja! doch hij zal zich gedragen alsof
hij van niets wist. Hij houdt aan zijne porte
feuille als de versmoorde aan de plank die
hem boven water houdt; want aan 't scho
telken zitten brengt winste bij.Zijne consciën
tie zegt wel dat hij sedert eenige maanden
van hier op zijne plaats niet meer is, maar
het geld en de glorie nijpen de keel toe van
zijne consciëntie.
Het Departement van binnenlandsche za
ken en openbaar onderwijs richt nu voor
de tweede maal een tijdelijken normalen
leergang van huishoudkunde en huishou-
dings werken voor onderwijzeressen en
tijdelijke normale leergangen van teekenen
alsook van snijden en maken van gewone
kleederen, voor onderwijzeressen en hulp
onderwijzeressen in.
Yoor de tweede maal ook vraagt het
Algemeen bestuur van het Willems-Fonds
dat die leergangen, welke van 26 Augustus
tot 21 September aanstaande zullen plaats
hebben, aan de onderwijzeressen en hulpon-
derwijzeressen der Vlaamsche gewesten in
't Nederlandsch gegeven worden; want het
is ook in die taal dat die onderwijzeressen
bedoelde vakken aan hunne leerlingen zullen
moeten onderwijzen.
Het ware te wenschen dat de Minister
gehoor gave aan het verzoekschrift van het
Algemeen bestuur, dat wij hier laten volgen:
Gent, 12 Augustus 1889.
Mijnheer de Minister,
Het Staadsblad meldt dat, krachtens be
sluit van Uw Departement, van 26 Augustus
tot 21 September aanstaande 1° aan de on
derwijzeressen een tijdelijke normaalleer
gang van huishoudkunde en .van huishou-
dingswerken en 2° aan de onderwijzeressen
en de hulponderwijzeressen der gemeente
scholen en der aangenomen scholen tijdelijke
normale leergangen van teekenen en van
snijden en maken der gewone kleederen
zullen gegeven worden.
Toen verleden jaar dergelijke leergangen
werden ingericht, hadden wij de eer U te
verzoeken de lessen aan de onderwijzeres
sen en ondermeesteressen der Vlaamsuhe
gewesten in het Nederlandsch te doen geven.
Het springt immers in liet oog dat, wil men
al de vruchten bekomen, welke van den ge
nomen maatregel te verwachten zijn, hij
moet medegedeeld worden in de taal die
degenen, welke de lessen volgen, zeiven bij
hun onderwijs gebruiken.
Wij achten het daarom onzen plicht
Mijnheer de Minister, bij deze gelegenheid
onzen wenscli te hernieuwen, en nemen de
vrijheid de hoop uit te drukken dat gij er een
gunstig onthaal zult aan verleenen.
Aanvaard, Mijnheer de Minister, de be
tuiging onzer eerbiedige hoogachting.
Namens het Algemeen Bestuur
van het Willems-Fonds,
J. Vuylsteke, Voorzitter.
Aug. Gondry, Secretaris-Schatmeester.
In Herenthals gooiden eenige kinderen
naar een zwaluwnest. De bestuurder van het
hospitaal (alweer een paap), in plaats van de
kinderen als kinderen te behandelen, ver
koos het dierlijke boven het menschelijke te
stellen. Hij nam eender kinderen en sloot
het jongsken op, na eene duchtige bestraf
fing, in 't doodenkot van het gesticht, 't Kind
werd er uitgehaald in eenen toestand, dat de
dokters voor 't ergste vreesden.
Zoo'n vent behoort eene belooning te ont
vangen voor het beschermen der dieren en
tevens eene belooning voor de mishandeling
van zijnen evenmensch.
Iemand, 't zij klein of groot, mishandelen
en onwettig opsluiten of gevangen houden,
daarin zien de dienaars van Christus, wiens
leering niets dan liefde behelsde, geen be
zwaar
Wat zijn er toch ouders, die zoo verblind
kunnen zijn en blijven, ook in het onderwijs,
om aan zulk schurftig ras hun kroost toe
te vertrouwen.
De inkwisiteurs hadden vroeger nog hunne
rakkers of beulsknechten, maar 't janhagel
van Rome doet tegenwoordig, waar het kan,
zelf dat werlv.
Wij beleven schoone tijden onder de in-
kwisitieregeering.Waarlijk, 't wordt schoon!
Vreedzame burgers doen neerschieten,
samenspannen met het schuim der samenle
ving om komplotten te kunnen onderdruk
ken en den grooten Jan te kunnen uithangen,
mollebroers en vetlappen vet mesten,
kloosters en forten bouwen, militaire lasten
verzwaren en de belastingen vermeerderen
Moordenaars hunner kliek laten loopen,
kinderen rerprossen en vermoorden, mag
dat allemaal gebeuren bij een vrij volk? Kom,
zoo'n vrijheid trekt in werkelijkheid als de
hel op den hemel.
Christus riep de kinderkens tot zich om ze
te zegenenZijne navolgers roepen ze om
hen te verbeesten en dood te martelen. Zulks
doet men aan de kinderen, wat doet men dan
niet aan de grooten
In Mechelen bestaat nog het voorbeeld van
zoo een arm jongsken, dat, door opsluiting
in de school, zoodanigen schrik pakte, dat
het kind als suf rondloopt.
Arme ouders, wier religie hunne kinders
tot martelaars der gewetenlooze woestelin
gen maakt
In de beide talen kondigt de Moniteur het
ministerieel besluit af betrekkelijk de opening
en sluiting der jacht in 1889-1890. Ziehier
dit besluit
Art. 1. De opening der jacht is vastge
steld, in 1889, op de hierna aangeduide tijd
stippen, te weten
Op den 24 augustus, in de provinciën Ant
werpen, Brabant, West- en Oost-Viaande-
ren. Limburg, alsook in de gedeelten der
provinciën Henegouw, Luik en Namen, ge
legen langs den linker oever van de Samber
en de Maas, er inbegrepen het grondgebied
der steden Charleroi, Luik, Hoei en Namen.
Op den 29 augustus, in de provincie Lux
emburg en de andere deelen der provinciën
Henegouw, Luik en Namen, gelegen tusschea
HET WEEKBLAD
aa~ *7 f