Een Nuttig Voorstel.
Ander plan.
Met dolk en kogel.
STADSNIEUWS.
Goed nieuws uit China.
Voor den werkman.
Oh! Oh! onze schoone
tuindagfeesten.
Prijsdeeling aan de leerlingen
der Middelbare school.
zal de geschiedenis zijn van morgen. Die
man, die universeele minister, welken de be-
houdsgezinden bewierookt en half dronken
gemaakt hadden van loftuigingen, wordt
eensklaps de zondenbok, beladen met aide
zonden van Israël, en hij wordt ongenadig in
de woestijn en de eenzaamheid gejaagd.
En men wil dat zijne verdwijning volledig
weze, want men kendehem zelfs geene plaats
toe in het «Salon der ge weigerden, in't
Senaat. West-Vlaanderen gaf den voorkeur
aan eerbied waardige nuliteiten gelijk d'Ar-
doye en anderen boven het glorierijk kind
van Kortrijk, gelijk men eertijds zegde.
De vrees maakte de bewaarders wreed en
ondankbaar; hetis nog deze ondankbaarheid
niet die hen redden zal.
Ondanks alles zullen zij den laatsten stap
doen;zij zullen aan het volk toekennen wat
zijn recht is: de politieke gelijkheid.
Indien onze bewaarders 't gevoel hunner
waardigheid bezaten, de gedachtenis van de
zen die België één en onafhankelijk maakten
zij zouden de volkseischen vooruit loopen en
het gouvernement zou zelf de bijl zwaaien
die den tronk der oude stelsels zou splijten,
waarachter de schelmen zich verschuilen
want het volk, opgestaan al Spartacus, wil
zijn geluk.
Alvorens de pen neer te leggen, moeten
we als priester en christen een vooruitzien-
den wensch vormen.
De strijd begint tusschen de verdedigers
van de rechten des volks. De volksgezinden
zullen nog en altijd met het volk zijn.
Maar langs welken kant zal de geestelijk
heid zich rangschikken?
Zij mogen voorzeker, onze priesters, als
burgers hun gedacht hebben, den voorkeur
geven van dit of dat kiesstelsel. Waartoe zij
het recht niet hebben, 't is van hun invloed
hunne waardigheid, de heilige zaken te ge
bruiken ten voordeele van gemeene zaken
en 't rijk volk.
Wij zullen hun niet vragen met ons te zijn
wij smeeken den godsdienst niet bloot te stel
len in eene vrije zaak.
Want het volk zou openbaarlijk zeggen
Gij zijt met Bethune, het bedrog en den
diefstal; gij bedekt de kerk met die vuilig
heid wij willen er niet onder zijn en blijven
er buiten.
Priesters Daens.
Wij hebben met genoegen vernomen,
zegt de Brugsclie Beiaard, dat de hee-
ren Termote, Buyl, Vande Venne, Nolf, Ton-
nelier en Verheyen, in eene der laatste zit
tingen der Kamer een voorstel hebben neer
gelegd, inhoudende dat de abonnementsprijs
op het Beknopt Verslag op éénen frank zal
bepaald worden.
Nu dat alle burgers ter stembus worden
toegelaten, is het onontbeerlijk dat allen
worden in de gelegenheid gesteld de beraad
slagingen van Kamer en Senaat van dichtbij
te volgen.
De verslagen der dagbladen zijn over 't al
gemeen onvolledig en soms moedwillig par
tijdig.
Het Beknopt Verslag is buiten alle par
tijberekeningen opgesteld en laat aan de kie
zers toe de houding en de taal hunner last
gevers te bevoordeelen met volle kennis van
zaken.
Wij wenschen de liberale afgevaardigden
van West-Vlaanderen hartelijk geluk om hun
initiatief.
Zij hebben gehandeld in overeenstemming
met den wensch, die in menige kiesvereeni-
ging onzer provintie is uitgedrukt.
Hun voorstel zal ter bespreking gebracht
worden in de zitting van November aan
staande.
Alle leden der Linkerzijde zullen het stem
men.
Hoe zal de rechterzijde zich gedragen?
Zullen er bij haar geen twintigtal leden
aangetroffen worden, die alle kleingeestige
beschouwingen ter zijde zullen schuiven en
begrijpen dat er geene spraak van zuinigheid
kan noch mag zijn?
Hebben overigens de klerikalen er geen
belang bij, dat hunne redevoeringen in de
Kamer, onder zoovele oogen als mogelijk
worden gebracht?
Het stelsel van het licht onder den dom
per te houden is zoo nadeelig voor hen, als
voor de andere partijen.
De kapitalisten geven den moed niet op.
Wel zien zij dat het leger der werkers da
gelijks versterkt door eendracht en inrich
ting wel gevoelen zij dat de volkswind
waait uit alle gatenwel zijn zij overtuigd
dat de eisch tot loonsverhooging en werk-
verniindering onweerstaanbaar oprijst en het
slavenjuk der werklieden moet verlicht wor
den. Doch, sluw als vossen, die rond een
hinnenhok sluipen, hadden zij gauw lont ge
roken en veranderden van strijdplan om een
laatsten aanval te wagen.
Ha, gij eischt meer, zegden zij tot de ver-
eenigde werklieden, en gij dwingt ons hoo-
ger loon af door de macht van uw getal 1....
Goed. Maar nu zullen wij op onze beurt
den prijs der koopwaren verhoogen en op die
wijze.... zit gij weer bij 't vuur!
En inderdaad, men kan het nagaan. In bij
na alle nijverheden bestatigt men eenen op
slag in de grondstoffen. Over eenige maanden
was het ter oorzake van den oorlog in Trans
vaal; nu wettigt men den nieuwen opslag
door den oorlog in China.
En vroeger? Toen de bloem en de petrol
opsloegen en de kolen stukken van menschen
kostten? Toen stegen de prijzen, net gelijk
nu, enkel en alleen ter oorzake van een woe-
kerverbond tusschen de kapitalisten- hande
laars gemaakt, waardoor zij op eenig dagen
zoo rijk moesten worden als de koningen uit
de tooverlegenden.
Reeds in 1840 had Michiel Chevalier uit
gerekend, dat de aangroei der voortbrengs-
kracht door de ontdekkingen dezer eeuw, en
de onderwerping der natuurkrachten geste
gen was: voor de ijzernijverheid van 1 tot
25, voor de maalderij van 1 tot 141, voor
de weverijen van 1 tot 320, voor het vervoer
van 1 tot 11,500.
En de man koesterde de hoop eene gelijk
matige verbetering te zien ontstaan in het
werkmanslot.
Ge zijt er wel mede
Volgens M. Ch. Gide verdubbelde de for
tuinen driemaal, terwijl de dagloonen ten
hoogste genomen slechts 2/3 klommen.
M. Coste bewees in de Société Statisti-
que te Parijs, dat van 1851 tot 1890
de loonen stegen 161 p. h.
de winsten van 't kapitaal 236
de successorale weerden 300
In Engeland, zegtBubdler Baxter ontvan
gen 2S millioen werklieden op de 20 milliards
der totale voortbrengst, 7 milliards en half
als loon, en 7 millioen leegloopers (action-
narissen, enz.) houden 12 milliards en half
voor hen alleen.
De verhouding van de winst en de loonen
hield dus op verre na geen gelijken stap. Het
leeuwenaandeel was voor de groote schui
mers, het kruimelken voor de arme wroetersl
Die ongelijke verdeeling werd reeds vroe
ger door eenigen opgemerkt, die er veran
deringen wilden aan toebrengen, maar hun
ne pogingen stuitten af op de onverschillig
heid der belanghebbenden zeiven.
Sinds zijn de tijden veranderd.
Een rechtveerdig gedacht kan sluimeren,
slapen, maar niet sterven.
Het liedje van Door Van Ryswyck op de
halfnaakte bedelaren geraakt uitgezon
gen, en de ambachtsman, in plaats van den
bedelzak te dragen, wil het eerlijk brood
voor vrouw en kind.
Dat heilig recht heeft hij gewonnen in de
geesten en in de harten.
De tijd van verduldigheid is uit of beter
opgeklaard en alle werkers, eender van
welk geloof of denkwijze, slaan nu de han
den ineen om dat heilig recht te veroveren in
feite.
Zal het nieuwe plan der uithongeraars dat
verhinderen
W ij gelooven het niet.
De vrucht is gerijpt en kan in haar hulsel-
ijeniet meer teruggedreven worden.
Integendeel, de reactie op een rechtveer
dig gedacht verwekte te allen tijde inniger
strijd en betere uitslagen.
Maar waken moeten wij, gelijk de Boers
op de kopjes hunner goudvelden en zilver
mijnen, opdat geene ru we ossenpoot die
vrucht zou komen verpletteren.
(Klokke Roeland)
De laffe moord op Koning Umberto van
Italië heeft in heel de beschaafde wereld en
in al de klassen der maatschappij een diepe
verontwaardiging verwekt. Zij is de voort
zetting van eene reeks afschuwelijke mis
daden sedert jaren gepleegd door eene bende
gevaarlijke kerels tegen wie de goeverne-
menten niet streng genoeg kunnen optreden.
Die bende, het anarchism, welke hare ver
takkingen en geheime genootschappen over
heel de wereld heeft en droomt van de on
mogelijke samenleving waarin geen over
heid, wet noch gezag meer zouden bestaan,
waarin het menschdom zou terugkeeren tot
de piimitieve barbaarschheid, heeft dolk,
kogel en dynamiet tot eenig propaganda
middel gekozen.
Zij treft de grooten der aarde, liefst de
staatshoofden, geen onderscheid makende
tusschen koningdom en republiek, zelfs de
vrouwen niet ontziende. Alle middelen, hoe
onmenschelijk ook, zijn de anarchisten hei
lig. Men herinnert zich nog den afschuwe
lijken aanslag te Barcelona gepleegd, waar
te midden eener schouwburgvertooning, een
dynamietbom werd geworpen in de rij der
orkestzetels, een veertigtal mannen en vrou
wen doodend Een andermaal werd een der
gelijk vernielingstuig te midden eener pro
cessie geslingerd, de dood en verminking
veroorzakende van een aantal onschuldigen.
Men wil die kerels doen doorgaan voor
gekken, het hoofd op hol gebracht door al
lerhande dwaze leerstelsels, in de hersens
geraakt door de rampen die het volk teiste
ren. Wij noemen hen eenvoudig schurken,
laffe bandieten die men door alle mogelijke
middelen, zelfs door eene internationale sa
menwerking, moet schadeloos maken.
Wanneer de geschiedenis gewaagt van
aanslagen tegen koningen of goevernements-
hoofden in landen van onbeperkte alleen
heerschappij, waar de individueele vrijheid
nog aan kluisters ligt, waar gewetensvrij
heid en eigen oordeel niet geduld zijn, waar
het politiek leven nul is en de massa met
den knoet gedreven wordt, kan men aan
zulke euveldaden eenige verklaring geven,
alhoewel ze niet te verschoonen zijn. Een
mensch, wie hij dan ook weze, verraderlijk
treffen, zal altoos een schelmstuk blijven.
Maar de anarchie speelt vooral met dolk
en kogel in landen waar het volk de breed
ste grondwettelijke vrijheden geniet. De
moord op President Carnot, op de keizerin
van Oostenrijk, op den Spaanschen Minister
Canovas en thans op koning Umberto, de
aanslagen tegen koningin Victoria, tegen
den vorst van Griekenland leveren daarvan
de bewijzen.
Wij kunnen begrijpen dat zekere droo-
mers de bestaande regeeringsvormen niet
aanzien als het ideaal aller instellingen.Maar
denken zij misschien het koningdom te doo-
den met een lid eener dynastie onder hun
moordend staal te doen vallen? Denken zij
al de ellende uit de wereld te verdrijven
wanneer zij, achter hoek of kant verborgen,
een kogel jagen in het hart van een koning
of republiekshoofd
In stede de maatschappij een stap vooruit
te brengen, stooten zij haar tien schreden
achteruit. Want na zulke afschuwelijke da
den, door niets gewettig'd, zelfs niet door
de slavernij,volgt altoos eene reaktie waarbij
de lieve vrijheid van denken en handelen
veel van hare beste pluimen laat.
De anarchie stellen wij gelijk met de ra
zernij. Tegen beiden moet men muilbanden
gebruiken, 't Doet ons zeer als men de min
ste vrijheid van overtuiging, zelfs al is zij
de onze niet, dwarsboomt. Maar de overtui
ging van moordenaars telt niet mede in eene
maatschappij die bedacht is op hare veilig
heid. Goliath.
De socialistische minister van koop
handel, Millerand, heeft onlangs bij een feest
maal van werklieden in dienst der nijverheid,
eene redevoering gehouden, waarin de vol
gende zinsnede voorkomt
Haat zegde hij is een bewijs van
onverstand, evenals gewelddadigheid soms
eene erkenning van zwakheid is. Noch door
haat noch door daden van geweld zal het
dan ooit arbeiders gelukken, hunne geheele
vrijheid te veroveren. Zij zullen die slechts
kunnen bereiken door do ruimste en duide
lijkste erkenning hunner plichten en hun
ner verantwoordelijkheid. En waar geen
verantwoordelijkheid zonder macht, geen
plicht zonder recht denkbaar is, acht ik het
een van de eerste plichten der regeering, de
vereeniging der werklieden te vergemakke
lijken en daardoor het gevoel hunner sterkte,
maar tevens ook dat van hun verantwoor
delijkheid in te boezemen.
Onze Minister van Binnenlandsche Zaken
heeft eindelijk van den heer Joostens, onzen
gezant te Pekin, een telegram ontvangen
gedagteekend van 2 Augusti.
M. Joostens drukt daarin de hoop uit dat
onze stadsgenoot, M. Merghelynck, in den
loop der volgende week verlost zal wor
den, en voegt er bij, dat al de Belgen,
verblijvende te of die de wijk genomen heb
ben naar Peking, welvarend zijn.
Van den 4 tot den 16 Juni hebben deleden
onzer legatie, geholpen door 8 Oostenrijksche
mariniers, de Belgische legatie verdedigd,
zonder haar te kunnen redden, en dan zich
verscholen met al de vreemdelingen in de
Engelsche legatie.
Deze telegram is met vreugde vernomen
geworden.
11
Een oude en treffelijk werkman van Yper,
sieur Talon, wonende op de beestenmarkt,
n° 6, in de ketel, die vijf en dertig jaren lint
jes gemaakt heeft bij den Eerweerden heer
Ernest Seys- Staelens, denvermaarden volks
vriend en verdediger der oude werklieden,
is met Tuyndag afgedankt geweest en is
moeten naar Komen gaan slaven om zijn
brood te verdienen.
Eere aan Mijnheer Ernest Seys- Staelens 1
Ziedaar de beloften van onze katholieke
kopstukken. Vóór de kiezing alles, wat
men denken zou subsidiën aan vinke
niers trabol visschers kunstenaars,
enz. En wat is van al die beloften ge
worden? leugens en ver
blinding. Ziedaar de werking
van onze regeerders, en sommige kie
zers zijn dom genoeg geweest om zich
met zulke beloften te laten misleiden en be
driegen. En tot proef
Zondag, ten 6 ure, voor de vinken 1!
Niets. O Z
Wat zegt ge nu daarvan, Pulle Depret
Luchtbal of ballon, of karote gelijk gij
het noemen wilt. O
Nederlaag met luchtscherm. O Z
Maandag 6, hondenloop! O Z
Donderdag, 9, Volksspelen op 't Zaalhof!
O!
Leggen van den eersten steen, nieuwe
post Rijselstraat, waarvan de afbraak in
Maart 185)8 plaats gehad
heeft. Niets I O Z
Voor het overige van het zeer aantrekkelijk
programma zou het misschien ook O
kunnen zijn, want volgens men zegt zal de
genie het plein weigeren om er het vuur
werk op te plaatsen, uit dank voor de hel
dendaad dat onzen Poperingschen burge
meester gedaan heeft om ons garnizoen te
plagen en nadien beklaagd heeft 1
Maar 't bestaat 1
Wij zullen bij acht dagen eens het volledige
programma ontleden. Carle.
Deze plechtigheid heeft Maandag 6 Augus
ti om 10 ure 's morgens plaats gehad. Zij
was voorgezeten door den Burgemeester, die
MM. Louis Biebuyck en Remy Bouquet aan
zijne zijde had.
M. de Bestuurder Bussers heeft de gebrui
kelijke redevoering uitgesproken. Onder
werp: Van de rol die op den leeraar rust in
de opvoeding en het onderwijs van het kind.
Wij juichen die redevoering toe onder de
uitdrukkelijkste voorbehoudingen welke ze
kere passages ons opleggen, waar M. Bussers
gemeend heeft de geestelijkheid te veel te
moeten vleien en haar om zoo te zeggen het
monopolium der opvoeding te moeten toe
kennen. Voor M. Bussers prent de priester
den kinderen de deugd inWij verklaren
zulke bevestiging voor valsch.
Ziehier, voor elke klas, de namen der leer
lingen die de lste algemeene prijzen bekomen
hebben.
«fc. .<1
„irrrrm «rrnrn»»
