Publieke aanbestedingen voor de
leveringen.
Het legaat beliep tot ongeveer de 6 miljoenen.
Dank de tusschenkomst van M. Colaert, schepen van Iepe
ren, wierd het legaat verminderd van een millioen zeven hon
derd duizend franken waarvan een millioen voor de familie,
700,000 franken voor de Staat.
De Burgerlijke Godshuizen hadden de erfenisrechten betaald
op al de goederen en weerden.
Die rechten voor de Hospicen, even als voor alle persoon
die, geen bloedverwant zijnde, erft van een inwoner des lands
beliepen tot 13-80
Daar de Hospicen, hun legaat van 700,000 franken hadden
zien verminderen ten profijte van de Staat, kwamen de erfnis-
rechten op die som betaald, hun weer toe want moeilijk kan
men aannemen dat de Hospicen konden gehouden zijn aan de
Staat erfnisrechten te betalen op eene som door den Staat ont
vangen.
De Hospicen hadden daarom onmiddellijk tegen de Staat,
rechterlijke dwangmiddelen moeten inspannen, om de wette
lijke prescriptie te zwichten.
Welnu ze deden het niet.
Ten was maar 15 maanden nadien dat zij er op dachten.
Hunne beraadslaging bij dewelke zij aan het gemeentebe
stuur de bemachtiging vroegen om tegen den Staat een proces
in te spannen, wierd maar den 7 Maart 1806 genomen.
Die beraadslaging wierd goedgekeurd den 12 Maart 1896.
De Staat wierd betrokken voor de Rechtbank van Ieperen
maar met eene dagvaarding, die niet in regel was.
Het bestuur der financiën trok daar voordeel uit en de
Rechtbank van Ieperen keurde het middel goed bij vonnis van
25 Maart 1898.
De tijd was voorbij om een nieuwe dagvaarding aan de Staat
te zenden.
En zoo kwam het dat de Hospicen een verlies onderstonden
van 57,400 f rail leen.
Welnu is dat beter bestuur Van alle kanten: V is eene
schande.)
De wet zegt dat de leveringen bij onze Weldadigheidsge
stichten moeten gedaan worden bij openbare aanbesteding.
Welnu op zekeren dag zien wij onze gemeenteraad eene be
taling van d'Hospicen goedkeuren van 28,000 franken voor een
millioen brijken.
Geen enkel raadslid nam het op hem van te vragen hoe het
kwam dat er voor zulke aanzienlijke levering geene publieke
aanbesteding gedaan wier i
Welnu, bevoegde mannen hebben ons gezegd dat
Te Veurne men dezelfde brijken gemakkelijk aan 17 franken
konden koopen hetgeen maakt fr. 17,000
Het vervoer per schip kost 3-00 fr. dat maakt 3,000
Lossen van 't schip 0-80 800
Vervoer ter plaats 1-00 1,000
Lossen ter plaats 0-50 500
Te zamen fr. 22,300
22,300 van 28,000 franken maakt 5,700 franken.
Dus nieuw verlies voor de Hospicen van 5,700 frasken.
Is dat beter bestuur (Ahoe Ahoe Toejuichingen.)
Nu vei betereu de financiën van jaar tot jaar.
In 1891 was er 25,400 fr. boni in de stadskas.
De Hospicen plaatsen een verwarmingstelsel in het nieuw
Zothuis aan de Thouroutstraat, dat ongeveer 50,000 fr. kost.
Welnu dit verwarmingstelsel wordt, volgens het schijnt,
gekocht aan een huis van Hanover weer zonder aanbesteding
Is dat nog eens beter bestuur Van alle kanten is bela
chelijk
Voor de werken van d'Hospicen, namentlijk voor de wer
ken van het nieuw Zothuis in de Thouroutstraat, de huizen zijn
aangeduid waar de ondernemers verplicht zijn van hun brijken,
ijzers, vloersteeuen, enz., te koopen.
Daardoor is de concurrentie afgesloten en de ondernemers
kunnen den prijs niet afdingelen.
Is dat altijd beter bestuur Bravo Bravo
En dan leest men in het Journal J'Ypres dat de Hospicen
zich in eene situation précaire i>'t is te zeggen in eenen
slechten geldelijken toestand bevinden
Wat is er daarvan wonderbaar
Wanneer men ook denkt
Dat de Hospicen 4000 franken verkwisten voor het herstel
ien der kapel van het Nazareth, die er niet noodig is.
Dat de Hospicen 4000 franken weg smijten om eene brug te
leggen aan de Dixmudspoort, toen de stad aan alle andere aan
palende eigenaars het recht miskend van vensters en deuren
op de wandeling te steken
Dat men nu verplicht is van de pavementen en de plafonnee
ring uit te breken in het nieuw Zothuis van de Thouroutstraat
om het verwarmingstelsel te plaatsen
Is het dan wonderbaar dat de Hospicen geen geld meer heb
ben en den Lombard, die hunnen eigendom is, in puin moeten
laten vallen
Ik vraag het u, is dat al beter bestuur
Vergelijkt dien toestand, met den toestand der Hospicen ten
tijde van de liberalen
Dank aan de voorzienigheid der mannen die toen aan het be
stuur waren vermeerderde jaarlijks het inkomen jaarlijks
waren er verbeteringen aan de gestichten gedaan en jaarlijks
sloten de rekeningen met een boni.
De katholieken hebben in de Hospicen min bestuur bijge
bracht zij hebben integendeel meer politiek gedaan, wanl
hunne partijdigheid, eenieder weet het, is onbetwistbaar, voor
al wat, de leveringen belreit. Van alle kantenze moeten weg
Toejuichingen
Financiën.
heb u de katholieken te werke getoond in de Hospicen
ïk
nazien op het stadhuis.
laat ons nu hun bestuur
Wanneer zegde M. Surmont de Volsberghe in het Volks
huis ik burgemeester wierd genoemd van lepereu vond ik 417
franken in kas,
1892
1893
1894
1895
1896
1897
1898
43,000
59,700
72,100
119,100
115,000
100,000
83,000
M. Surmont vond 417 franken in kas nu zijn er bij duizen-
de franken boni
Welnu, indien M. Surmont de Volsberghe, daardoor heeft
willen doen gelooven aan zijne aanhoorders, dat den geldelijken
toestand door de liberalen, nagelaten, slecht was, moet ik be
treuren van zoo een kleingeestig middel te vinden in de mond
van onzen achtbaren burgmeester, die een verstandig man is
en een der hoofdstukken der katholieke partij in Belgie.
417' franken in kas, maar dat beteekent
niets ten opzichte van den fiuancieelen toestand van stad.
M. Surmont weet het zoo wel als ik.
Nu dat er in 1898, volgens het gezegde van M. Surmont zelf,
een boni van 83,000 franken is, wilt dat zeggen dat er 83,000
franken in de kas van stad zijn
Geenszins dat wil zeggen dat naar mate de betalingen en
ontvangsten van 1898 zullen gedaan worden, de rekening van
1898 zal mogen gesloten worden met een boni van 83,000 fr.
Hadde M. Surmont burgmeester van Ieperen genaamd ge
weest een dag van ontvangsten, hij had kunhen duizend en
duizende franken in kas vinden.
Is hij genaamd geweest een dag van betalingen, hij heeft
natuurlijk weinig in kas moeten vinden.
Gaat bij een handelaar daags naar eenen vervaldag, en negen
keeren op tien zult gij niets in zijne kas vinden.
Zult gij daaruit besluiten dat zijnen geldelijken toestand
slecht is
Dat is niet redelijk. Bravo Bravo
De waarheid is dat de liberalen, wanneer zij van het Stad
huis vertrokken zijn,een boni hadden van fr.53,194-13
Hunne rekening werd goedgekeurd door de tegenwoordige
administratie. M. Surmont weet het, en indien hij het verge
ten heeft kan hij er het bewijs van vinden in de oificieele akten
van stad. 1890, bladzijden 563, 571 en 573.
M. Surmont beroemt zich met de bonis, die hij bekomen
heeft gedurend de jaren 1891 tot 1898.
Welnu, laat ons het middelgetal nemen van die verschillige
sommen en we bekomen 7'7,163 fr., hetgeen zeer wei
nig is, wanneer men denkt
1° dat de^katholieken jaarlijks eigendommen van stad ver
koopen zonder wederbelegging
2° dat de katholieke administratie jaarlijks ongeveer
30,000 franken meer trekt als de liberalen van het ge
meentekrediet
3° dat de katholieke administratie jaarlijks eene som van
16,505 franken trekt van de <i fonds spécial hetgeen
niet bestond ten tijde van de liberalen.
M, Surmont heeft gesproken in het Volkskuis van de bonis
van stad, hij heeft vergeten te spreken van de SOhtll-
den.
Het is hot geval van iemand, die honderd duizend franken
schulden zou hebben en vijf franken in zijnen porte-monnaie
en die, zijnen porte-monnaie beziende, zou zeggen, ik heb vijf'
franken boni. (Gelach.)
Welnu, kiezers wilt ge den geldelijken toestand van lepe
ren kennen, beziet de oificieele akten van stad zij zijn ge
drukt tot in 1897 ge kunt ze vinden in onze stadsbiblioteek.
Bravo Bravo
In*zeven jaren tijds, van 1891 tot 1897, hebben de katho
lieken een goed gedeelte van de goederen van stad verkocht.
Ten tijde van de liberalen was het inkomen der goederen van
stad van fr. 16,740-91
In 1897 valt dit inkomen op 13,439-39
In 1893 stemde onze gemeenteraad eene leening aan de Hos
picen van fr. 850,000-00
Daarbij bestaat er eene leening aan het
Gemeentekrediet van 75,000-00
Te zamen fr. 925,000-00
Van de leening van d'Hospicen bleef er nog
over in 1897 100,646-00
Voegt daarbij het overschot der
rekening van 1897 100,199-50
200,845-50 200,845-50
Zoodat de schuld van stad in 1897 beloopt tot 724,154-50
De schuld der liberalen in 1890 beliep tot de
som van fr. 518,895-88
Maar ten tijde van de liberalen bezat de stad om die schuld
te dekken eigendommen, die een iukomen van fr. 16,748-91
opdroegen.
In 1897, is de schuld van stad van fr. 305,358-63
vermeerderd en het inkomen der eigendommen van stad is van
4,309-63 fr. verminderd.
Daar is het beter bestuur onzer regeering! Van alle kan
ten ze moeten weg
Werken.
En het is in die omstandigheden dat M. Surmont de Vols
berghe u komt spreken van de werken, die hij in stad doet
verrichten.
Welnu, de liberalen wisten ook werken te verrichten.
Zij gaven ons bewaarscholen, avondscholen, eene kostelooze
meisjesschool, eene huishoudschool, een gemeente Collegie,
enz. Zij herstelden onze Halle, openden markten, schonken ons
prachtige muurschilderijen, richten eene Academie in, maak
ten onze zwemkom, legden trottoirs, aan hun hebben wij onze
waterleiding te danken, de verbetering der arme kwartiers,
het overdekken van het Ieperlei, de uitbreiding der riolen, het
leggen van gasbuizen, het stichten van eene Akadt-mie, eene
Museum, eene Bibliotheek, het opmaken van de vischmarkt,
het stichten van een slachthuis, enz.
Maar ze wisten het inkomen van stad niet buiten toloopen.
Nevens de schuld hadden zij eigendommen.
De katholieken doen werken, 't is waar, maar niettegen
staande dat zij jaarlijks 36,505 franken meer ontvangen heb
ben dan de liberalen (20,000 fr. van het Gemeentekrediet en
16,505 fr. van den i F*onds spécial*) hetgeen in zeven jaren
de som van 255,535 franken uitmaakt, hebben zij door hunne
werken de schuld van stad van fr. 205,258-62 vermeerderd
en het inkomen der eigendommen van stad van fr. 4,309-62
verminderd.
Welnu waar gaan wij heen Langdurige toejuichingen).
M. Surmont verklaart dat hij de belastingen niet zal ver
meerderen en belooft nog altijd werken.
Zeerwel Maar, ik vraag het hem, wanneer de laatste ei
gendommen van stad zullen verkocht zijn en dat de laatste hon
derd duizend franken van de leening zullen verteerd zijn, met
wat zal hij doen werken
Met het gewoon inkomen van stad Maar dit zal grootelijks
verminderd zijn, daar jaarlijks de stad de kroozen van hare
leening zal moeten betalen en dat langs eenen anderen kant zij
geen inkomen van de eigendommen meer zal hebben.
M. Surmont zal moeten of te wel nieuwe schulden maken,
of te wel lasten voorstellen, of te wel staken van werken.
(Bravo Bravo
Sprekende van zijne werken, noemde de heer Surmont het Zot
huis langs de kalsijde van Vlamertinghe, dit der Thorhoutstrate en
der Weldadigheidsschole buiten de Meenenpoort.
Welnu, die werken zijn niet verricht door de stad het eerste is
door een vreemd gesticht uitgevoerd de twee laatste zijn te danken
aan de groothartigheid van eenen vrijzinnige, de heer Godtschalck.
Voor hetgeen de werken betreft aan het waterstelsel, M. Ver
meulen heeft u op schitterende wijze gezegd wat wij er over moe
ten denken.
Er blijft dus in 't geheele ten voordeele van ons gemeente be
stuur het leggen van suatiën, dat een goed werk is.
Integendeel, wij verwachten nog altijd het maken van een nieuw
kerkhof, werk, dat zoo dringend is.
De vaart van leperen naar Komen, waar milliocnen in begraven
zijn, blijft altijd in den zelfden staat.
Wij hebben een vaart van Ieperen naar den IJzer voor het ver
maak van de visschers.
Onze Rijschool zal vertrekken naar Tervueren, want tot nu toe
heeft men nog niet begonnen aan het verteeren der 264,000 fran
ken, die voor het herstellen der gebouwen gestemd wierden.
Geldverkwistingeu.
Langs eenen anderen kant, moeten wij talrijke geldverkwistingen
betreuren.
M. Surmont heeft u gesproken van het festival der liberalen,
maar weet ge hoeveel het onthaal van den gouverneur in 1892 ge
kost heeft Fr. 8,645-46.
Weet ge hoeveel hel huis gekocht wierd op het Klein Plein, bij
de oude l'empelpoort 4,500 Iranken.
Welnu, dit huis werd gekocht voor de schuifschieting der bur
gerwacht te verlangen men deed er voor 999 fr. 72 werken. Dus
eene totale uitgave van fr. 5,499-72, en dit alles om heden de
schuifschieting te verlaten, wantzij zou te gevaarlijk zijn.
♦Veet ge hoeveel het opvullen van de ves'ten bij de Statie gekost
heeft Ik ook niet, en ik geloof dat wij het nooit zullen weten.
Weet ge dat men de Janseniusstraat heeft doen paveeren, en dat
het werk nauwelijks gedaan was, dat men de straat open legde om
er eene suutie of riool te leggen
Weet ge wat onze Pompiers ons gekost hebben van 1891 tot
1897 Fr. 100,278-06, en dit voor het grootste voordeel der
maatschappijen van verzekering tegen brand, aan wie de stad nog
jaarlijks eene goede premie betaald
Welnu, Mijnheeren, ik heb u, geloof ik, genoegzaam bewezen
door feiten en daden, wat wij van het beter bestuur der katholieken
moeten denken.
Ik kan u niet zeggen wat de jaren 1898, 1899 ons zullen doen
ontdekken, uit rede dat de oificieele akten van stad maar tot in
1897 gedrukt zijn.
Maar de jaren 1891 tot 1897 zijn voldoende om ons te laten
oordeelen van het bestuur der katholieken.
Dat een jongeling op zulke wijze zijne fortuin moestte bestieren,
men zou hem weldra onder curateele stellen.
Welnu, het is ook tijd van onze katholieke besturen onder cura
teele te stellen en het beste middel daartoe zal zijn van met de
aanstaande kiezing voor de vrijzinnige kandidaten te stemmen.
Toejuichingen
Op die wijze zult gij in onze besturen een control verzekeren,
dat er zoo noodzakelijk is.
Met te stemmen voor onze kandidaten zult gij ook uwe genegen
heid toonen voor die rechtvaardige hervorming van de Evenredige
Vertegenwoordiging, die onze katholieke Staatsregeering komt voor
te stellen en waarvan de Heeren Surmont de Volsberghe, Struye
en Iweins d'Ëeckhoutte aanhangers zijn.
Gij zult door uw stemmen de Evenredige Vertegenwoordiging
in feite doen zegepralen in afwachting dat zij in wel doorga want,
Mijnheeren, ik ben er van overtuigd, de E. V. zal nu of later in
ons Parlement zegepralen, dit, niettegenstaande de samenwerking
van den katholieken Heer Colaert met den revolutionnair Smeets
Daarom mag er geen moed verloren gaan.
De toekomst mag voor onze gedachten met trouw aanzien wor
den.
Het liberalism zal wederom in hel land de plaats bekieeden die
hem in rechte toekomt.
Vooruit, dus, Vrienden, vooruit met eenen nieuwen moed. De
mannen verdwijnen alleen, onze gedachten zijn onsterfbaar, want
de vrijheid is voor de samenleving wat dat het licht is voor de
bloem, wat dal de moeder is voor hel kind.
VooruitWij strijden vandaag voor de vrede, het welzijn en den
btoet van onze moederstad (Donderende toejuichingen
M. de Voorzitter, vooraleer de zitting te sluiten, heeft
nog twee mededeelingen te doen.
Ten eerste, hij maakt de vergadering kenbaar dat
rijtuigen zullen ter beschikking gesteld worden van de
zieke of gebrekelij ke kiezers.
Alsdan noodigt M. de advokaat Bossaert al dezen uit
die het recht hebben kiezers te zijn, de nieuwe lijsten te
komen raadplegen die berustende zijn in het lokaal der
Vereeniging, om te zien of zij ingeschreven zijn; zij
hebben het recht zich bij het Collegie van Burgemees
ter en Schepenen te beroepen tot den 31 October aan
staande.
Onmiddelijk daarna verklaart M. de Voorzitter de
zitting geheven, ten 9 ure, te midden der grootste
geestdrift.
leperen, drukkerij DEWEERDT, Rijsselslraat.