VAR IJPIKEN ER HET ARRONDISSEMENT.
Politiek, Nieuws-, Handels- en Annoncenblad.
Het prins-bisdom Luik.
Chemin de fer.
Tiende jaar
Zaterdag 16" Februari 1895.
Nummer 7.
De Landbouwkwestie.
Het zal beteren.
Abonnementsprijs voorop botaalbf* ars 3 50 fr. per jaar voor de stad. 3 £r. voor den buiten. Per 6 maanden: 1 ft». 75. Annoneen» 15 cent. per drukregel. Rechte
lijke eerherstellingen: 1 fr. per regel. - Akkoord per jaar of per maand. 10 centiemen per nummer. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 8 fr. per 100. Alle
berichten van verkoopingen of andere bek» udmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. De annoncen voor België, ter uitzondering der beide Vlaanderen, alsmede
die voor het buitenland worden ontvangen ioor den Office de Publicité, Magdalenastraat, Brussel. Men wordt verzocht alle hoegenaamds artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij es
onderteekend toe te zenden. Artikelen ongeteekend of personnaliteiten bevattende worden niet opgenomen.
Heures de depart pirtir du ler Octobre
d'YPRES pour
Poperinghe, 5-20 6-54 8-52 9-03 9-43
TRAM YPRES FURNES.
4-40 7-22 9-46 1-00 3-40 6 30
10-36 (le sam»di seuleaient).
FURNES-YPRES.
De poets is gespeeld en de boeren,
nogmaals door de kwakzalverijen van
bescherming onzer meesters, hebben
de zoogenaamde vrienden van den
landbouw aan het bewin gehouden.
Met in den loop van den laatsten
zittijd voor de oogen der landbouwers
het instellen van beschermrechten op
de granen te doen schemeren, heeft
het ministerie eenen kiestruk ge
bruikt; het heeft zich de gunst der
landbouwstreken willen verzekeren,
die het grootste gedeelte des lands
vertegenwoordigen en het is er in
gelukt.
De buitenkiezers hebben zich vol
iever in de armen van een gouverne
ment geworpen dat hun beloofde
(29* Vervolg).
Een alarmkreet ging door gansch het bis
dom op. Van allen kant stroomde het volk
te wapen, en op 23 September 1408, stonden
de twee legers, op de heide van Olhée, te
gen over elkander. Dapper verweerden zich
de Ambachten, en lang bleef de zege twijfel
achtig 1 Doch eene krijgslist lokte de gemeen
tebenden buiten hunne verschansingen, de
burgondisehe ruiterij stortte met bliksems
snelheid op de eenigzins verwarde luiksche
voetgangers en richtte onder hen eene vree-
selijke slachting aan. De dappere voogd, zijn
zoon Dirk, en meer dan 26,000 Luikenaren
vielen onder het zwaard der overwinnaars.
Hier, te Othé», zooals de Vlamingen te Ro-
zebeke, dolven de Ambachten het onder
spit voor de geharnaste, feodale ruiterij. (1)
Des anderendaags verscheen Jan van Beie
ren op het slagveld, en de wreedaard gaf
(er van af zijnde met zijn woord niet
te houden) van voor het belang
van den landbouw de steedsche en
nijverige bevolkingen op te offeren
wier voornaamste belang is goedkoop
brood te kunnen eten. En die oog
verblinding heeft over de laatste keus
beslist.
Wil men er het bewijs van? Gansch
het Vlaainsche land, dat zich op den
landbouw toelegt, is heden, door zijne
afgevaardigden bij de Kamer, uit-
sluitelijk katholiek.
En welke zijn in het Walénland,
dat thans socialist of liberaal is, di^
wezéntlijk afvallig zijn of \oor het
klerikalism bewaard zijn gebleven of
er toe overgeslagen zijn? De eenige
arrondissementen die wezeutlijk hun
bestaan in den landbouw vinden,
zooals Doornik, Ath, Borgworm en
Dinant
Overal waar de nijverheid heerscht
heerscht ook het antilüerikalism.
Overal waar het landbouwelement
de bovenhand heeft, is het clericalism
dat de vertegenwoordiging des volks
heeft.
Ziedaar dus eene nieuwe verdeeling
die zich bij de andere komt voegen
welke reeds de Belgische burgers van
elkander scheiden: wij hadden de ver
deeling tusschen klerikalen en anti
klerikalen, tusschen Vlamingen en
Walen, tusschen behoudsgezinden en
volksgezinden nu hebben wij op den
hoop toe, de verdeeling tusschen de
burgers der landbouwstreken en die
der nijverheidsstreken.
De eene helft der Belgen ziet het
andere met een kwaad oog aan. En
die staat van zaken kan ongetwijfeld
bevel om de kampplaats aandachtig te on
derzoeken en de gekwetste Luikenaars on-
meedoogend af te maken. Bij het vernemen
dezer schrikkelijke neerlaag maakte zich
eene diepe ontzetting van Luik meester.
Aan de ongelukkige stad bleef geene an
dere uitvlucht dan de onderwerping wijl
hare koenste kinderen het leven bij dezen
moorddadigen strijd hadden ingeschoten.
Een hondertal der voornaamste ingezetenen
trok Jan van Beieren tot Vottem te gemoet,
en smeekten hem om genade. De bloeddorst
des overwinnaars was echter niet verzadigd!
Niet genoeg menschenlevens waren aan
zijne wraaklust opgeofferdStaande voet
deed hij twee en dertig der afgevaardigden
onthoofden, en zond de anderen naar de ho-
pelooze stad terug, zonder hun een woord
van mededeeling, noch uoop toe te sturen.
Des namiddags trok hij de beangstigde stad
binnen. De echtgenooten der bijzonderste
burgers, den legaat des pauzen, den wijl
bissctiop Isuiu, verscLifciüene kanuuuikken
en talrijke inwoners, die tegen hem de wa
pens gevoeld hadden, ueed hij in U2 Maas
versmooren De andere steden zagen de her-
niet dan verergeren.
Hebben onze ministers wel een
enkel oogenblik het oprecht gedacht
gehad van beschermrechten in te
stellen, waarvan de landbouw, zon
der twijfel wel ten onrechte, zijn
geluk verwacht
Gelooof er niets van. Zij hebben
getoond dat zij wel afgerichte klucht
spelers zijn.
Hunne taal veranderde op zonder
linge wijze volgens de plaatsen waar
zij hunne kiesredevoeringen uitspra
ken. In de landbouwcentrums waren
zij gansch vuur en vlam voor de in
komende rechten zooalsM. Cartuifels
te Borgworm, M, De Bruyn te Den-
dermonde! M. De Burlet te Nijvel.
Maar in de groote steden bestudeer
den zij de kwestie en spraken er maar
van op eene ontwijkende en verwarde
wijze, zooals MM. Desmeth-De Nayer
en Begerem te Gent.
Die geslepen politiekers, als sluwe'
gasten die ze zijn, hebben er nooit
ernstiglijk kunnen aan denken van
de schrikkelijke inpopulariteit op te
wekken welke de duurderwording van
het brood hen op den hals hadde ge
haald. Z'j schrikken voor den oproer
den 18 April 1893 is daar om het te
bewijzen, en bekreunden zich geens
zins het volk der steden de uithon
geraars te zien te lijve te gaan.
Dat maakt ongetwijfeld de zaak
der landelijke bevolkingen niet en
deze hebben redenen om te morren.
Maar hunne misnoegdheid leidt tot
geene gevolgen. Geduldig en goedzak
kig verdragen zij dat men met den
gek scheert.
haling derzelfde wraakroepende feiten. Meer
dan vierduizend man bekochten hunne vrij
heidsmin met den dood terwijl hunne goe
deren aan's prinsen vertrouwelingen wier
den uitgedeeld.
Thans verzon de man, die de geschiedenis,
wegens zijne wreedheid, met den naam van
Jan zonder Genade bestempeld heeft, mid
delen, om de Luikenaren volkomen machte
loos te maken. De hertog van Burgondië en
de graaf van Henegouwen, velden, op 24
October 1408, te Rtjssel een vonnis, dat de
luiksche vrijheden om zoo te zeggen ver
nietigde.
Voortaan geene versterkingen, geene Am
bachten, geene verbonden tusschen de ge
meenten meer 1 Geene andere burgemeesters
daa die door den bisschop aangesteld. De
rechtbank der XXII afgeschaft! Alle schijn
van wettelijkheid verdween om plaats te
maken voor de onbeperkte macht eens en
kelen mans, die, naar goeddunken, over
rijkdom en leven eener gansche natie kon
beschikken.
Eene krijgsbelasting van dertien millioe-
nea franken, eene ontzaggelijke som voor
Ten andere, de geestelijkheid is
daar om ze in den toon te houden, ze
te bedaren en hun de ontwerping aan
de gekozenen van het bisdom aan te
prediken.
Zij zal hun op de mouw speten dat
de landbouwbescgerming om reden
van den tegenwoordig slechten) tijd,
slechts uitgestel is; dat dit voor eenen
toekomstigen zittijd zal zijn; en aldus
zal men ze zachtjes aan voor eenen
toekomstige keus voorbereiden en
en siroop aan den baard strijken.
Mendieeft ze in het verledene ge
fopt, men zal voortgaan met ze in
't vervolg te foppen. Escabor zal vol
daan wezen.
Wij weten niet wat de toekomst
ons voorbehoudt en wij denken daar
enboven dat het een droombeeld is nu
te willen voorspellen wat binnen een
eeuw of eene halve eeuw het lot der
arbeiders en der burgerij wezen zal;
maar toch is het een feit dat de nij
verheid? en den'handel eene crisis
doorworstelt waarvan het einde niet
te voorzien-is. ledereen zegt en on
dervindt het dat de huidige toestand
onuithoudbaar is; iedereen klaagt dat
er niets te winnen is en van dag tot
dag ziet men kleine en zelfs groote
handelaars welke verplicht zijn hunne
schuldeischers bijeen te roepen en
eene minnelijke schikking aan te
gaan. Duizende werklieden dwalen
langs de straten en zoeken te vergeets
naar werk; in die soms armzalige
woningen die eerder aan stallen ge
lijken, heerscht dikwijls de grootste
ellende en verteren de kinderkens
dien tijd, wierd den volke opgelegd. (Eer
vier jaren verstreken waren, was deze
schatting betaald, hetgeen ons een gedacht
geeft van den welstand, die het bisdom door
handel en nijverheid verkregen had.)
En om zijne euveldaad te bekronen, eisch-
te Jan zonder Genade, dat de ongelukkige
Luikenaren de verjaring der Othéesche
slachting, waarin zoovelen der hunnen het
leven lieten, door openbare feesten en lofge
zangen in de kerken vierden.
Sedert dien liet hij geene gelegenheid
voorbij gaan om het rampzalige volk te
folteren
Hetjuk wierd zoo onverdragelijk, dat de
arme lieden niet langer hunne ketens kon
den torschen. Nieuwe oproeren braken los;
maar zij werden in stroomen bloeds ge
dempt! Een honderdtal vluchtelingen had
zich ia het kasteel van Herck opgesloten.
De trouwelooze vorst beloofde hun het le
ven, indien zij hem den burcht overgaven.
Zijn woord bleef hij echter niet gestand,
want hij deed hen allen ophangenAndere
opstanden te Luik, te Hoei en elders wierden
op dezelfde wijze gedempt. Wv
HET WEEKBLAD
H-45 2-43 3-43 6-24 8-10 9-41.
Doperinghe-Hazet.rouck, 6 54 8-52 9-03 -
11-45 3-43 6-24 8-10.
Houthem, 5-13 8-00 10 59 5-02 7-38
Oomiu«s 5-13 7-44 8-00 —9-41 9-46 - 10-59
2-29 2-35 5-02 7-38 8-40
Oomines-Armentières, 5-13 7-41 10-592-29
5-02 8-40.
Roulers, 5-58 6-45 7-46 10-20 12-03
2-3S 3-47 6-23.
Langhemarck-Ostende, 6-56 9-45 11 573-39
6-03.
Courtrai, 5-13 8-00 9-41 10-59 2-29
5-02 7-38.
Courtrai-Bruxelles, 5-13 9-41 10-59 2-29
5.02.
Courtrai-Gand, 5-13 - 8 00 - 10-59 - 2-29 - 5-02
7-38.
De Poperiaghe vers Hazebrouck, 7-11 9-19
12-03 4-01 —8-38 8-27.
4-45 7-26 9-50 1-05 3-45 6-22.
(1) De wapenvaan van St-Lambertus was gedia-
gen door den graaf Hendrik van Salm die in dezen
veldslag het leven verloor.
Zijn vader vocht in de rangen der burgondisehe
legers.
