VAR IJPEREN EN HIT ARRONDISSEMENT.
PolitiekNieuws-, Handels- en Annoncenblad.
■Pi
Achtste jaar.
Zaterdag 26" Augustus 1893.
Nummer 35.
De onzijdige School hier en in
Frankrijk.
DE BALLING.
Eene nieuwe wet.
ijd Naar Lauweren.
Abonnementsprijs voorop betaalbf» ari 3 50 fr. per jaar voor de stad. 3 fr. voor den buiten. Per 6 maanden: i fr. 75. Annoncoiit 15 cent. per drukregel. Rechte
lijke eerherstellingen: 1 fr. per regel. - Akkoord per jaar of per maand. 10 centiemen per nummer.Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 8 fir. per 100. Alle
berichten van verkoopingen of andere bekendmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. Deannoncen voor België, ter uitzondering der beide Vlaanderen, alsmede
die voor bet buitenland worden ontvangen ioor den Office do Püblicité, Magdalenastraat, Brussel.Men wordt verzocht allo hoegenaamd® artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij en
onderteek end toe te zenden. Artikelen ongeteekend of persênaaliteiten bevattende worden niet opgenomen.
De klerikale gazetten spartelen
van woede als de liberalen met on
weerlegbare feiten bewijzen dat de
leer der Kerk zeer verschilt volgens
het land waar ze toegepast wordt,
dat de onzijdige school in Amerika
bijvoorbeeld door den Paus aanvaard
wordt, terwijl Leo XIII die school in
België veroordeeldt.
Een onzer confraters der hoofdstad
deelt diesaangaande eene nadere ver
gelijking mede; er is spraak van het
verschil van zienswijze tusschen de
geestelijkheid van ons land en die
van Frankrijk.
Ziehier het bedoeld artikel
Reeds meermalen hebben wij
aangetoond hoe de eene en onveran
derlijke Roomsche Kerk zich weet
te schikken naar de omstandigheden
van tijd en plaats, hoe zij hier ver
oordeeldt wat zij elders goedvindt.
Wij hebben de aandacht getrok
ken op het gedrag van den Paus, die
de Belgische schoolwet van 1879, as-
solumento secreto, met heilige razer
nij bestreedt en die voor eenige
weken niet aarzelde, zelfs tegen den
wil van eenige fanatieke bisschoppen,
zijne volle goedkeuring te verleenen
aan de onzijdige scholen der Veree-
nigde Staten van Amerika.
Dat nieuws baarde veel opschud
ding in de katholieke wereldmaar
wat niet min indruk maakt is de
Wat is dat? riep de heer Schneider, ver
schrikt ontwakende, terwijl hij haastig zijne
legerstede verliet en het venster opende, dat
uitzicht op het lort had.
Mijn God! Wat beteekent dat geraas?
herhaalde hij. Het geschreeuw der strijders
en het gebulder vau het geschut beant
woordden deze vragen. Het fort, zeide hij,
wordt aan twee zijden aangevallen en zoover
ik kan nagaan, is de vijand reeds ver in den
aanval gevorderd. Hoe is dat mogelijk, in
dien zij niet eerst de stad zijn doorgekomen!
Deze vraag verontrustte mevrouw Schnei
der ten hoogste maar door een gevoel van
plicht en oprechtheid gedreven, antwoordde
zij:
Ik ben de oorzaak van dit ongeval.
Gij? vroeg Schneider verwonderd.
Ja, ik ben er de oorzaak van. Ik begrijp
nu alles. Die snoodaard!
Wie? De Bellerive. Hij! hebt gij
hem wedergezienGisteren; hij was hier
een gedeelte van den dag en den nacht ver
borgen maar ik zweer voor God, die mij
hoort, dat medelijden voor denmensch mijne
eenige misdaad is. Zij verhaalde kortelijk
wat er had plaats gehad, en zeide: Marcel,
verklaring van Mg.. Decot, den
nieuwen aartsbisschop van Bor
deaux.
Aan een opsteller van het ka
tholiek Parijzer blad Le Figaro, die
hem gaan ondervragen was, heeft
hij gezegd de Fransche schoolwet
voorloopig te aanveerden-, en men
weet dat die wet de onzijdigheid der
school uitroept en alle godsdienstig
onderwijs, uit de school verbant.
Die verklaring verscheen in Le Figa
ro, en Mgr. Decot, wellicht het
gevaar inziende, van alle te groote
rechtzinnigheid, liet in een bladje
van Bordeaux eene terechtwijzing,
of liever eene verzachting van zijne
uitdrukkingen afkondigen.
Be katholieke opsteller van den
katholieken Figaro heeft daarmee
geen vrede en komt op de zaak terug.
Hij houdt niet alleen de nauwkeurig
heid van zijn verhaal staan, maar
hij voegt er de volgende woorden bij
die wij letterlijk vertalen en die een
zonderling daglicht werpen op de
geveinsdheid en de schijnheiligheid
der katholieke prelaten
Ziehier, ten andere, een uitge-
geven deel van dit onderhoud, dat
denken wij, het geheugen Zijner
Eminentie ophelderen zal.
Mg. Decot had ons juist gezegd
dat men de schoolwet slechts voor-
loopig mocht aanveerden. En zich,
om zoo te zeggen, hernemende,
voegde hij er aanstonds bij
Och! Mijn God! misschien
ik roep God tot getuige, dat al wat ik u heb
verhaald, waarheid is gelooft gij mij niet
dood mij danDe toon, waarop zij dit zei
de, deed alle wantrouwen bij Schneider ont
wijken: Ik twijfel niet aan uwe trouw,
zeide hij, en tot bewijs er zan vergeef ik u
zelfs de gevolgen van uwe onbsradene han
delwijze. Ik zal mij intusschen kleeden en
trachten te doen wat mogelijk is, om den
vijand te weren. Blijf hier Charlotte, kom
vooral niet aan het venster. Hierop verliet
Schneider met een geweer gewapend, zijne
woning. Toen mevrouw Schneider alleen
was, bevond zij zich in een toestand, die
moeilijk te beschrijven is; van alle kanten
weergalmde het geraas van een hardnekkig
gevecht, en het geschut van het fort bulder-
boven haar hoofd.
Na verloop van twintig minuten keerde
Schneider, zwart van het kruit, terug, Het
gaat niet te best, sprak hij. Aan deze zijde
is het ons gelukt, den vijand terug te slaan,
maar aan den anderen kant is zulks het ge
val niet. Da Pruissen zijn er ongelukkig in
geslaagd, om de valdeuren te openen: zij
hebben de buitenwerken vernield en den
grooten huttenv.'al bereikt. Hebt gij het ge
raas niet gehoord? Zij trachten thans de
poort van den grooten ingang open te bre
ken, Als hun dat gelukt... Zij zijn er in ge
slaagd! Onze soldaten vuren in het wilde
zou men zq zelf bepaaldelijk kun-
nen aanveerden op voorwaarde
echter den priester op gestelde
uren in de school toe te laten, De
aanraking van den priester is de
hoofdzaak voor het kind. Dat
alléén is de hoofdzaakl En bij het
klaar en duidelijk uitspreken dier
woorden haaide Zijne Eminentie,
die bij een venster recht stond, de
schouders op en hield beteekenis-
vol de oogen naar de zoldering ge-
richt.
Misschien, zegde wij alsdan,
zou het voorzichtig weezen Emi-
nentie, dat niet te drukken
En na een korte aarzeling ant-
j» woordde Mgr. Decot
Ja, gij hebt gelijk, het is
beter daarvan niet te spreken.
Onthoud alleen het onderscheid
tusschen hetgeen men bepaaldelijk
aanveerden en hetgeen men slechts
voorloopig aanveerden mag.
Zoo dus, de aartsbisschop van
Bordeaux verklaart de Fransche wet
bepaaldelijk te aanveerden, indien
zij op gestelde uren de school opent
voor den priester; welnu de Fransche
wet aldus gewijzigd, komt juist over
een met de Belgische schoolwet van
1879 waartegen de Paus en onze
bisschoppen zoo getempeest en vuur
en vlam gespuwd hebben, en die
oorzaak was dat duizenden onder
wijzers en ouders in den ban werden
geslagen. Wat kluchtspel, niet waar
En men heeft gelijk van de Room-
op hen van de wallen, maar de kogels treffen
niet. De nacht is duister en de dag zal nog
in geen drie uren aanbreken. Als de zon
thans opkwam, zou alles nog gered zijn.
Hij liep met groote schreden de kamer op en
neder, aan de hevigste gemoedsbeweging
overgegeven vervolgens de hand aan het
voorhoofd brengende en eensklaps voor
Charlotte blijvende staan, sprak hij: Als
mijn land in gevaar is, zijt gij er de oorzaak
van. Het is uw schuld, en alle schuld moet
gestraft worden. Laat ons daarom ons Zeiven
kastijden en. Geef mij de lantaarn.
Achter het huislag een kleinen tuin, die
naar den kant om het fort opliep en naar
•welks einde de pakhuizen van den heer
Schneider stonden.
Mevrouw Schneider begreep de be
doeling van haar echtgenoot niet, en verloor
zich in allerlei gissingen. Zij had aan het
venster staande, Schneider met de lantaarn
door den tuin naar de zijde der pakhuizen
zien gaan. En op de uitkomst lettende, ont
waarde zij eenige oogenblikken daarna, een
rooden gloed en uit het dak vaneen der pak
huizen fel opstijgende vlammen. Een ont
zettende brand verlichte geheel en al de
verdedingswerken de stelling des vijands
werden bekend. De belegerden werden daar
door met nieuwen moed bezield. De Prui
sen waren genoodzaakt de belegering op te
sche leerstelsel te zeggen
M, Lejeune, minister van justitie,
is, naar verzekerd wordt, ieverig be
zig met de verandering der wet van
18 juni 1850 op het opsluiten der
krankzinnigen, De wet van 1850, of
schoon gemaakt in een lofwaardig
inzicht, heeft tot ernstige misbruiken
aanleiding gegeven. De hervorming
heeft bijzonder voor doel de persoon
lijk vrijheid der ongelukkige krank
zinnigen met meer waarborgen te
omringen,
De minister zal aan de Kamer in-
gelijks wijzigingen voorstellen aan
artikel 95 der Gemeentewet, welke
aan de burgemeesters het recht geeft
een persoon te doen opsluiten, mits
dit bevel van opsluiting binnen de 5
dagen door het schepencollege te
doen goedkeuren en mits het bevel
mee te deelen aan den procureur des
konings.
De hersenaandoeningen zijn tegen
woordig zeer talrijk en de dadelijke
opsluiting der aldus aangedane per
sonen is dikwijls zeer gevaarlijk en
verergert den toestand der zieken.
Sinds een drietal weken hebben wij ver
scheidene bezoeken in de kmnsttentoonstel-
ling, door Strijd naar Lauweren op
touw gezet, afgelegd en, wij bekennen het
breken en af te trekken. Velen sneuvelden,
eenigen werden gevangen genomen, enke
len ontkwamen. Onder de laatste was de
Bellerive.
Onverwacht stond hij voor den heer
Schneider, dia juist gereed stond om de puin-
hoopen van het door hem in brand gestoken
pakhuis, hetwelk aanzienlijke sommen in
goederen had bevat, te verlaten. Verschrikt
deinsde de Bellerive voor den man terug, die
zulk een blijk van grootmoedigheid had ge
geven, zoo eenig en zoo onnavolgbaar. Als
een misdadiger stond hij voor den edelen
man, dubbel misdadig door eene verbodene
liefde en verraad aan zijn vaderland. Vrees
niet, sprak Schneider, daar gij mijn ergste
vijand zijt, is dit de reden waarom ik u wil
redden. Gij verdiend duizend dooden te
sterven. Maar omdat gij zulk een ellendig
wezen zijt, wil ik u de gelegenheid geven,
om u te beteren. Gij kunt in uwe schuil
plaatsterug keeren, ik zal u niet verradden.
Ik zal geen kwaad mei kwaad verge
zellen. De balling bleef eenige dagen in het
huis van den koopman verborgen.
Twee jaren nadat hij in zijne geboorte
plaats was teruggekeerd, ontving Schneider
een brief, welke hem den dood van den bal
ling berichtte.
Hij was in den strijd voor zijn vaderland,
op het veld van eer gesneuveld.
1
1
WEEKBLAD
(2e VERVOLG.)
n Waarheid aan deze zijde,
Leugens aan de overzijde
