VAK IJPEREN EK EET ARRONDISSEMENT.
PolitiekNieuws-, Handels- en Annoncenblad.
HOURRA!
Men verzoekt ons aan te
kondigen dat, spijts de be
slissing door ons klerikaal
bestuur genomen, de leer
gangen van het Stadscolle-
gie zullen heringericht wor
den en herbeginnen te rekenen
van 1° October met het
volledig programma der Ko
ninklijke Atheneums van het
land.
Wij wenschen onze vrien
den vuriglijk geluk over hun
wijs besluit en wij deelen
het met vreugde mede aan
de ouders, die voortaan zullen
bevredigd zijn, voor wat de
studiën hunner kinderen be
treft.
mm
Aan den schandpaal
Achtste jaar.
Zaterdag 5" Augustus 1893.
Nummer 32.
Aan den schandpaal!
Aan den schandpaal
Aan den schandpaal!
Aan den schandpaal!
Aan den schandpaal!
Nogmaals de schoolkwestie.
I Is allemaal onze schuld
Oproep aan allen.
STADSNIEUWS.
Christelijke leering.
Vleiende Onderscheiding.
Abonnementsprijs voorop betaalbaar: 3 50 fr. per jaar yoor de stad. 3 fr. voor den buiten. Per 6 maanden: 1 fr. 75. Annoncsm 15 cent. per drukregel. Rechte
lijke eerherstellingen: 1 fr. per regel. - Akkoord per jaar of per maand. 10 centiemen per nummer. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 8 fr. per 100. Alle
berichten van verkoopingen of andere bekf udmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. De annoncen voor België, ter uitzondering der beide Vlaanaeren, alsmede
die voor het buitenland worden ontvangen ioor den Office de Publicité, Magdalenastraat, Brussel. Men wordt verzocht alle hoegenaamd® artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij e»
onderteek end toe te zenden. Artikelen ongeteekend of personnaliteiten bevattende worden niet opgenomen.
De zeuraars, de omkoopers, de be-
lovers, de bedriegers, de valsche
volksvrienden
De verdrukkers, de dwingelanden,
de vernietigers van 't onderwijs, de
woordverbrekers
De vreemde schuifelaars, die ge
zworen hebben Yperen ten onderen
te brengen
De verbasterde Yperlingen, die
uit dweepzucht of uit domheid de
vreemdelingen in hun vernielings
werk helpen
Want zij zullen geschandvlekt in
de geschiedenis der stad Yperen aan-
geteekend staan en de namen van
Surmont en zijne medeplichtigen
zullen door alle ware Yperlingen tot
in de verste nakomelingschap ver
maledijd en gevloekt worden. Daar
om moeten zij
Sprekende van het cijnsstelsel, zegde M.
Robert: Er zijn dooden die men niet genoeg
dooden kan; het schoon schoolstelsel door
kanunnik de Harlez, met de medeplichtigheid
van M. Joris Lorand verwerkt, is onder het
getal dier dooden.
Het geheele land door moet het onophou
dend en zegepralend verzet van de vrienden
des onderwijzes en des vooruitgangs weer
klinken tegen de schandelijke berekening
door de spitsvondigen van het clericalism be
raamd en zoo onverwachts door eenige af
gedwaalde liberalen geholpen.
Voor v/at ons aangaat, wij zullen niet op
houden van ze aan te stippen als een der
grootste gevaren welke de tegenwoordige
toestand verborgen houdt.
Weihoe! het is niet meer voldoende dat de
Belgische gemeenten hunne subsidiën voor
het lager onderwijs tot geringe verhoudingen
hebben zien brengen en, dat ten gevolge van
deze berooving, het meerendeel hunner tot
dusverre belast zijn dat zij de dringendste
werken moeten laten steken; het is niet vol
doende dat in negen honderd onzer dorpf n
er het minste spoor van officieel onderwijs
niet meer bestaat; het is niet voldoende dat
het vernederd, verarmd, ontmoedigend on
derwijzend personneel zijne waardigheid,
zijne toekomst en zijne verworven rechten
voor den clencalen haat heeft zien opofferen;
wat er nog van dit openbaar onderwijs over
blijft moet volkomen vernietigd en de laatste
hulpmiddelen aan dit onderwijzend korps
ontnomen worden I
Het leger onzer monikkeu en onzer broe
dertjes moet zijnen voorraad in de kassen
van den Staat komen opdoen om denzelven
eenen oorlog zonder rust noch genade aan
te doen 1 Neen, wij denken nog niet dat libe
ralen tot eenen dergeiijken graad van ver-
dwaling kunnen dalen, dit ware de lafste
der afstanden.
Ten andere, welke zijn de redenen die ten
voordeele van die vernielende wetgeving
van het volksonderwijs zouden kunnen plei
ten? Sedert 1884 zijn de openbare scholen
aan het bestuur en het opzicht der gemeen-
teoverheid overgelaten. Deze stelt naar be
liefte de programmas, de reglementen en het
toekennen der kosteloosheid vastals zij het
noodig oordeelt, richt zij het godsdienstig
onderwijs in. Wat is er meer noodig en met
welk recht zou eene sectie, die in den schijn
godsdienstig maar wezentlijk politiek is
onder voorwendsel van uitdeelende gerech
tigheid, op het budget van dit aldus natio
naal en onpartijdig ingericht onderwijs ren
aanzienlijk deel komen voor afnemen? Is
het aannemelijk dat in eenen Staat eene
groep burgers vrage om met de ondersteu
ning van den Staat concurrentie te doen
aan de scholen van den Staat? Indien het
onderwijs, dat door de openbare machten
op grondwettelijke wijze ingericht is, eene
woeste bende dwepers niet voldoet, welnu,
dat zij het daarlaten, dat is hun recht
maar dat zij, om hunnen politieken drift te
verzadigen, de buitensporige aanspraak niet
opwerpen om eenen dienst van algemeen be
lang te ontredderen welke gelijk die van
het onderwijs zoo nauw met de toekomst en
den voorspoed des lands verbonden is.
Is het mogelijk dat men zich zoo bedriege
over de snoode inzichten van het clerieaal
ras? Dank aan de openbare subsidiën die zich
bij hunne finantièele macht zouden voegen,
welke reeds zoo verschrikkelijk groot is,
dank aan hunne legioenen priesters en kloos
terlingen die de liehtgeloovigheid en het
bijgeloof van het ongeleerd volk uitbuiten,
dank vooral aan de vreesaanjagende midde
len waartoe het zonder walg zijne toevlucht
neemt, zou het voor de clericalen niet moei
lijk wezen om, in weinige maanden, het
weinige dat er nog van ons onzijdig en natio
naal onderwijs overblijft te vernietigen. En
van het eene eind des lands tot het andere,
misschien voor eenige groote steden uitge
nomen, zou de kloosterschool voor goed de
plaats der gemeenteschool ingenomen heb
ben
Wij vragen het nogmaals aan M. Lorand
en aan zijne aanhangers: Is het dat wat zij
willen?
Daar was zoo eens een boer, die
een schaap had dat hem altoos ach
terna liep. En de boer zegde.
«Ik weet niet wat er aan mijn
schaap scheelt, hoe ouder, hoe dom
mer het wordt.
De klerikalen gelijken op dit
schaap: hoe ouder ze worden hoe
grooter wordt hunne domheid.
In den tijd werden vooruitstrevers
uitgemaakt voor bloedhonden, beulen
en andere lieve dingen. De zwarte
duivel uit de hel was een lieve jon
gen, vergeleken bij den geus. Toen
waren de liberalen aan het bewind,
wat
gebeurde
was hunne
goede
God
geuzen aan
en alles
schuld.
Was er droogte? De
strafte de kiezers, die de
't roer brachten!
Viel er te veel water 't "Was om
dezelfde reden
Werden de patatten ziek Dat
hadden de geuzen gedaan
Werd een fanatieke, onbekwame
ambteuaar afgesteld? De geuzen
moesten al de plaatsen hebben!
Vroegen de liberalen, dat de pries
ters zich met politiek zouden bemoei
en? Wij beleedigen den godsdienst!
Spraken zij van scheiding van Kerk
en Staat? Wij tastten God zelf aan!
Vroegen wij daat men de groote
traktementen zou inkrimpen? Wij
waren pingres
Vroegen wij verhooging van de
traktementen?
Wij waren verkwisters
Wilden wij werken uitvoeren,
waarbij iedereen leven zou? Wij
waren roekelooze verbrassers van
Staats- en Stads penningen.
Wilden wij het onderwijs inrichten,
on wetenschappelijken voet?
Wij waren de moordenaars van de
blanke ziel der jeugd
Er mocht geene speld vallen, geen
paard een haar van zijnen staart ver
liezen, of het was de schuld van de
geuzen
Welnu, men leze-fpp dit oogenblik
de katholieke bladen en men zal be
kennen, dat al wat zij vroeger ver
telden maar kinderspel was, verge
leken bij den veldtocht van leugen,
laster, bedrieglijke voorstellingen
onzer gedachten en wenschen, dien
zij thans bezitten, om de nieuwe kie
zers welke zij tot hiertoe verachten,
tot hunne partij over te halen.
Gelukkiglij k weet het gezond
voiksoordeei te onderscheiden waar
diegenen zich bevinden, die wezenlijk
de belangen des volks behartigen.
De nijverheid van Geeraardsbergen wordt
met ondergang bedreigd, dank zij de duit-
sche concurrentie.
Tien duizend werklieden loopen gevaar
daardoor van alle brooodwinning verstoken
te worden.
De concurrentie der Duilscbers wordt toe
geschreven aan het feit dat de fabrikanten
aldaar, fosfoor mogen bezigen zooveel zij
willen, terwijl de wet in Belgie de hoeveel
heid bepaalt, om de gezondheid der werk
lieden te waarborgen.
De Geeraardbergsche fabriekanten hebben
nu een mengsel gezocht en gevonden om
foorkens te maken, die beter zijn dan de
duitscheu.
In die voorwaarden doen wij een beroep
op allen, om niets dan belgische fosfoors te
bezigen en aldus een vaderlandslievend werk
te verrichten in den goeden zin des woords.
De kaloten, drietikken, kwezels en pilaar
bijters wawelen gestadig van slechte geu
zenscholen, waar de kinderen in de christe
lijke leering niet onderwezen, en tot godde-
loozen opgevoed worden. Onze wel ezele en
gebenedijde meier, hangt dat ook overal en
telkenmale als 't maar eenigzins pas geeft,
aan 't klokkezeel. Nu donderdag 20n dezer
moest de drietik, die aan de jongens den
catechismus aanleertWV. in de StNiklaas-
kerk, een knaapje wegzenden, die zijne ge
beden niet kende. Het jongentje was altijd
naar de katholieke school geweest tot over
een paar weken, toen het om wat deugde
lijker onderricht te bekomen, naar de stads
school overgegaan was. Maar wat nog wel
sprekender heeten mag, 't is dat kapel haan
De Beir dien zelfden dag in de S4 Maartens
kerk een 20tal kinders na de les hield omdat
zij hunne les hoegenaamd niet kenden. En
hoevele waren er van de stadsschool? Geen
enkele. Allen waren leerlingen der zeer ka
tholieke goedeU S' Alwsiusscho J.
Nietwaar lezers, 't is in de stadsscholen dat
de kinders geene iota kennen, van de chris
telijke leerling? Hoe vindt gij het, ouders?
Aan een drietal leden van de Maatschappij
van Onderlingen Bijstand, Oud-leerlingen
am
HET WEEKBLAD
J L
