VAK IJPEREN EK EET ARRONDISSEMENT. PolitiekNieuws-, Handels- en Annoncenblad. HOURRA! Men verzoekt ons aan te kondigen dat, spijts de be slissing door ons klerikaal bestuur genomen, de leer gangen van het Stadscolle- gie zullen heringericht wor den en herbeginnen te rekenen van 1° October met het volledig programma der Ko ninklijke Atheneums van het land. Wij wenschen onze vrien den vuriglijk geluk over hun wijs besluit en wij deelen het met vreugde mede aan de ouders, die voortaan zullen bevredigd zijn, voor wat de studiën hunner kinderen be treft. mm Aan den schandpaal Achtste jaar. Zaterdag 5" Augustus 1893. Nummer 32. Aan den schandpaal! Aan den schandpaal Aan den schandpaal! Aan den schandpaal! Aan den schandpaal! Nogmaals de schoolkwestie. I Is allemaal onze schuld Oproep aan allen. STADSNIEUWS. Christelijke leering. Vleiende Onderscheiding. Abonnementsprijs voorop betaalbaar: 3 50 fr. per jaar yoor de stad. 3 fr. voor den buiten. Per 6 maanden: 1 fr. 75. Annoncsm 15 cent. per drukregel. Rechte lijke eerherstellingen: 1 fr. per regel. - Akkoord per jaar of per maand. 10 centiemen per nummer. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 8 fr. per 100. Alle berichten van verkoopingen of andere bekf udmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. De annoncen voor België, ter uitzondering der beide Vlaanaeren, alsmede die voor het buitenland worden ontvangen ioor den Office de Publicité, Magdalenastraat, Brussel. Men wordt verzocht alle hoegenaamd® artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij e» onderteek end toe te zenden. Artikelen ongeteekend of personnaliteiten bevattende worden niet opgenomen. De zeuraars, de omkoopers, de be- lovers, de bedriegers, de valsche volksvrienden De verdrukkers, de dwingelanden, de vernietigers van 't onderwijs, de woordverbrekers De vreemde schuifelaars, die ge zworen hebben Yperen ten onderen te brengen De verbasterde Yperlingen, die uit dweepzucht of uit domheid de vreemdelingen in hun vernielings werk helpen Want zij zullen geschandvlekt in de geschiedenis der stad Yperen aan- geteekend staan en de namen van Surmont en zijne medeplichtigen zullen door alle ware Yperlingen tot in de verste nakomelingschap ver maledijd en gevloekt worden. Daar om moeten zij Sprekende van het cijnsstelsel, zegde M. Robert: Er zijn dooden die men niet genoeg dooden kan; het schoon schoolstelsel door kanunnik de Harlez, met de medeplichtigheid van M. Joris Lorand verwerkt, is onder het getal dier dooden. Het geheele land door moet het onophou dend en zegepralend verzet van de vrienden des onderwijzes en des vooruitgangs weer klinken tegen de schandelijke berekening door de spitsvondigen van het clericalism be raamd en zoo onverwachts door eenige af gedwaalde liberalen geholpen. Voor v/at ons aangaat, wij zullen niet op houden van ze aan te stippen als een der grootste gevaren welke de tegenwoordige toestand verborgen houdt. Weihoe! het is niet meer voldoende dat de Belgische gemeenten hunne subsidiën voor het lager onderwijs tot geringe verhoudingen hebben zien brengen en, dat ten gevolge van deze berooving, het meerendeel hunner tot dusverre belast zijn dat zij de dringendste werken moeten laten steken; het is niet vol doende dat in negen honderd onzer dorpf n er het minste spoor van officieel onderwijs niet meer bestaat; het is niet voldoende dat het vernederd, verarmd, ontmoedigend on derwijzend personneel zijne waardigheid, zijne toekomst en zijne verworven rechten voor den clencalen haat heeft zien opofferen; wat er nog van dit openbaar onderwijs over blijft moet volkomen vernietigd en de laatste hulpmiddelen aan dit onderwijzend korps ontnomen worden I Het leger onzer monikkeu en onzer broe dertjes moet zijnen voorraad in de kassen van den Staat komen opdoen om denzelven eenen oorlog zonder rust noch genade aan te doen 1 Neen, wij denken nog niet dat libe ralen tot eenen dergeiijken graad van ver- dwaling kunnen dalen, dit ware de lafste der afstanden. Ten andere, welke zijn de redenen die ten voordeele van die vernielende wetgeving van het volksonderwijs zouden kunnen plei ten? Sedert 1884 zijn de openbare scholen aan het bestuur en het opzicht der gemeen- teoverheid overgelaten. Deze stelt naar be liefte de programmas, de reglementen en het toekennen der kosteloosheid vastals zij het noodig oordeelt, richt zij het godsdienstig onderwijs in. Wat is er meer noodig en met welk recht zou eene sectie, die in den schijn godsdienstig maar wezentlijk politiek is onder voorwendsel van uitdeelende gerech tigheid, op het budget van dit aldus natio naal en onpartijdig ingericht onderwijs ren aanzienlijk deel komen voor afnemen? Is het aannemelijk dat in eenen Staat eene groep burgers vrage om met de ondersteu ning van den Staat concurrentie te doen aan de scholen van den Staat? Indien het onderwijs, dat door de openbare machten op grondwettelijke wijze ingericht is, eene woeste bende dwepers niet voldoet, welnu, dat zij het daarlaten, dat is hun recht maar dat zij, om hunnen politieken drift te verzadigen, de buitensporige aanspraak niet opwerpen om eenen dienst van algemeen be lang te ontredderen welke gelijk die van het onderwijs zoo nauw met de toekomst en den voorspoed des lands verbonden is. Is het mogelijk dat men zich zoo bedriege over de snoode inzichten van het clerieaal ras? Dank aan de openbare subsidiën die zich bij hunne finantièele macht zouden voegen, welke reeds zoo verschrikkelijk groot is, dank aan hunne legioenen priesters en kloos terlingen die de liehtgeloovigheid en het bijgeloof van het ongeleerd volk uitbuiten, dank vooral aan de vreesaanjagende midde len waartoe het zonder walg zijne toevlucht neemt, zou het voor de clericalen niet moei lijk wezen om, in weinige maanden, het weinige dat er nog van ons onzijdig en natio naal onderwijs overblijft te vernietigen. En van het eene eind des lands tot het andere, misschien voor eenige groote steden uitge nomen, zou de kloosterschool voor goed de plaats der gemeenteschool ingenomen heb ben Wij vragen het nogmaals aan M. Lorand en aan zijne aanhangers: Is het dat wat zij willen? Daar was zoo eens een boer, die een schaap had dat hem altoos ach terna liep. En de boer zegde. «Ik weet niet wat er aan mijn schaap scheelt, hoe ouder, hoe dom mer het wordt. De klerikalen gelijken op dit schaap: hoe ouder ze worden hoe grooter wordt hunne domheid. In den tijd werden vooruitstrevers uitgemaakt voor bloedhonden, beulen en andere lieve dingen. De zwarte duivel uit de hel was een lieve jon gen, vergeleken bij den geus. Toen waren de liberalen aan het bewind, wat gebeurde was hunne goede God geuzen aan en alles schuld. Was er droogte? De strafte de kiezers, die de 't roer brachten! Viel er te veel water 't "Was om dezelfde reden Werden de patatten ziek Dat hadden de geuzen gedaan Werd een fanatieke, onbekwame ambteuaar afgesteld? De geuzen moesten al de plaatsen hebben! Vroegen de liberalen, dat de pries ters zich met politiek zouden bemoei en? Wij beleedigen den godsdienst! Spraken zij van scheiding van Kerk en Staat? Wij tastten God zelf aan! Vroegen wij daat men de groote traktementen zou inkrimpen? Wij waren pingres Vroegen wij verhooging van de traktementen? Wij waren verkwisters Wilden wij werken uitvoeren, waarbij iedereen leven zou? Wij waren roekelooze verbrassers van Staats- en Stads penningen. Wilden wij het onderwijs inrichten, on wetenschappelijken voet? Wij waren de moordenaars van de blanke ziel der jeugd Er mocht geene speld vallen, geen paard een haar van zijnen staart ver liezen, of het was de schuld van de geuzen Welnu, men leze-fpp dit oogenblik de katholieke bladen en men zal be kennen, dat al wat zij vroeger ver telden maar kinderspel was, verge leken bij den veldtocht van leugen, laster, bedrieglijke voorstellingen onzer gedachten en wenschen, dien zij thans bezitten, om de nieuwe kie zers welke zij tot hiertoe verachten, tot hunne partij over te halen. Gelukkiglij k weet het gezond voiksoordeei te onderscheiden waar diegenen zich bevinden, die wezenlijk de belangen des volks behartigen. De nijverheid van Geeraardsbergen wordt met ondergang bedreigd, dank zij de duit- sche concurrentie. Tien duizend werklieden loopen gevaar daardoor van alle brooodwinning verstoken te worden. De concurrentie der Duilscbers wordt toe geschreven aan het feit dat de fabrikanten aldaar, fosfoor mogen bezigen zooveel zij willen, terwijl de wet in Belgie de hoeveel heid bepaalt, om de gezondheid der werk lieden te waarborgen. De Geeraardbergsche fabriekanten hebben nu een mengsel gezocht en gevonden om foorkens te maken, die beter zijn dan de duitscheu. In die voorwaarden doen wij een beroep op allen, om niets dan belgische fosfoors te bezigen en aldus een vaderlandslievend werk te verrichten in den goeden zin des woords. De kaloten, drietikken, kwezels en pilaar bijters wawelen gestadig van slechte geu zenscholen, waar de kinderen in de christe lijke leering niet onderwezen, en tot godde- loozen opgevoed worden. Onze wel ezele en gebenedijde meier, hangt dat ook overal en telkenmale als 't maar eenigzins pas geeft, aan 't klokkezeel. Nu donderdag 20n dezer moest de drietik, die aan de jongens den catechismus aanleertWV. in de StNiklaas- kerk, een knaapje wegzenden, die zijne ge beden niet kende. Het jongentje was altijd naar de katholieke school geweest tot over een paar weken, toen het om wat deugde lijker onderricht te bekomen, naar de stads school overgegaan was. Maar wat nog wel sprekender heeten mag, 't is dat kapel haan De Beir dien zelfden dag in de S4 Maartens kerk een 20tal kinders na de les hield omdat zij hunne les hoegenaamd niet kenden. En hoevele waren er van de stadsschool? Geen enkele. Allen waren leerlingen der zeer ka tholieke goedeU S' Alwsiusscho J. Nietwaar lezers, 't is in de stadsscholen dat de kinders geene iota kennen, van de chris telijke leerling? Hoe vindt gij het, ouders? Aan een drietal leden van de Maatschappij van Onderlingen Bijstand, Oud-leerlingen am HET WEEKBLAD J L

HISTORISCHE KRANTEN

Het weekblad van Ijperen (1886-1906) | 1893 | | pagina 1