Tegensprekende Voordracht. De nieuwe Kieswet De arbeiders. STADSNIEUWS. Aan den Schandpaal. Jubelfeest. Onweder. Been gebroken. van den Reizigers Kring. Burgerstand der Stad Poperinghe. De onderwijzers. VERSCHILLENDE TIJDINGEN. De priester die, in het maatschap pelijk leven, in zijne officieele en da gelij ksche betrekkingen met de we reld, zich in de hartstochtelijke de batten der politiek zou bemoeien, hij voornamelijk die, in de vervulling der plichten zijner heilige bediening en inzonderlijk in de aanprediking van het goddelijk woord, den eerbied voor den christelijken predikstoel, zouinEENE SOORT VAN SPREEK GESTOELTE veranderen of zich er alleenlijk min of meer rechtstreek- sche zinspelingen op de openbare za ken 7,ou veroorloven, en AAN DEGE NEN DIE ER DEEL AAN NEMEN, gene zou ,met zijn kenmerk van pries ter, de verhevene belangen van den godsdienst in gevaar gebracht hebben deze, zijn geloof en zijnen iever met onvruchtbaarheid slaande, zou op voorhand al de werken van zijn pries terschap onvruchtbaar maken, ten minste jegens hen wier gevoelens hij zoude gekrenkt hebben door zijne be tuigingen die van dan af, plichtiger dan ongepast, waarlijk misdadig in de oogen van God zooals in de oogen der menschen zijn. Na al dat, vindt gij niet, brave le zers, dat zoo de priesters, met als woedende krankzinnigen op de vooi1- posten te strijden, eenige harde hoofd- kloppen ontvangen, zij zulks maar aan zichzelven toe te wijten hebben. voor de gemeenteraden is gestemd. 't Was zeker, er kon hoegenaamd geen twijfel bestaan dat de nieuwe kieswet onver anderd door den Senaat zou aangenomen worden, alhoewel menig klerikaal redenaar zijn ongenoegen over de nieuwe wet uitge drukt heeft. Doch, ziet-ge, men vreesde de terugzending der wet naar de Kamer, en daarom werd zij gestemd, met 56 stemmen tegen 18 en 18 onthoudingen. De heer Picard, de socialistische senator, heeft al de bliksems van Jupiter doen klette ren, doch weinig bijval genoten in de Hooge Kamer, waar de socialisten zoo dun gezaaid zijn als witte musschen. Nu, wij hebben de nieuwe wet voor de kiezingen der gemeenteraden eindelijk gekre gen en bij eenige maanden zullen wij zien zoo dezelve aan de verwachtingen van het klerikaal gouvernement zal beantwoorden, dat zoo hardnekkig de evenredige vertegen woordiging geweigerd heeft als een stokke- brand die de politieke driften tot in de klein ste gemeenten zou hebben doen ontvlammen en de liberale partij in de Vlaanderen doen herleven, iets waarvan de geestelijkheid ten allen prijze niet hooren wil. Liberalen, nu oog in 't zeil voor de samen stelling der kiezerslijsten in stad en dorp. Twee wetsontwerpen zijn aan het bureel der Kamers overgelegd ten einde een pen sioen te vergunnen aan de oude of gebrekke- lijke werklieden. Men weet dat de oude nijverheidswerklie den op straat geworpen worden, zooals een getuig dat buiten dienst geraakt is, en alzoo aan de grootste armoede blootgesteld zijn. De oude landbouwers, zonder fortuin, zijn in hetzelfde geval. De weldadigheidsbureelen zijn arm, en in een groot gedeelte van ons land ziet men nog dikwijls arme werklieden, publiek ten toon gesteld om aan den meesbiedende uitgege ven verkocht te worden. Velen onder ons weten goed hoe dat ge schiedt. Het wordt hedendaags nog gedaan in Vlaanderen. Ken arme oude man wordt op eene tafel geplaatst, omringd door het publiek, dat hem bekijkt en keurt, om te zien welke diensten hij nog zou kunnen bewijzen. Dan wordt hij verkocht aan degene die hem het goedkoopste onderhoudt. Het is zóó niet dat brave oude werklieden of landbouwers moeten behan deld worden. De regeering zou hun een pen sioen moeten geven in hunnen ouden dag, of. ten minste, zulk pensioen helpen betalen. Een man die zijn land gedurende bijna eene halve eeuw verrijkt heeft, heeft wel recht op rust in zijnen ouderdom, zonder te moeten verontrust worden door de vrees eens te zul len moeten gebrek lijden. Men zal misschien opwerpen dat daarvoor veel geld zou noodig zijn. Dat is zeker 1 Maar Belgie is immers rijk, en onze regeering verkwakkelt zoo gemak kelijk millioenen en millioenen voor onnut tige of zelfs schadelijke zaken. Men geeft zoo gemakkelijk drie millioen en half aan den koning tweehonderd duizend franken aan den graaf van Vlaanderen millioenen aan kloosters en kerkenhonderd millioen aan de Maasversterkingen; vette jaarwedden aan ministers, généraals, bisschoppen, enz., en aan alle hooge buraelratten ons klerikaal ministerie wil ons zelfs den Congo op het lijf stooten, die ons reeds veertig millioen gekost heeft, en nog alle jaren millioenen zal op slorpen. Maar voor boer of werkman niets I altijd niets Dat het gouvernement op eene wijze ma nier besparingen deed en er zijn er te doen dan zou het gemakkelijk in staat gesteld worden die wetsontwerpen aan te nemen en aan alle oude arme of gebrekkelijke burgers een pensioen helpen toe te dienen Doch het is waar 1 ik zou het vergeten, die wetsvoorstellen worden neergelegd door de demokraten, en natuurlijk moeten alle geldmannen die zaken bestrijden, hoe goed en rechtvaandig zij ook mogen wezen. Het ligt immers in hun princiep alle goed tegen te werken. Verledene week hebben wij de maskers afgerukt der vier gewaande volksvrienden, Surmont, Colaert, Iweins en Struye, die als vuige slaven de schandelijkste der partij- wetten hebben gestemd, niettegenstaande al de beloften die zij vóór de kiezingen van 1890 en 1891 en vóór deze van 1894 ge daan hebben. Die vier kerels hebben hunne beloften on der de voeten getrapt, zij hebben hun gege ven woord verbroken, zij hebben de kiezers lafhartiglijk verraden, en daarom spijkeren wij hen aan den Schandpaal Iedereen weet hoe en met welke valsche beloften zij er in gelukt zijn ons stadhuis te veroveren. Yperen zou onder hun bestuur eene benijdenswaardige stad worden de werklieden zouden niet meer moeten uitwij ken om hun bestaan te vinden de fabrie ken zouden als bij tooverslag uit den grond rijzen; een tijdperk van vrede en verdraag zaamheid zou tot stand komen min poli tiek en beter bestuur was de leus dezer veelbelovers, enz., enz., enz. En wat is er gebeurd Nauwelijks hadden de mannen van den nacht van 1" Februari 1891 het stadhuis be klommen, dank aan de middels die men weet, of zij begonnen een tijdperk van haat, vervolging en broodroovery. De stadskas werd leeg geplunderd om hunne praalzucht te voldoen met inhalingen van burgemeester en gouverneur. Het pom pierskorps werd ontbonden en heringericht en in drie verkwistte men bij de 40.000 fr. (zegge veertig duizend franks) in nutteloozo uitgaven voor dit eringericht korps. De scholen werden aangerand; het stads- collegie werd afgeschaft; de school voor vol wassenen werd opgeschorst, en dit alles om hunne onderwijsgestichten te oevolken ten nadeele der roemwaardige scholen en colle- giën, die zoovele nut hadden teweeggebracht. Nooit werd een nijverheidsgesticht tot stand gebracht, integendeel 1 in plaats van fabrieken in Yperen op te richten, verkoos men andere steden: getuige de suikerfabriek van Waasten. De liefdadiglmdsbesturen werden niet ga spaard; men stemde de oude bestuurders af om ze te vervangen door hunne handlan gers, meestal vreemdelingen. Nog maar ruim vier jaren zijn die valsche belovers hier meester, en reeds zijn al de stadseigendommen verkocht en de stadskas is ij del bij zoo verre dat de op wachtgeld gestelde leeraars van het afgeschafte kollegie de grootste moeite hebben om hun geld te bekomen en gebrek moeten lijden. Zegt, lezers, is dit niet hatelijk Hebben die mannen hun woord niet verbroken Zijn zij niet te kort gebleven aan al hunne belof ten Hebben zij den ondergang, de ruïne van Yperen niet bewerkt Ja, niet waar Hewel daarom spijkeren wij hen aan den Schandpaal En verleden jaar, wanneer zij zich voor stelden als kandidaten voor de wetgevende kiezingen, wat hebben zij niet beloofd Hebben zij niet verzekerd zij voorstaanders waren van het artikel derGrondwet dat zegt: Alle Belgen zijn gelijk voor de wet Hebben zij op overgroote plakbrieven niet doen drukken dat zij aanhangers waren van het algemeen stemrecht en van de evenredige vertegenwoordiging En hoe hebben zij hunne beloften gehouden Wij herhalen het, zij hebben de hand ge leend aan de oneerlijkste daad die ooit in een parlement gepleegd werd, zij hebben een overgroot getal Belgische burgers van hun stemrecht beroofd, zij hebben bewezen dat zij de knechten zijn van een achteruitkrui pend gouvernement, dat zij woordverbre- kers, verraders zijn. Ziedaar waarom wij hen spijkeren aan den Schandpaal Dat zij nu maar in hun Volkshuis trachten wit te wasschen, dat zij de lichtgeloovige leden (meest allen gedwongene mannen) maar wijsmaken dat wij ongelijk hebben over hunne handelwijze te klagen, hunnne daden zijn daar om hen te logenstraffen en nog eens t« meer verdienen zij gespijkerd te worden aan den Schandpaal Later keeren wij daarop nog terug. De muziekmaatschappij der Oud-Pom piers deed j.l. Maandag, 2e Paaschdag, een vroolijk uitstapje. Het was een echt geuzen- weer de liberale zon schitterde aan een zuiveren blauwen hemel alles noodigde ons uit tot eene lustige wandeling alles lokte ons naar buiten. Ook was heel onze stad in het veld het krioelde van volk in en rond Yperen. Niet te verwonderen ook de vrij zinnigen waren op wandel en die zijn hier, God dank nog legio. De wakkere Vlaamsche Ster vierde Maandag avond volop feest. Het gold het 20 jarig jubelfeest van den heer Em. De- weerdt als werkend lid der Maatschappij. Men bood hem een prachtig zilveren eere metaal aan, terwijl in gepaste woorden den lof van dien knappen Sterreling gemaakt werd. De heer Deweerdt diep bewogen, ant woordde met eenige woorden die uit het hart kwamen. Daarna werd er gezellig ge keuveld, geklonken, gezongen en muziek gemaakt dat de stukken in de buurt vlogen. Dat gemoedelijk feest duurde tot in de kleine uurtjes. Woensdag namiddag woedde een hevig onweder boven onze stad en de omstreken. Bliksemflissen doorkliefden onophoudelijk het uitspansel, de donder rommelde vervaar lijk en de hagelsteenen stortten in zoo een# massa neer, dat zij op vele plaatsen ruim een voet dik lagen. Al de kelders stonden heele- maal onder water en aan de woningen werd er veel schade berokkend. Het water stroom de door de daken, de zoldering naar beneden en meubels, muren, plafonds en vensterbe hangsels werden totaal bedorven. Te Nieuwkerke viel de donder op de hof stede bewoond door Goudezeune, stak er het vuur aan en zij brandde tot op den grond af. De schade is zeer aanzienlijk. In de omstreken van Passchendaele en Roozebeke was er brand op 4 plaatsen te gelijk. Aet was een ijselijk weler, zooals men er, van 's menschen geheugen, weinig gezien heeft. Maandag stapte de h. Lalou, blikslager in de Casselstraat, alhier, van den trein te mee- nen miste de trede, viel en werd met een gebroken been opgeraapt. BURGERSTAND. van den 12 tot den 18 April 1895. Geboorten. Mannelijk geslacht, 6. Vrouwelijk id. 7. Huwelijken Gadeyne Gustave, sdhrijnwerker en Spin- newyn Clémence, dienstmeid. Moniez Gustave. schoenmaker, en' Callens Célestine, kleermaakster. Van Imschoot Pierre, dienstknecht en Pauwels Léonie, kleermaakster. Carton Alphonse, smidt en Duprez Marie, dagloonster. Luyten Alphonse, steenkapper, en Ver- slyp Josephine, kleermaakster. Dromé Joseph, metser, en Casier Pharaïl- da, dagloonster. Baeyen Charles, metser, en Dael Elisabeth dienstmeid. Vanlersberghe Charles, hoog onderwijzer, en Nuytten Félicie, zonder beroep. O verlïj dene Robaeys Philippe, 81 jaren, zonder be roep, weduwenaar van Malbrancke Jeanne, Dixmudestraat. Ruyssen Rosalie, 72 jaren, kokkin, echt- genoote van Beuns Benoit, Greminkstraat. Decadt Pierre, 87 jaren, zonder beroep, weduwe van Verpoot Barbe. St. Jacobsbuit.' Devos Jan, 86 jaren, echtgenoot van Ar- nout Isabella, St. Jakobsbuit. Kinderen beneden de 7 jaar. Mannelijk geslacht, 3. Vrouwelijk id. 0. STAD POPERINGHE OVER DE CONGO KWESTIE gegeven door de zorgen Op Zondag 21 April 1895, ten 5 ure stipt, in de zaal van den STADS SCHOUWBURG. Sprekers ten voordeele de heeren VAN ISEGHEM en OLIVIER van Brussel. en tegen den Congo-. d'heer Heynderycks, advokaat te Gent. De voordracht zal opgeluisterd worden door lichtteekeningen uit het Congoland. van den 11 tot den 18 dezer maand. GE BOORT EN. Mannelijk. 6 Vrouwelijk 1. HUWELIJKEN. Theophile Vitse gareelmaker te Beveren bij Rousbrugge en Elodie Vandenberghe bijzondere te Poperinghe. Sterfgevallen. Prinsier Rosalie 46 jaar echtgenoote van Amand Provoost Wijk K. Ruyssen Vir- ginie 78 jaren, weduwe van Benoit Creus Peerdenmarkt. Kinderen beneden de 7 jaar. Manelijk geslacht 3. Vrouwelijk 2. Eene afvaardiging van onderwijzers uit Pruissen is Prins van Bismarck gaan geluk wenschen ter gelegenheid der 80!te verjaring zijner geboorte. En ziehier de beteekenisvolle woorden die hij hun toesprak "Ik heb niets dan mijnen plicht gedaan Gods bescherming heeft ons doen welsla- gen maar zonder de voorafgaande pogin- gen der onderwijzers die een krachtig geslacht vormden zouden wij niets bekomen hebben Over den Rhijn worden de onderwijzers naar waarde geschat in België worden zij gebroodroofd en op alle manieren vervolgd. Kiezing van Thuin. -- 't Schijnt dat de katholieken zich zullen onthouden. Doch dit wil niet zeggen dat zij niet zullen strijden. Men is in onderhandeling m#t eene groep Christen-democraten en M. de baron Henri Carton de Wiart van Brussel zou hun kandidaat zijn. De rekening der kosten van de zaak Joniaux is nu opgemaakt. Zij beloopt 57,237 frank. De experten scheikundigen en ge- neesheeren hebben 24,000 fr. getrokken. De geldwolven. Wie zijn de vijanden van het minimum van dagloon voor n .tMMiM. 1 -

HISTORISCHE KRANTEN

Het weekblad van Ijperen (1886-1906) | 1895 | | pagina 2