TAK IJPEREN EN IET ARRONDISSEMENT. ■pnlit.ifik. Nieuws-. Handels- en Annoncenblad. BERICHT. Het prins-bisdom Luik. Tiende jaar Zaterdag 15" Juni 1895. Nummer 24. Gevolgen der clericale invoerrechten. Priester Daens. Abonnementsprijs voorop betaalb.'-ar: 3 50 fr. per jaar voor de stad. 3 fr. roor den buiten. Per 6 maanden: 1 fr. 75. Annoncem 15 cent. per drukregel. Rechte l "k erlierstellincen- 1 fr. per regel. - Akkoord per jaar of per maand. 10 centiemen per nummer. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 8 fr. per 100. All« l fchten van verkoopingen of andere bekendmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. Deannoncen voor België, ter uitzondering der beide Vlaanderen, alsmede die voor het buitenland worden ontvangen joor den Office de Publicüé, Magdalenastraat, Brussel. - Men wordt verzocht alle hoegenaamde artikels uiterlijk tsgen Vrijdag middag vrij on onderteekend toe te zenden. Artikelen ongeteekend of personnaliteiten bevattende worden niet opgenomen. De Commissie der Vrijzinnige Ver- eeniging zet zijne politieke vrienden, die zouden gelooven recht te hebben op de Kiezerslijst voor de gemeente, met eene of meer stemmen ingeschre ven te worden vurig aan, zich er over te komen bevragen ten bureele der Liberale Associatie, in den Zalm, Seminariestraat. Het bureel is open van 9 tot 12 ure 's morgens en van 2 tot 5 ure namiddag. Het Comiteit bericht zijne vrienden dat het van de voorloopige lijst der kiezers voor de gemeente in bezit is. Om de gevolgen van de nieuwe in voerrechten te begrijpen moet men de mannen van 't vak hooren spreeken; dar. eerst voelt en verstaat men welke deugnieterijen er in besloten liggen welk verachtelijk broodroo vers werk door de clericale exploiteurs gaat ge stemd worden. Wij willen er eenige aanhalen van de talrijke hatelijke gevolgen, welke ons werden opgesomd. In Brussel arriveeren dagelijks in dees seizoen 2 a 3 wagons nieuwe aardappels en groenten uit Italië. De vervoerprijs hiervan bedraagt negen honderd en zooveel frs, ronde som 1000 fr. Krachtens de nieuwe wet zullen die groentens 30 fr, inko mende rehten op de 100 kilos moeten betalen. Die inzendingen stoppen on- (439 Vervolg). Deze godvruchtige uitzinnigen, reeds al te beroemd door de plunderingen van Magde burg, en door hunne zoo talrijke andere wandaden aan geenen kant des Ryns ge pleegd, gedroegen zich als ware bandieten. De kronieken van dien tijd verhalen dat ge durende vijf volle maanden, op het platte land niets gespaard bleef. Zij plunderden de kerken op de schandelijkste wijze, en ver moorden zonder onderscheid van godsdienst al wie in hunne handen viel. Bitsen werd de prooi der vlammen, op 13 Juni 1636 onder ging Tongeren gedeeltelijk hetzelfde lot. De Karmeliet Bouille, die zeker niet van partij geest kan beschuldigd worden, zegt: «dat meer dan acht duizend woningen en kerken door deze roorers vernield werden. De Grignoux verloren daarvoor den moed niet. Zij vormden een leger, lieten den vijand bij dage noch bij nachte de minste rust, en dwon gen de Kroaten tot den aftocht. De Chiroux hadden de wandaden dezer rooversbenden begunstigd. Onder de leiding van zekeren Lamet, baljuw van Avroy, had den zij getracht het stadhuis te overrompe len, en de Gité aan Jan vau Weert over te middelijk item, duizenden verlies voor den ijzeren weg en onmogelijk heid voor de menschen nog groentens te koopen aan geringen prijs. De krieken, die ons uit het zuiden van Frankrijk met ongeloofelijke hoe veelheden worden toegestuurd, wer den over een paar dagen tegen 25 fr. de 100 kilos verkocht. Met 30 fr. rechten springen ze op 55 fr; de afzen der zou dus meer rechten moeten be talen dan zijne krieken waard zijn. Onvermijdelijk gevolg: geene af zending van fruit meer! Kleine bur gers en werklieden moeten het dan maar missen, en de wagons van den ijzeren weg kunnen maar leeg over de baan rollen. De verzending van fruit naar Enge land, fruit dat bij ons van Duitschland Italië, Frankrijk enz. wordt inge voerd, houdt honderden menschen in en Brussel Antwerpen aan 't werk en laat duizenden inwoners leven. De 30 fr. rechten snijden dien trafic rat afvoortaan zullen die verzen dingen over Holland naar Londen gescheiden. Antwerpsche werklieden en neeringdoeners, die hierdoor broo deloos wordt gesteld salueert't is de jap, die u dat flikt. Eene enkele criëe van Antwerpen, die van de Oude Vaartplaats, betaalt jaarlijks 30,000 fr. aan transport van ingevoerde groentens, fruit, opgelegde waren, wild, gevogelte, enz. Met de nieuwe wet valt dit transport zeker en vast op 5000 fr. Neemt nu al de roephallen van onze groote steden te zamen, en rekent uit welk verlies er voor den Staat uit voortspruit. leveren. Zij werden echter door de Ambach ten met groot verlies terug geslagen, en hadden het leven aan La Ruelle's grootmoe digheid te danken. Do geestelijkheid legde meer vaderlands liefde dan de adel aan den dag. Door 's prin sen trouweloosheid en de euveldaden der woeste Kroaten verbitterd, had zij zich aan de volkszijde geschaard. Het Kapittel zond een betoog naar den paus, waarin het dezen 's lands erbarme- lijken toestand voor oogen legde, en tevens zijne aandacht riep op Ferdinands gedrag, dat door niets verrechtvaardigd noch ver schoond kon worden. De Domheeren bewezen dat de vorst slechts in het bisdom verscheen om nieuwe millioe- nen af te persen; dat hij de gerechtigheid en de openbare ambten verkochtja, dat hij de goederen, door de benoodigde lieden aan den Berg van Barmhartigheid toevertrouwd in veiling had gezet, en de opbrengst dezes wraakroependen verkoops in braspartijen verkwist had. En paus Urbanus VII ant woordde dat hij zijne lieve kinderen van hart bekloog, en dat hij zijnen bemin den zom Ferdinand zou aanmanen om voortaan met meer zachtheid te handelen. Woorden in den wind I Valsche beloften! Een koopman uit de Scheldestad heeft een contrakt van twee jaar met een Hollandsch huismen moet hem 30 a 40.000 kilos peeën per week le veren, die als voedsel voor de beesten aan de boer kens van de Kempen en Polders voortverkocht worden. Die peeën kosten 2fr. de 100 kilos. De wet heft er 12> fr. rechten op; de pachters zullen dien schandigen op slag weigeren te betalen, de levering moet blijven voortduren, ergo is die commercant plat geruïneerd door het clericale gouvernement. Voor millioenen en millioenen wor den er jaarlijks aan legumen en fruit ingevoerd. De schandige hooge rech ten komen dien trafic radikaal belet ten, dusal die millioenen totaal naar den bliksem voor den Belgischen handel. De kleinste restaurateur uit eene groote stad heeft minstens 550 kil. per dag noodig aan groentens, fruit, opgelegd goed, wild en gevogelte. Aan 30 centiemen den kilo dooreen gerekend, maakt dat eene dagelijksche belasting van fr. en eene jaarlij k- sche van fr.Kom maar eens af, mijnheer Peeters! In Antwerpen zijn er zoo wat 200 restauretenrs. Aan 6 fr. daags is 1200 fr. en per jaar fr. bijna een saIT millieoii dat door de restaurateurs van Antwerpen alleen zal mogen afgestuiverd wor den. Rekent dat nu uit voor het ge- heele land. en ge zult cijfers en som men krijgen, die u zullen doen schrik ken en beven. Tot daar genoeg voor heden. Bij eene Eu waarom? Omdat Ferdinand van Beieren sinds lang van den paus de volmacht ver kregen had, om naar goeddunken in het bisdom te handelen, mits hij er de spaansche oppermacht invoerde, en de Hervorrnsgezin- den onmeedoogend achtervolgde. Het volk daarentegen kwam tegen zulke staatkunde, die louter landverraad was, op; liet wilde van uitheemsche heerschappij hoegenaamd niets weten, en eischte met klem de geloofs vrijheid. De ziel dezes hardnekkigen weerstands was La Ruelle, die, door zijn beleid, zijne bevoegdheid, zijne scherpzinnigheid, tot dan toe ai de vuige plannen des vorsten en dezes handiagers had weten te verijdelen. Ook droegen zij hem eenen gloeienden haat toe, en hadden zij sinds lang zijnen dood gezwo ren, Aan Ferdinand van Beieren scheen deze maatregel gansch eenvoudig. Wat woog inderdaad een moord meer of minder op het bisschoppelijk geweten? Zijne euveldaden, met de stilzwijgende medeplichtigheid van het Hoofd der Roomsche Kerk gepleegd, waren hem immers op voorhand vergeven/ Doch wie zou de hand aan den alomgeachten luikschen burgemeester durven slaan De onderneming was moeilijk en gevaarvol, want La Ruelle, door geheime berichten, volgende reis klappen we nog wat voort over de cadeau, welke ons door de japneuzen gaat gedaan worden. Wat is er nu met priester Daens? Gelijk in alle klerikale zaken is het hier weer moeilijk om tot op den grond der waar heid te peilen. In den beginne werden triomf-bulletijns rondgestrooid, waarin werd uitgebazuind dat priester Daens van den Paus volle bij stemming voor de Christene Volkspartij had bekomen. Doch al spoedig is dat triomfroepen gaan bedaren. De Woestianen leggen de zaak gansch anders uit: Te Rome zou men den woeligen volkspriester eenvoudig hebben op de maag gedrukt, dat hij zich wat meer koes had te houden en vooral niet de oude kerkpartij zoo driest het vuur aan de schenen mocht leggen Wij- rneenen dat deze laatste lezing de vertrouwelijkste is. Priester Daens, door den Paus naar Rome gevraagd, werd er niet door den Paus ontvangen, maar ver scheen voor een of ander H. College, dat voor taak heeft de wat eigenzinnige pries ters den breidel der onderworpenheid meer voelbaar te maken. Nog iets kenmerkends: Priester Daens, de bewegelijke, de rumoerige, laat sedert zijne terugkomst bijna niets van zich meer hoo ren. Hij zegt dat hij gansch zijne zienswijze behoudt, d„ch voorzichtiger zal zijn om zijn pragramma te verdedigen, en geene meetin gen zal geven buiten zijn arrondissement. In andere woordenpastoor Daens is met een muilband van Rome afgekomen. De woestisis jubelen. Arme priester 1 Zou men niet mogen zeg gen, dat gij van eene slechte reis zijt 't huis gekomen Maar ook, als men een Woeste voor tegen strever heeft 1 van 's vorsten besluit onderricht, hield zich op zijne hoede Do vrees van hem te verlie zen was zoo groot dat iederen nacht, eene bende gewapende burgers, voor zijne woning de wacht optrok. Helaas! al deze voorzorgen moesten nut teloos blijven. Er vertoefde alsdan te Luik een zekere Reinout van Renessegraaf van Warfu- sée, die wegens schelmerij en landverraad, zijnen geboortegrond, de spaansche Neder landen, had moeten ontvluchten. Door zijne verschalkende manieren wist hij het ver trouwen des burgemeesters, die hem voor een slachtoffer der spaansche onverdraag zaamheid aanzag, te winnen. En terwijl La Ruelle dezen schurk met'weldaden overlaad de, beraamde deze laatste den ondergang zijns weldoeners. Op 16 April 1637 gaf Warfusée een ban ket, in zijn hotel, op de boorden der Maas gelegen. La Ruelle, de fransche afgezant de abt Mouzon, verscheidene kanunnikkeu na men deel aan het feestmaal, dat, onder vroolijk gekout, ten einde liep. Op het oogenblik dat de uitgenoodigden de tafel wilden verlaten, vlogen de deuren der saai open. (Wordt voortgezet). HET WEEKBLAD

HISTORISCHE KRANTEN

Het weekblad van Ijperen (1886-1906) | 1895 | | pagina 1