STADSNIEUWS.
Ylaamsche Ster.
Kamermuziek.
Onderscheiding.
Willems-Fouds.
Akelige toestand.
Overreden.
Gevechten.
Posterijen.
MAATSCHAPPIJ BIRGERMCHTEN
Rechterlijke kronijk.
treffelijke menschen bestempelen met dm
titel van eerlooze wet »,van die wet welke
ik zou noemen wetgevende gruweldaad
moest ik mij niet onthouden door de bedie-
ning„die ik bekleed. Ik zeg dat ik een slacht
offer ben van de wet van 1884.
En inderdaad, men heeft mij afgesteld. Ik
ben slechts schoolmeester gebleven, dank
zij de twintig vaders van familie. Ik zal u
hier niet aanhalen al de moeilijkheden, al
de beleedigingen welke ik tegengekomen
en onderstaan heb, uw dagblad zou veel te
klein zijn; doch ik zal er u een enkel aanha
len, dat u de maat van ongerechtigheden
ten mijnen opzichte zal betoonen: men heeft
mijne jaarweide verminderd van fr. 1038.
Tegenwoordig trek ik min dan over negen
tien jaren, toen ik in 't onderwijs aanvaard
werd, en nog ben ik zeer onregelmatig be
taald. 't Is somtijds vijf maanden dat ik gee-
ne centiem krijg en ik. heb vrouw en kinders
te voeden en de noodwendigheden van het
huishouden vermeerderen in evenredigheid
dat de kinders opgroeien.
In 1884 had ik eenige gespaarde oordjes
en ik heb ze opgeëten. In 18S6 had ik het
ongeluk mijnen vader te verliezen; te dien
gevolge viel er mij nog een klein erfdeel te
baat, erfdeel dat al verre geschoven is. Maar
hadde ik nu noch gespaarde penningen
noch erfdeel gehad om voirt te leven, wat
had ik gedaan?
En men zegt ons dat wij leven in een be
schaafd land, in het midden der 19e eeuw,
eene eeuw van verlichting, maar ik geloof
er niets van. Gij legt terecht de schuld op
den eersten fonctionnaris van 't land, die
toelaat dat andere bedienden vervolgd wor
den vcor de eenige reden dat zij hunnen eed
getrouw bleven en eene wet van 't land
hebben uitgevoerd. De koning had nooit
zijn ha'ndteeken mogen zetten onder derge
lijke deugnietswet, zooals deze van 20 Sep
tember 1884. Doch volgens mij is er nog een
ander plichtige: en die is de liberale partij.
In 1879 heeft die partij ons, onderwijzers,
gewikkeld in een gevecht tot ter dood, zij
heeft ons in de weegschaal gesteld, zij heeft
ons verloren.
In 1884 zijn wij, handen en voeten ge
bonden, aan onze eerste vijanden overge
leverd geweest. Onze vrienden in plaats van
zich te vereenigen om ons te beschermen, en
tegenstand te bieden, zijn in onverschil ge
komen en gescheidendie tweedracht heeft
geduurd tot dat M. Janson afgevaardigde
van Brussel is gekozen geweest.
Ahhoe is 't mogelijk dat onze vrienden
geen enkel gedacht van medelijden gehad
hebben, voor deze die in de Vlaanders strij
den en lijden voor de heilige zaak: de voor-
uilgang
Hoe hebben zij niet gedacht aan ons
geween en onze knersoling van tanden
Iloe hebben zij niet gedacht aan de bloe
dige tranen die wij storten sedert de vijf
jaren dat wij onder het hatelijk klerikaal
juk gebogen gaan?
Het is te hopen dat dit stelsel van ver
volging een einde zal hebben. De dag der
verlossing zal de schoonste dag mijns levens
zijn.
Aanvaard, enz.
Een onderwijzer
uit een dorp der Vlaanders.
Wij brengen dezen brief in 't licht, om
dat hij de gevoelens weerkaatst van vele
onzer eerlijke en waardige landsche school
meesters, ten opzichte dor liberale partij, die
volgens hun, de onderwijzers gedurende
verscheidene jaren, aan de schichten van
den vijand zouden blootgesteld gelaten heb
ben.
Die gevoelens zijn eenigzins onrechtvaar
dig.
Trouwens, de liberale partij is altijd een
parig vereenigd gebleven aangaande de
kwestie van 't openbaar onderwijs, alsook
nopens hare plichten jegens de slachtoffers
van de wet van 1884.
Maar de liberale partij heeft de gebeurte
nissen onderstaan tegen dewelke geen bij
zonder wilsvermogen op kan.
Hedendaags is de eenheid hersteld en de
heilige zaak van het onderwijs en van de
onderwijzers, welke zich verkleefd gebleven
zijn, zal welhaast de heilzame gevolgen er
van genieten.
Op Zondag, 10 November, heeft de too-
neel- en letterkundige maatschappij De
Vlaamsche Ster, mot de medewerking van
Mevr. Bataille en Mej. Pereira van Brussel,
hare eerste vertooning gegeven, bestaande
uit de volgende stukken:
A. De vrouw die haren man doet her
bakken, kluchtspel met zang in één bedrijf,
door H. Van Peene.
B. Meirozeken, blijspel met zang in een
bedrijf, door P. Kints.
C. Jaakske, met zijn fluitje, blijspel met
zang in twee bedrijven, door A. Schepens.
Gelijk naar gewoonte was de zaal vol toe
schouwers, die van alle kanten toegesneld
waren om de talentvolle tooneelliefhebbers
der Vlaamsche Ster in hunne vooruitstre
vende en beschavende werkingen toe te jui
chen.
Dè vrouw die haren man doet herbak
ken, is een zeer kluchtig stukje dat de lach
spieren der menigte tamelijk wol heeft weten
aan te roeren ook bevat het nog van het
begin tot het einde schoone zedelessen, waar
uit willekeurige en onbedachte personen veel
nut trekken kunnen.
De uitvoering ervan is zeer gelukt, de ge
baren en houding der spelende leden waren
volmaakt, de personnagiën goed afgebeeld,
de vertolking juist; de uitspraak zuiver. Al
len waren op de hoogte hunner taak.
Eene bijzondere melding aan Mev. Bataille,
voor de wijze waarop zij hare rol van op
rechte eenvoudige boerenmeid vervuld heeft.
Meirozeken, een lief stukje, heeft insge
lijks veel bijval genotenhet was geschikt
om de dwaze ikzucht van sommige ouders je
bestrijden, die niet aarzelen het geluk hun
ner kinders voor eenig geld op te offeren en
hun alzoo een leven vol bitterheid voor te
bereiden.
De schrijver heeft op eene wonderbare
wijze zijne personnagiën weten uit te kiezen;
ook hebben de Sterrelingen de rollen ervan
goed vertolkt en het stuk die waarde bijge
zet, die het met recht verdient. De dames
Bataille en Pereira hebben niet min bijge
dragen tot het welgelukken dier uitvoering.
Jaakske met zijn fluitje is een niet min
zedelijk stuk, dat veel bijval genoten en
uitermate behaagd heeft. Het stelt eene ver
blinde stiefmoeder voor, iets dat men dage
lijks ziet gebeuren, die alle oneerlijke mid
dels beraamt en haren toevlucht tot de grof
ste leugens neemt om het kind van het eerste
huwelijk bij haren gemaal hatelijk te maken,
ten einde haar eigen kind te kunnen bevcor-
deeligen. Op eene zeer voldoende wijze heb
ben allen gewedieverd om de rollen zoo
volmaakt mogelijk te vertolken.
De muziekafdeeling, onder het bestuur van
den ieverigen heer Balmaekers heeft insge
lijks het hare bijgebracht tot opluistering
van dit feest, de stukken die zij uitgevoerd
heeft zijn levendig toegejuigd geweest.
Onze warmste gelukwenschen aan dezen
heer en aan de moedige tooneclisten en mu
ziekanten voorden iever welken zij aan den
dag gelegd hebben tot het welgelukken van
dezen avondstond.
Een tooneelbewonderaar.
Een eerste zitting van kamermuziek
(quatuor-archets) zal morgen Zondag te mid
dag stipt, in de zaal van den Gouden Arend
plaats hebben.
Programma
1° Fragments quatuor 2, Alexandre Boro-
dine.
a) Allegro moderato.
b) Scherzo Allegro.
c) Notturno Adante.
2° Fragments quatuor 2. P. Tschaï
kowsky.
A. Scherzo. (Allegroma non tante).
b. Andante cantabile.
De personen, die eene ingangkaart begee-
ren, worden verzocht zich te wenden tot de
Adolf Weckesser of Albert Ligy.
Eene hoogst vereerende onderscheiding
is te beurt gevallen aan M. Julius Goetinck,
de wakkere voorzitter van den Beethovens-
kring van Brugge, den ijverigen en talent
vollen bestuurder van de symphonie der
Société des choeurs te IJperen en in
richter der merkwaardige concerten van
Scandinaafsch muziek, die verleden jaar
in Brugge en in Antwerpen zulken schit
terenden bijval genoten hebben.
Willende zijne voldoening te kennen ge
ven over de prijsbare pogingen door M.
Goetinck aangewend om het schoone noor
der muziek ten onzent te leeren hoogschat
ten, heeft Z. M. de koning van Zweden en
Noorwegen hem het ridderskruis der ver
maarde orde van Wasa geschonken.
Ziedaar een eerlijke en verdiende be
looning, die voorzeker M. Goetinck tot aan
moediging zal strekken om standvastig de
belangen der kunst te helpen bevorderen
en verdedigeen.
Wij wenschen hem hartelijk geluk en
zijn overtuigd dat eenieder ons daarin zal
bijtreden.
De wakkere IJpersche Willems-Fonds-
afdeeling zal haren leden en hun huisgezin
op Zondag 17 dezer een nieuw en schitte
rend feest aanbieden. De heer Van Wilder,
een gekende Vlaamsche redenaar, van Mo-
lenbeek-St-Jan, zal er eene voordracht ge
ven over
De Vaderlandsche Verdediging'.
Voorzeker is dat eene kwestie van het
hoogste belang voor hen allen, die de onaf
hankelijkheid en het welzijn van hun vader
land behartigen. Ook zal de ruime zaal van
den Gouden Arend veel te klein zijn. Men
zal er van een uitgelezen concert genieten
en eene der nuttigste, belangwekkendste en
leerrijkste voordrachten hooren.
Wij raden onze lezers dus ten zeerste aan
daar eenen namiddag op eene zoo aangename
als prijzenswaardige wijze te gaan door
brengen. Persoonlijke ingangkaarten zijn bij
al de leden der afdeeling verkrijgbaar.
Men zegge het voort.
Verleden zaterdag werkte een werkman
aan den St Pieterskerktoren toen eensklaps
zijne ladder brak. Gelukkiglijk bevond de
man zich op het bovenste deel der ladder,
dat vastgeknoopt was, en zoo bleef hij daar
heen en weer bengelen. Eindelijk gelukte
men er in hem uitzijnen akeligen toestand
te verlossen. Dat hij dan tevreden was kan
men gemakkelijk raden. Ook moet hij daar
alles behalve op zijn gemak geweest zijn.
Als men te veel nat door de keel gegoten
heeft, dan denkt men dat IJperen en eene
parochie u toebehooren en dat men niets
meer zwichten moet, zeiden zaterdag hier
een paar Roeselaarnaarsen reden met hunne
karre in dolle vaart een petroolleurder om-
verre. Deze was erg gekwetst en zijne ketels
waren zoo plat als eene zesse. De zatterikken
vlogen de doos in, waar ze dan keken als
uilenspiegel in eene muizenval.
Zondag avond kregen een paar soldaten
op de Veemarkt het maar moeilijk gedeeld
met eenige burgers. In een ommeziens troef
den zij al dooreen, dat het stoof. De soldaten
kregen eene toetering van e;rste klasseen
trokken er algauw van onder met een ge
zicht als iemand die leelijke dingen ziet.
In eene herberg der Kaaistraat hebben
eenige rakkers het maar vuil laten liggen.
Zij vlogen elkander in het haar en vlogen
hals over kop de trappen af met het ongeluk
kig gevolg dat de genaamde T... er met eene
gebrokene hand van afkwam. Dat hij zulks
nog min noodig had als water in zijne holle
blokken spreekt als een open boek.
Eerlang zal een wedstrijd uitgeschreven
worden voor de plaatsen van klerk en hulp
klerk in den postdienst.
De jonge lieden, die de voorwaarden van
dezen wedstrijd wenschen te kennen, worden
verzocht zich tot de postkantoren te wenden.
De aanvragen worden ontvangen tot 30ten
der loopende maand November.
van IJperen.
o
Schieting van Donderdag 14 Novem.
Gewone schieting.
BoedtLéon, 25 25 20 20 25 115
Bogaert Alph., 20 25 25 25 20 115
Swekels Léon, 25 25 20 20 20 110
Butaye Arthur, 20 20 20 20 25 105
Vermeulen Henri, 20 25 20 20 20 105
Froidure Eugène, 20 25 20 20 20 105
BüKGEÏtSTAND
van den 8 tot den 15 November 1889.
Sïeboorten.
Mannelijk geslacht 6. Vrouwelijk id. 4
Huweli i ken.
Gustave De Coninck, schoenmaker en Cle
mentina Clement, breister.
Aloysius Verly, daglooner en Helena Mas-
scho, dagloonster.
Hendrik Ghysel, schilder en Maria Galle
zonder beroep.
Arthur Messiaen, meesterknecht en Maria
Depuydt, dienstmeid.
O verlij tlens.
Marie Gheskiere, kantwerkster, 39 jaar
echtgenoote van Karei Wolters, Meenen'
straat.
Desiderius Vanhinderdael, bottenmaker bij
de Rijschool, 29 jaar, echtgenoot van Elia
Cnockaert, St Jacobstraat.
Victoria Dedryver, zonder beroep, 73 jaar,
weduwe van Benedictus üecaestecker, Ij.
per buiten.
Lucia Macverson, kantwerkster, 69 jaar,
ongehuwd, Meenenstraat.
Paulina Moreau, ongehuwd, 84 jaar, wedu
we van Ludovicus Debuigne, St Jacobstr.
Sophia Pelgrim, kleermaakster, 67 jaar,
echtgenoote van Franciscus Liégeois, El-
verdinghestraat.
dementia Denudt, zonder beroep, 82 jaar,
weduwe van Filiep Chevreuille, Meenen
straat.
Iiiiitlercw beneden de jaren.
Mannelijk geslacht 0.Vrouwelijk id. 1.
Wij lezen in het Journal de Liège:
Te Achel, gemeente uit ons katholiek
Limburg, schijnt men, den laatsten winter
verscheidene goede avonden doorgebracht
te hebben, waar de gepeperde gesprekken,
bij lange niet uitgesloten waren. Tot groo-
ten spijt der geestige gezellen der plaats
zijn zij onderbroken geweest door twee
vrouwen die door den handelsnaïever in
twist geraakten.
Eene van haar, de echtgenoote B... ge
boren Maria C..., had te harent verteld,
dat hare mededingster, binst eenen nacht
ontkleed geweest was en dat men haar
eon mannenbroek aangedaan had,
- Dat feit, waarvan de echtheid in geenen
deele bewezen werd, van mond tot mond
rond gestrooid, kwam aan de ooren van de
belanghebbende, die eene klacht indiende.
Eene vervolging werd tegen de be-
schuldigster ingespannen, maar bij gebre
ke aan de ruchtbaarheid der gehouden
gesprekken, sprak de rechtbank van Has
selt haar vrij
Tegen die beslissing komt men in be
roep en het Hof moet zijn vonnis den 26
dezer uitbrengen.
- Onnoodig te zeggen dat de achterklap
volop aan den gang was te Achel, zoo
veel te meer, omdat liet vervolg, waarvan
sprake, een ander voor het Hof gebracht
had.
- Het geding dier tweede vervolging heeft
met gesloten deuren plaats gehad. Wij
knnnen er de bijzonderheden niet van me-
dedeelen. Het zal ons voldoende zijn te zeg
gen dat een genaamde Hubert B..., 31 jaren
oud, zonder beroep, beticht geweest was
van poging tot verkrachting, feit waarvan
de echtgenoote B..., hooger genoemd, s-ich
als slachtoffer voordroeg, en van openbare
zedenschennis.
De rechthank van Hasselt, bij vonnis van
13 Juli 1889, verzond Hubert Bvoor de
poging tot verkrachting en veroordeelde
hem tot 26 frs. boete, met uitstel van uit
voering van 't vonnis gedurende drie jaren,
voor de openbare zedenschennis, om in ver
scheidene herbergen aan de dienstmeiden een
zeker voorwerp getoond te hebben, waarvan
hij het gebruik uitlegde.
De betichte heeft die daden geloochend,
voorgevende het voorwerp te zijn eener sa
menspanning maar het Hof, na zijnen verde
diger Mter Falloise gehoord te hebben, heeft
het eerste vonnis bekrachtigd.
En zeggen dat het de Zoon is van eenen
kk. hoofdinspecteur!'t is proper I