TAN IJPEREN EN HET ARRONDISSEMENT. Politiek, Nieuws-, Handels- en Annoncenblad. Het prins-bisdom Luik. Chemin de fer. Tiende jaar Zaterdag 2" Februari 1895. Nummer 5. STADSNIEUWS. Licht, immer Licht. Eene les voor Belgis. Belasting op de Suikerijen. Abonnementsprijs voorop betaalbaar: 3 50 fr. per jaar voor de stad. 3 fr. voor den buiten. Per 6 maanden: 1 fr. 75. Annoncen: 15 oent. per drukregel. Rechte lijke eerherstellingen: 1 ft*, per regel. Akkoord per jaar of per maand. 10 cent iemen per nummer.Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 8 fr. per 100. Alls berichten van verkoopingea of andere bekendmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. De annoncen voor België, ter uitzondering der beide Vlaanaeren, alsmede die voor het buitenland worden ontvangen ioor den Office de Publicité, Magdalenastraat, Brussel. Men wordt verzocht alle hoegenaamd® artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij en onderteekend toe te zenden. Artikelen ongeteekend of personnaliteiten bevattende worden niet opgenomen. De suikerij is eene der planten, die tegenwoordig in België het meest winsten geven. In 1892 hebben wij 41 millioen kilos ongebrande suike- rijen uitgevoerd. In 1893 beliep de uitvoer 51 millioen kilos, en de 11 eerste maanden van 1894 reeds 7 millioen meer dan bet vorige jaar. Het katholiek gouvernement zou de suikerijen willen belasten, ten einde de Franscbe suikerij te treffen. Welnu, het is juist naar Frankrijk dat wij, Belgen, suikerijen uitvoeren Frankrijk verkoopt in België de helft niet der hoeveelheid suikerijen, wel ke wij naar dat land uitvoeren. Hewel in die voorwaarden zon der van de belangen der verbruikers te spreken welk belang kan de landbouw van ons land er bij hebben dat er een inkomrecht op de gemalen suikerij gelegd worde Het is klaar en onbetwistbaar, dat zelfs de helf der suikerijen, welke wij naar Frankrijk zenden, niet ge malen terugkeerenhet grootste deel der suikerijen, welke wij naar Frankrijk voerden, worden door de Franschen zeiven gebruikt of door hen naar andere vreemde landen verzonden. De waarde der door ons aan Frankrijk verkochte suikerijen is dus veel grooter, dan die welke zij ons gemalen terugzenden; dus zijn het de Belgische boeren, die er alle belang bij hebben, dat er geene rech ten gelegd worden op den suikerij- handel tusschen beide landen. Indien men rechten legt op de Fransche suikerijen, zeker is het dat het Fransch ministerie der. zelf den maatregel zal nemen tegen onze suikerijen, welke wij bij onze zuide"- buren willen uitvoeren; wat meer is; de Fransche handelaars zouden ge heel goed kunnen weigeren bij ons nog te komen koopen en zoo zouden wij de Fransche markt verliezen, iets wat den verkoop der suikerijen mer kelijk zou verhinderen ei verminde ren. De rechten op de suikerijen zouden dus een noodlottig uitwerksel hebben zoowel voor de landbouwers als voor de verbruikers van suikerijzij zou den eenen gevoeligen slag toebrengen aan de suikerij kweekers, die ook hier hunne winsten zouden zien in krimpen, vermits de jaarlijksche hoeveelheid gekweekte suikerijen zoude moeten verminderen. En de katholieken heeten dat be- schermrechten voor den landbouw Welke droevige kluchtspelers Reeds tweemaal hebben wij geklaagd over de schaarschheid der verlichting in sommige straten der stad, en vooral in zekere volks wijken, waar het zoo pikdonker is als in een oven. In de zitting van den gemeenteraad van 19 Januari hebben de heeren Iweins d'Eeck- houtte en Boone gesproken over de gebrek- kelijke verlichting der Statie en der Groote Markt, terwijl M. Brunfaut doet opmerken dat de verlichting der Casselstraat ontoe reikend is. M. Breyne-Devos klaagt over de duister nis waarin de stad 's morgens gedompeld is, omdat men het gas te vroeg uitdooft. Welnu, terwijl deze kwestie in den ge meenteraad is besproken geweest, willen wij de aandacht onzer bestuurders nog trek ken op het gebrek van verlichting op St. Maartens-Nieuweg, waar zich slechts twee Heures de départ. a partir du ler Octobre d'YPRES pour Poperinghe, 5-20 6-54 8-52 9-03 9-43 FURNES-YPRES. Het verplicht lager onderwijs in Duitschland kan op schoone uitslagen wijzen. Van de253,177 jonge soldaten, die in 1893-94 bij het leger en de vloot ingelijfd wierden, waren er slechts 617 die niet konden lezen noch schrijven. Men kan dus zeggen dat de ongeleer- den in Duitschland eene zeldzaamheid geworden zijn. Een twintigtal jaren geleden, telde men er nog 10 tot 20 per honderd in sommige Poolsche streken van Prui sen. In het achterlijkste distrikt van hetgeheele rijk is het aantal ongelet- terden 21/2 ten honderd en men vertrouwt dat, eer weinige jaren ver- loopen zijn, dit ten honderd tot zero zal gedaald zijn. (28* Vervolg). Jan van Beieren betwistte hun dit recht. Doch de belanghebbenden, zich beroepende ©p een eeuwenoud gebruik, en ondersteund door hunne Schepenen, sloegen de onwettige bevelen des prinsen in den wind. Eene bloe dige botsing hadde onvermijdelijk het gevolg dezer beuzelarij geweest, indien de andere gemeenten tusschen de twee partijen niet ■waren opgetreden, om het geschil in der minne te vereffenen. Niet lang echter duurde de rust. De prins bracht grootendeels zijnen tijd aan de nabu rige Hoven door en verscheen slechts in zijne staten om gelderen die hij daarna el ders in braspartijen ging verteeren op te lichten. De bevolking morde over deze han delwijze, des te meer, daar de vorst nog niet tot den geestelijken staat behoorde; (daarom droeg hij den naam van Gekozene) en men beweerde, dat hij het bisdom wilde verwereldlijken, om er voor zijne familie, een erfelijk leen van te maken. Over zijne inzichten ondervraagd gaf Jan van Beieren j Hoe schaamrood moet een inwoner van België worden bij het lezen van dergelijke optelling? Ons land is dan ook zooals de Fransche geleerde, Michel Bréal, eens schreef, het eenige land in de wereld, waar het Staatsbestuur het onderwijs niet aanmoedigt, maar eerder tracht te vernietigen. Men vraagt zich tegenwoordig met recht af of M Burlet zijn wetsontwerp voor het opleggen van inkomrechten op de eetwaren aan de Kamers zal durven voorleggen? Het land heeft zich tegen de inkom rechten verklaard, dat valt niet te betwijfelen. HetKabinetshoofd is zelfs te Nijvel in de kiezingen van October verslagen geweest. Het is zeer zeldzaam dat een eerste minister aldus door de kiezers ge klopt wordt en M. De Burlet is moog- lijk het eerste kabinetshoofd, die zich in dit geval bevindt. Dit zou hem moeten als les dienen; het zou hem moeten beletten zijn ontwerp met koppigheid te willen doordrijven en aldus den uitdrukkelijken wil des lands te miskennen. Het ontwerp zal schadelijk wezen voor de boeren, omdat dezen ook verbruikers zijn, omdat velen niet meer tarwe en rogge zaaien dan zij er voor hun verbruik in het huishou den en voor de dieren noodig hebben, omdat zelfs vele landbouwers eerder haver koopen dan verkoopen. Zelfs zouden de inkooprechten heel wel den doodslag kunnen wezen der suikerij kweekers voor antwoord dat hij aan niemand reke ning zijner daden behoefde te geven; ook leende hij enkel het oor naar de raadgevin gen zijner vleiers; en deze raad was, zooals men licht kan begrijpen, met de volksrech ten volkomen strijdig. Er vormde zich alsdan eene volkspartij wier aanhangers met den naam van Haydroits (dat is te zeggen Rechtshaters) bestempeld wierden. Deze vaderlanders begrepen, dat de vorst voor oogwit had: de onafhankelijkheid der ge meenten te vernietigen, zijne opperheer schappij op de puinen van 's lands vrijheden te verheffen, en in de luiksche gouwen, die onteerende dwingelandij die hij onze duit- sche naburen, zoo zwaar op de menigte drukte, in te voeren. Zij verzetteden zich openlijk tegen 's prinsen zienwijze, en deze, over dien tegenstand verbitterd, ging zich, met zijn gevolg te Maastricht vestigen. Te vergeefs trachtte men hem tot betere ge dachten terug te roepenniets kon zijnen eigenzin, zijne verstoktheid overwinnen. De staten vergaderden, en noemden Hendrik van Perwez, tot voogd des bisdoms. Jan van Beieren ging ondertusschen zijnen neeft Jan zonder Vrees, in Frankrijk opzoe ken, en hem in zijnen strijd tegen den hertog van Orleans, trouw ter zijde staan. Voorze ker moest hij, van den Burgondischen her tog, eene stellige belofte van hulp bekome.i hebben, want bij zijnen terugkeer in onze gewesten, toonde hij zich even stijfhoofdig even onhandelbaar als te voren. Alle pogin gen door de afgevaardigden der gemeenten aangewend, om aan de moeielijkheden, die het land in onrust zetteden, een einde te stellen, wees hij van de hand. Hij weigerde volstrekt de bisschoppelijke wijding te ont vangen, en verklaarde dat, tusschen hem en het volk, geene verstandhouding mogelijk was, zoolang men hem niet het recht op eene onbeperkte alleenheersching afstond. Zulke eisch was ongehoordHetgeen de prins vroeg was noch meer noch min dan de vol- komene vernietiging van al de vrijheden, waarop het luiksche volk met recht zoo fier was. Ook antwoordde het door eenen af- doenden, radicaler, maatregel. De Staten stelden den Gekozene af, en be noemden Dirk van Perwez in zijne plaats. De nieuwe bisschop toonde zich op de hoogte f zijner zending. Beseffen dat Jan van Beie ren niet goedschiks aan zijne aanmatigingen op het bisdom zou verzaken, zoo haastte hij zich, om aan het hoofd der gemeentebenden, de steden van St-Truiden en B)uillon, die zijnen voorganger waren getrouw gebleven, aan te tasten en te overmeesteren. Daarna belegerde hij de stad Maastricht, waarin Jan van Beieren zich had opgesloten. Een schrikbare winter, die drie maanden onop houdend duurde, zoodat men men met gela- dene wagens over de Maas voer, noodzaakte den nieuwen prelaat dit beleg op te breken. Ondertusschen waren de bondgenooten des afgestelden vorsten in aantocht. Zijn bloeder Willem IV, graaf van Henegouwen, had reeds de steden van Fosses en Couvin verwoest, en, volgens het verhaal van oog getuigen, meer dan driehonderd dorpen en gehuchten in asch gelegd. De alom geduchte Jan zonder Vrees, de moordenaar des herto gen van Orleans, was aan het hoofd der gansche ridderschap van Burgondië, Arte- sie, Picardië en Vlaanderen op weg, om zijnen waarden neef te komen ontzetten. Wordt voortgezet) h"ët wee k blad" 11-45 2-43 3-43 6-24 8-10 9-41. Poperinghe-Hazebrouck, 6'54 8-52 9-03 11-45 3-43 6-24 8-10. Houthem, 5-13 8-00 10-59 5-02 7-38 Comines 5-13 7-44 8-00 —9-41 9-46 10-59 2-29 2-35 5-02 7-38 8-40 Comines-Armsntières, 5-13 7-4110-592-29 5-02 8-40. Roulers, 5-58 6-45 - 7-46 10-20 - 12-03 2-3 S 3-47 6-23. Langhemarck-Ostende, 6-56 9-45 11-57 3-39 6-03. Courtrai, 5-13 - 8-00 9-41 - 10-59 2-29 5-02 7-38. Courtrai-Bruxelles, 5-13 9-41 10-59 2-29 5.02. Courtrai-Gand, 5-.13 8 00 10-59 2-29 5-02 7-38. De Poperinghe vers Hazebrouck, 7-11 9-19 12-03 4-01 —6-38 8-27. TRAM YPRE3-FURNES. 440 7-22 9-46 1-00 3-40 6 30 10-36 (le samedi seuleaient). 445 7-26 9-50 1-05 3-45 6-22.

HISTORISCHE KRANTEN

Het weekblad van Ijperen (1886-1906) | 1895 | | pagina 1