VAN IJPEREN EN HET ARRONDISSEMENT.
Politiek, Nieuws-, Handels- en Annoncenblad.
Ghemin de fer
Dertiende jaar.
Zaterdag 16" April 1898.
Nummer 16.
Chemin de Fer Yicinaux.
De Ylasnijyerheid.
Een oproep tot de Vrouwen.
--
Abonnementsprijs voorop betaalbaar 3.00 fr. per jaar voor den buiten. 2 50 fr. voor stad. Per 6 maanden 1 fr. 50 Per 3 maanden 1 fr. Annoncen: 15 cent
per drukregel. Rechterlijke eerherstellingen: 1 fr. per regel. Akkoord per jaar of per maand. 5 centiemen psr nummer. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 4 fr. per 100
Alle berichten van verkoopingen of andere bekendmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd De annoncen voor België, ter uitzondering der beide Vlaanderen, als
mede die voor het buitenland worden ontvangen door den Office de Publicité, Magdalenastraat, Brussel. Men wordt verzocht alle hoegenaamde artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij
un onderteekend toe te zenden. Artikelen ongeteekend of personnaliteiten bevattende orden niet opgenomen.
Heures de départ rf'YPRES pour
Poperinghe, 5-30 6-53 8-52 9-03 9-43 18.52
YPRES-FÜRNES.
12 maart 1898.
FÜRNES-YPRES.
YPRES-KEMMEL.
WARNETON-KEMMEL.
De vlasnijverheid is voor onze
streek eene levenszaak. Wanneer de
vlashandel goed gaat, dan winnen
boer, vlashandelaar en werkman wel
geld en kunnen goed bestaan. Inte
gendeel, wanneer de vlascommercie
slecht gaat, dan is er voor landman,
vlashandelaar en werkman geene
genoegzame geldwinning en bijge
volg geen goed bestaan te verdienen.
Van Wervick tot Deinze langs de
Leie of Zilveren rivier zooals de
Engelschman haar noemt, vinden er
duizenden en duizenden menschen
hun bestaan in den vlashandel. Dui
zenden en duizenden menschen vinden
met het werk, dat het vlas verschaft,
eene goede geldwinning en bijgevolg
geluk en voorspoed.
Mocht het zoo voort blijven gaan
voor het geluk van ons vlaamsche
volk Voor dat volk dat de oevers
der Leie bewoont van Wervick tot
Deinze
Maar een zwarte wolk vertoont
zich in de verte, waarvoor de vlas
nijverheid schrikken moet. Het Rus
sisch vlas komt met geheele schepen
vrachten te Antwerpen toe en daar
koopen het de Engelschen aan eenen
spotprijs. Ja, aan eenen prijs, waar
voor hier te lande men nog de helft
van den handenarbeid aan het vlas te
doen vóór het in balen kan geleverd,
zou kunnen betaald worden
Daaruit volgt dat de vlashande
laars hun vlas niet kunnen verkoo-
pen het met zeer kleine winst of zelfs
met verlies moeten afzetten
En is er beternis te verwachten?
Rusland zal van langs om meer de
concurrencie doen. Ingenieurs heb
ben hier alles komen afzien en zwin-
gelmachienen gezet, die zoo goed en
zoo voordeelig werken als de onze.
De landerijen staan er aan eenen
lagen prijs te pachten en de arbeider
werkt er voor den kost en vraagt
geene daghuur.
Wat blijft er in dat geval te doen
aan de vlashandelaars
Ons bescheiden oordeel daarin is
de vereeniging of het syndikaat
De verstandige landbouwer, die in
't laatste nummer van Het Weekblad
den noodkreet aanhief, ten einde de
andere boeren aan te wakkeren zich
te vereenigen of zich te syndikeeren
om hunne belangen te bespreken en
te verdedigen, had wel gelijk en ziet
goed door de oogen.
De boer moet zich niet meer bij den
neus laten leiden door rijke eige
naars, die natuurlijk voor hun eigen
belang zorgen, en die, wanneer zij
hunne hofsteden hoog en diere kun
nen verpachten zich verders weinig
om het welzijn van den boer bekom
meren.
Dat de boeren zich vereenigen en
onder hen hunne hoofden kiezen en
onder hen mannen noemen om hun
ne belangen te verdedigen.
Evenzoo voor de vlashandelaars.
Indien er redding voor den bedreigden
vlashandel te vinden is, dan zal de
vereeniging of het syndikaat der
vlasbewerkers er wel een vinden en
het gouvernement zal verplicht zijn
rekening te houden van hetgeen zij,
manner van het vak, zullen voor
stellen, ten einde de Leiebewooners
van een goed deel van hunne brood
winning niet te zien berooven.
Heden zal ik mij vooral onledig houden
met de vrouwen en haar spreken over het
geen zij lief hebben: haar kind. haren man,
haar eigen; ik zal in 't kort uiteenzetten,
wat wij, vooruitstrevers, willen doen, wan
neer wij eens het bewind in handen zullen
krijgen ten voordeele van hare kinderen,
van haren man en van haar eigen, en wel
ke hare plichten zijn ten onrechte van de
vrijzinnige partij, wanneer zy wil dat die
betrachtingen wezentlijkheden worden.
Wij, die getrouwden vader zijn, hebben
van dichtbij gezien wat al echte liefde eene
moeder voor hare kinderen kan hebben,
voor welke groote opofferingen zij vatbaar
is, en wij twijfelen er geenszins aan of al
de vrouwen, welke dit artikel zullen lezen
en die moeder zijn of het geweest, hebben
met dezelfde onverdeelde liefde, met dezelf
de onbaatzuchtige zelfopofferingen hare kin
deren verzorgd, getroeteld; zij allen hebben
slapelooze nachten doorgebracht en gebeefd,
wanneer eenig gevaar een van hare gelief
de kleinen bedreigdehaar aller hart heeft
van vreugde en fierheid geklopt, wanneer
zij weelderig opgroeiden, en wanneer zij
voor de eerste maal het woord Moeder
Vader lieten hooren en van moeders
naar vaders en van vaders naar moeders
uitgestrekte armen alleen liepen. Niet waar,
Moeders, niet eene van u allen ontzag haar
iets voor het stoffelijke welzijn uwer klei
nen slapelooze nachten en ontberingen, gij
zijt jaren lang eene zieken zuster ge
weest en nooit is U dit te zwaar gevallen
het was immers voor uwe kinderen.
Maar die kinders worden jongens, meis
jes, en die jongens en meisjes later man
nen, vrouwen, kortom, uwe kleine lieve
lingen worden eenmaal mensch Maar
om mensch te worden is hun iets meer
noodig dan stoffelijke zorg, hun geest moet
ontwikkeld worden, hun hart gevormd, hun
wil gericht naar het ware, het schoone,
het edele
Nu begint de rol aan van de vrijzinnige
moeder; zal zij hare kinderen ter school
zenden daar waar de geestelijkheid toont,
en waar men onze kinderen leert alles te
gelooven, zonder onderzoek, noch eigen ge
dacht noch eigen wil te hebben en zich
blindelings aan het gezag der kerk te onder
werpen? Daar, waar de stem van het ge
weten door die van den biechtvader ver
vangen wordt
Ja. Moeders, zult gij uwe lievelingen zen
den naar die krochten, waar men hun als
voorbeelden van alle volmaaktheid toont,
heiligen, die zich in kloosters opsluiten, die
hun onvruchtbaar bestaan in levendigheid
en met bidden slijten, die zich het lichaam
kastijden, van deur tot deur bedelen, en die
noch genegenheid, noch huisgezin, noch va
derland bezitten.
Neen, niet waar? dat moogt en dat zult
gij niet doenuwe liefde voor de kleine,
voor wie, gij reeds op stoffelijk gebied zoo
veel gedaan hebt zal u dat niet toelaten gij
zult ze zenden naar scholen, waar men eer
bied voor zich zeiven aanleert, verdraag
zaamheid voor anderen, liefde voor het
schoone, voor het ware, de beoefening der
deugd, waarachtige godsdienst van den
rechtschapen mensch, de voorschriften van
de goede, gezonde zedeleer.
Zulke scholen waren over een vijftiental
jaren de openbare lagere en middelbare
scholen, zulke scholen nogmaals zal de vrij
zinnige partij oprichten, wanneer het bedro
gene volk eenmaal de oogen zal openen en
de klerikaleu het bewind ontnemen.
Wij willen het onderwijs verplichtend,
omdat niemand, in naam der vrijheid, het
kind het onderwijs mag laten missen omdat
de Staat er een man moet van makeD,
dienstig aan het land en aan de samenleving.
Wij willen het staatsonderwijs wereld
lijk en onzijdig, omdat het kunne gevolgd
worden door de kinderen van alle gezindhe
den en godsdiensten.
Wij willen het kosteloos opdat arme en
rijke kunnen drinken aan die bron van ver
lichting, vooruitgangen welvaart.
Het opkomende geslacht, vrijzinnige mos-
ders moet door het onderwijs, en vooral
door eene nieuwe opvoeding voorbereid wor
den tot de groote hervormingen, welke on
vermijdelijk eens tot stand moeten komen.
Gij, moeders, moogt niet luisteren naar
hen of naar haar, die noch vader- noch moe
derhert hebben, die niet weten wat een
huisgezin is en die hun ordewoord, hunne
onderrichtingen van Rome, van den vreem
de ontvangen; maar gij moet het oor leenen
naar hem, die met u lief en leed deeltgij
moet u richten naar de raadgevingen van
uwen man, die zijne kinderen ook bemint,
en evenals gij niets dan hun geluk betracht
En wanneer deze met zijne vrienden vrij
zinnige maatschappijen opricht, vrijzinnige
dag- en weekbladen sticht, den alarmkreet
aanheft, en op de bres springt om aan het
volk, aan de groote, onwetende massa te
zeggen, dat het tijd is, meer dan tijd, dat
er een staatsbestuur tot stancl kome, dat
het onderwijs verplichtend, wereldlijk en
kosteloos maakt, dat bewaar- en avondscho
len de plaats doet innemen van de gevange
nissen en het groot getal nieuw geschapene
gendarmerijen dan moet gij hem door uwe
goedkeuringen steunen, dan moet gij met
hem hand in hand gaan voor de stoffelijke
en zedelijke welvaart van uwe kinderen.
Het onderwijs dat wij eenmaal zullen in
richten en de opvoeding, die wij aan het
toekomende geslacht zullen geven, zal niet
meer gesteund zijn, zooals nu op leugens,
verdichtsels en ongerijmde godsdienstiever
maar zij zal de gezonde rede en de waarheid
voor grondslag hebben.
Zij zal mannen vormen en geene huiche
laars of dweepzuchtigenzij zal Belgen
voortbrengen, die, hoewel vrij van alle
chauvinisme of bekrompene vaderlands-
gevoel, hunne geboortegrond, hunne vrije
instellingen lief genoeg zullen hebben, om
allen, zonder onderscheid op te springen en
de wapens te nemen, wanneer zij zouden
bedreigd worden of in gevaar zijn.
En evenals gij, moeders, wanneer gij een
groot gevaar oploopt, enkel eenen nood
kreet te slaken hebt om al uwe kinderen te
zien bijspringen en van hun lichaam een bol
werk voor het uwe te maken. Zoo ook zal
men het doen voor een onverstaanbaar iets,
voor eene schande aanzien dat er thans
moet geloot worden wie in Belgie verplicht
is zijne algemeene moeder, het vaderland,
te vrijwaren voor wanorders van binnen,
voor gevaar van buiten.
De loting moet verdwijnen, de plaatsver
vanging is een afschuwelijk iets, al wie Belg
is en er rechten geniet, moet ongedwongen
en uit liefde zich voorbereiden om in de mo
gelijkheid te zijn den vaderlande hulp te
bieden als het noodig is.
Alle man soldaat, zonder onderscheid van
stand en godsdienst, dat is de leus van al
de vrijzinnigen, van alwie edel denkt, van
al wie Belgie en zijne instellingen lief heefc.
En 't is maar dan, wanneer de zonen
van al de moeders deel zullen maken van
het leger dat het nationaal zal mogen ge
noemd worden, dat daar meer rechtvaar-
HET WEEKBLAD
11-45 14-46 15-43 18-24 20-10 21-41
Uouthem, 5-08 8-00 10-57 12-33 17-02 19-38
Comines 5-08 8-00 9-41 10-57 12-33 14-29
17-02 19-38
Comines-Armentières, 5-39 8-25 11-27 15-18
17-45 21-17
Roulers, 6-40 7-44 10-19 11-58 14-34 15-48
18-23 19-37.
Langhemarck-OsitencU, (4-00 tot Cortemarck), 6-54
9-50 1157 15-39 18-07.
Oourtrai, 5-08 8-00 9-41 10-57 12-33 14-29
17-02 19-38.
(.ourtrai-Bruxelles, 5-08 8-00 9-41 10-57 14-29
17.02,
Courtrai-Gand, 5-08 8 00 10-57 14-29 17-02
19-38.
D# Poperinghe vers Hazebrouok, 7-11 9-19 12-03
16-01- 18-38
4-41 7-23 9-46 13-01 15-51 18 26
10-30 (le samedi seuleeaent).
4-45 7-27 9-50 13-05 15-55 18-30
10-24 (les msrcredis seulementj
7.00 10.00 11.20 13.30 16.00 18.30 20.10
KEMMEL-WARNETON.
7.23 10.26 12.26 13.56 16.26 17.47 18.56 20.36
KEMMEL-NEU YE-ÉGLISE.
6.03 7.23 9.13 11.46 13.56 16.26 22.07
NEUVE-ÈGLISE-KEMMEL.
5.47 7.07 8.22 8.57 10.10 12.10 14.30 17.31
5.27 8.00 8.37 11.10 13.10 15.40 17.10
19.00 21.30
KEMMEL-YPRES.
6.03 8.33 9.13 10.26 11.46 14.46 17.47 19.37
in
