Vorstenmoorden.
We blijven t'huis.
De Belgen iiuChina.
STADSNIEUWS.
Cortemarck.
Snelwielrij dersfeesten.
KERMIS
Houthem.
hebben; het zou het uitgangspunt zijn van
latere vereenigingen.
Waarom zouden onze bonden van oud
leerlingen den weg van den onderlingen bij
stand met hetzelfde doel niet inslaanzoo
doende ware de inrichting volmaakt.
Iedere school ware dan een centrum in
hare wijkrond haar konden zich dan scha
ren alle stoffelijke en intellektuëele belangen.
Ieder zou er zijn voordeel bij vinden.
Het ware een erge fout begaan, voor de
kinderen die wij opleiden moeten, niet te
zorgen en in hun belang de gelegenheid niet
waar te nemen, die de wetgever ons geeft.
Vergeten wij het nietde school is nog
steeds onze hoop, zij is de toekomst. Ze is
misschien wel onze eenige reddingsplank.
Samenwerking en onderlingen bijstand
kunnen veel, zeer veel.
Bedenkt, welke toekomst ware de onze,
indien binnen 10 en 20 jaar, overal deze
katholieke vereenigingen opkwamen, en de
liberalen niets bezaten om tegen deze veree-
nigde krachten op te wegen.
Dezelfde strijdmacht moeten wij stichten
en voorbereiden, zoo wij niet willen door de
overmacht overrompeld worden
Mogen alle degenen die van nabij of van
verre met het volksonderwijs bemoeid zijn,
het groote nut beseffen dat in de zeerge-
stelde instelling bestaat, en laat ons hopen
dat in Oktober in iedere gemeenteschool
zulke maatschappij van onderlingen bijstand
zal oprijzen. Mr. Z.
Ter gelegenheid van den moord op den
Koning van Italië gepleegd, konden wij in
menige katholieke bladen lezen dat: de
ongodsdienstigheid van onzen tijd de
voornaamste reden was waarom de af
schuwwekkende Koningsmoorden zich zoo
onrustbarend vermenigvuldigden.
Zoudt gij niet zeggen als gij die ketterij
leest dat de koningsmoord slechts sedert
eenige jaren uitgevonden is; dat, in vroe
gere eeuwen, nooit een misdadige hand naar
een gekroond hoofd werd uitgestoken, en
het leven van keizers, koningen en repu-
biiekvoorzitters maar in gevaar geraakt is,
van het oogenblik dat de menschen verstand
genoeg gekregen hebben, om zich niet lan
ger, allemaal gelijk, door de bedienaars der
Kerk te laten voortdrijven als schapen in
eene kudde
Gij moet waarlijk bitter weinig afweten
van wat er vóór onzen tijd gebeurd is ofwel
onnoozrd genoeg zijn om te veronderstellen
dat de menschen nog nooit een letter over
geschiedenis gelezen hebben of gehoord om
dergelijken onzin in een gazet te laten druk
ken.
Want, wie mensch die, al was 't slechts
de lagere school alleen bszocht, weet nu
niet dat het postje van koning en keizer
juist het meest gevaarlijk was in den tijd
dat de Staatskunde, de binnen- en buiten-
landsche politiek, de diplomatie, de inrich
ting van rijken en gemeenten uitsluitend
geregeld worden door de machthebbers der
Kerk; dat heel de samenleving gesteund
was op den godsdienst en op den godsdienst
om zoo te zeggen alleen 1
Eerst in de XIX6 eeuw is de invloed van
Rome eenigzins gaan verminderen, hebben
zoowat overal de vrijzinnigen stem in 't
Staatskapittel gekregen en zijn regeeringen
ontstaan die tegenover de geestelijke macht
durven ten strijde trekken. Een openbaar
onderwijs, buiten godsdiensligen invloed,
bestaat nog slechts eenige tientallen jaren.
Over pas dertig jaren heerschte de Paus nog
als wereldlijke Koning te Rome 1
De lijst der aanslagen op het leven van
vorstelijke personen, sedert dien tijd, is on
getwijfeld lang, doch wij vinden er hoog
stens een half dozijn tusschen die gelukten
Keizer Alexander van Rusland werd in 1880
door de bom van een nihilist in twee ge
scheurd; in 1898 stak de anarchist Luccheni
de ongelukkige Keizerin van Oostonrijk, te
Geneven, met een geslepen vijl in 't hart en
over een maand trof een kogel den Italiaan-
schen Koning. Verder hebben wij nog in de
reeks der vermoorde Staatshoofden van den
laatsten tijd: President Lincoln der Veree-
nigde Staten in 1865 door den tooneelspeler
Booth omvergeschoten in den schouwburg
te Washington, President Garfield op de
zelfde manier van kant gemaakt als zijn
Voorganger in 1892 door zekeren Guiteau
en eindelijk President Carnot der Fransche
Rupubliek te Lyon onder den dolk van Ca-
serio gevallen den 24 Juni 1894.
Wij willen hier niet stilblijven bij drijf-
veeren dier verschillende mijdaden, noch
onderzoeken in welke verhouding die door
de al of niet godsdienstige opvoeding der
daders juist beïnvloed waren, ofschoon uit
dusdanig onderzoek zou blijken dat de over-
groote meerderheid der beroemde anarchis
ten en andere vorstenmoordenaars hunne
jeugd doorbrachten in kloosters en katho
lieke pensionnaten.
Een simpele vergelijking tusschen den
toestand in vorige eeuwen en dien van van
daag is al welsprekend genoeg.
Wanneer thans een vorst een geweldda-
digen dood sterft, is dat een feit van de
grootste beteekenis dat zijn weerklank heeft
in heel de beschaafde wereld. In de middel
eeuwen daarentegen was het leven van vor
sten en prinsen in zóó bestendig gevaar dat
zij zich letterlijk dag en nacht als met een
gordel van vuur en ijzer moesten omringen
en zich heel gelukkig achtten wanneer zij
aan grijze haren geraakten op hunnen troon.
Een Koning die op zijn bed stierf was een
uitzondering. Viel hij niet op het slagveld,
dan vond het volk het bijna natuurrijk dat
hij op zekeren dag het slachtoffer werd van
sluipmoordenaars, door gekende hofintrigan-
ten, dikwijls door zijn eigea broeders of
familie betaald.
Aan 't hof van Vrankrijk zoowel als aan
dat van Engeland, waar nochtans bisschop
pen en kardinalen altijd den hoogen toon
voerden, speelden vergift en dolk steeds de
groote rollen.
Wie zal ooit het juist getal noemen van
de Koningen en Koninginnen, prinsen, mi
nisters en edelen, die daar op verraderlijke
manier werden van kant gemaakt?
Leest de geschiedenis van 't hof der Bour
bons en gij zult er de giftmengster-markie-
zin de Brinvilliers als werktuig zien van
bisschoppen en prelaten. Roep de tafereelen
uit de gruwelijke geschiedenis van 't En-
gelsch hof voor uwen geest; overal zult gij
het kruis naast den dolk zien, het rood der
kardinalen met het rood van den beul zien
ineensmelten.
En waar blijven dan de geestelijken zelf
nog, die, zuiver uit godsdiensthaat, de Ko
ningen in 't openbaar naar 't leven stonden?
De pater-dominikaan Jacques Clement die
op 1 Augustus 1589 den Franschen Koning
Hendrik III, te S' Cloud omverstak, omdat
hij bescherming dorst verleenen aan de Hu
genoten de pater Ravaillac die, om de
zelfde reden, koning Hendrik IV, den 14
Mei 1610, met een dolksteek doodde; de
pater-jezuiet Merino die de Spaansche Ko
ningin Isabella in 1852 binnen de kathedraal
te Madrid (in t huis Godszijn staal in
de borst plofte
En waar blijft Balthazar Gerard die be
taald werd door de Roomsche katholieke
geestelijkheid om den grooten protestant
Willem den zwijger te dooden en zulks ook
deed, den 16 Juli 1581
Handelden al die menschen ook onder den
invloed van de ongodsdienstigheid van
hunnen tijd? Goliath.
Nooit ontmoette het Belgisch Keurvendel
voor China zooveel belangstelling alsnu
het ontbonden is.
Iedereen houdt er zich mêe bezig en gelijk
zulks overigens genoeg te verwachten was
is niemand tevreden met de uitlegging door
de generaal Verstraete verstrekt over het
opgeven der expeditie, 't Zou inderdaad
moeilijk geweest zijn een minder aanneem
bare reden uit te vinden dan die welke het
komiteit aan de drukpers heeft medegedeeld.
Was het inderdaad overtuigd dat zijne
vrijwilligers ginder toch te laat zouden aan
gekomen zijn, dan had het niet op 24, maar
wel op 16 Augustus al het korps moeten
ontbinden. Immers, van dien laatsten datum
weten wij reeds met zekerheid dat de troe
pen der verbonden mogendheden Peking
hebben bereikt en al de gezanten ook de
Belgischeuit hunnen neteligen toestand
zijn gered.
Ver echter van aan opgeven te denken
heeft het komiteit sedert dien zijne werk
zaamheid nog verdubbeld. In de laatste da
gen werden er reusachtige aankoopen ge
daan van schietvoorraad, wapens, unifor
men en ander oorlogsmateriaal, werd voor
den overtocht van het korps een bepaalde
verbintenis gemaakt en, als we 't goed voor
hebben, zelfs reeds een stoomboot gekocht 1
't Is dus zoo klaar als de zon, dat hier een
andere, heel wat belangrijkere hinderpaal
zich op onzen tocht naar China is komen
plaatsen.
Welk is nu die hinderpaal?
Iedereen slaat er naar, maar niemand
schijnt den juisten draad vast te hebben.
Uit het lang uitblijven van het antwoord
der verschillende Mogendheden op de vraag
tot erkenning van ons legertje, leiden som
migen af dat onze groote geburen elkander
daarover eerst hebben gepolst en het eens
geworden zijn om aan Belgie te doen begrij
pen dat zij die expeditie liever zouden zien
t'huis blijven. Anderen meenen in de arti
kels die de Kölnische Zeitung aan het
ontwerp wijdde, den weerklank te zien van
een nota die het Duitsch gouvernement aan
onze regeering zou hebben doen toekomen.
Nog anderen drukken de overtuiging uit dat
Vrankrijk en Engeland ons optreden in
China hebben belet 1
Dat ons goevernement gehandeld heeft
onder een of anderen druk van over de gren
zen, zulks lijdt voor ons niet den geringsten
twijfel. Maar welk is nu de reden welke
die onbekende mogendheid of mogendheden
hebben aangevoerd door hun verzet?
Vinden zij dat het op voet brengen van
een keurvendel in deze omstandigheid niet
strookt met de onzijdigheid die zij ons heb
ben gewaarborgd?
Zoo ja, dan moesten zij ons ook verbieden
een leger te bezitten.
Als zij, gelijk sommige hunner bladen
zeggen, zelf wel voor de bescherming onzer
landgenooten in den vreemde zullen zorgen,
dan is het toch maar niet méér dan natuur
lijk, dat zij zich ook gelasten met de be
scherming der Belgen thuis.
Waar staat dergelijke bepaling geschreven?
Wij gelooven eer dat de groote Mogend
heden zoo een zuur gezicht hebben gezet te
gen ons legertje omdat zij niet al te gerust
waren over de gevolgen die het optreden
ervan zou hebben na zich gesleept. Alles liet
ons toe te veronderstellen dat de Belgen er
uiterst flink zouden hebben voor gestaan en
een zeer krachtdadig deel zouden hebben
genomen aan het in orde brengen van den
Chineeschen warboel. Zulks zou natuurlijk
niet weinig ons klein landeken in aanzien
doen stijgen hebben heel de wereld door en
onze buurlui oordeelen dat onze nijverheid
en onze havens hun al genoeg konkurrentie
aandoen, zonder dat!
Wat er nu ook van zij, laat de buiten-
landsche bladen maar gerust den draak
met ons steken.
Waar is 't wel dat het Belgisch goeverne
ment em grooten flater heeft begaan met het
komiteit te laten betijen en zelfs aan het
bijeenroepen van de manschappen voor het
legioen zoo krachtdadig mede te helpen
vooraleer het van dezes erkenning volkomen
zeker was; maar dat neemt niet weg dat ons
land bewezen heeft dat het geen oogenblik
aarzelt waar, voor de uitbreiding van zijn
handel in het buitenland, groote opofferin
gen worden geêischt.
De Europeesche natiën kunnen ons wel
blijven zeggen dat wij in verre gewesten
geld gaan winnen onder hunne bescherming,
maar zij zullen voortaan toch moeten be
kennen dat niemand hun die bescherming
heeft gevraagd.
En dat is wel de som waard dat het Bel
gische korps gekost heeft 1 Goliath.
Eindelijk komt men eenig nieuws van den
belgischen minister, M. Joostens, te ontvan
gen.
Een telegram uit Tche-Fou aan den minis
ter van buitenlandsche zaken gericht, zegt:
Wij zijn gister verlost geworden na 56 da
gen belegerd geweest te zijn. Al onze landge
noten zijn gered. De meesten onder hen noch
tans, hebben veel van de ontberingen te lij
den gehadPeking is bezet door de troepen die
de ordehandhaven. Daar ik sedert drie maan
den van alle verbinding met bet buitenland
uitgesloten bleef, verwacht ik uwe onder
richtingen om met nieuwen moed mijne taak
op te nemen.
Door tusscheDkomst van den Tsing-Li-
Yamen, telegrafeerde ik den 2, 5 en 9 Oogst.
Get. JOOSTENS.
Zondag avond was gansch onze streek in
rep en roer. Men dacht dat de Shah van
Persië hier op het onverwacht was aange
komen. Mannen met uniform met pluimen
op de shaco doorliepen de stad als woeste
dieren al spelende, tuitende, schreeuwende,
en weldra vernam men dat het een dertig
tal leden waren eener muziekmaatschappij,
in Yperen gekend onder den naam van
blauwe koussen, die den trein van Yperen
gemist hadden en in Cortemarck moesten
vernachten daar er geene correspondentie
meer was. Na langen tijd rondgeloopen te
hebben zijn zij dan verplicht geweest den
nacht in een der fourgons door te brengen,
gelijk de vhet gewoonelijk doen, en
noch mochten zij zich verheugen daar te
vernachten.
't Is een treffelijk boeltje, 't En is niet te
verwonderen dat Henritje er begint van
moede komen, want met zulke mannen kan
men niets dan schande behalen.
Zondag avond, toen zij in Yperen aan
kwamen, wilden zij, niettegenstaande de
helft der tuiters te Cortemarck achtergeble
ven waren, nog al spelende de stad inkomen.
Velen dachten dat het een klein boeren-
muziekje was dat al spelende de stad door
trok. Was me dat eene charivari
't En kan niet missen ook, zij spelen reeds
niet wel wanneer zij allen bijeen zijn, en
niet gedronken hebbenmen kan zich in
beelden wat het Zondag avond moest zijn,
daar de helft te Cortemarck was gebleven
en de andeie helft rodebido was.
't Is proper 1 Proficiat Henritje I
2 SeptemberTervuerenvaandelkoers.
3 September: St Gillis Waas: velofestival.
9 September: Wulveringhemringsteking,
snelloop: 80 fr. prijzen.
Wij verzoeken de maatschappijen van
snelwielrijders, in hun belang, ons per post
kaart de datums hunner koersen of feesten
te laten kennen wij zullen ze gratis opnemen.
STAD YPEREN.
Gehucht POTYZE.
JAARLIJKSCHE
Op Zondag 2 Soptember 1900,
en volgende dagen.
met de medehulp van een bij zonderen.
Prijskampen met de Trabol, met het
Kaartspel, Boiling door de ladder voor
vrouwen, Schoteltjestampen, Seultjpsteken,
Opstijging van den luchtbal JupiterFak
keltocht gevolgd van Vuurwerk, en Volks
spelen voor man en vrouwspersonen zullen
gegeven worden.
Den Zondag zal het muziek der Oud-
pompiers het feest opluisteren.
BURGERSTAND
van den 24 tot den 31 Oogst 1900.
Geboorten.
Mannelijk gesl. 7. Vrouwelijk gesl. 5.
Huwelijken
Staesen, Polydore, werkman aan den ijze
ren weg, en Verminck, Elodie, werkvrouw.
Huygebaert, Henri, behanger en Swekels,
Gabrielle, zonder beroep.
Overlijdens.
VanRobaeys, Julie, 38 jaar zonder beroep
echtgenootevanDeDeyne Veron, Mondstraat.
Dauchie, Marie, 36 jaar, huisvrouw echt-
genoote van Parein Arthur, Paradijsstraat.
Iiigole, Léonard, 70 jaar, zonder beroep,
wedu wenaar van Reynaert, Rosalie, Mee-
nenstraat.
Kinders beneden de 7 jaren,
Mannelijk gesl. 2 Vrouwelijk gesl. i.
In den nacht van Zondag op Maandag had
j een jongeling dezer gemeente, genaamd
Omaars Parez, twist gekregen met drie land-
^-i-rrm <^€h\m<
