VAN IJPEREN EN HET ARRONDISSEMENT.
Politiek, Nieuws-, Handels- en Annoiicenblad.
Kasteel m Beauvoorde.
Elfde jaar.
Zaterdag 23n Mei 1896.
Nummer 21.
Eert vader en moeder.
De Manifestatie van Mechelen.
STADNIEUWS.
De waarheid kwetst.
Abonnementsprijs voorop betaalbaar 3.00 fr. per jaar voor den buiten. 2.50 fr. voor stad. - Per 6 maanden 1 fr. 50. Per 3 maanden 1 fr. Annonoen: 15 cent.
per drukregel. Rechterlijke eerherstellingen: 1 fr. per regel. - Akkoord per jaar of per maand. 5 centiemen per nummer. - Afzonderlijke nummers voor artikels enz. 4 fr per 100
Alle berichten van verkoopingen of andere bekendmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. De annoncen voor Belgie, ter uitzondering der heide Vlaanderen, als
mede die voor liet buitenland worden ontvangen door den Office de Publicité, Magdalenastraat, Brussel. Men wordt verzocht alle hoegenaainde artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij
en onderteekend toe te zenden. Artikelen ongeteekend of personnaliteiten bevattende worden niet opgenomen.
Eert vader en moeder zoo luidt
een der voorschriften van den chris
tenen godsdienst.
Eene heilige plicht is het voor
iedereen steeds de grootste liefde, de
meeste achting te betuigen aan hen,
die dagen en nachten in angst en
kommer hebben doorgebracht, wan
neer de geringste ongesteldheid ons
overkwam die zich de zwaarste
opofferingen hebben getroost om ons
op te voeden en ons voor den strijd
om het leven te bereiden. Ondankbaar
is hijdie vergeet wat een ouder doet
voor zijn kroost ondankbaar en
schuldig hij, welke al die zorgen en
al die opofferingen miskent en ten
opzichte zijner ouders zich als een
vreemdeling gedraagt.
En nochtans hoevelen zijn er niet,
die pas de jongelingsjaren ingetreden
hunne ouders ontvluchten om elders
hunnen kost te gaan koopen en die
vader en moeder soms in de diepste
ellende, zoo stoffelijk als zedelijk,
laten voortsukkelen
Hoevelen zijn er niet die zelfs hun
ne ouders de grofste mishandelingen
doen onderstaan, ja soms vader en
moedermoorder worden omdat ze niet
in alles hunne grillen mogen voldoen
Zelf hebben we ontaarde zonen
gekend, die weigeren het lijk hunner
moeder naar zijne laatste rustplaats
te vergezellen en dit enkel uit fana
tisme.
Hoe reikhalst de kleine knaap niet
wanneer hij vader of moeder ont
waart, zelfs na eene korte afwezig
heid hoe verlangt men niet naar
zekeren tijd gescheiden geweest te
HET
Iets eigenaardigs is het, te midden van
Veurne-Ambacht, dat algemeen als eene
vlakke, schier eentonige en weinig hout- of
boomrijke streek bekend staat, eene soort
van oasis aan te treffen in het kleine Wul -
veringhem (1), een dorpje met nauwelijks
duizend inwoners.
Vooreerst is het kerkje niet van belang
ontbloot; zijn noordermuur behoort tot den
vroegsten romaanschen bouwstijl in ons land
en het bevat een paar doeken, die de aan
dacht des bezoekers niet onwaardig zijn:
De geboorte Christi, door Jan van Reyn
(geb. te Duinkerke in 1610. gest. in 1678),
Van Dyck's leerling, en de Marteldood van
den H. Jacobus, door den Mechelaar Jan
Cossiers, (1600-1671), leerling van Cornelis
De Vos.
Doch op een boogschoot, ten noorden der
kerk, is er iets meer belangwekkends te
kijk, namelijk het kasteel van Beauvoorde,
bewoond door den eigenaar Jonker Arthur
zijn, zijne ouders weer te zien en toch
treft men ontaarde personen voor wie
het woord vader of moeder niets zegt
tot het hart, tot het gevoeltot het
verstand.
Wanneer we dagelijks rondom ons
zien dat zekere kinderen, vaarwel
zeggende aan het wereldsch leven,
zich in een klooster gaan opsluiten
en dikwijls vrijwillig zich verplichten
nooit meer hunne ouders te aanschou
wen dan vragen we ons af of alle
gevoel, alle liefde, alle erkentelijkheid
uit het hart van die kinderen is gerukt
en of het wezenlijk God dienen is het
schoonste zijner voorschriften onder
de voeten te treden Eert vader en
moeder.
Doch zulks moet ons niet verwon
deren wanneer we ons herinneren
dat destijds de Belgische geestelijk
heid de kinderen aanraadde liever op
straat te loopen dan de officieel©
school bij te wonen, door de ouders
verkozen. In stede van hetEert
vader en moeder in toepassing te
brengen zegde men hen Wees uwe
ouders ongehoorzaam en velen die
toen die oprechte ehristene raadge
vingen gehoord hebben en gevolgd
zijn misschien thans verder ver
dwaald en eeren noch hunne ouders,
noch hunne overheid.
Wat minder geestelijk en politieke
onverdraagzaamheid en meer onder
wijs kunnen aan elk den eerbied en
de genegenheid terugschenken, waar
op ze recht hebben.
Zij is grootsch, indrukwekkend geweest.
Op bijna 50.000 mag men de deelnemers
Merghelynck, burgemeester van Wulverin
ghem, (ook eigenaar en hersteller van het
prachtig Hötel Merghelynck te Yperen
waarover hier onlangs gesproken werd). De
ze adelijke woning, in wit steen opgetrok
ken, naar het zuiverste type der Vlaamsche
bouwkunst van het begin der 17° eeuw, is
van buiten eerder eenvoudig dan prachtig,
en langs alle kanten met water omringd
maar van binnen is zij een echt museum.
Over de eenbogige brug komt de bezoeker
op eene kleine binnenplaats, omringd door
eenen gekanteelden muur met schietgaten en
waar hij, boven de ingangdeur van het eigen
lijke kasteel, het volgende in steen gekapt
opschrift leest:
't Jaar 1876 den III April Jonker Ar-
thur Merghelynck deed de herstelling be-
ginnen van't Huys van Beauvoorde, welk
herbouwd werd in 1617, door M'her Ja-
cobus de Bryarde, Heere van Beauvoorde,
en Hoogh-Bailluw der stede en casselrije
van Veurne, en zijne gezelnede, Alexandri-
ca de Hertoghe.
Het huidige kasteel werd herbouwd van
1591 tot 1617, nadat het in 1566 bijna
gansch door brandstichters vernield was ge
worden, tijdens de godsdienstoorlogen. Men
schatten Wat moeten de ooren van al het
gezalfde goedje hebben getoet in de aartsbis
schoppelijke stad
'Hoe is het mogelijk dat de invloed van de
religie ei^de hielige voorbeelden van zooveel
gekruinde soldaten Christi, als er te Meche
len huizen er in weelde en pracht zwemmen,
niet voldoende geweest is om de aartsbis
schoppelijke stad te behoeden tegen een libe
raal bestuur En zeggen dat al de gewone
judasmiddelen op groote schaal en de buiten
gewone medewerking der Antwerpsche de
putatie de Mechelsche sussen nog niet hebben
kunnen redden Wat zal de paus nu zeggen
van zijnen hoeddrager in België? Op de
kneukels zal hij krijgen, 't Was dus met recht
dat het geheele vrijzinnige land, in geestdrift
ontsteken, en in uitgelaten vreugde, de
roemrijke overwinningen der liberalen te
Mechelen met de Mechelaars kwam vieren
Sedert 1384 was de stad der Maanblus-
schers in de klauwen van Rome. Twaalf
jaar lang hebben de Mechelaars een bestuur
gekend van dwang en verdrukking van de
officieele paperij en inquisitie. Ze waren het
beu, en in 't gezicht van 't gansche land,
waar het liberalism het overal te kwaad
kreeg, sloeg het volk van de Dijlestad den
gehaten gemeenteraad van den bespottelijken
Sus Pompier omver met eene meerderheid
van van 700 stemmen
Nu haalde de paperij al haar middelen uit
den hoek. De kiezing werd verbroken en
omkooperij, stemafdreiging, broodroof, ver-
vervalsching, werden in 't werk gesteld. De
zegepraal der liberalen was aan de volks
kwartieren te danken. Het volk zou omge
kocht worden, kost wat kost.
Alsdan stonden onze kardinaalsknechten
opeens tegen de Mechelsche vrouwen. Wie
had dat gedacht Waar een kiesdraver op
de mannen afkwam werd hij door de vrou
wen op een charivari ontvangen en als een
schurftige hond uit de volkswijken geweerd.
Daaraan vooral is de zegepraal bij de herkie
zing te danken. Zijn de klerikale» erin gelukt
een honderdtal stemmen om te koopen, ze
werden niet te min geklopt met bijna vier
honderd stemmen, en mogen na hun twaalf-
vermoedt dat Sylvanus Boullain, ingenieur
des aartshertogen Albrecht en Isabella, de
bouwmeester van Beauvoorde zal geweest
zijn.
't Is vooral in de keuken, waar men eene
schouw in eikenhout en zwart marmer aan
treft, in het flesschenhok en in de ruime,
gewelfde kelders, dat men een staaltje van
de forsche bouwwijze onzer voorouders te
monsteren krijgthet metselwerk ziet er
nog als van gisteren uit en zoo stevig, dat de
tijd er geen vat schijnt op te hebben.
Alvorens de vertrekken des gelijkvloers
binnen te treden, mag men, in de vestihuul,
eene fraaie eiken galerij, enkele oude por
tretten en zeer kunstig gesmede of bewerkte
wapens, helmen, schilden en maliënkolders
niet ongezien laten.
In de slaapkamer der Heeren van Bryar-
ne, thans de eetzaal des huidigen kasteleins,
hangen eenige flink geborstelde portretten,
onder andere van eenen onbekende, door
Jaak van Oost, den Oude (1600-1671), die
van Mevrouw Tax en haren gemaal, hoog
baljuw van Gaesbeek, door Fr. Pourbus,
den jonge (1569-1622), en dat van Jaak de
Belver, heer van Woesten en Elverdinghe,
stede voogd van Ieperen; doch merkwaardi-
jarig dwangbestuur voor eeuwig een kruis
maken over ons klein Rome.
Nooit heeft te Mechelen een beweging ge-
heerscht als Zondag. Van 9 uren in den
morgen krielde het volk in de straten aan
den omtrek van het station was de beweging
onbeschrijfbaaralle oogenblikken kwamen
treinen van verschillende kanten aan die een
massa manifesteerders meebrachten. Meest
allen dragen blauwe koornbloemen in het
knopgat velen hebben kaarten met op
schriften of het portret van den nieuwen
burgemeester Denis op den hoed. Anderen
verkoopen de karikatuur van Sus Pom
pier.
Meest al de huizen waren bevlagd, aan
veel lokalen en particuliere huizen hing de
Mechelsche vlag geel en rood naast de
liberale blauwe vlag.
Menig huis was van onder tot boven met
blauw versierd.
Aan de statie hangen drie groote opschrif
ten, heel decoratief.
Het eene, eene opkomende zon met schit
terende stralen, waartusschen in groote let
teren 't gemoedelijk Welkom I
Aan de Leopöldstraat leest, men
Hulde aan de vreemdelingen, en op
een banderol tusschen twee handen ge
vlochten Leve de Eendracht.
Verder twee groote opschriften
Brusselaars, hand in hand en 't land is
vrij! en
Bruxellois, unissez-vous, le sort du
pays est entre vos mains.
Welke waarheid
Uit Brabant, Oost- en West-Vlaanderen
zijn insgelijks een groot getal manifesteerders
naar Mechelen gekomen Brabant alleen
was vertegenwoordigd door 27 maatschap
pijen, waartusschen de liberale Associaties
van Brussel en de aanpalende gemeenten.
Wat wij over de koersen geschreven heb
ben heeft de katholieke drukpers van Yperen
in rep en roer gesteld. De XXI opstellers
ger is de houten muurbekleeding, dagtee-
kenend van 1563, herwaarts gebracht uit
het kasteel van Zuutpeene, te Westvleteren,
en gansch gelijkend óp de armenzitsels in de
kerk van Diksmuide, hetgeen kan laten
veronderstellen dat ze door denzelfden kun
stenaar gesneden werd. Een koppel puike
ladenkasten, weleer het beste stuk huisraad
in de rijke familiën van Nederland, versie
ren nog deze zaal: de eerste, in ebbenhout
en schildpadschaal, draagt de geslachtswa
pens der familie van Haverskerke; de twee
de, ook in ebbenhout, vertoont allerliefste
miniaturen van Franck. Ook de groote
schoorsteen in eikenhout en marmer, ver
dient aandacht, want daarbij behooren
en zulks is het geval met al de schouwen
des kasteels al de voorwerpen welke
voortijds bij vuurmaken benuttigd werden
koperen of ijzeren branders, haardschild,
hangijzer, blaaspijp, schop, tang, vuur-
of beddepan, enz. En daaronder bevinden
zich kunstige stuks, even bezienswaard voor
den kenner als voor dengene, die nooit een
ander verwarmingstelsel, dan ons moderne,
zag en zich alsdan het gezellig hoekje van
den haard, uit den ouden tijd kan voor
stellen. Wordt voortgezet).
HET WEEKBLAD
(l)Zoo men de overlevering gelooven mag, werd
Wulveringhem gesticht in 703, door Wulfrid, Sak
sisch ridder; en Alveringhem, door zijnen broeder
Adalfrid.
