TAN IJPEREN EN HET ARRONDISSEMENT. Politiek, Nieuws-, Handels- en Annoncenblad. 1 j Ghemin de fer. Tiende jaar, Zaterdag 5" Januari 1895. Nummer 1. Onze Nieuwjaarwensch. Nieuwe Jaarke zoete. Oud Spel. De kiezing vaü Luik. STADSNIEUWS. Leugens eu laster. Abonnementsprijs voorop betaalbaar: 3 50 fr. per jaar voor de stad. 3 fr. voor den buiten. Per 6 maanden: 1 fr. 75. Annoncen: 15 cent. per drukregel. Rechte lijke eerherstellingen: 1 fr. per regel. - Akkoord per jaar of per maand. 10 centiemen per nummer. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 8 fr. per 100. Alle berichten yan verkoopingen of andere bekeudmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. De annoncen voor België, ter uitzondering der beide Vlaanderen, alsmede die voor het buitenland worden ontvangen door den Office de Publicité, Magdalenastraat, Brussel. Men wordt verzocht alle hoegenaamd® artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij en onderteekend toe te zenden. Artikelen ongeteekend of personnaliteiten bevattende worden niet opgenomen. Heures de départ. a partir du ler Octobre d'YPRES pour Poperinghe, 5-20 6-54 8-52 9-03 9-43 TRAM YPRES FURNES. 4-40 7-22 9-46 1-00 3 40 6 30 10-36 (le sainedi seuletaent). FURNES-YPRES. Niet alleen om aan een eeuwenoud, een algemeen gebruik, maar ook om aan een voor ons geheiligde plicht te voldoen, weoschen wij U op heden, ongeveinsd en uit ter harte, geëerde Lezers en Lezeressen, onder zedelijk zoowel als onder stoffelijk opzicht, een gelukkig en voorspoedig Nieuwjaar.» De grijsaard zit verkleumd ter haard, Terwijl hij op de kachel staart, Die ronk gelijkt de wind vol schroom, Vervalt bij in een diepen droom, En zucht des levens afscheidsgroete. Nieuwe Jaarke zoete En Grootje leunend op heur stok, Komt kreupelend in heur grauwen rok, Ze tuurt den grijsaard treurig aan, En wischt met 't knoppelhand een traan.... O dood o laatste levensboete. Nieuwe Jaarke zoete 't Is nacht, 't is nacht, 't is middernacht, Op 't donzen bed zucht zoet en zacht, Een vrouwken, met het golvend haar Wel op 1 een zalig nieuwe jaar Mijn man, mijn allerlieve troeto. Nieuwe Jaarke zoete En 's morgens, hee met blij geschal, De kinderen dansen overal, Met peperkoek en marsepij n, Neen, blijder kunnen zij niet zijn Ze laten last en leed en loete. Nieuwe Jaarke zoete En 's morgens vroeg, met droef gelaat, Daar dwalen kindren langs de straal, Vol ergernis en holle maag, Kom. rijke lièn, wees mild vandaag Dat men uw mildheid gul begroete. Nieuwe Jaarke zoete 1 Een jaar vervliegt, een jaar begint, Dat iedereen voortaan bemint Den mensch, die door zijn edel werk Het leven vreedzaam maakt en sterk 1 En alle leed verzacht zoo zoete. Nieuwe Jaarke zoete Om de nieuwe schoolverwoest.in- gen te verrechtvaardigen, die zij be ramen, komen de clericalen met hun ne versleteiae zegwijze weer voor den dag De zoogenaamde onzijdige officieele scholen zijn de kweekscho len van hel socialism. En ter staving dezer bevestiging die sinds twintig jaren in hare kolom men voorkomt, roepen de clericale gazetten zekere woorden in van den socialistischen volksredenaar Anseele zeggende, wij weten niet waar of wanneer; Het officieel onderwijs heeft mij gemaakt wat ik ben. Het officieel onderwijs heeft van Anseele een geleerd man gemaakt, welken men wel niet kan beminnen en wiens huishoudkundig droombeeld wij de eersten zijn om af te keuren, maar wiens verstand en edel karak ter aan iedereen eerbied moeten in boezemen. En, welke ook zijne politieke en maatschappelijke leeringen mogen wezen, verkiezen wij van verre An seele boven de gefanatiseerde dom koppen, welke de uitsluitende over- heersching des pastoors in onze Vlaamscho dorpen gevormd heeft. Doch dat het officieel onderwijs eerder van Anseele eenen socialist dan eenen verstandiger! huishoud kundige zou gemaakt hebben, dit be twisten wij krachtdadig. En om het te betwisten hebben wij die afdoende reden dat onder al de nijverheidstteden van België de stad Gent die is waar het socialism den minsten vooruitgang gedaan heeft. Waarom l Anders niet dan dat om het lager onderwijs te Gent beter is dan iri de andere nijverheidstreken des lands. Te Gent is er eene werkersbevol king van 70,000 zielen, zon 'er de kleine ambachtslieden mede te reke- kenen, en nochtans, alle verhoudin gen waargenomen, telt het socialism er minder volgelingen dan te Luik, te Bergen, teCharleroi. Waarom kan zulks afhangen, tenzij van den in vloed der school Het is in Henegouwen, onder de bevolkingen der houilliecentrums, dat men de fneeste ongeleerden aan treft; het is daar ook dat de socia listen hunne schoonste zegenpralen behaald hebben. De onwetende werkman zal onver mijdelijk de prooi wezen of van de zwarte Internationale of van de roo- de Internationale. De eene en de an dere zijn om het even te vreezen en het is tot het voorbereiden van ge slachten die tot bestand zijn om aan die dubbele besmetting te weder- staan, dat het lager onderwijs moet strekken. Het is niet voldoende te leeren le zen, schrijven, rekenen. Meer dan ooit is het noodig dat men aan de werklieden gezonde begrippen van maatschappelijke huishoudkunde ge ve. En te dien opzichte moet het cle ricalism zich plichtig erkennen aan eenen overgrooten misslag, eene echte misdaad. De school voor vol wassenen is misschien het krachtig ste middel om de collectivistische verspreiding tegen te werken. De volwassenen in die woordenkraam van drogredenen, waarmede men hen verleidt, te leeren klaar zien, hunne rede beoefenen en hun gezond oor- dëel wapenen om hun te doen be grijpen dat de plundering geene Rechtvaardigheid is, ziedaar het werk waartoe al de echte behouds- gezinden zouden moeten bijdragen. En nochtans hebben wij de clericale haat twee duizend scholen voor vol wassen zien sluiten. Het is door het onderwijs en door het onderwijs alleen dat men het col lectivism moet en kan bevechten. Wanneer de werklieden geleerder zullen wezen dat zij het nu zijn, dan zullen zij ras begrijpen wat er be- driegelijks en onuitvoerbaar is in de droomen waarmede men hen onder houdt. Maar met een zullen zij begrepen hebben dat het niet meer langs de zijde van het socialism is dat zij hun ne verzuchtingen moeten wenden. Daar is de uitleg van den onuit- bluschbaren haat waarmede de kerk lieden het volskonderwijs vervolgen. Zij willen het volk verstompen. De socialisten willen het met her senschimmen voeden en het op de glooiing der revolutiën werpen. Wij willen het over zijne ware in tresten inlichten en het van allen dwang ontvoogden. Waar zijn de vrienden van den vooruitgang en van den maatschap- pelijken vrede? Dat men ons ant- woorde De ballotteering van Luik is uit gevallen ten voordeele van de Socia listen. De uitslag luidde als volgt: Citoyen Smeets, collectivist bekwam stemmen; M. Francot- te, klerikaal, stem men. Verleden zondag had Smeets slechts 57,444 stemmen bekomen, hij heeft er dus G000 bijgewonnen. M. Francotte bekwam zondag 35,184 st,. M. Hanssens, 27.803 st. en M. Lambert 1,686 st. zijnde dus te zamén 64.000 stemmen. Een groot getal liberalen hebben dus voor Francotte gestemd. Er heerschte veel beweging in de stad... Eenige betoogingen vonden plaats voor het lokaal der Liberale Associatie, de bureelen van La Meuse dagblad van den katholieken kring, waar de betoogers de Miserere en de Marseillaise zongen.,. Men hoorde van geene onlusten. De Tandmeester EMANUËL HUISMAN is allen "Woensdagen, te raadplegen van 9 tot 3 u. bij M. Charles NuyttenSchoenmaker (in de Vergulde pantoulle), Boterstraat, 12, Yper. Het Journal dYpres, het lasterblad zon der weerga, meent eene schoone gelegenheid gevonden te hebben om onze officieele scho len te minachten, in de zelfmoord der 20 jarige juffer X., die zich met twee revolver schoten doodde omdat zij hare plaats van winkeldochter kwam te verliezen. Ziehier hos het schijnheilig blad zich uit drukt: Mej. X heeft haar onderwijs wij zeg- gen niet hare opvoeding ontvangen ia eene scheol dezer stad waar de godsdien- stige gedachten weinig in gebruik en in eere zijneene dezer scholen, waarvan de katholieken, vooral onder de wet van 1889 te recht zeiden.- van scholen zonder God en meesters zonder geloofverlos ons, Heer u Zij had behoorlijk leeren lezen en schrij- ven zij kende een weinig cijferkunst, ge- schiedems en aardrijkskunde,- zij bezat zelfs eenige begtippen van het boekhouden: genoeg om bij geval eene goede winkel- dochter te worden en behoorlijk haren kost te winnen. Maar het officieel onderwijs had haar het kri'stelijk begrip der zede-leer niet gegevenZij hal, nevens dit onderwijs, deze opvoeding niet ontvangen, gesteund op den Godsdienst, die den mensch zijne plichten leert jegens God, jegens zijnen naasten en jegens zich zelve. Heeft men dië ongelukkige ooit geleerd «dat het leven eene weldaad is. van God, waarover niemand mag beschikken Hat de beproevingen, de straffen zelfs, ver- dienstelijk zijn ais men dezelve met moed en onderwerping verdraagt Had zij het minste gedacht van de opof- fering die zich aan eiken mensch op de wereld opdringt, opoffering van zijnen wil van zijne driften, van zijne belangen 1 Had IV'ltd i- HET WEEKBLAD 11-45 2-43 3-43 6-24 8-10 9-41. Poperinghe-Hazebrouck, 6-54 8-52 9-03 - 11-45 3-43 6-24 8-10. Houthem, 5-13 8-00 10 59 5-02 7-38 Cominas 5-13 7-44 8-00 —9-41 9-46 - 10-59 2-29 2-35 5-02 7-38 8-40 Comines-A-mentières, 5-13 7-44 10-592-29 -"' 5-02 8-40. Roulers, 5-58 6-45 7-46 10-20 12-03 2-33 3-47 6-23. Langhemarek-Ostende, 6-56 9-45 11 57 3-39 6-03. Courtrai, 5-13 8-00 9-41 - 10-59 2-29 5-02 7-38. Courtrai-Bruxelles, 5-13 9-41 10-59 2-29 5.02. Courtrai-Gand, 5-13 8 00 10-59 2-29 5-02 7-38. De Poperinghe vers Hazebrouck, 7-11 9-19 12-03 4 01 -6-38 8 27. 4.45 7-26 9-50 1-05 3-45 6-22. 4

HISTORISCHE KRANTEN

Het weekblad van Ijperen (1886-1906) | 1894 | | pagina 1