VAR IJPEREN EN HET ARRONDISSEMENT.
Politiek, Nieuws-, Handels- en Annoncenblad.
DE VERSTOOTELING.
STADSNIEUWS.
Zevenste jaar.
Zaterdag 16" Juli 1892.
Nummer 29.
De Heilige Inquisitie in Spanje.
Voorwaarts
"Abonnementsprijs voorop betaalbfari 3 50 fr. per jaar voor de stad. 3 fr. voor den buiten. Per 6 maanden: 1 fr. 75. Annoncem 15 cent. per drukregel. Rechte
liike eerherstellingen: 1 fr. per regel. - Akkoord per jaar of per maand. 10 centismen per nummer. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 8 fr. per 100. Alle
berichten van verkoopingen of andere bekendmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. Doannoncen voor België, ter uitzondering der beide Vlaanderen, alsmede
die voor het buitenland worden ontvangen loor den Office de PublicitéMagdalenastraat, Brussel. Men wordt verzocht alle hoegenaamd® artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij en
onderteek end toe te zenden. Artikelen ongeteekend of personnaliteiten bevattende worden niet opgenomen.
(Slot).
Wat de veroordeelden tot de vlammen be
treft, zij werden aan de beulen overgeleverd
en naar de quemadera gebracht om er hun
ne doodstraf te ondergaan. Daar waren
zooveel brandstapels als slachtoffers.
Men begon met de papieren standbeelden
en de beenderen der dooden te verbranden.
Daarna werden al de veroordeelden achter
volgens aan de paal, in het midden van elke
brandstapel geplaatst, vast gehecht, en dan
legde men het vuur aan.
De enkele genade welke men aan die on-
gelukkigen toestond, was, indien zij in goede
christenen wilden sterven, verworgd te
worden alvorens de beul het vuur aan de
brandstapels legde. Anderen die zich bekeerd
hadden, en tot levenslange opsluiting, tot de
galeien of tot de zweep veroordeeld waren,
werden in de gevangenissen des Heiligen
Kerkdiensts teruggebracht waar zij maar
uitkwamen om hunne penitentiën te doen.
Ziedaar de rechtsvormen en de plechtig
heden gebruikt in die barbaarsche uitvoe
ringen, die men heeft durven auto-dafës
noemen, en waaraan de adeldom en de ko
ningen deelnamen.
Wat voor folteringen moeten de slacht
offers in die duistere gevangenissen toch
onderstaan hebben. Daar namen nog ge-
heimlijke pijnigingen plaats om de slacht
offers hunne geheime gedachten te doen
kenbaar maken.
Hoeveel van die ongelukkigen zijn er niet,
die op do ondervraging, door de hevige pij
nen misdaden bekenden welke zij nooit be
dreven hadden, denkende alzoo een einde
te zien stellen aan hunne folieringen.
Zulke middels inspannen om de menschen
tot een geloof te dwingen, zijn meer dan
barbaarsch, en kunnen bij de massa geen
steun vinden.
Een godsdienst die de oneindige goedheid
van eenon god heeft veropenbaard en de
geesten door moorderijen dwingt haar geloof
aan te nemen, kan nooit anders dan een
baatzuchtig doel hebben.
Inderdaad ziet men onophoudelijk, hoe de
christelijke roomsch katholieke kerk de rijk-
(I* O -V E L L E)
o—
(4e Vervolg).
Nauwelijks had ik die plechtige verbin
tenis genomen, toen ik begreep hoe gevaar
vol zij was.
Maar ik wat zal ik geworden? Waar
die som gevonden waarvoor ik verantwoor
delijk ben?
Onze meesters hebben in u volle ver
trouwen, antwoordde Rigaud. Niet één van
beide zou ooit een schijn van verdenking
op u durven werpen. Ik zal u de ontvreem
de som bij gedeelten wedergeven en gij zelf
zult het te kort aanvullen. De verdwijning
der gelden zal verborgen blijven en weldra
vergeten zijn. Mijn misstap, dien ik reeds
zoo vreeselijk bezuur, zal ons geheim zijn
en gij zult mij en mijne arme kinders tot
verlosser hebben verstrekt. Ziehier, voer hij
voort, terwijl hij mat bevende hand eenige
woorden schreef: Ik erken dat ik u vijfdui-
dommen weet op te scheppen. Geld, altijd
geld, daar is hunne leus.
Hemel, geluk en genot hiernamaals aan
degene die hunne laatste centen voor de
goddelijke voorzienigheid weten op te offeren;
vervolging, haat en nijd aan diegene welke
klaarziende, en openhartig den godsdienst
durven aanvallen omdat hij niets anders
dan een echte winkel is.
Op onze dagen bestaat en leeft de Inqui
sitie nog. Ja, zij leeft nog, en zal voortduren
zoolang de christelijke roomsche katholieke
kerk een steen zal vinden om haar hoofd te
leggen.
Heeft zij vroeger met verbranden, ver
wurgen, verhangen, versmachten, radbra
ken, roosteren, enz.... te werk gegaan, nu
op onze dagen brengt zij, daar waar het
volk nog onder haar bedwang staat, broode
loosheid te weegvindt gij werk bij eene
knstelijke fanatieke paap, wordt gij er als
ketter erkent, en zonder medelijden vliegt
gij de straat op.
Wij noemen zulks een werk der heden-
daagsche Heilige Inquisitie.
Niet lang meer zal zulks nog in voege
kunnen gebracht worden, want de sociale
kwestie waarmede het volk zich sedert
eenigen tijd bezighoudt, zal aan het onrecht
de macht ontnemen waarmede het zoolang
de geesten versmacht heeft.
De duistere dorpen zullen zich van hun
faaatism ontdoen en met de massa voor
betere tijden strijden. De kristelijke pachter
zal eens voor altijd weten te begrijpen dat
zijnen god de sociale kwestie moet zijn en
dat de hemel maar hier op aarde te beko
men is, en dit, als eenieder weet van zijne
onmisbare rechten gebruik te maken.
De kerk zal dan, ziende hoe machteloos
de verstandige houding der massa haar ge
bracht heeft, zich langs het volk trachten te
scharen, in de hoop op loensche wijze tot
hare macht terug te komen.
Dit zal haar laatsten snik zijn, en weldra
zal zij gansch en geheel moeten verdwijnen,
latende achter zich eene eeuwige verdoem-
nis opgewekt door de herinnering van haar
treurig, bloedig bestaan.
Voor hare gedachtenis zal den mensch in
zijn hersenpan dragen;
zend frank vei schuldig ben, en verbind mij
jegens u tot de betaling dier som.
Ik nam het schrift dat hij mij toereikte
en, gansch verstrooid, zonder het te lezen,
borg ik het in mijne tesch.
Denzelfden dag keerde ik tot de heeren
Schobach weder en verklaarde hun dat ik de
vi,f duizend frank zou teruggeven.
Dit kan ons niet voldoen, antwoordden
de twee gebroeders. Eene ontvreemding is
ten onzen nadeele gepleegd, en vermits gij
den plichtige niet kent, vertrouwen wij aan
het gerecht de zorg toe om dien in uwe
plaats op te sporen. In afwachting dat deze
zaak opgehelderd zij, is het huis Schobach
verplicht zich uwen dienst te ontzeggen.
Twee dagen later werd ik bij den onder
zoeksrechter geroepen.
Het ware mij onmogelijk u te schetsen
wat ik in dat tijdstip geleden heb. Ach 1 ik
hadde mij gelukkig geacht weder tot mijnen
vader te mogen gaan, mij aan zijne gram
schap bloot te stellen, zijne mishandelingen
te verduren gelijk in de vervloekte dagen
mijner kindsheid.
Eene duistere gevangenis een brand
stapel, een hoop verbrande lijken, om
ringd door eene zee van bloed.
Volksman.
De kieshervorming gaat toltrokken wor
den, en die grooten struikelsteen die zoo-
langen tijd de wegen der liberale partij be
lemmerd heeft zal welhaast uit den weg
worden geruimd.
Het herzienings vraagstuk, dat in ons
midden zoovele prikkelende besprekingen,
zoovele nadeelige verdeeldheden, zoovele
broedermoordende worstelingen heeft doen
ontstaan, gaat zijne oplossingen ontvangen.
Met hem zal de gisting verdwijnen der krisis
waarvan de partij van vrijheid en vooruit
gang zoo schrikkelijk geleden heeft.
Wat de nieuwe kieswetgeving, die uit de
beraadslagingen der Constituante spruiten
zal, ook zijn moge, het is zeker dat ztj recht
vaardig, ruimschoots en mildelijk democra
tisch zal zijn, vrij van bedrog en valstrik
ken, en dat de liberale partij, in al hare
kleuren, er zich mede zal kunnen bevredigen.
De strijd voor de herziening is gesloten;
nu is het noodig, dat wij, met het oog op de
groote kiesworsteliDgen der toekomst, onze
richting hernemen, onze inrichting verbete
ren, ons programma uitbreiden
Hechten wij ons, met eendrachtigheid,
aan de groote vooruitgangen die te verrich
ten blijven en die het liberalism voor zen
ding heeft te bespoedigen.
Al de liberalen, zegt de Flandre libé-
rale, zullen eenparig zijn om te gelijk de
vrijheid der gewetens, de onafhankelijk-
heid der burgerlijke macht, de onperheer-
schappij van het volk, de verbetering van
het lot der werkende klassen na te jagen.»
Ja, geheel ons programma der toekomst
is in die eenige woorden bevat.
De vrijheid van geweten, 't is te zeggen
de wereldlijkmaking van al de openbare
diensten en bijzonderlijk van het onderwijs
en van de weldadigheid, met het onontbeer
lijk aanhangsel van het verplichtend onder
wijs.
De onafhankelijkheid van het burgerlijk
gezag, 't is te zeggen de terugkomst der
geestelijkheid in het gemeene recht, de af
schaffing harer voorrechten, de vernietiging
harer dwingelandij.
Met een enkel woord kon ik mijne on
schuld doen blijken. Maar daartoe moest
ik Rigaud aan het gerecht overleveren, zijn
huisgezin ten onderbrengen, mijne geliefde
Angela in het ongeluk storten. Ten andere
ik was door mijn eed verbonden, en eerder
ware ik gestorven dan een eedverbreker te
worden.
Het onderzoek tegen m'j ingespannen bleef
zonder gevolg, en eene rechterlijke veror
dening verklaarde dat de beschuldiging, die
op mij woog, niet door voldoende bewijs
middelen was gestaafd. Niet te min weiger
den de gebroeders Schobach mij in hun be
stuur weder op te nemen. Toen meldde ik
hun dat ik vast besloten had het land te ver
laten en eene betrekking te aanvaarden die
mij in den handel, te Batavia, werd aan
geboden, en die mij in staat moest stellen
om in eenen betrekkehjken korten tijd de
gest' lene 5000 fr. te vergoeden.
De gebroeders Schobach gewaardigden
zich mij niet uit te lachen en wenschten
mij goede reis.
Ik vertrok.
De opperheerschappij van het volk, 't is
te zeggen de gewaarborgde vrijheid aan het
kiezerskorps en de strenge tuchtiging der
omkooping, der drukpers en van het bedrog.
De verbetering van het lot der werkende
klassen, 't is te zeggen de billijke verdeeling
der belastingen, de afschaffing der te zware
lasten die op de kleinen en de onterfden we
gen, de trapsgewijze uitdooving der ellende
en de bescherming der werkers door de in
richting van een ruim stelsel van verant
woordelijkheden, verzekeringen en hulpe.
Gaan wij met dit programma tot het volk,
den opperheer van morgen, en het volk zal
het liberalism ondersteunen.
Hernemen wij bij hem onze propagande,
die de strijd tusschen herzieners en niet her
zieners, tusschen radikalen en apportunis-
ten, tusschen overgangers van alle kleuren,
te lang heeft doen ophouden. Toonen wij
hem dat wij de partij der vooruitstrevende,
vreedzame, edelmoedige democratie zijn.
En wanneer het volk het gezag aan de
liberalen zal terug hebben gegeven, snijden
wij in het levende vleesch, volbrengen wij
onze beloften, verwezentlijken wij ons pro
gramma, doen wij den vooruitgang heer-
schen.
3TE.IJX>PEI>TlSrxlT<a-.
Hier hield Machiel stil en loosde eenen
diepen zucht, alsof hij zijne laatste krachten
uitgeput hadde.
Ik bood hem een glas wijn aan, dat hij
door hoofdschudden weigerde, terwijl hij
mij door gebaren bedankte.
Ik kom, voer hij voort, aan het grievend-
ste tooneel mijns levens.
Over mijn verblijf te Batavia zal ik vlug
heenstappen. Verre van mijnen geboorte
grond verre van haar voor wien mijn hart
blijft kloppen, zag ik de fortuin mij toe
lachen. Na drie jaren had ik geld genoeg
verzameld om mij eenen nederigen welstand
te verzekeren- Nu ware het voor mij niet
moeilijk meer geweest daar rijk te worden.
Maar het verlangen om Angela weder te
zien, de hoop van eens door haar bemind
te worden, dreven mij naar mijn vaderland
terug.
Onnoodig te zeggen dat ik zoohaast mo
gelijk aan de heeren Schobach de 5000 fr.
had gezonden tot welker vergoeding ik mij
verbonden had.
Wordt voortgezet.)
HET WEEKBLAD
r-1 «■^"iVnv
Voor de beleefdheid van den vertegenwoordi
ger der Melkerij van Kemmel, 0.10
lk zou wel tien centiemen geven indien ik. te
weten kwam waar de twee blauwe chefs
gevonden geweest zijn te Langemarck. 0,05
Kunnen zij maar niet allen verloren loopen
te Brugge, bij al diekwezels. 0.05
De herziening, de eerste manche is gewon-
nen. o.lO
Het stemrecht voor allen, de tweede manche,
moet nu gewonnen worden. 0.10
De derde manche geluk, voorspoed en wel
stand van liet volk zal dan van 't zelfs
komen. 0.10
Vier Volksgezinde jassers 0,60
Weer, vooruit voor den strijd, tot dat wij den
volledigen triomf behaald hebben. 0.20
Omdat de schoone bazinne van 't plein geen
konijntje en mag eten. 0.10
Te zijn geen Ravachois maar Baekelandts
streken, zooals de 3 kaloten Staf, Nesten
en 't Jeppen; op eenen treffelijken persoon
uitgeoeffend hebben Maandag avond. 2.00
Geen justitie maar eene poedering zei Benoo,
dat zou hun leeren. 1.00