VAN IJPEREN EN HET ARRONDISSEMENT.
Politiek, Nieuws-, Handels- en Annoncenblad.
Het prins-bisdom Luik.
Ghemin de fer.
Tiende jaar
Zaterdag 2n Maart 1895.
Nummer 9.
Een vrijwilligers leger.
Erfenisrechten.
Abonnementsprijs voorop betaalbaar: 3 50 fr. per jaar voor de stad. 3 fr. voor den buiten. Per 6 maanden: 1 fr. 75. Annoncen» 15 oent. per drukregel. Rechte
lijke eerherstellingen: 1 ft*, per regel. - Akkoord per jaar of per maand. 10 centiemen per nummer. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 8 fr. per 100. Alle
berichten van verkoopingen of andere bekendmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. Deannoncen voor België, ter uitzondering der beide Vlaanderen, alsmede
die voor het buitenland worden ontvangen Joor den Office de Publicité, Magdalenastraat, Brussel. Men wordt verzocht alle hoegenaamde artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij en
onderteekend toe te zenden. Artikelen ongeteekend of personnaliteiten bevattende worden niet opgenomen.
Heures de départ a partir du ler Janvier
d'YPRES pour
Poperinghe, 5-20 6-54 8-52 9-03 9-43
TRAM YPRES-FURNES.
4-40 7-22 9-46 1 -00 3-40 6 -30
10-36 (le samedi seulement).
PURNES-YPRES.
Een leger geheel samengesteld uit
vrijwilligers, dat is de uitzinnige
droom sommiger katholieke dag- en
weekbladen, die niet eens het gevaar
noch de onmoogelijkheid inzien van
het verdedigingsstelsel, welk zij aan
ons land wenschen op te dringen,
waarom? Omdat zij in de militaire-
of soldatenkwestie niets anders zien,
dan de verdediging der katholieke
eigendommen.
Volgens hen, zij hebben het
honderdmaal verklaard, is eene
sterke, vermeederde gendarmerie
(31* Vervolg).
Maar Heinsberg's zwakheid en hartstoch
ten zouden den lande grootere rampen be
rokkenen. Ware hij een bezadigde vorst ge
weest, hadde hij de plichten zijns ambts
waargenomen, dan hadde hij wellicht, den
strijd tusscben het bisdom en de burgondi-
sche hertogen vermeden. De vrijheidsmin-
nende Luikenaars droegen deze fransche
prinsen, en de natie waarover zij regeerden
eenen diepen haat toe. (Othée en Jan zonder
Vrees waren hun nog versch in het geheugen).
Verschil van geslacht en instellingen, ze
den en belangen, maakten de kloof, die de
twee volkeren scheidde, dagelijks grooter.
Doch wie hadde het einde dezes strijds kun
nen voorzien' Men hoefde geen profeet te
zijn om de eindelij ke zegepraal des machti
gen burgondischen Huizes te voorspellen? En
ware het niet de plicht eens wijzen vorsten
geweest, om de botsing tusschen de twee
naties zooveel mogelijk te vermijden? Wij
zullen weldra zien dat Heiusberg aan dien
plicht te kort bleef; dat hij, door zijne wufte
levenswijze, den burgondischen hertog, Phi
lips den Goede, meer en meer met de binnen-
landsche belangen des bisdoms in betrekking
stelde, en zijne tusschenkomst in de luiksche
zaken voorbereidde.
voldoende; wij hebben geen ander
leger noodig! En zij trachten voor
namelijk aanhangers voor dit stelsel
te winnen met te zeggen dat dit eene
groote spaarzaamheid zou teweeg
brengen.
Wij zullen hier tegenwoordig niet
breeder de gevaren bespreken, welke
een vrijwilligersleger zou opleveren.
Wij zullen alleen onze lezers toonen
welke overgroote kosten wij zouden
te betalen hebben voor een betrekke
lijk klein getal mannen.
Het budjet den gendarmerie voor
1895 bedraagt het schoon sommeken
van 4,484,650 fr., of 4 1/2 millioen,
voor 2,632 man.
Aan dezen prijs berekend, zou het
onderhoud van de 44,000 man onder
de wapens te houden; nagenoeg 82
millioen 's jaars kosten, dus veel
meer dan heden.
En, wanneer we zeggen 82 mil
lioen frank, dan reken wij noch de
kazerns, noch de paarden, noch de
andere koeten, welke de Staat niet
gewoon is te betalen voor de gendar
merie. maar welke hij toch moet
betalen voor het leger. Zoodat we
zonder overdrijving mogen zeggen,
dat de 44,000 vrijwilligers minstens
100 millioen 's jaars zouden kosten.
En zelfs in de veronderstelling dat
men de vrijwilligers zou betalen aari
den zelfden prijs als de gendarmen,
waar zal men in België 44,000 man
vinden en blijven vinden voor ons
leger? Men zou ze voorzeker niet
vinden, zooveel te meer, dewijl de
eischen der vrijwilligers zouden ver-
hoogen naarmate dat het getal der
noodige manschappen grooter wordt.
Wat meer is, in gewone tijden, en
in vele kantons die niet langs of in
de nabijheid der grenzen liggen, heeft
de gendarmerie over het algemeen
geen slecht leven; in de gemeenten
waar de brigade huisvest, is de gen
darm een man van eenig gewicht en
aanzien; men kan hem gemakkelijk
een goed onderkomen geven en goed
voeden; daarbij huwt hij gewoonlijk
in voor hem zeer voordeelige voor
waarden.
Meent men dat de 44,000 vrijwilli
ge sodaten hetzelfde lachend vooruit
zicht zouden hebben en de zelfde
voordeelen genieten? In het geheel
niet, en dit is eene tweede reden,
waarom men de vrijwilligers meer
zoude moeten betalen dan de gen
darmen; dus eene nieuwen verhoo*
ging van lasten, vermits de 100
millioen niet meer zouden voldoende
wezen.
En met dat schrikkelijk budjet
zouden wij nog zeer verlegen zijn den
dag dat er al ware het maar eene
werkstaking van eenig belang uit-
barste. Dan zou men geene klassen
van vroegere jare kunnen binnenroe
pen. Welnu, indien tegenwoordig de
44,600 onder de wapens zijnde solda
ten niet voldoende zijn, de 44,000
vrijwilligers zouden dan ook niet
toereikend wezen!
Doch, zal men ons misschien zeggen
dit vrijwilligers leger zou kunnen
ondersteund worden door een leger
milicianen
Maar, dat ware toch een ander
leger er bij houden! En dat men ons
eens zegge hoeveel millioen dat twee
de leger jaarlijks zou kosten, al ware
het maar voor zijne kleeding, zijne
wapens, zijn onderhoud gedurende
den noodigen tijd om hun het noodig
militair onderricht te geven?
In een woord: Een vrijwilligers
leger is eene katholieke dwaasheid,
die ons jaarlijks vier of vijfmaal zoo
veel zou kosten als ons tegenwoordig
legerstelsel en die daarbij nog wat
het ergste is geene zekerheid zou
opleveren, maar de inwendige rust
en ons nationaal bestaan zou in ge
vaar brengen.
Daarom is een vrijwilligers leger
in België een droom, eene volstrekte
onmoogelijkheid.
De socialisten hebben onlangs in
de Kamer een wetsontwerp neerge
legd, voor doel hebbende de erfenis
rechten aanzienlijk te vermeerderen
tusschen broeders en zusters, ooms
en neven en zelfs in rechte linie, tus
schen ouders en kinderen.
Volgens het ontwerp zou men voor
taan de volgende erfrechten betalen
Tusschen broeders en zusters 8 p.
h. op het aandeel in de erfenis dat
100,000 fr. niet overtreft, tiet recht
zou 1 p. h. opklimmen voor elke hon-
derd duizend fr. of fraktie boven de
100,000 frank zonder echter de 15 p.
h. te kunnen overtreffen.
Vroeger hebben wij gezien dat, na de
bloedige neerlaag tan Othée, op bevel van
Jan zonder Genade, de bolwerken der voor
naamste steden gesloopt, doch, door de bij
zondere toelating van keizer Ségismond,
eenige jaren later, ook weder opgetrokken
wierden. En de Dinantenaren maakten van
deze vergunning gebruik, om den toren van
Montorgueil, op zijne vorige standplaats,
recht tegenover het naamsche stadje van
Bouvignes te herbouwen. Het graafschap
Namen was tot dan toe bestierd geweest door
den liederlijken Jan III-, en deze had zich
niet geschaamd om zijn volk aan den hertog
-van Burgondië te verkoopen (1429). Mont-
orgueil's herópbouwing verschafte aan Fi-
lips den Goede die sinds zoolang verbeide
gelegenheid, om den strijd tegen de vrij
heidslievende luiksche natie te beginnen, en
zijne onverzadigde lust naar nieuwe verove
ringen te bevredigen. VVant merken wij wel
op, zijn eenig doel was: de inlijving des
bisdoms in zijne reeds zoo uitgestrekte staten.
Onder het voorwendsel dat de nabijheid
dezes torens zijn graafschap van Namen on
veilig maakte, verzette liij zich tegen de
heroprichting dezer versterking. De Dinan-
tenaren bekreunden zich geenszins over dezen
oübiiligen risch; zij uadden immers met het
Burgonoische Huis niet te stellen I
Filips de Goede trachte alsdan den nieu
wen burcht door list te overmeesteren, doch
bij werd met kracht teruggeslagen en uit
weervraak richtten de leden van Dinant eeni
ge verwoestingen op het naamsche grond
gebied aan. Eenigen tijd bleven de twee par
tijen werkeloos. De hertog, die nog niet ge
reed was om te velde te trekken, knoopte,
ten einde tijd te winnen, met zijne tegen
strevers onderhandelingen aan maar de
vernieling door de Hoeienaren, van het sterk
kasteel van Beaufort, deed den oorlog los
barsten. De Burgondiers verwoestten de bis
schoppelijke stad Fosses; de luiksche benden
deden hetzelfde lot ondergaan aan Golzinne,
en overrompelden Poilvache, eenen burcht
die men onwinlijk waande. Daarna sloegen
zij het beleg voor Bouvignes, en gingen
hierin met zooveel spoed en beleid te werk,
dat de stad op het punt stond zich over te
geven, toen zij eensklaps vernamen dat de
vrede geteekend was. Heinsberg had inder
daad zijn land verraden! Hij deed het beleg
opbreken, en sloot, niettegenstaande hem,
tot dan toe, de kans der wapens voordeelig
was geweest, op 15 October 143.1, te Meche-
len eenen schandelijken vrede. Hij verbond
zich tot de uitbetaling eener som van rond
de veertien milloenen franken, tot de slech
ting van Montorgueil en verplichtte zich
daarenboven den burgondischen vorst ver
giffenis gaan af te smeken.
De lafheid bracht onder het volk eene die
pe verbittering te weeg. Onder de aanleiding
van Walter Dantine, burgemeester van Luik,
vormde zich eene machtige volkspartij, die
des bisschops macht openlijk bestreed en
tegen dit verdrag opkwam. Doch Heinsberg
en zijne aanhangers wisten, op behendige
wijze, valsche geruchten onder de menigte
te verspreiden deze aantijgingen, die de eer
baarheid des burgemeesters in verdenking
brachten, deden den volksaanleider een deel
zijner volgelingen, en dus zijner macht ver
liezen; en de prins maakte van deze omstan
digheid gebruik om Dantine uit het bisdom
te verbannen. Duur zou het volk deze on
dankbaarheid komen te staan want niet
zoohaast had de burgemeester den weg des
ballingschaps ingeslagen of Heinsberg toonde
openlijk hetgeen hij in het schild voerde. Te
vergeefs kwam het volk tegen de vrijheids-
hatende plannen des prinsen op Te vergeefs
riep het de hulp des mannen, die het eenige
maanden vroeger aan den haat zijner vijan
den had opgeofferd Het was te laatOnge
hinderd had de bisschop zijne klachten ver
zameld, en wanneer de volkspartij hare stem
dreigend verhief, viel het den prelaat niet
moeilijk, om haar eene bloedige neerlaag te
doen ondergaan. En de beteugeling was
wreed want een aantal burgers bestegen
het schavot. (Wordt voortgezet].
HET WEEKBLAD
i
11-45 2-43 3-43 6-24 8-10 9-41.
Poperinghe-Hazeh.rouck, 6 54 8-52 9-03
11-45 3-43 6-24 8-10.
Houthem, 5-13 8-00 10-59 5-02 7-38
Oomims 5-13 7-44 8-00 —9-41 9-46 10-59
2-29 2-35 5-02 7-38 8-40
Oomines-Arm»ntières, 5-13 7-4410-592-29
5-02 8-40.
Roulers, 5-58 6-45 7-46 10-20 12-03
2-3 S 3-47 6-23.
Langhemarck-Ostende, 6-56 9-45 11-573-39
6-03.
Oourtrai, 5-13 8-00 9-41 - 10-59 2-29
5-02 7-38.
Courtrai-Bruxelles, 5-13 9-41 10-59 2-29
5.02.
Courtrai-Gand, 5-13 8 00 10-59 2-29 5-02
7-38.
De Poperinghe vers Hazebrouck, 7-11 9-19
12-03 4-01 -6-38 8-27.
4-45 7-26 9-50 1-05 3-45 6-22.
