VAN IJPEREN EN HET ARRONDISSEMENT. Politiek, Nieuws-, Handels- en Annoncenblad. Tierde jaar. Zaterdag 21" December 1889. Nummer 51. BERICHT. Immer werkzaam. De Kamer. I i^pwhe^ellingmn per regd^—^kkwrdn Stad' 3 fr' 5° V°°r '.ien buiten" Per 6 maanden: 1 fr. 75. Annoncem 15 cent. per drukregel. Rechter- rTehten van verkoopingen of andere bekendmakingen ten Creese dezer^edrukV ^d Centiemen per nummer. - Afzonderlijke nummers voor arlikels, enz. 8 fr. per 100. - Alle if. voor het buitenland wordep ontvangen door den Office de Publicité T7 T" "T 'agehjfd' De annoncen voor Be!giö' ter uitzondering der beide Vlaanderen, alsmede iderteekend toe te zenden. - Artikelen ongeteekend of personnaliteiteJSS'wSÏ n^gen^m h0egenaamde artikels uiterl*k tegen Vr«d*« middag en De personen die een abonnement zullen nemen aan het Weekblad voor '1890, zullen, van af den dag hun ger inschrijving tot dqp 1 Januari, jiet blad gratis ontvangen. Hoe gemakkelijk toch! Wel, zie! Men gaat op z'n staminé Bij eene tafel zit men gemakkelijk een pintje Roeselaarsch op te leppen. En men praat. Ja men praat over politiek, met een doorzicht-dat 'n diep ver nuft verraadt. 01 lage bet maar aan oris, geen maatschappelijk vraagstuk of liet ware op twee tellens opgelostMen geeft perioden ten beste over de herziening van art. 47 der Grondwet. Wou men maar van oris oordeel zijn! - En un lour de main! - Maar Janson, Van der Kindere, Gaux! Wat kennen die van den landbouw? Ën zoo gaat het. diepzinnig over de toe komst der maatschappij, over vragen van 'den dag, over beschaving en wat. niet al! Is men dan geen liberaal wanneer men zóó verlicht blijkt en zoo vol ijver voor het oplossen van zoo gewichtige vraagstukken? En t'liuis, bij het noenmaal, balt men de ruist en slaat op Je tafel, omdat Woeste het stemrecht wil ontnemen aan ettelijken aan wien het toekomt. Ah! neen! dat mag, dat kan, maar dat zal niet! Men moet protestee rt! En onskleinlje, dat zeo even het neusje Joor het venster van het leven gestoken heeft, schrikt en beeft! Waarom is papa zoo boos? - Oh! wist het wichtje dat papa ijvert voor (ene edele zaak Is papa niet liberaal? Ja papa is gewis liberal, en diezelfde man is in staat Chronique en Gazette neuswijs na te pralen, wanneer deze jeremiëeren over den toestand van ons Vlaanderen in liberaal opzicht. Vlaanderen is fel achterlijk! De schuld van de flaminganten, die bachi-bou- souks! De Vlaamsche Beweging is 'n strui kelsteen voor den vooruitgang der besclia- ling! A propos Bedaar wat, beste papa Kunt 'fi mij zooal zeggen wat de Vlaamsche Bewe eg is? Ha! jawel. Mijnheer heeft zijn fflnis van het Vlaamsche mouvement - Pgedaan uit Gazelle en Chronique. Ilij is is wel op de hoogte! Vraag hem wat 'n imingant is. Hm! 'n flamingant is 'n woelziek rnensch, le de Walen zou willen opeten Hiiaasbeste papa! Meent-je dat we hier 1 °Es Arm Vlaanderen - niet genoeg te Redderen hebben? Denkt nu niet dat ik u de bepaling van n flamingant geven ga. Keen. Het is noch 'ijd, noch de plaats. Maar ik wensch voor goed en voor het heil van mijn land, dat e(ms de kennis van een flamingant mocht Aen in levenden lijve, niet in de kolommen n Chronique of Gazelle. Maar zeg eens. Zouden we nu niei een ialje kunnen hebbm, zoo heel op ons ®ak. maar in vpllen ernst? Welaan dan. hebt met uws gelijken, rond de herberg- geredekaveld over allerlei vraagstuk- D' Hij hebt protestaties gezonden naar de mer tegen het wetsontwerp Woeste. Gij J' Wel gedaan. Maar denkt ge toch zeer ernstig dat onze zaken daarmede een voet bteed vooruit gegaan zijn? Protesteeren? Goed. Tegen onrechtvaardigheid moet ge protesteerd worden. Maar liet men ons nu nog alle liberale kiezers die we voor 't oo- genblik bezitten. Hoever zou ons dit brengen? Zou ons Vlaanderen liberaal zijn? Neen, niet waar? Dus dat we in Vlaanderen veel liberale kiezers te kort hebben; dus, dat er in Vlaan deren veel te weinig liberalen zijn. Hebt ge daar vrede meê? Ik niet. Bij mij bestaat da wensch dat er meer liberalen komen in Vlaanderen, voor het welzijn van mijn land. Nu, als een boer maar twee koeien heeft en hij er vijf begeert in z'n stal, dan weet die eenvoudige man wel dat hij er nog drie moet bij krijgen. Willen wij dat onze denkwijze eens in Vlaanderen zegeprale, dan ligt bet voor de hand dat er meer liberalen komen moeten, dat wij er dus meer moeten maken. Hoe zullen wij er maken? Door al de kleine middeltjes waarvan men te dien aanzien gebruik en misbruik maakt? Brrr! Drijfzand, waarop men niet bouwen zal Hoe dan? door propagande meenen wij; door prediking, verspreiding der liberale gedachten. Zeg eens, beste papa, zult gij die propagande maken? Ik?! Maar nog wat! Gij spreekt zoo dikwijls over beschaving. Zeer graag wou ik weten wat gij daardoor verstaat? Nog liever, wat gij en uws gelijken ooit gedaan hebt om de verlichting en de beschaving van uw land een duim breed vooruit te helpen? Wel, M'nhrer! M'n gansch leven.. In den Zwarten of in den Witten.... de honden bang gemaakt? Laat ons liever ernstig zijn. Wel wil ik aannemen dat ge voor u zelf een zeer be schaafd menscli zijt, en niet eens naar het gehalte uwer beschaving vragen. Maar ziet. Als een boer zijn akker spitten wil, moet bij een spade bezitten. Wat dan, als gij door uwe taal van uw volk gescheiden zijt, als gij het werktuig ter omspitting van den akker der beschaving niet bezit, en bet zaad van uwe beschaving in de schuur van uwe ge dachte moet geborgen blijven, zonder dat het ten goede gedije i Zeg, als gij ooit eene gezonde, vruchtbare gedachte hadt, hebt gij er ooit aan gedacht dia ten behoeve van uw volk, klaar en be grijpelijk uiteen te zetten? Zie wat uwe vijanden doen! Dag aan dag wordt ons Vlaanderen overstroomd door kalotenbladen bij de vleet. Voor ieder smaak, voor ieder beurs. Het centenbladje en het printentijd- schrift, waarmeê de klerikalen het vertrou wen onzer Vlaamsche huisgezinnen kapen. Want let op! Wanneer zoo iets in een huis gezin gedrongen is, dan moge de droes het er weer uit bannen, het tijdschrift dat vol doening schenkt aan oogen, hart en geest. En wanneer dat jaar aan jaar zal geduurd hebben, en het klerikale vergift tot in het merg der beenderen van ons vlaamsche volk zal doorgedrongen zijn, wat vrucht zal dan uwe beschaving afgeworpen hebben? Hoe dan nog den siroom opgevaren? Als ik u ook vraag of gij het woord van uwen mond ooit heb dienstig gemaakt om aan uw volk de liberale gedachten aan te prediken of in zijn hart het zaad der vrijzin nigheid, der verdraagzaamheid, der verlich ting te strooien. Wie dan heeft er iels gedaan ter verlich ting van het Vlaamsche volk Laat u dat verschiet zóó rustig Als ge mij die vraag stelt, dan bied ik u het heirleger mijner strijdgenooten aan. Dan zullen wij daarop antwoorden, met de hand op het hart, en het trotsche hoofd omhoog: - Wij hebben iets gedaan, die dweepen met eigen aard en taalWij die denken dat het eerste wat een volk behoeft om groot te zijn, is het besef zijner waardigheid,;pij die den ken dat een volk geen volk is wanneer het geen eigen taal heeft. Of wat zouden de honden onder een zeggen van hun makker die niet blaffen kan? Wij nog, die ai onze krachten inspannen om aan dat volk het verloren bewustzijn terug te schenken, zijn hart voor zijn grootste verleden te doen ont vlammen, zijn oog op hooger idealen te ves tigen. Wij hebben én onze pen én ons woord ten dienste gesteld om ons volk te beschaven. Zie de onafzienbare reeks boekdeelen waarin wij het volk deelachtig maakten aan onze ruime ontwikkeling! Boeken die zijn hart en zijn geest vormen moeten; ook boeken die ter vrijzinnigheid opleiden moeten. Of hebt ge wellicht: - Vlaamsche Jongen Arm Vlaanderen - Sophie - In onze Vlaamsche Gewesten en zóóveel! niet gelezen? Wij ook hebben met ons bezielend woord het hart des volks geraakt. Of is er ooit in Vlaanderen één man van het woord ipetzulk doel opgetreden zoo hij niet tot de onzen behoorde? Zoo zouden wij spreken en u wijzen op hetgeen wij in onze afdeelingen van het Willems-Fonds verrichten ter beschaving van ons volk. Kunnen wij dan niet alles wat we zouden begeeren te doen, dat ligt niet aan ons maar aan de omstandigheden. Boekerijen stichten en die met boeken vullen kan iedere aUeeling van bet Willems-Fonds slechts-met de bijtre ding van velen. En daarom doen wij een op roep aan de menschen van goeden wil die der beschaving van hun land een warm hart toedragen. Voordrachten laten geven gaat ook al niet zonder stoffelijke opoffering wan neer de spreker van elders moet komen. Om die moeilijkheid te boven te komen is juist Immer Werkzaam - gesticht. De kring zal namelijk degelijke elementen opleiden om met vaardigheid het Vlaamsche woord te voeren. Die elementen zullen dan in onze afdeeling kunnen optreden en haar meer leven bijzetten En wanneer we dan sterk genoeg riju en vertrouwen genoeg in ons zelf bezitten, zul len wij er, met ondersteuning, kunnen aan denken ook op ander tooneel op te treden en licht te verspreiden daar waar lieden nog volle duisternis heerscht. Handelen wij goed en verstandig en in het belang onzer zoo dierbare overtuiging, men onthoude ons dan de ondersteuning niet. Laat allen die de liberale vlaamsche zaak genegen zijn, en bunn® overtuiging met wat meer dan herberg tinnegieterij willen dienen, zich bij ons aansluiten. Wij doen eenen warmen oproep aan alle jeugdige wakkere krachten, wachtende dat men per naast breeder inlichtingen over ons doel en onze inrichtingen kunne geven door het afkondigen van onze verordeningen. Vlaamsche Jongen. Vooreerst eene spaarzaamheid te ver wezenlijken, dewijl minister Beernaert langs alle kanten op loer is naar spaarzaamheden t« doen zooals men verder lezen zal, zelfs op den rug der arme werklieden duiden wij er hem eene aan, welke op libe raal en katholiek een bijzonder goed uit werksel zou maken en oneindig veel zou bijdragen om de volksgunst te verkrijgen, die de zaak Pourbaix hem ontnomen heeft, tot zooverre dat zijne vrienden op de laatste kiezingen te Gent niet dorsten in den kies strijd treden omdat 't zoo slecht weer was... zegden ze.... Is de luchtgesteltenis nu beter misschien en toch onthouden de katholieken zich niet te Leuven?? Maar vergeten wij de spaarzaamheid niet die te doen is. Het ware de maandelijksche parlementaire toelage te verrangen voor de volksvertegenwoordigers door eene gering# tegenwoordigheidspenning, waaraan de. te huis blijvers geen recht zouden hebben. Dit ware eene echt# edelmoedige spaar zaamheid die gansch het land hartelijk zou toejuichen. Terwijl deze die minister Beernaert be werkstelligt op den intrest der pensioen en lijfrentkas niemands goedkeuring kan afdragen. De liberale ministers verleenden opvol- gentlijk op de gestorte gelden voor de pensioenkas eenen intrest van 4 1/2 ten honderd. Minister Beernaert verminderde dien intrest op 3 ten honderd en hjj ver klaarde verleden week in de Kamer dat men voorzichtigheidshalve den intrest zou moeten brengen op 2 1/2 ten honderd uit vreeze dat de Staat latertijds zou kunnen eenig verlies onderstaan. Doch intusschentijd verwezentlijkt het Staatsbestuur geldwinstcn op het beheer der pensioen- en lijfrentkas, uitsluitelijk inge steld voor de bedrijvige en spaarzame volksklassen. Wij herhalen dus onze vraag van verleden week. Is het te verwonderen dat de lijfrent kas zoo bitter weinig bijval ontmoet Wij zeggen luid op: Neen, niet dat het volk teeneinaal onverschillig is aan de wis selvalligheden der toekomst en dat er geene werklieden zijn die zouden begeeren te sparen voor hunnen ouden dag, maar de voorwaarden zijn oprecht te schadelijk die het Staatsbestuur stelt om de natuurlijke onverschilligheid van vele menschen wakker te schudden. Daar ligt de knoop Er moet te veel en te lang gespaard worden vooraleer wat van beduidenis te verzamelen. 't Ware voorzeker gecnen slechten maat regel wilde de Staatskas zich eene geringe opoffering getroosten om zooveel te meer de werk menschen aan te moedigen deel te ma ken van de pensioen- en lijfrentkas. Ah! dat minister Beernaert bevel kreeg van wege zijne meesters de bisschoppen, den klerikalen winkel te bevoordeeligenUi Wat zou hij zich verhaasten zonder opmerking de gevraagde toelagen te vergunnen. Wat dunkt u, lezer? De kamerzittingen loopen nu zoo stil af als ze eertijds hevig waren tijdens de bespre kingen van Pourbaix, welke man 's mid- dernachts bij minister Beernaert ontvangen werd. Men sprak over bet leger in de kamer en M. Woeste, wiens stemme stille zweeg ge durende geheel de zaak der mouchard». HET WEEKBLAD li®1

HISTORISCHE KRANTEN

Het weekblad van Ijperen (1886-1906) | 1889 | | pagina 1