STADSNIEUWS.
Strijdpenning.
Min politiek en beter bestuur.
Hoe men beroemd wordt.
Brevet.
Moedige daad,
lijhe kaart, maar eene famieljekaart, voor
geheel hun huisgezin (art. 13 zelfde regiem.)
3° Wat de persoonlijke kaarten van 5 fr.
betreft, die werden aan ongehuwde per
sonen afgeleverd, die geene familieleden in
de stad hadden en een kwartier bewoonden,
zooals bedienden van postwezen en spoorweg
leeraars, onderwijzeressen, en allerlei kleine
beambten. Ziedaar de waarheid, zooals wij
ze aan de beste bron geput hebben.
Wie liegt er nu? Het Nieuwsblad, of Sur-
mont? Wij willen het eerste niet beschuldi-
genom den tweeden, niet wit te wasschen
les deux /ont la paire 1 Het eerste is geen
ziertje beter dan de tweede. En de leugen
komt ons zoo waarschijnlijk voor bij het
eene als bij den anderen. Wij betrappen een
van beide op leugentaal Maintenant dé-
brouillez-vous!
-Er bestaat een spreekwoord: Een goed
vader spaart de roede niet hetgeen de
Franschman ook zegt: qui aime bien cha-
tie bien! 't Is dus niet genoeg, onze vijan
den aan te vallen en in onze bladen af te
rammelen; wij moeten ook den moed hebben,
daar waar het noodig is onze vrienden
de waarhei 1 te zeggen, om ze tegen latere
onvoorzichtigheden, fouten of flauwhertig-
heid te waarschuwen.
Men houde ons dus de volgende bemer
kingen ten goede
Een onzer liberale chefs kwam, tijdens de
laatste kiezing, in de Associatie vertellen
dat hij verontwaardigd was, omdat een pa
ter, in het paterskerkje, over de kiezing ge
predikt had en wel ten voordeele der papen,
natuurlijk 1 Wel, Mijnheer toch, ga er niet;
dan zult gij er niet moeten verontwaardigen!
't Is zelfs te verwonderen dat de Ypersche
geestelijken en paters tot 1891 gewacht heb
ben, om zich, op den kansel, met politiek te
bemoeien. Het Weekblad heeft meermalen
geschreven, dat de liberalen zelf grootendeels
de schui l zijn, dat ze overal door het geld
der papenpartij verpletterd worden; want zij
heipen, onder voorwendsel van zoogezegd
noo Izakelijken godsdienst, de kloosters en
kerken rijk maken 1 En met dat geld onze
eigene centen - worden wij bevochten 1 Die
wezens, welke wij zoo liefhebben, onze moe
der, onze vrouw, onze zusters hebben nog
geen karakter genoeg om met al die prullen
en vodden af te breken 1 Zij gaan ter kerk,
waar alles geld kos 1 Men zegt, Bah 1 't Is
maar één cent! Inderdaad; maar beekjes
worden rivieren, en rivieren vormen stroo
men: veel kleintjes maken een groot!
Als er op eenen Zondag, in al de messen,
vespers en lof,in deS' Maartenskerk,slechts
2000 liberale huismoeders, vrouwen, doch
ters en kinderen tegenwoordig zijn (en dat
is niet overdreven), die elk een cent betalen
voor een stoel, offerande of in de schaal voor
eenig christelijk werk, maakt dit 40 fr. ont
vangst per Zondag of 2400 fr. 's jaars (aan
60 zon- en geboden heiligdagen) 2400 fr.
liberaal geld in eene kerk van Yperen; zon
der de drie andere kerkelijke theaters te
tellen!
De Schoolpenning, de Strijdpenning en an
dere liberale goede werken zijn verre van
zulke wekelijksche recette.
En met dAt geld doen de papen het kies
werk en worden wij bevochten door de schuld
der mosselliberalen, die nog met den gods
dienst niet afgebroken hebben, of daartoe
niet aandrongen bij hunne vrouwelijke bloed
verwanten, huismoeders, dochters of zus
ters. Indien de liberalen eens wilskracht ge
noeg bezaten en haar op de tanden hadden,
om den brui van geheel dat boeltje te geven,
met burgerlijk te trouwen, hunne kinderen
niet te laten doopen, hunne eerste communie
niet te laten doen, noch te laten vormen,
zich burgerlijk te doen begraven, zoowel
voor de vrouwen als voor de mannen, en dus
de kerk en haren aanhang in alles buiten te
schoppen, ge zoudt eens het spelletje zien
veranderen en de verwaandheid der Room-
sche drietikken zakken: hunne beurzen zou
den platten, hun rijkdom op de helft smelten
en hun wijnkelder insgelijks! Wij zouden de
macht van 't geld zooveel niet meer moeten
vreezen; de invloed der papen ware nul op
de liberalen en hunne vrouwenwe zouden
den schoolstrijd van 1879 en al die andere
miseriën niet gekend hebben, waarin wij
het onderspit dolven door de overmacht van
't geld. Maar ziet gij: wij, liberalen, hadden
die klerikale kapitalen helpen bijeenbrengen
cent voor cent; de liberalen zijn te goed, te
toegevend, een hoop platbroeken en niet-
durvers!
Zoohaast de invloed der religie afneemt,
zal de liberale partij in belangrijkheid toe
nemen en 't zouden geen vijftig of honderd
uitgekochte stemmen zijn, die het Ypersch
liberalismus zouden geslagen hebben; waren
er daarnevens geen zeven of acht honderd
katholieken geweest, die kiezen uit overtui
ging, princiep en convictie, omdat hun gods
dienst het alzoo voorhoudt.
De religie schenkt hun dat geloof (der on-
noozelaars) en die princiepen, die ons doen
in 't zand bijten.
Bestonde de golsdienst niet, we zouden ook
zijne trawanten en handlangers niet tegen
over ons vinden, om onze partij te bevech
ten. Ware er geen katholieke godsdienst, er
ware ook geen klerikale partij. Ea dewijl
deze staatspartij de onverbiddelijke vijandin
is van al onze hedendaagsche vrijheden, be
kampen wij haar met moed en soms met
woede, zonder eens te denken, dat alles
voorspruit uit de religie zelve, in wier naam
al de klerikale snoodheden gebeuren, en op
wiens bevel de ultramontanen, als één man
opstaan.
't Is dus noodzakelijk, dat de liberalen,
wanneer zij de klerikalen bevechten, ook
het moertje van dat berooide volkje aantas
ten en verwurgen, zoo mogelijkStikken wij
eerst het monster en dan zijn jong! De oor
zaak worde eerst uitgeroeiddan verdwijnen
de gevolgen van zelf.'
De liberaal, die met niemand moet afre
kenen, hoeft vrij en vrank zijne kinderen
naar de officieële scholen te zenden! Daarom
keuren wij ten stelligste af, dat er vroeger
in onze gemeenteraad een liberale schepe-
ne en een liberaal raadslid zaten, die hunne
meisjes naar eene k. k. school, gelijk de
Rousbrugge-Damen, dorsten zenden. Weest
toch met u zeiven konsekwent, Mijnheeren!
En zóó zijn er menigvuldige zwakheden in
veel liberale huisgezinnen, waar de man li
beraal is en de vrouw hevig katholiek en aan
de kinders hare begrippen inprent. Nog een
voorbeeld van te verregaande toegevendheid
Eene mijner vrouwelijke bloedverwanten
ontving den 20n April 1886 een omzendbrief
voor eene katholieke manifestatie, ten voor
deele van een katholiek onderwijsgesticht.
De twee eerste luidden als volgt:- L'in-
stitut des Dames de Rousbrugge (ancienne
Abbaye de la nouvelle Plante), célèbrera,
le 21 Juillet prochain le 600e anniversaire
de sa fondation, et le 3me centenaire de son
établissement A Ypres.
Les' anciennes élèves de cette maison
d'éducation se proposent de lui offrir, a cette
occasion une chaire de vérité. Elles espè-
rent que vous voudrez bien cont. ibuer A
l'achat de ce cadeau. enz. enz.
En tusschen de namen der achtbare da-
men, die hetcomiteit samenstelden, stonden
de namen der damen onzer hierboven ge
noemde raadsheeren! Is dat gelooflijk?
't Was stellig hun recht! Maar wat effekt
maakt zooiets op de kleine menschen, een
voudige liberalen, die werken en wroeten
vo)r de zegepraal der partij, wanneer ze zien
dat de vrouw onzer liberale opperhoofden
van de inrichiings-commissie eener katho
lieke manifestatie deelmaakt?
De liberale partij heeft aan Yperen uitmun
tende bestuurders of administrateurs gele-
leverd; dAt bekent iedereen, zelfs de katho
lieken. Maar onze partij zonderde zich lang
zaam van het volk, van den kleinen burger
en den werkman, af, door hare verstokte
franschgezindheid. Het werd eene coterie,
die door hare onwetendheid der taal, eene
kloof daarstelde tusschen haar zelve en het
volk. En toen het Willems-Fonds in 1884
helaas te laatl gesticht werd, om tot
het volk in zijne taal te spreken, kreet een
de hoofdman het uit als une société de
mécontenls en de flaminganten van des
tijds, de heeren De Veen, Saey, Dequéker,
Verkest, Cordenier, Dewilde, enz. hebben al
len om hunne vlaamschgezindheid te verant
woorden gehad. Zelfs hebben de klerikalen
dien toestand heel juist ingezien wanneer ze
GolaertopM. Parsy hebben doen triomfee
ren, onder den kreet In Vlaanderen
VlaamschZij zijn slimmer en laten zich
door het volk begrijpen: Wij plaatsten op
onze poort (verleden jaar voor 't festival) het
majestatischHonneur aux étrangers! (als
of de talrijke Vlaamsche maatschappijen niet
meetelden en niet mochten lezen, dat ook
zij hier wèl gekomen waren), terwyl de pa
gadders het hartelijke en milde Welkom (in
de volkstaal) boven hunnen triomfboog lieten
schilderen
Geen enkel vlaamschgezind professor werd
in 't Gemeente-college aanvaard, of hij kreeg
vooraleer in dienst te treden, een sermoen
over zijne liefhebberij zelfs een jong en
geleerd professor, reeds voordeelig gekend
om zijne bijdragen en geschriften over ge
schiedenis, zoowel in 't buitenland als in
België, de heer Julius Frederichs van Gent
heeft hier zijne candidatuur ingetrokken,
omdat men hem... zijne vlaamschgezindheid
verweet, bij eenen liberalen schepene. Voeg
daarbijaltijd fransche besprekingen in den
gemeenteraad, altijd Fransche redevoerin
gen op de prijsdeelingen, Fransche uitnoo-
digingen, programmas, enz. Fransche toasten
in de feestmalen,verfranscht college, Fransch
in 't Bestuur niettegenstaande de taalwet
van 1873, en gij zult begrijpen, hoe een be
stuur zich van 't volk afzonderen kan. En
om het tegendeel te bewijzen, zie in onze
partij wie het popularist is, het zijn P. Ver
meulen, de gebroeders Verschaeve, J. Onraet,
A. Stoffel, O. Poupart, en twintig, dertig
anderen, die tot het volk gaan en met hem
in het Vlaamsch kunnen kouten
Een andere zwakheid onzer partij was die
soort van hostiliteit of geheime vijandschap
der doctrinaire hoofdmannen tegen alles wat
naar progressisme rook.Progressisme
zei M. Carton, dat is herberg praaten
daarmee werd elke edele gedachte of nuttige
nieuwigheid ten voordeele onzer partij, ge
kleineerd, van de hand gewezen of dood ge
zwegen. Zelfs is daaruit zoodanige misnoegd
heid ontstaan, dat de socialisten ons 'nen
leelijken toer speelden met, in 1887, moed
willig 26 stembriefjes ten voordeele van M.
Parsy, slecht te stempelen. Men weet dat
dit de balloteering van Colaert medebracht
en dat de Poperingsche kei van de occasie
profiteerde om binnen te sluipen
Nog eene minderheid onzer partij is het
gemis aan eene liberale Jonge wacht. DAt
bestaat overal, om de jongelieden tot het
politiek leven op te leiden. Zie eens de kleri
kale jonge wachtzij heeft het jaar door
bijeenkomsten, feesten, voordrachten, enz.
en den dag der kiezing staat zij strijdvaar
dig, terwijl het ons niet ontbreekt aan goe
den wil, maar wel aan een voldoend aantal
jongelingen die goeden wil bezitten.
De liberalen praten te veel in plaats van
te handelen, klappen zijn geen oorden. Als
ge iets wilt doen, voert het uit en klapt er
geen vijf of zes jaar over 1 Bij voorbeeld:
Waarom moest dat zoolang duren, eer het
standbeeld van Alfons Vandenpeereboom daar
stond in arduin en brons? Waarom kon het
niet gereed zijn vóór de kiezing van 1890?
't Zijn de kaloten niet die het zullen plaat
sen, en eenmaal het er stond, zou het er ge
bleven zijn, terwijl het nu nog lang zal
wachten. Waarom langs eenen anderen kant,
heeft de liberale gemeenteraad niet den naam
van eenen geboren Yperling, wijlen Evarist
Allewaert, schepene van onderwijs der stad
Antwerpen, aan eene der stadsstraten gege
ven, dewijl hij wel zoo goed Yperling was
als Mgr. De Haerne Wij zouden nog meer
voorbeelden kunnen aanhalen.
Er zijn dus, gelijk men ziet, veel fouten te
herstellen en er is veel te verbeteren of herin-
terichten, maar vooral moet er voorzichtig
heid gebruikt worden met het oog op later.
Indien de liberalen niet omzichtig te werk
gaan, zullen zij nog eenen heelen hoop stem-,
men verliezen van kiezers, die tot heden toe
altijd trouw onze partij ter zijde stonden, 't Is
niet genoeg te zeggenPier of Sis is een kazak
draaier of Judas, opdat dit voor klinkende
munt doorga! Moest men dit alles letterlijk
gelooven, dan zijn er in Yperen meer dan
honderden verraders die den naam hebben,
maar niet de daad. Zal men al die menschen
uit de partij jagen, met hen den duivel aan te
doen, ze te embêteeren in de cafés, ze te be-
nadeelen in hunnen stiel als schoen- of
kleermaker, in hunnen handel als herber
gier, winkelier, slachter, enz.? Dat is een
gevaarlijk spelletje en 't zou kunnen gebeu
ren, dat de liberalen heel dikwijls in hunne
lichtgeloovigheid bedrogen worden, op val-
sche aantijgingen van sukkelaars of afgun-
stigen. Als hun vermoeden nu ongegrond
is en dat zij degenen voor vijanden aanzien,
die altijd hunne vrienden waren, en dezer
broodwinning afnemen met ze schandelijk te
boycotteeren, verstaan die heeren dan niet
dat er wraak zal uitvolgen, en dat de ver
dachte liberalen zullen zeggen Ik heb den
naam van kalote te zijn en de liberalen doo-
den mijnen handeldaarop zal ik mij wre
ken: Ik wil ook de da ld hebben, met
nieuwe kalanten langs den anderen kant te
zoeken. En zulke redeneering is zekerlijk
te verschoonen, want 't is hard te moeten te
kort gedaan worden in zijne stoffelijke be
langen, op enkele aanklacht van nijdigen of
kwalijk ingelichte overdragers en mouwva-
gers. Dat de liberalen dus enkel handelen,
met bewijzen in de hand en trachten te on
derscheiden tusschen zwanspartij en par
tijdaad
Er is dus voor ons, liberalen, iets slimmers
en beters te doen dan onze strijdgenooten te
boycotteeren, naar eene ongegronde ver
denking. Gaan wij met al onze vrienden ver
broederen zetten wij alle lamlendigheid te
gen over Kerk en klerikale werken ter zijde;
bewerken wij de kiezerslijsten vooral om
katholieken te doen schrappen, die geen
recht hebben er op te staan; steunen wij de
liberale gazetten; richten wij voordrachten
in; verspreiden wij liberale schriften, mani
festen en brochuren, en vergeten wij nooit
Het klerikalismus is de vijand
BERICHT.
De stad komt voor tien duizend franken
boomen te verkoopen, een sommetje waar
mede men een deel der onkosten zou kunnen
betalen, die de inhuldiging des burgemeesters
en de plechtige intrede van den Gouverneur
veroorzaakt hebben.
Van die tien duizend franken, 6,100-00 fr.
alle kosten afgerekend, komen voort uit de
boomvenditie te Zillebeke.
Welnu, 6,100-00 fr. aan 4 dit komt
aan 244 fr. 's jaars. Dus, naar de meening
van al de kooplieden die deze venditie heb
ben bijgewoond, gingen die boomen, jaar uit,
jaar in 400 fr. 's jaars opbrengen. Dit is dus
een verlies van 156 fr. 's jaars.
Dit komt overeen met de schoone verkoo-
ping van 50 getouwen voor de belachelijke
som van 100 fr.
Het herinnert nog die merkwaardige aan
besteding van honderden boomen, die in één
lot verkocht werden, ten tijde dat Burge
meester Surmont nog lid was van de Besten
dige Deputatie.
Indien een bijzondere zijn goed moest be
sturen gelijk onze verlichte stadhuismannen
het doen. men zou niet lang vertoeven hem
zot te verklaren en in voogdij te stellen.
En die mannen durfden in hun programma
schrijven
Min politiek en beter bestuur
Wij vernemen uit het Journal d' Ypres
dat M. Iweins d'Eeckhoutte komt gedeco
reerd te worden met de reddingsmedaille
van tweede klas.
De heer Iweins wandelde op het zeestrand
te Heyst, toen eensklaps de menigte die hem
omringde een schreeuw van afgrijzen uit
wierp Een man, een bader, kwam in het
water te verdwijnen en op hetzelfde oogen-
blik verscheen het reusachtige hoofd van
eenen walvisch aan de oppervlakte van het
water. Geen twijfel meer, de bader was
door het schrikkelijk zeemonster ingeslikt.
De heer Iweins, niets dan zijnen moed
raadplegende, wierp zich in het schuimende
water en in min tijd dan er noodig is om te
schrijven, ging hy recht naar den walvisch
en, met een vaste hand, nam hij hem bij
zijnen staart en schudde hem geweldig heen
en weder. Men weet dat de walvisch, ge
lijk de hond wien men eene kasserol aan
zijnen staart bindt, benauwd wordt en aan
allen weerstand verzaakt als hij zich van
achter vast gegrepen voelt. Aanstondsliet
hij zijne prooi los en onze bader wer i uit
geworpen op het strand van waar M. Iweins
hem terugbracht onder de toejuichingen
eener bewogene menigte.
Meer dart 150 personen hebben dit aan
doenlijk schouwspel bijgewoond, 't Is de
eerste maal dat die kleine badstad getuige is
van zoo een wonder, die als eene tweede uit
gaaf der verrijzenis van Jonas mag aan
schouwd worden.
Nu, men zegge wat men wil, eene medail-
lie van 28 klas, voor zoo eene heldendaad,
dit is niet wel betaald.
De heer Fl. Gouwy, kuiper buiten de Mee-
nenpoort, komt gebreveteerd te worden voor
de verbetering der boterkern, stelsel Waid.
Men zegt veel goeds van dit tuig, dat on
der alle opzichten zeer veel voordeel ople
vert.
Woensdag middag, had er op de Groote
Makrt een ongeval plaats, dat de ergste ge
volgen hebben kon. Het paard, aan een rij
tuig gespannen, van den heer Jul. Burgo,
9
v
Terwijl wij aan het jassen waren gezeten
hebken wij den strijdpenning niet vergeten. 0.40
Omdat en baa la calotte eene groote injurië
is voor 't Journal d'Ypres. 0.10
Laire, N. het is gemakkelijk van pinten enz. 0.10
Omdat E. M. burgmeester van de Potyze
hem zoo goed verzet 's Zondags bij de
dikke fèle. 0.10
Omdat hij de kolen niet gewegen heeft. 0.10
Omdat den bouilli van Pol uit de Statiestraat
zoo diere koat. 0.10
En laat u niet bedriegen van F. 0.10
Parceque Emma se foue de Fritz. 0.10
Pourqu'Emma ne soit plus si insolente. 0.10
Pour que Julien n'aurait plus ce langage
vulgarie avec Sidje. 0.10
Pour qu'ilneblagueraitplustant sur le comp-
te de Sidje; vu qu'il l'aime a Ia folie. 0.10
Pour qu'il n'aurait plus cette sotte prétention
de pouvoir seduire toutes femmes (sic) avec
son charmant clin d'oeil que personne ne
peut lui fcontester. 0.10
Omdat den Baron Azijnen beerput heeft
moeten doen vergrooten. 0.20
Omdat me juffer A. A. wat min de lekkernijen
zoude beminnen. Q.10
M. B. A. denkt eens wat meer aan mij. 0.10
Omdat den onder-offie. F. den Zondag avond
op den steenweg naar Vlamertinghe niet
meer zou wandelen. 0.10
Omdat den ingénieur uit de koperen kl....
ook een totje moet hebben. 010
Attention van de darmes zegde onzen pompier
Craan eenen nabijzijnden persoon,
terwijl de zoon van eenen anderen pompier
Wriep, geef hem 'ne kaaksmeet. 0.10
Opdat dobbelen Ddat schaapram niet
meer zou melken in den Casino. 0.10
Pulle, jonge Pulle gij moet opletten als gij
verliefd zijt. 0.10
Omdat Palm... toch niet kwaad zou zynhet
is haar schuld, zij moest het maar niet
vragen. 0.10
Pourquoi Leontje V. est-il si chatouilleux. 0.10
Pompe n° 12 manuvreert zei den dikken,
Zondag 11. aan den brand, en er waren
geen darmen aan. 0.05
Omdat Baus de smids van Yperen zoo gene
gen zy'n, zij maken zelve de bruggen voor
Frankrijk, Brielan by Yperen. 0.05
I>e toegezonden correaponden-
tlën met persoonlijkheden zul
len niet overgenomen worden,
het bedrog zal met eenige woor
den van hunne correspondentie
ingelijfd worden.
Alle eorrepondentiën moeten
vóór den Donderdag avond in
gezonden worden, zooniet blij-
veü zij tot 8 dagen later.
Hex CoMtTBiT.