VAN IJPEREN EN HIT ARRONDISSEMENT. Politiek, Nieuws-, Handels- en Annoncenblad. De Seyn's Volkstoeken. Zevenste jaar. Zaterdag 32" April 1892. Nummer 17. Tierde Congres te Brussel Abmnementsprijs voorop betaalbaar: 3 50 fr. per jaar voor de stad. 3 fr. voor den buiten. Per 6 maanden: 1 fr. 75. Annoncen: 15 cent. per drukregel. Rechte lijke eerherstellingen: 1 fr. per regel. - Akkoord per jaar of per maand. 10 centiemen per nummer. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 8 fr. per 100. Alle bet ichten van verkoopingen of andere bekeudmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis inge'ijfd. Deannoncen voor België, ter uitzondering der beide Vlaanderen, alsmede die voor het buitenland worden ontvangen Joor den Office de Publicité, Magdalenastraat, Brussel. Men wordt verzocht alle hoegenaamde artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij en onderteekend toe to zenden. Artikelen ongeteekend of personnaliteiten bevattende worden niet opgenomen. van het Vooruitstrevend Verbond. De opening van het Congres was gesteld om 10 ure, maar men begint met afgevaar digden te kiezen voor den algemeenen raad der Progressisten. M. Janson zetelt aan het bureel als voorzitter. Wij bemerken in de zaal vele leiders der liberale partij uit de provincie, waartusschen M. Crocq, oud-senator. Deze moet vóór de zitting zijn ambt van geneesheer uitoefeneneen der congresieden wordt door eene beroerte getroffen. Men moet den kranke buiten dragen die weldra bekomt. In de zaal zien wij nog: M.M. Féron, Robert, Avedyck, (Leuven) Cambier (Gent) Callewaert, De PauwLynen, (Antwer pen) Peemans(Leuven) Van de Walle, (Mechelen) enz. enz. Om 10 1/4 ure opent M. Janson het con gres. De voorzitter leest eenige brieven van uit- genoodigden of afgevaardigden die zich ver ontschuldigen. De zaal is eivol. Men schat dat er 5 a 600 afgevaardigden aanwezig zijn. M. Janson wenscht de congresleden welkom. Het is nu het vierde congres der progres sisten. Wij mogen m^t vreugde en voldoe ning een terugblik werpen op den afgedanen weg. De herziening overwint; het algemeen stemrecht zegeviert. Wij moeten de openbare meening inlich ten, en de laatste hinderpalen zullen uit den weg geruimd worden. Indien gij vandaag beslist dat het alge meen stemrecht het platform moet zijn der kiezingen van de vooruitstrevende partij, dan zal ook het algemeen stemrecht door de ill. De "Wonderbare Reis van Gulliver, naar Lilliput of het land der Kabouter mannekensdoor hem zelf verteld. Prijs: 50 centiemen. gansche liberale partij als kiesleus worden aangenomen. Andere belangrijke kwestiën zullen onder zocht moeten worden: de proportioneele vertegenwoordiging, het referendum, en ein delijk de Senaat. De Senaat mag niet afgeschaft worden,wij hebben gezien, in Frankrijk, dat de Senaat veel goeds in heeftmaar hij moet op eenen anderen grond worden ingesteld en de belan gen der bevolking vertegenwoordigen. Algeraeen Stemrecht. Het eerste punt dat op het programma staat iuidt I. Het Congres beslist Het Algemeen Stemrecht is het kiesplat- form der voor uitstrevers; de kandidaten door hen gekozen moeten zonder voorwaarden het Algemeen Stemrecht aannemen. M. Pergameni. Wij moeten bijzon der in acht nemen dat het Congres geen war boel worde, wij moeten het Algemeen Stem recht eischen, krachtdadig en zonder de minste zwakheid en wij moeten geene Ame- rikaansche, Zwitsersche stelsels gaan op delven. De vertegenwoordiging der belangen is zeer wel, maar de formulen zijn onvoldoende. Er is maar één stelsel dat doelmatig is het uninominaal stelsel. Wat den Senaat aangaat die is overbodig en ik ben het daarin niet eens met M. Janson. Mij dunkt dat wij, progressisten, eenvou dig de afschaffing moeten vragen van den Senaat. Spreker valt hevig uit tegen het refe rendum. Het referendum is een wapen in den handen van den Koning dat wij niet mogen geven. Napoleon I en II hebben hunnen troon gevestigd door het plebisciet. Het volk laat zich te gemakkelijk meesleepen Hij neemt echter het referendum aan, na dat de wet is gestemd Het referendum zou alzoo de goidkeuring wezen der wet door het volk. De spreker eindigt met den wensch uit te drukken dat er slechs een platform zou we zen .- het algemeen stemrecht. M, Crocq. Ik ben het niet eens met voorgaanden spreker. Het uninominal stel sel is slecht omdat daardoor de belangen niet vertegenwoordigd zullen zijn. De proportioneele vertegenwoordiging is noodzakelijkzie do gemeenteraden Hoeveel zijn er die of gansch liberaal of gansch kleri kaal zijn terwijl de meerderheid slechts van twe j of drie stemmen is. Men denke aan Boom! Dit is niet n chlvaardig. Wat de Senaat aangaat die zal democra tischer wezen dan de Kamer, volgens wij hem willen instellen. De belangen zullen vertegenwonrdig i we zen en de werkman zal er gemakkelijker plaats in nemen. Wat het referendum aangaat het schijnt mij hoogst nuttig in zekere omstandigheden. M. Terwagne (Antwerpen) doet de op merking dat de vereeniging eerst zou moeten beslissen of de' vraagpunten van referendum en proportioneele vertegenwoordiging naast het algemeen stemrecht moeten staan M. George Lorancl vraagt als voor waarde sine qua non om kandidaat te wezen der progressisten de aanneming van het algemeen stemrecht. Maar het congres moet eene houding nemen voor wat de andere vraagpunten aangaat. Het gouvernement schijnt niet goed te weten wat doenwij moeten ons programma vaststellen en rondborstig vooruit komen met hetgene wij willen. De proportioneele vertegenwoordiging naast het algemeen stemrecht, kan ons niets doen dan goed. Het referendum heeft ons de herziening gegeven, want de Koning is de revisie toe gedaan omdat hij er het referendum inziet. Welk is het doel van den Koning? Eene partij die aan het hoofd is. is tegen woordig meester de Koning is de gevangene geweest beurtelings der liberalen en der ka tholieken. En den Koning wil vrij wezen en hij heeft gelijk. (Donderende toejuichingen Wij moeten den Koning daarin helpen. M. Pergameni. Met het Algemeen Stemrecht zou dit alles veranderen. M. Lorand toont dat in Amerika waar het Algemeen Stemrecht heerscht, de demo- kratie weinig vooruitgang heeft gedaan- In Amerika is de geldverkwisting zoo schandelijk geweest, men heeft er zooveel zwendelarijen bestatigd dat men het referen dum heeft moeten invoeren In Amerika mag er geene leening gedaan worden, geene bank gesticht, geen ijzerweg- exploitatie toegestaan worden zonder te toe lating van het volk. Spreker eindigt met eene schitterende narede die daverend wordt toegejuicht. M. Frick. Ik zal trachten M. Perga meni overeen te doen stemmen. Laat ons éen punt op het programma zetten der aanstaande kiezingenhet alge meen stemrecht. Dit belet ons niet het refe rendum te bespreken, maar eenieder moet vrij blijven; het is eene ondergeschikte zaak. Wat de proportioneele vertegenwoordiging aangaat b. v., er zijn verschillende stelsels en van twee kandidaten A en B. die beiden voor die hervorming zijn zal A. voor dit en B voor dat stelsel zijn. Dit zoude een war boel verwekken. Laat ons voor de zitting te heffen het al gemeen stemrecht toejuichen. M. Bourlard (Walenland) is van mee ning dat het niet voldoende is aan de kan didaten der progressisten het algemeen HET WEEKBLAD Wat gaat ons Tolk lezen, over eenige jaren, wanneer Courtmans en Conscience uit de mode zullen geraakt zijn 1 vroeg me onlangs nog de Roeselaarsche uitgever. En alsof hij waarlijk dit tijdstip voorzag,waarop de boekhandel hot te kwaad zou krijgen met werken van zuiver belletrischen aard, heeft Deseyn zelf aan het volk gedacht en voor hem eenige werkjes in 't nieuw gekleed en opgepoetstin afwachting dat nogmaals een volksschrijver opsta. Vandaar het herdrukken van al die hoekjes, die ons in onze jeugd zooveel genoe gen ve -schaften en het opfrisechen van al die ge schiedenissen, welke Grootje zoo treffend vertellen kon. Floris en BlancefloerBaron van Muinckhui- zen, Gulliver's Reizen, 1ijl Uilenspiegel, Reinaart de Vos, enz. verschenen beurtelings in die reeks en zullen nog, indien wij het goed voor hebben, door Grimm's Rausmürchen gevolgd worden. Intusschen ziehier Gulliver's Reizen. Gulliver mag de hand geven aan Van Muinck- huizen, daar, waar er qusestie is van wondervolle reizen en avonturen, welke ze beiden zoo hartelijk verhalen kunnen. Doch Gulliver is meer bezadigd en ernstiger dan de Preiherr von Munckhausen, die wel eens vergeet tiat er aan alles palen zijn, bij gevolg ooa aan het zwetsen en pochen. Guil.ver gaat te scheep in Engeland, lijdt ergens schipbreuk en komt behouden op het eiland der Lilliputters of Kabcutermaaneketts. Hoe hij daar toekwam,wat hij er zag en aeed, wat onaangenaam heden hij er ontmoette en welke eer men er hem bewees, hoedanig de zeden, gewoonten, gebruiken en wetten daar zijn en hoe hij ten slotte ontsnapte, ziedaar den inhoud dezes boeks. (Dit is echter maar het eerste deel van Gulliver's Reizen, want, indien wij ons niet bedriegen, heeft hij even wondervolle avonturen gehad in het land der Reuzenj. Het schoonste hoofdstuk bestaat uit eenige ten- denzbladzijden, die inderdaad in een handboek van philosophie niet misplaatst zouden wezenwant, onder voorwendsel, de zeden, de wetten en gebrui ken, mitsgaders de opvoeding der kinderen bij de Lilliputters te beschrijven, geeft hij eenige wenken, die in alle landen dienden gevolgd te worden en moest men in werkelijkheid vinden, hetgeen Gulli ver slechts in 'zijne rijke verbeelding ziet, stellig zou het een modelstaat wezen, waarvan eenieder cttoyen wou zijn. Hoor maar eventjes hoe hij kapittelt over de op voeding der kinderen, maar vooral der meisjes Jongens en meisjes worden grootgebracht in de beginselen van eer, rechtvaardigheid, moed, zeeg. baarheid, toegevendheid en liefde tot het vader- land. De meisjes boezemt men afkeer in voor alle overtollige pracht en praal, en die houden alleen aan netheid en welvoegelijkhsid. Hare lichame- lijke oefeningen zijn niet zoo hevig als die der jongens en zij moeten ook min studeeren maar men onderwijst haar toch de wetenschappen en de letterkunde. Het is daar eene bepaalde meening, dat de vrouw haar leven lang eene aangename «gezellin des mans zijn moet en dus haren geest met kennissen, die niet verouderen, moet ver- sieren. SalueertAmcliet) En in diezelfde gedachtenorde zegt hij verder Bij die volkeren worden geest en lichaam samen ontwikkeld, omdat het zaak is mensciien te vor- men en dat het eene zonder het andere niet moet tezorgd worden. Voor hen zijn ziel en lichaam «gelijk aan een koppel paarden, die sameninge- spannen ook gelijken stap moeten houden. Indien gij alleen den geest van het kind verzorgt, wordt het uitwendig onbeleefd en onbeschaafd ver- zorgt gij alleen zijne lichamelijke opvoeding, dan maken de dwaasheid en onwetendheid zich mees- ter van zijnen geest. De professors, die aan pedantism laboreeren, krijgen insgelijks eenige pijltjes en raadgevingen De meesters, die de geschiedenis onderwijzen, stellen weinig belang erin, dat hunne leerlingen met jaar en dag kunnen opgeven, wanneer zulk of «zulk geschiedkundig feit voorgevallen is; maar leggen zich des te meer op toe hun de geaardheid, de goede en slechte hoedanigheden van koningen, legeroversten en bewindhebbers bekend te maken. Zij zijn van gevoelen, dat erweinig belang schuilt in te weten, dat in dit jaar of die masnd zulke veldslag geleverd geweest ismaar dat het zeer belangrijk is te overdenken, hoe de menschen door alle eeuwen heen, wreed, onbeschaafd, on- rechtvaardig, bloeddorstig geweest zijn eti altijd bereid hun eigen leven zonder noodzakelijkheid op te offeren en zonder reden dit van hunnen evenmensch te vernietigen ook te overdenken, hoe de menschheid door al die gevechten onteerd wordt en hoe groot de beweegreden zijn moet, om tot zulk een jammerlijk uiterste middel zijn toe- vlucht te moeten nemen. Zij aanzien de geschie- denis van den menschelijken geest als de beste der geschiedenissen, en ze beijveren zich meer de jongelingen over de feiten te leeren oordeelen, dan deze in hun geheugen te printen. De schrijver van het hier besproken boek is stel lig geen monarchist. Dit bewijzen de menigvuldige plaatsen waar hij tegen koningdom, misbruiken aan het Hof, lag® vleierij der grooten en machtigen te velde trekt. Lees maar liever deze knipsels Eens te meer werd liet bewijs geleverd, dat de grootste diensten aan vorsten bewezen voor wei- uig geacht worden, zoodra men daarna weigert blindelings liunne hartstochten te voldoen. bladz. 54, (OndankbaarheidI) Er wordt aan de jonge lieden aanbevolen zeer getrouw, onderdanig en verkleefd te zijn aan den vorst, maar meer uit grondbeginsel en plicht dan v uit persoonlijke genegenheid voor den vorst, daar deze persoonlijke genegenheid dikwijls het gewe- ten en altoos de vrijheid krenkt en tot groote on- heilenleidt. «bi.66.(Gewetenloosheid!) Ik had weinig zin in de streken en arglistighe- den van het Hof; mijne lage afkomst had mij de noodige geschiktheid niet gegeven, om een erva- ren pluimstrijker of hoveling te worden, alhoewel er menige zijn, van even geringe afkomst als ik, die het in de Hoven heel ver gebracht hebben en er de hoogste ambten bediend hebben maar die waren misschien niet zoo nauwgezet als ik in zake van eer en eerlijkheid. blz. 70, Vleierij en eerloosheid «Ten andere, het zou voldoende zijn dat gij ».aagt door de oogen van een ander, dewijl de machtigste vorsten ook niet anders kijken (blz. 76). Eene voortreffelijke manier, voorwaar, om te zeggen dat de Wijsheid dikwijls onder geene ko ningskroon te zoeken is. Ofschoon ik geloofde dat zijn aanbod welge- meend was, nam ik toch het besluit, nimmer meer eenig vertrouwen op vorsten en ministers te stellen, als ik maar eenigszins zonder hen kon (blz. 86). Izegrim, de Wolf, meende 'took zóó, daar het onverbeterlijke Heintje hem te dikwijls ver schalkt had De lezer zal toegeven dat dit boekje, welk in eerste opzicht veel weg heeft van eene historie als Duimke zoon, De gelaarsde Kat of Roodkapken en inderdaad tot de folklore behoort, toch meer dan eene flinke, gezonde gedachte bevat. Dit is genoeg opdat het lezers vinde! Den vriend De Seyn wen- scheD wij een ruim debiet met zijne volksboekjes, als eene ondersteuning en aanmoediging voor zi„n loffelijk pogen jj. V."

HISTORISCHE KRANTEN

Het weekblad van Ijperen (1886-1906) | 1892 | | pagina 1