VAN IJPEEIN EN HET ARRONDISSEMENT.
Politiek, Nieuws-Handels- en Annoncenblad.
"I
Chemin de fer
Yeertiende jaar
Zaterdag 27n Mei 1899.
Nummer 22.
Chemin de Fer Yicinaux.
Is de katholieke godsdienst eene
geldreligie?
Edmond YAN MOVE
STADSNIEUWS.
Klerikale rechtzinnigheid.
Abonnementsprijs voorop betaalbaar 3.00 fr. per jaar voor den buiten. 2 50 fr. voor stad. Per 6 maanden 1 fr. 50 Per 3 maanden 1 fr. Annoncen; 15 cent
per drukregel. Rechterlijke eerherstellingen: 1 fr. per regel. Akkoord per jaar of per maand. 5 centiemen per nu mm ?r. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 4 fr per 100
Alle berichten van verkoopingen of andere bekendmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd Do annoncen voor België, ter uitzondering der beide Vlaanderen, als
mede die voor het buitenland worden ontvangen door den Office de Publicité, Magdalenastraat, Brussel. Men wordt, verzocht alle hoegenaamds artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij
un onderteekend toe te zenden. Artikelen ongeteekend of personnaliteilen bevattende -- orden niet opgenomen.
Heures de dépari tf YPRES pour
1 Mai 1399.
f
Die vraag steld 'tJournal d' Ypres
pres en de schrijvers ervan die on
der den hiel liggen der geestelijkheid
antwoorden: dat ver van eene geld
religie te zijn, de priesters bijnaailes
voor niets doen.
Voor de Catechismus aan te leeren
in de kerk, Niets! 's nachts moeten
en zijn werk.
opstaan voor eene berechting. Niets!
De mis lezen in eene koude kerk,
Niets. Hunne keel uitschreeuwen op
de preêkstoel, Niets! In den biecht
stoel halve dagen in alle soorten van
adems liggen te luisteren, Niets! En
fin ze werken voor den koning van
Pruisen. Maar zeg eens, Journal, en
hunne jaarwedde voor wat trekken
ze deze dan wel? vraagt de Strijd,
een blad dat ook te Yperenverschijnt.
Zouden zij die enkel moeten opstrij
ken misschien om kiesdraver te zijn,
of omdat ze belofte van zuiverheid
gedaan hebben
De waarheid Journal is dat de ka
tholieke godsdienst de grootste geld
religie is van de duizenden die er be
staan.
In uwen godsdienst is integendeel
alles geld: Doop, eerste communie,
trouwen, dood, alles kost geld.
Pas d'argent pas de suisse! geen
geld, geene gebeden
Voor geld bekomt men den hemel.
Voor geld, geraakt men vroeg uit
het vagevuur.
Voor geld, mag men op de verbo
den dagen vleesch eten.
Voor geld, wordt men begraven
met vaandels en muziek.
Voor geld, honderden en duizenden
dagen aflaat.
Voor geld, gewijd water, palm,
gewijde kaarsen.
Voor geld, gebeden tot genezen van
alle ziekten zoowel voor menschen
als voor beesten.
Voor geld, mag men de relikwiën
kussen en den Paus zijne,...voeten...
Geldaltijd geld!
'T en is geen winkel en wanneer
uen rijke versleten wulpschaardzich
zelfmoord wordt hij begraven met al
den luister die men maar betalen wil
al is zulks in strijd metde godsdienst,
Maar wanneer integendeel een arm
versleten werkmensch in een oogen-
blik van wanhoop en door den honger
het hoofd verliest en zich het leven
ontneemt, dan geene gebeden, geene
kerk, er is geen geld.
'T en is geen geldkwestie, en de bis
schoppen trekken van 16 tot 20,000
fr. en de priesters vragen opslag en
ze bekomen het, zelfs zonder werksta
king.
Ze werken voor niets, en wanneer
een paus, cardinaal of bisschop komt
te sterven laat hij millioenen na al is
hij van arme afkomst.
Een armen boerenjongen of
schoênlapperszoon is nauwelijks ka
pelaan en hij heeft al een goed gevul-
den wijnkelder en eene frissche meid
die ook moet geld kosten.
'T en is maar de pracht die geld
kost, zegt men. Juist dit bewijst dat
het eeue geldwinnende kwestie is.
Wie heeft er al dien pracht uitge
vonden? Wie heeft er al die klassen
van begravingen uitgevonden? En
waarom? De geestelijken en om geld
te slaan. Ware het geen geldgods-
dienst er zou geen verschil bestaan
tusschen de doop, de trouw de begra
ving van armen en rijken.
Zie wat het liedje zegt
Zij durven ook nog zeggen dat er
weinig overblijft van hetgeen den
pracht kost voor de geestelijken, dat
het grootste deel ervan aan de kerk
bedienden gaat.
Leugens, iedereen weet dat zan-
gers, orgelspelers, klokkenluiders
enz... voor droogen brood moeten
werken.
Moet het niet om langer hoe meer
blijken dat uwen godsdienst een ba
zar is waar alles voor geld te beko
men is, ware het niet dat hij ziet dat
de religie van langs hoe meer te niete
gaat en dat de menschen beginnen
klaar zien, gij Journal, noch uwe
confraters, noch uwe meesters de
zwartrokken zonden zooveel papier
niet moeten bekladen om den gods
dienst te verdedigen.
Goede waar moet niet aanbevolen
worden.
En schrijft en schreeuwt zooveel
als ge wilt, het spreekwoord
Geen geld, geen gebeden, blijft
waar.
De klerikalen ia bet algeoieea en da kort-
gebroekte schrijvers van 't Nieuwsblad in
't bijzonder zitten in hunne kleine schoentjes
sedert zij gezien hebben welke beweging het
gansche land door ontstaan is om te protes
teeren tegen bet schandalig ontwerp van
kieswet dat P. Boom en zijne medeplichtigen
ons willen ophangen.
Om maar te sproken van de meeting den
441"1 dezer te Yperen gehouden, pogen die
rechtzinnige leugenaars.... pardon, schrij-
velaaars, hunne lichtgeloovige lezers wijs te
maken dat deze totaal mislukt is.
Onder den titel van:
De gemiste Meeting van Zondag
laatst
geven zij een verslag waarin zij liegen gelijk
tandentrekkers. Daarbij doen zij eenige dom
me vragen, die alleen kunnen ontstaan in
het brein van bekrompens langgerekte boe
renkinkels.
Oordeelt liever, wij schrijven letterlijk
over uit het Nieuwsblad
ussssm
HET WEEKBLAD
Poperinghe, 5 30 6-53 8-52 9-03 9-43 10.52
11-45 2-46 3-43 6-24 8 10 9-41
VIouthem, 5-08 8-00 10 57 12-33 5-02 7-38
Comities 5-08 8-00 9-41 10-57 12-33 2-29
5-02 7-38
Comines-Armentières, 5-39 8-25 11-27 3-18
5-45 9-17
Roulers, 6-41 7-44 10-19 11-58 2-34 3-48
6-23 7-37.
Langhemarck-Ostende, 6-54 9-48 11-57 3-39
6-07. (4-00 's m. en 8-13 's av. tot Cortemarck),
Courtrai, 5-08 8-00 9-41 10-57 12-33 2-29
5-02 7-38.
,ourtrai-Bruxelles, 5-08 8-00 9-41 10-57 12.33
2-29 5.02.
Courtrai-Gand, 5-08 8 00 10-57 2-29 5-02
7-38.
De Poperinghe vers Hazebrouck, 7-11 9-19 12-03
4 01 6-38 8-28.
YPRES-FURNES.
4-41 7-23 9-46 10-30 1-01 3-51 6 36
10-30 (le samedi seulement).
FURNES-YPRES.
4-45 7-27 9-50 10-24 1-05 3-55 6-05
10-24 (les mercredis seulement)
YPRES-KEMMEL.
7.00 10.00 11.20 13.30 16.00 18.30 20.10
KEMMEL-WARNETON.
7.23 10.26 12.26 13.56 16.26 17.47 18.56 20.36
KEMMEL-NEU VE-ÉGLISE.
6.03 7.23 9.13 11.46 13.56 16.26 22.07
NEUVE-ÈGLISE-KEMMEL.
5.47 7.07 8.22 8.57 10.10 12.10 14.30 17.31
WARNETON-KEMMEL.
5.27 8.00 8.37 11.10 13.10 15.40 17.10
19.00 21.30
KEMMEL-YPRES.
6.03 8.38 9.13 10.26 11.46 14.46 17.47 19.37
2<i« ykkvolg.
We zouden geenszins verlegen zijn, dergelijke
vleiende beoordeeling met tientallen te vermenig-
voldigen doch met de volgende, ditmaal van eene
andere zijde (Bien public), kan het over Van.Hove's
godsdienstige onderwerpen volstaan Van Hove,
dans ce dernier tableau Mater amabilis), marche
dans le sillon desgothiques: óvidemment il s'est in^
gpiré des maïtres de l'école brugeoise et l'esprit de
Memlinc, qui hante le vieil höpital de St Jean, l'a
inspire. Nous nous empressons d'ajouter, qu'il
n'est pas un banal copiste et que son oeuvre a un
cachet personnel. L'expression de la vierge, com-
me celle de l'enfant Jésus, est d'une douceur ineffa
ble et d'une admirable idéalitó. et sauf une bien
lógère imperfection dans la main droite de la Ma-
done, le dessin est irréprochable. Quant au coloris,
g'il a moins d'éclat que celui des vieux maltres, il
est plein d'harmonies et a la fois sobre et brillant,
ce qui se rencontre rarement.
De portretten zijn eene zeer belangwekkende zij
de vanEdm. Van Hove's kunnen
Door portret beduiden wij hier niet alleen het
konterfeitsel van eenen bepaalden persoon, als van
wijlen M. Recour, van Zuster Maria-Baptista uit
het Engelsch klooster te Brugge, of van Mevr. de
Barones Gillès de Pólichy, van Ds Bosanquet of
van M. en Mevr. Edw. Jonckheere; maar ook die
heele reeks schilderijen, die meestal éen enkel
personage vertoonen, doch te zamen genomen een
aantal middeleeuwsche typen en beroepen voor
stellen, zooals zijn eerste bijval in het Parijzer sa
lon van 1880, Een liefhebber van etsenthans te Lon -
den; zijn Geleerde en Een Gouddrijver, beide van
1881, in bet kasleel van Marlagne, te Wépion bij
Namen; De oudheidskenners, Een pottebakker, Een
alchimist, Een verluchter, Eene verluchtster, Een
geleerde, Een koperdrijver, hen Dokter, Een horlo
gemaker, De Heks (tripticon), Werkplaats van ko
perdrijvers, Een sterrekundigeGrootmoeder, Een
citherspeelster, Een scheikundige, (eigendom van
Dokter Moulaert), Heks haar tooverdranh bereidend
Bij den wapenmakerEen aardrijkskundige, Een
klerk. De goudsmid. De porseleinschilder, Jacob van
Maerlant, De muziekles, enz. enz, die alle dagteeke-
nen van de periode tusschen 1882 en 93, en mopen-
bare eu bijzondere verzamelingen te Londen, Du-
blijn,Liverpool, St Petersburg, Warschau,Lemberg,
(Oostenr.), Berlijn,Maintz,New-York, Robaais, Spa,
Kortrijk, Gent, Brussel en Antwerpen,van de kunst
huns scheppers schitterend getuigenis afleggen.
Veelal komt hetzelfde type in eene andere kleedij
en in een verschillend midden terug; maar hoe wis
selen de bijzonderheden af! In dit vak heeft Van
Ik eer't geloof dat wij van Christus erven,
Maar er is iets, dat punt versta ik niet,
't Is alswanneer een rijkman komt te sterven
Men in de kerk al die praaldiensten ziet.
Indien wij al voor God gelijkkig wezen
Waarom dan telt de arme daar ook niet mée?
g. Maar neen geen geld menzal voor u niet lezen
Sous l'arbre de la liberté.
Hove getoond, dat hij niet alleen een knap schilder,
maar evenzeer een veelwetend archeoloog zijn moet.
In onze hedeudaagsche musea van oudheidkunde
vindt men niet een stielgereedschap, dat hij niet
heeft bennuttigd en metde meeste getrouwheid, in
a) zijnen eenvoud, nagebeeld. Zulke schilderijen
zijn méér dan kunstwerk zij leeren den aanschou
wer iets eu maken hem bekend met velerlei bijzon
derheden, aangaande de kunstnijverheid der mid
deleeuwen. De nauwkeurigheid, waarmede hier
meubels of werktafel, gereedschappen of kleedij
gekonterfeitseld worden, grenst bijna aan 't naïeve
en gewild gezochte; doch waar blij ft het steeds: 't is
benediktijnerwerk met het penseel.
En hierin is Van Hove weeral een dóór en dóór
Brugsch artist, omdat hij slechts roud zich te
grijpen had. Bijna geheel de kunstnijverheid van
vroeger, welke hij in zijne doeken veraanschouwe
lijkt, bestaat hier nog, evenals de typen, die er als
handelend persoon in optredenhij had ze slechts
in een middeleeuwsch pak te steken en eene wijl
te laten poseereu, om die reeks werken te vervaar
digen, welke wij gaarne didactische schilder
kunst zouden noemen en waarin hij zoo machtig
veel talent heeft neergelegd want veel dier kop
pen herinneren aan de portretten van Holbein, den
grooten meester in 't vak.
Wie de proef op de som hebben wil, bekijke eens
aandachtig de koppen der doctoren in 't midder.
paneel van 't drieluik, AlchemieTooverhunst,
Scholastica, en onwillekeurig vliegen uwe gedach
ten naar 't portret van den grooten Erasmus, door
Holbein in het Louvie.
En niet dézen alléén, volgt Van Hove zoo dicht
op de hielen; ook Memlinc en Van Eyck komt hij
nabij.
Het best gelukte zijner portretten is dat van wij
len M. Recour. Alwie dezen gekend heeft, zegt dat
het leeft. Van Hove droomde er sinds lang van, dit
zoo echt typisch Vlaamsch wezen te mogen malen
en waagde het eindelijk M. Recour te vragen. Hij
beschouwde 't als eene gunst, dat zijne bede inge
willigd werd en schiep een kunstwerk van onbe-
twisbare waarde, waarin hij gansch zijne ziel van
nauwgezet artist had uitgestort eu dat, samen met
\an Maerlant, in het Parijzer salon van 1887, eene
eervoile melding bekwam. In hoeverre die onder
scheiding beneden de waarde des werks viel, moge
best blijken, wanneer men het vergelijkt met een
meesterstuk in het genre, nl. het portret van den
begiftiger, kanunnik Vander Paelen, in'tberoemd
tafereel, De H. Maagd met het hind Jesus, St
Donatius, St Joris en de begiftiger, (1436), door Jan
Van Eyck, in Brugsch museum der Oude Meesters.
Van bewust portret sprekend zei 't Journal de
Liège: Le séjour de Bruges a ceci de particulier
qu' il fait oublier lel9siècle. OndiraitduMemlinc.»
Medard Verrust. {Wordt voortgez.el
