TAN IJPEREN EN HET ARRONDISSEMENT.
Politiek, Nieuws-Handels- en Annoncenblad.
Orgaan der Liberale verbintenis van Yperen en liet Arrondissement.
«EENDRACHT MAAKT MACHT.»
Veertiende jaar
Zaterdag 8" September 1900.
Nummer 36.
Een Wetsvoorstel.
Speelholen en vrouwen
Bloemen in Werkmanswoningen.
Abonnementsprijs voorop betaalbaar 3.00 fr. per jaar voor den buiten. 2.50 fr. voor stad. Per O maanden 1 fr. 50 Per 3 maanden i fr. Annoncen: 15 cent
per drukregel. Rechterlijke eerherstellingen: 1 fr. per regel. Akkoord per jaar of per maand. 5 centiemen per nummer. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 4 fr. per 100
Alle berichten van verkoopingen of andere bekendmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd De annoncen voor België, ter uitzondering der beiie Vlaanderen, als
mede die voor het buitenland worden ontvangen door den Office de Publicilé, Magdalenastraat, Brussel. Men wordt verzocht alle hoegenaamds artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij
un onderteekend toe te zenden. Artikelen ongeteekend of personnaliteiten bevattende worden niet opgenomen.
Ziehier den tekst van de memorie van toe
lichting die de Heeren Buyl, Vandevenne,
Verheyen, Tonnelier, Nolf' en Termoio bij
hun wetsvoorstel voor de vermindering van
inschrijvingsprijs op het Beknopt Verslag
hebben gevoegd, en die, op bevel der Kamer,
aan de Volksvertegenwoordigers werd ge
stuurd
Mijne Heeren,
Door het volk, voor het volk,
dat is de grondslag onzer instellingen.
Opdat echter dit grondbeginsel volledige
toepassing vinde, moet het volk, dag voor
dag, de daden en woorden zijner vertegen
woordigers nauwkeurig kunnen nagaan, om
te zien of zij hunne zending steeds trouw
vervullen voor het volk.
Van in de eerste dagen onzes onafhankelij-
ken zelfsbestaans, is de wetgeving er dan
ook op bedacht geweest, aan hare beraadsla
gingen de meest mogelijk ruchtbaarheid te
geven; van daar de openbaarheid der zittin
gen, vandaar de gunstplaatsen aan de dag
bladschrijvers voorbehouden.
Het bleek echter weldra dat de dagblad
pers, welke zoogezegd het oor des volks zou
wezen, slechts als den vervalschte weergalm
onzer beraadslagingen mocht aanzien wor
den. De Wetgeving besloot er dan ook toe de
beraadslagingen der Kamers onpartijdig, vol
ledig, onverminkt in druk te geven, het te
gen den geringst mogeiijken prijs, twaalf
frank, voor eenieder verkrijgbaar te stellen.
Die prijs verminderde eerst op 6, en later op
3 frank.
Dit gebeurde onder het stelsel der gegoede
kiezers, der kiezers tegen fr. 42,32, die voor
zeker beter drie frank konden uitgeven, dan
onze werklieden éénen frank.
En toch bleek die prijs toen te duur; het
aantal inschrijvers op de Annates parle-
mentaires was gering; daarenboven bleef
de helft des lands noodlottigerwijze van die
lezing verstoken, immers de Annates par-
lementaires verschenen slechts in het
Fransch.
Eene Nederlandsche uitgave was volstrekt
onontbeerlijk geworden, en dit om vele rede
nen, waar wij niet over uitweiden willen,
daar ieder het des aangaande met ons eens
is.
Nu rees echter de vraag op, cf het wel
volstrekt noodig was de besprekingen onver
kort en woordelijk weder te geven, en of
een gansch onpartijdig en tevens Beknopt
Verslag, voor vele lieden, niet voldoende
zou wezen. Zulk beknopt verslag kwam een
ieder wenschelijk voor en het gedacht werd
op de gelukkigste wijze verwezenlijkt.
De prijs van dit Beknopt Verslag ditmaal
in b ide talen opgesteld, werd op één frank
bepaald, en bleef tegen dien prijs, tot dat de
huidige meerderheid dien verhoogde en ein
delijk op vier frank bracht.
Het Beknopt Verslag was bestemd aan
de beraadslagingen der Kamers eene over-
groote ruchtbaarheid te geven, en daarom
moest de prijs zoo laag mogelijk wezen.
Thans meer dan ooit, is die ruchtbaarheid
wenschelijk, meer nog, volstrekt noodza
kelijk. Elke burger is thans kiezer, of zal het
worden. Elke kiezer heeft het recht te weten
neen, den plicht te onderzoeken, hoe zijne
verkozenon de zending, welke hij hun op
gedragen heeft, in de wetgeving vervullen.
Wij gaan verder. Elke burger, die nog geen
kiezer is, maar het op den aangewezen ou
derdom worden moet, dient op de hoogte ge
bracht van 's lands zaken en toestanden
hij moet zijne opvoeding ontvangen als
lid van het souvereine volk, hij moet we
ten wat zij, die hij later met zijne zedelijke
en stoffelijke belangen gelasten zal, te ken
nen en te verrichten hebben.
Er is meer. Hoe dikwijls hooren wij niet
klagen over de onrechtvaardigheid eener
zeer rechtvaardige wet, omdat zij als alle
wetten dezen of genen persoon hindert
Zulke klachten, die onze onpartijdigheid
in verdenking brengen, zouden niet meer, of
toch veel minder opgaan, zoo iedereen de be
raadslagingen kon lezen over het hoe en
waarom dier wet, in het Beknopt Verslag.
Wij allen, Mijne Heeren, de wetgeving, het
parlementaristisch stelsel, al onze instellin
gen zouden er door in aanzien winnen.
Wij hebben de vrees al eens hooren oppe
ren dat zekere grondbeginselen, door verte
genwoordigers gehuldigd, in deze verga
dering vooruitgezet, en door hunne tegen
strevers als vrijheiddoodend, als stoffelijk
met ondergang dreigend, als zedelijk verder
felijk aanzien langs het Beknopt Verslag,
bij de menigte zouden doordringen en ingang
vinden.
Die vrees schijnt ons ijdelimmers ieder
onzer is daar, om zulke grondbeginselen te
bestrijden, welke hij als voor het volk na-
deelig aanziethet woord is hier vrij, en wij
brengen volgaarne die hulde aan al onze me
deleden der Kamer, dat er steeds onder hen
mannen vol vernuft, geleerdheid en begaafd
heid genoeg zijn, om zulke grondbeginselen
zegevierend en welsprekend te wederleggen.
En vergeet het niet, alle grondbeginselen
welke iemand onzer als de zijne huldigt,
worden steeds vooruitgezet en verdedigd in
dag- en weekbladen, in voordrachten en
volksvergaderingen, waar ofwel het weder
woord niet vrij is, ofwel waar mannen met
kennis, welsprekendheid en overtuiging ont
breken om zulke, volgens hen verderfelijke,
grondbeginselen afdoende te wederleggen.
Wat zulke personen als een gevaar aanzien
van het Beknopt Verslag aanzien wij
daarentegen als zijne grootste weldaad. Hel
der alsde zon, zal uit de vrije bespreking het
licht stralen ten goede, ten goede voor ie
dereen.
Maar wil het Beknopt Verslag al de
vruchten afwerpen ten goede, welke wij er
rechtmatig van verwachten mogen, dan
moet het ook in ieders handen wezen, en
wij zouden het graag voor Diets geven aan
alle kiezers, ja aan alle meerderjarige bur
gers, ieder in zijne taal.
Dat is nu echter onmogelijk, daarom moet
de prijs zoo laag mogelijk gesteld worden,
en wij vragen éénen frank.
Vier frank, Mijne Heeren, en die nog wel
in eens en op voorhand te betalen, dat is te
voel voor de beurs van eeneD werkman één
frank is al wat hij betalen kan.
Men zal ons wellicht tegenwerpen, dat ve
le werklieden nagenoeg dagelijks hun cen
tenblad ko pen en lezen.
Laat ons dat, voor een oogenblik, aanne
men, alhoewel persoonlijke ondervinding
aan ieder lid dezer vergadering geleerd heeft
dat zulks op den buiten het geval niet is,
dan zullen wij doen opmerken1° dat een
werkman wel éénen cent daags kan uitge-
veD, maargeene vier frank ineens-, 2° dat
hij het nut van het Beknopt Verslag maar
volmaakt zal inzien en waardeeren, wanneer
hij het dagelijks leest, en er dan gaarne jaar
lijks zijnen frank voor overhebben zal 3°
dat de centenbladen, meer nog dan alle an
dere dagbladen, onze beraadslagingen tot
een onbeduidend niets inkrimpen: 4° dat alle
dag- en weekladen partijbladen zijn, die on
ze woorden maar al te dikwijls verdraaien en
verknoeien iets dat wij UED. niet dienen te
bewijzen, daar gij allen er dikwijls genoeg
slachtoffer van geweest zijt, en het bij voort
during wezen zult.
Het Beknopt Verslag tegen éénen frank
dat is het Beknopt Verslag in de handen
van eenieder: dat is de levendige belangstel
ling van eenieder in 's lands zaken en toe
standen dat is eene wel beredeneerde, wel
overtuigde gehoorzaamheid verzekerd aan
's lands wetten: dat is, voor de toekomst,
Wetgevende Kamers, welke de uiting zullen
wezen van eene beredeneerde keuze, gedaan
met volle kennis van zaken en personen,
Wetgevende Kamers, welke ons niet meer
zullen blootstellen aan volksoploopen en
straatrumoer, om zij uit eenen beredeneerden
en weidoordachten volkswil zullen gesproten
zijn, en niet meer verkozen onder den indruk
van holklinkende schoonschijnende woorden
van volksmenners dezer of gener partij, die
spreken uit naam van grondbeginselen, per
sonen of belangen, welke met het verstan
dig en onpartijdig bestuur van 's lands zaken
niets te stellen hebben.
Al die voordeelen zijn wel eenige geldop-
offeringen waard. En zelfs die opoffering,
zoo ze al bestond, zou niet groot wezen, ge
lijk wij op tijd en stond aantoouen zullen.
En ware ze groot, zeer groot zelfs toc.i
zoude ze niet opwegen kunnen tegen de ze
delijke en maatschappelijke voordeelen, wel
ke er zouden uit voortspruiten.
Met volle vertrouwen, hebben wij dus de
eer UEd. ons voorstel te onderwerpen den
jaarlijkschen inschrijvingsprijs op het Be
knopt Verslag te stellen op éénen frank.
Den 15 Oogst 1900.
Eenig artikel.
De inschrijvingsprijs op het Beknopt Ver
slag wordt op één frank gebracht.
A. Buyl.
R. Van de Venne.
J. Verheyen.
G. Tonnelier.
Ernest Nolf.
Léon Termote.
La Gazelle de Liège bevat een artikel,
beginnende met eenen brief uitgaande van
den speelkring eener zeebadplaats, in welke
de redacties der dagbladen verzocht werden
te melden dat «la belle Diane dePougyin
den Cercle des Jeux aanwezig was en dat
la belle Mathilde Damuseaux,bien connue
de Bruxellois eveneens alle aandacht
trok.
Verder vertelt liet blad dat in alle speel
holen dergelijke allumeuses aanwezig
zijn, die zich door den houder goed doen be
talen en eene dubbele taak hebben: 1. spe
lers te lokken; 2. hen te doen leggen
wanneer zij winnen.
En het blad haalt het volgende voorbeeld
aan
Zekere X. had op een avond 350,000 fr.
gewonnen.
Hij meende er mee henen te gaanmaar
dit maakte de zaak van den speelhuishouder
niet en op een teeken van hem werd de
speler omringd door een tiental vrouwen.
Welnu, geeft gij niets te drinken? vroe
gen zijzelfs geen glas champagne
Wie kan weigeren wanneer men 350,000 fr
wint?
Er werd dus in een klein salon op het
eerste verdiep dapper champagne gedronken.
Een uur later was X. stom dronken. Hij
keerde terug in de speelzaal, verloor de ge
wonnen 359,000 fr. en nog 60,000 fr. daar
bij.
Het blad waarborgt de echtheid van dit
verhaal en houdt de namen van personen en
plaats ter beschikking van het pnbliek.
Wat onzedelijk boeltje en wat aanleiding
om de onterfden der samenleving tot mis
noegdheid te drjjven, als zij zulke dingen
zien gebeuren.
En zeggen dat toen M. Journez en de
socialisten eene wet voorstelden tot afschaf
fing der speelholen de klerikalen die wet
verwierpen.
Hel stedelijk bestuur van Glasgow.
Bloemen op de vensterbanken. Wie
neemt het initiatief Wie is daartoe
geschikt?
Het stedelijk bestuur van Glasgow (Groot-
Britanje) heeft onlangs op doorslaande wijze
getoond in hoe hooge mate het den invloed
van den bloemenkweek door de werkende
klas naar waarde weet te schatten. Het
heeft niet min dan vijf honderd kunstig uit
gesneden houten bakjes doen vervaardigen
geschikt om op de vensterbank der werk
manswoning geplaatst te worden. Elk bakje
werd met in pot gekweekte Fuchsias, Gera
niums, Heliotropen, Aspidistras, Dracenas en
andere plantsoorten versierd en aan vijfhon
derd huisgezinnen overhandigd. Deze moch
ten er gedurende zes maanden naar goed
dunken over beschikken. Na dien tijd zullen
de goed verzorgde bakken en planten in vol
len eigendom aan de voorloopige bezitters
als belooning worden geschonken.
Is dat geen echt volksgezinde en verede
lende poging?
Zou zulk initiatief geene navolging ver
dienen, hier te Ieperen, bij voorbeeld?
UW ij werpen die vraag op in de hoop dat
ze bevestigend zal beantwoord worden.
Hoe recht gemoedelijk zou het niet wezen
zoo in onze volkrijke straten der werkers-
kwartieren aan de meeste vensters bloemen
prijkten? Wat leven en wat frischheii zou
den ze daar niet verwekken?
Onaangezien den heilzamen invloed welke
die bloemen op het familieleven en het huise
lijk geluk zouden uitoefenen, dient,hier ook
aangestipt dat groen van bladeren en kleu-
renpraal der bloemen die straten wat van
het eentoonige zouden redden dat daar over-
heerschend gebiedt. Dit is vooral het geval
in de opzettelijk gebouwde rijen van werk
manswoningen, uit rooden steen opgetrok
ken, met immer rechtlijnige dakgoten en
zonder de minste beweging in het platte,
naakte geveltje.
Trof men nu hier en daar eene met bloe-
J
HET WEEKBLAD