TAN IJPEREN EN HET ARRONDISSEMENT.
Politiek, Nieuws-, Handels- en Annoncenblad.
LIBERALE ASSOCIATIE
WETGEVENDE KIEZING VAN 14 OCTOBER 1894.
Kandidaten voor de Kamer van Volksvertegenwoordigers.
Het prins-bisdom Luik.
Negende jaar.
Zaterdag 23" September 1894.
Nummer 39.
van Yperen en het Arrondissement.
MM. BRUNFAUT, August, nij veraar, te Yperen.
LELEUP, Karei, koopman id.
i» VERMEULEN, Polydoor, brouwer, id.
Gouvernementeele Kiesomkooperij
De nieuwe kieswet.
De slechte Oogsten en de oude
katholieke Beloften
Abonnementsprijs voorop betaalbaars 3 50 fr. per jaar voor de stad. 3 fr. voor den buiten. Per 6 maanden: 1 fr. 75. Annoncent 15 cent. per drukregel. Rechte
lijke eerherstellingen: 1 fr. per regel. - Akkoord per jaar of per maand. 10 centiemen per nummer.Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 8 fr. per 100. Alle
berichten van verkoopingen of andere bekeudmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. Deannoncen voor België, ter uitzondering der beide Vlaanderen, alsmede
die voor het buitenland worden ontvangen door den Office de Publicité, Magdalenastraat, Brussel. Men wordt verzocht alle hoegenaamd# artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij
onderteek end toe te zenden. Artikelen on ge teekend of personnaliteiten bevattende worden niet opgenomen.
Onze klerikale minis ers zijn voor
niets meer beschaamd, schrikken
voor niemendalle meer terug.
Ze pratikeeren openlijk, ten aan
zien van het gansche land, de onbe-
schoftste, de hatelijkste, de schandig-
ste kiesomkooperij
We bewijzen.
Over eenige weken kregen een
drijhonderdtal lagere bedienden van
post en telegraaf eene bijzondere ver
hooging van traktement, weinige da
gen slechts na dat de reglementaire
verhoogingen waren afgekondigd.
Nooit te voren was zoo iets geschied.
Dat is één.
Den vijftienden September werden
in den Moniteur de tariefverminde
ringen en de verbeteringen aan de
voorwaarden van vervoer met den
spoorweg afgekondigd; verminderin
gen en verbeteringen, welke ten voor-
(14® Vervolg).
Tot herinnering dezer zegepraal stelde Hu-
go van Pierrepont eenen jaarlijkschen feest
dag in, die voor de laatste maal, op 13 Oc
tober 1793, gevierd is geworden.
De kronieken weiden niet verder over
Pierreponts bestuur uit. 't Is te vermoeden
dat hij, uit erkentenis voor de krachtige
hulp, die hem verleend is geworden, in goe
de verstandhouding met de burgerij leefde.
Onder zijne regeering werd de stad St-Trui-
den, die tot dan toe den bisschop van Metz
toebehoorde, bepaald bij de Luiksche staten
ingelijfd; Hugo vau Pierrepont had zijne
goederen van Madière op den Moesel, in
ruiling gegeven. Als merkwaardige gebou
wen die deze vorst deed oprichten, moeten
wij de groote Halle der Lakenwevers en de
prachtige abtdij van Val St-Lambert ver
melden.
Met de troonsbeklimming van Jan van
Aps (1230) begint voor het bisdom een
nieuw tijdstip van onrust.
Van Cuyck's wijs bestuur, de oorlogen die
Pierreponts regeering vervulden, hadden de
deele van den landbouw, te beginnen
van 1 October aanstaande in voege
zullen komen. Ergo, omkooperij van
de buitenkiezers. Dat is dus twee.
De steenbakkers zijn over een paar
dagen bij koninklijk besluit gemach
tigd geworden, de kinderen van
12 tot 14 jaar twaalf uren per dag
te laten werken in plaats van acht
uren zooals het in de wet was aange
wezen. In plat Vlaamsch noemen we
datsteenbakkersbazen en steenbak-
kersgasten omkoopen. Dat is derhal
ve drij
Nog een paar weken en ge zult
het gaan zien kruiskens, medaliekens
en lintjes regenen, om halve libera
len en twijfelaars siroop aan den
baard te strijken. Dat is vier
Nobiljonstitels, baronsschappen en
gravenschilden zullen links en rechts
toegekend worden aan hoovaardige
snullen en eerzuchtige prelaten.
Allemaal mouwvagerij en lokmetho-
verbittering des volks tegen de Groote Bur
gerij, die zich alle gezag toegeëigend had,
een weinig doen insluimeren. Jan van Aps,
was echter de man niet, om de spooren zij
ner voorgangers te volgen, om de rechtma
tige eischen des volks te begrijpen, en er
desnoods gehoor aan te geven. Ook wanneer
de kleine burgerij aan de benoeming der
gemeenteraadsleden beweerde deel te ne
men, verzette hij zich uit al zijne macht te
gen deze aanmatiging, die hij als weder
rechtelijk aanschouwde. Maar de macht des
volks had reeds eene genoegzame uitbreiding
verkregen opdat het zich over deze weige
ring niet hoefde te bekommerenzonder
verder dralen noemde het veertien afgevaar
digden, en gelastte hen, om gezamenlijk met
de schepenen, de gemeentezaken te bestu
ren.
Hoei, Dinant, Fosses, St-Truiden, Maas
tricht en Tongeren volgden dit voorbeeld, en
Jan van Aps, over deze houding verbitterd,
verliet het bisdom tegen hetwelk hij den
banvloek uitsprak. Keizer Hendrik VII trad
als scheidsman r.usschen de twee partijen op;
hij maande den bisschop aan om den nieuwen
staat van zaken te erkennen, iets waaraan
Jan van Aps, mits betaling eener zekere
de. Dat is vijf
Voor de kiezingen der constituante
durfde men zelfs de wet opschorsen,
welke het betalen van werkloon in
de herbergen verbiedt, en zulks voor
Antwerpen alleen, om de stemmen
onzer bassinherbergiers voor de cle-
ricale lijst te winnen. Dat is zes of
een half dozijn
Terecht herhalen wij dus, dat onze
ministers zich aan niets meer storen.
En ze hebben gelijk. Want, terwijl
in andere landen zulke partijaansla
gen op geschuifel en bombardement
van rotte appelen zouden onthaald
worden, laten de goeie, brave li
beralen onze Meesters zachtjes be
tijen, zien ze Gods water over Gods
akker loopen en mompelen ze mis
schien in hun eigenbahwat z'al
aandoen, achter ons vergaat de
wereld
De socialisten laten ook den boel
maar draaien. Die hebben geenen tijd
om zich met zulke beuzelarijen bezig
te houden. En daarbij, daar bestaat
immers geene klerikale kwestie meer
in ons landeken. De klerikalen heb
ben geleefd: er zijn niet anders meer
dan kristene democraten\
Geneert u dus niet democratische
kristen ministerskoopt de kiezers
om met het geld der schatkist; han
teert den siroopkwast zooveel het u
lust; strooit wijwater, legt teerstok-
ken en spant uwe netten tot meerder
eee en profijt van den papenwinkel:
liberalen en socialen hebben gezwo
ren u doenvrij te laten tot ze gekoord
en gebonden machteloos onder den
hiel der papen zullen liggen Amen.
ZWEEPMANS.
r
som, toestemde.
Op het einde zijner regeering geraakte
de nog jeugdige prelaat in oorlog met den
hertog van Limburg, Walram III, die het
slot van Poilvache, bij Dinant, overmees
terd had. De bisschop sloeg het beleg voor
den burchtmaar alvorens hij zijne pogin
gen door eenen goeden uitslag bekroond zag,
stierf hij in het jaar 1239.
Zooals wij reeds meermalen gezien hebben,
gaf de keus eens nieuwen bisschops aanlei
ding tot bloedige botsingen. Willem van
Savooien (1239) broeder des graven van
Vlaanderen, en Utto van Eberslein, kanun-
niek en proost van Maastricht, betwistten
elkander het bisschoppelijke ambt. De eerste
wierd door paus Gregorius IX aangesteld,
(1239) dooh overleed reeds hetzelfde jaar,
en kreeg Robrecht van Torote tot op
volger (1240-1247). Geene belangrijke staat
kundige gebeurtenis viel onder dezes bestuur
voor. Vermelden wij echter als merkwaardig
feit, dat rond dit tijdstip, de heilige Juliana,
abdes van Cornillon, het Sacramentsfeest
instelde. Dit werd in 1246 voor de eerste
maal in de St-Maartenskerk te Luik ge
vierd, en 18 jaren later, door paus Urbanus
IV in de gansche Cristenheid ingevoerd.
De nieuwe kieswet van 30 Juni
1894, is geheel verschillig van de
kieswet onder het cijnsstelsel.
De stemming heeft plaats in de
gemeente voor de plaatsen die meer
dan 500 inwoners tellen.
De kiezer is verplicht door zijne
stemming zijne denkwijze te doen
kennen.
De eerste, niet bewezen afwezig
heid, in de maand October, wordt
gestraft; volgens de omstandigheden,
met eene vermaning of eene boete
van 1 tot 3 frank.
De kiezers z Hen mogen stemmen
van 8 ure 's morgens, tot 2 ure 's
namiddags.
Er wordt tot geene naamoproeping
overgegaan, ten zij de voorzitter het
noodig oordeelt. Men wordt toegela
ten te stemmen als men zich aan
biedt.
De officiëele uitslag der kiezingen
zal maar den dag na de stemming
worden bekend gemaakt.
De schadeloosstelling is gebracht
op 10 fr. voor de voorzitters en 5 fr.
voor de leden van het bureel en de
sekretarissen.
Dat zijn eenige der nieuwe voor
waarden van de wet, wij zullen er
nog andere mededeelen.
De overvloedige regen, die al gansch den
zomer valt, brengt aan den landbouw onher
stelbare rompen toe.
De rijke vruchten, die de landen over-
XI
In 1247 kwam de bisschopsstaf in de han
den van den een-en-twintigjarigen Hen
drik van Gelder, die, wegens zijne jeugd
en zijne onwetendheid, de priesterlijke wij
ding nog niet bekomen had, en daarom met
den titel van Gekozene bestempeld wierd.
Paus Gregorius X biet hem pen schaam-
telooze slemper, die er vermaak in
schepte om zijne vrouwenvsrkrach-
tingen en zijnen minhandel met nonnen
aan de oog en der wereld bloot te leggen.
In eenen brief, dien dezelfde paus eenigen
tijd later aan het Concilie van Lyon schreef,
zegde hij dat Hendrik van Gelder de
kerkelijke schatten ontstolen, en de
openbare ambten aan zijne bastaarden
en liederlijke gezellen uitge leéli had.
En het was zulk een man, die het bewind
in handen nam, juist op het oogenblik, dat
de opstand der democratische gedachten te
gen de oude, alleenheerschende overleve
ringen onvermijdelijk geworden was; juist
op het uur dat de strijd tusschen de voor
rechten en de gelijkheid, in geweldige
eisschen ging losbreken.
Wordt voortgezel).
HET WEEKBLAD