Elk het Zijne.
Schrikkelijk Spoorwegongeval
Schrikkelijke brand te Grembergen.
STADSNIEUWS.
De kleingeestigheid van M. Golaert.
Snelwielrij dersfeesten.
Burgerstand der Stad Poperinghe.
Wervick.
oogenblikken, om daarna met ver Mjdubbel
de kracht weer los te barsten.
Nationalisten, antisemieten, royalisten,
bonapartisten, al de vijanden der Republiek
kortom, vinden in dezen tegenspoed natuur
lijk een kolfje naar hun hand. Al hun bladen
zijn het eens, om heel do verantwoordelijk
heid van die finantiëele ramp op den hals te
schuiven van het goevernement en te voor
zien dat hun spektakelmakers, in de eerste
Kamerzitting, alle handen zullen te samen-
slaan om het ministerie Waldeck-Rousseau
omver te krijgen.
Veulstorme 'et het deurgestaan maar
of hot dezen keer het orkaan doorworstelen
zal, betwijfelen we sterk.
Vooral de socialistische minister Millerand
zal het moeten ontgelden. Hij en de algemee-
ne kommissaris der tentoonstelling, Picard,
worden van nu af reeds als de grootste
schuldigen aan de kaak gesteld. Zij hebben
de Expositie veel te vroeg geopend, toen er
nog niets te zien was dan kisten en krollen...
Zij hebben niet willen luisteren naar den
raad van ondervindingrijke monschen, noch
naar de klachten der belanghebbenden. Zij
hebben blijken gegeven van de schandelijk
ste onbevoegdheid bij het inrichten der at-
trakties en feestelijkheden en geen enkele
der middelen willen in 't werk stellen,
waarvan een heilzame uitwerking op voor
hand verzekerd was....
En zoo duizend ander grieven en beschul
digingen méér. De eeu wige geschiedenis van
haddet gij dit en haddel gij dat
als het spel verbrod is.
Naar ons inzien moeten de Pranschen
malkaar hier den steen niet toewerpen. Al
lemaal, van den grootste tot den kleinste,
dragen zij een deel der verantwoordelijk
heid. In hun aandrang om, voor het sluiten
der XIXe eeuw, heel de wereld met verba
zing te slian, hebben zij alle kalmteen over
leg verloreo. Zij zijn verder gesprongen dan
hun stok lang is.
Als ooit iets op den naam van het achtste
wereldwonder recht had, dan is het wel hun
huidige Expositie. De oppervlakte van een
heel stad hebben zij overdekt met paleizen,
waarvan het minste nog een verblindend
meesterstuk is van de geniaalste architek-
tuur. 't Zijn vijf... tien tentoonstellingen
bijeen! Een maand is niet voldoende om ze
heel en al af te zien. Langs den oever der
Seine hebben al de vreemde natiën daaren
boven ieder nog een paviljoen gebouwd,
het een al grootscher en rijker dan het ander,
opgestapeld met het kostbaarste wat hun
kunst en hun nijverheid hebben voortge
bracht.
Al die reusachtige toebereidselen hebben
de ondernemers in een ouweerstaanbaren
stroom meegesleept. In hun overprikkelde
verwachting, gepaard met een dolle drift om
elkaar te overtreffen, hebben zij de miljoe
nen in den grabbel gegooid, alsof ze maar
voor 't opscheppen waren, zonder er een
oogenblik aan te denken dat het menschelijk
onmogelijk was, daar ooiteen behoorlijken
intrest uit te trekken.
Iedereen die de Pat'ijzer wereldtentoon
stelling heeft bezocht en geen Pransc'nman is,
zal het er, zonder den minsten twijfel, met
ons over eens zijn, dat die onderneming nog
niet zou gelukt zijn, indien er eiken dag tien -
maal zooveel menschen waren geweest als
er binnen kunnen, en al hadden die dan nog
het tiendubbel van den huidigen inkomprijs
betaald.
Dat het verlies echter zoo ontzettend is,
schrijven w ij grootendeels toe aan de ver
keerde voorstelling die de vreemdelingen zich
van Parijs en zijn tentoonstelling hebben ge
maakt. De meeste menschen zijn ginder weg
gebleven omdat zij dachten, er op alle manie
ren bestolen te worden. Zóóveel werd er ge
babbeld over den (oelooop van volk en de
fabelachtige prijzen die ge er voor logement,
eten en rijden betalen moest. dat op dit
o genblik de beweging in de Fransche hoofd
stad misschien nog zoo groot niet is als ander
jaren in dit. seizoen en dat de hotelhouders
en koetsiers al blij toe zijn indien ze u mogen
bedienen aan den gewonen prijs!
Oprecht jammer is 't. De Franschen had
den wat beters verdiend, voor éénen keer dat
zij nog eens flink de handen uit de mouw
gestoken en iets waarachtig degelijks
hebben tot st-md g. bracht.
Een troost blijft in den tegenspoed
Ilun Expositie is mislukt... omdat ze te
goed gelukt isl
Een boerken had een knecht die
hij jaarin jaaruit, winter en zomer
vijf stuivers daags betaalde, daaren
boven eten en drinken gaf, iets beter
dan de veritens en slapen liet in den
paardenstal in een beddenbak gevuld
met hooi.
Het loon was karig, en toch wist
de knecht liet niet beter te besteden
dan aan genever. Alle weken wer
den de dertig stuivers uitgewisseld
aan vier centen den boriel, tenzij
Jan hier of daar in eene gracht te
recht kwam eer liet laatste verzopen
was.
Het boerke besliste dan gladweg
Jan niet meer te betalen, dan zal hij
van zijn geld geen misbruik meer
maken, redeneerde hij. De boeren
van het omliggende gaven hem ge
lijk en beslisten ook hunne knechten
niet meer te betalen. We weten wel,
zegden zij, dat onze werklieden hun
loon verdienen, we weten wel dat zij
er recht op hebben, maar het zou
kunnen gebeuren dat zij er misbruik
van maken en dat mag niet zijn,
daarom zullen wij ze liever niet ge
ven waarop ze recht hebben.
De tegenstrevers vau het Alge
meen Stemrecht redeneeren gelijk
de boerkens. Ze willen aan iedereen
het stemrecht niet geven, omdat er
zoo velen zijn, die er misschien mis
bruik zouden van maken.
Welnu wij beweren dat alle Bel
gen voor de wet dezelfde waarde en
verdiensten hebben, en dan ook op
gelijk stemrecht aanspraak mogen
maken. Zuiver Algemeen Stemrecht
moeter komen, dat alleen is recht
vaardig.
Indien er zijn die van hun stem
recht misbruik maken, die er de
waarde niet van beseffen, zulks
neemt niet weg dat ze er recht op
hebben. Het uitoefenen van het stem
recht zal hen wellicht verheffen in
hun eigen oogen en hen opbeuren uit
den staat van geestesbekrompenheid
waarin ze hebben geleefd.
Meer nog is het een plicht aan het
volk de waarde van het stemrecht te
doen begrijpen, en om zoover te ko
men is het Verplicht onderwijs het
onontbeerlijk bijvoegsel van het Zui
ver Algemeen Stemrecht, het eene
zal het gevolg zijn van het andere,
en daarom alwie liberaal is, al wie
den vooruitgang lief heeft zal met
ons streven naar het Zuiver Alge
meen Stemrecht.
te Blankenberghe.
Zondagavond, rond 7 1/2 uren, heeft er
aldaar een schrikkelijk spoorwegongeval
plaats gehad.
Een reizigerstrein kwam van Heyst en
reed, ten gevolge van eene verkeerde bewe
ging der wisselnaald, op een afwijkings-
spoor dienende tot het binnenloopen der
koopwarentreinen.
De excentriekwachter zag onmiddellijk
wat er gebeuren ging en wilde, kost wat
kost, eene ramp voorkomen.
Hij bracht de wisselnaald andermaal in
werking ten einde eene andere richting aan
den trein te geven.
Het inzicht was voorzeker zeer goed en
loffelijk doch de beweging was te plotse
ling en verscheidene waggons werden om
geworpen.
Gij begrijpt dat de reizigers noordkreten
lieten hooren en verschrikt door elkander
liepen, niet wetend langs waar best te
vluchten.
Ongelukkiglijk werden velen hunner erg
gekneusd en twee, zeer gevaarlijk aan het
hoofd gewondeen grijsaard van Lissowe-
ghe en eene dame.
Beiden moesten naar 't gasthuis van Brug
ge overgebracht worden.
Het parket, van het spoorwegongeval on
middellijk onderricht, is ter plaats afgestapt
om een onderzoek in te stellen.
Negen pachthoeven vernield. De
oogst verloren. Aanzienlijke schade.
In een pachthof der Langestraat, te Grem-
bergen, is Maandagavond brand ontstaan.
Men kon enkelijk het vee en de meubelen
der naburige huizen redden.
Het vuur breidde zich zoodanig uit, dat
weldra acht andere pachthoeven maar één
vuurpoel uitmaakten.
't Was een verschrikkelijk schouwspel
Alleen de muren bleven over. De boomen
verkoolden in de boomgaarden en tusschen
dezelve verbrandden verscheidene hooimijlen.
De oorzaak dezer ramp is niet gekend. De
schade is zeer aanzienlijk.
Een der pachters was onlangs uit Frankrijk
teruggekeerd, en had, door werken, eenige
bankbriefjes van 100 frank verzameld. De
schat werd ook de prooi van het vuur.
Waarlijk de willekeurigheid en fde onver
draagzaamheid van M. Golaert kennen geene
palen meer.
Ten allen tijde kwamen de muziekmaat
schappijen, die van een uitstapje terugkeer
den, al spelende de stad binnen en begaven
zich waar het hun beliefde.
Slechts eenmaal, waarschijnelijk door op
stoking der dweepers van den K. K., had
M. Surmont, toen hij burgemeester was, la
ten weten aan M. Brunfaut, kommandant
der Oud-Pompiers, dat de liberale harmonie
maar mocht spelen wanneer zij zich van de
statie rechtstreeks naar haar lokaal begaf.
Zij had dus de vrijheid niet meer al spelende
te gaan, en, gelijk zij het altijd deed, de
gelederen te ontbinden bij het huis vau een
harer muzikanten, herbergier. Daags na een
uitstapje trok M. Surmont dat bevel in, dat
niets dan wanorde had teweeggebrachtde
honderden Yperlingen, di9 volgens gewoonte
de terugkomst der Oud-Pompiers aan de
statie afwachtten, hadden hunne ontevreden
heid getoond door uitjouwingen, geschreeuw
en gezang.
De toenmalige burgemeester, als een ver
standig man, hij had wijselijk gehandeld.
M. Golaert, die beloofd heeft beter te doen
dan zijn voorganger, heeft dat hoogst be
lachelijk bevel weder op de pinne gebracht en,
den 14 dezer maand heeft hij het door den
majoor van politie ter kennis doen brengen
van M. Brunfaut.
Zondag 11. keerde de harmonie der Oud-
Pompiers weder van Blankenberghe, waar
zij zich begeven had, op uitnoodiging van
het Gemeentebestuur, om een Concert te
geven.'s Avonds ten 8 1/2 ure was er eene
groote volksmenigte aan de statie om hare
terugkomst af te wachten en haar te verge
zellen.
Het bevel niet willende overtreden van
den kleingeestigsten der burgemeesters en,
van eenen anderen kant, niet willende af
wijken van hunne gewoonte zich bij eenen
vriend te begeven, hebben de Oud-Pompiers,
wanneer zij in de Boterstraat op de hoogte
der Boomgaardstraat kwamen, opgehouden
te spelen en de fakkels uitgedoofd. Op dat
oog mblik rezeu kreten van verontwaardi
ging en ontzaggelijke uitjouwingen uit de
menigte op. De Yperling ontwaakte en slin
gerde zijne vermaledijdingen tegen den Po-
peringhenaar die de groote vrijheid welke
hij altijd genoten had wilde inkorten en hem
onder zijn juk wilde gebogen houden.
Jammer is het, M. Colaert, dat gij geen
getuige geweest zijt van die vrijwillige pro-
testatie, gij hadt u kunnen rekening geven
door u zeiven van de sympathie die gij bij de
Yperlingen geniet. Men sprak van niets min
dan van u op te hangen....
Rechtzinnige katholieken keuren opsntlijk
uwe manier van zijn eu van handelen af.
Verander uwe houding, M. Colaert, wees
min hoovaardig, min kleingeestig, min sek-
taris, min dwingeland en daarentegen veel
meer Yperlingsgezind.
23 September: Woumen eierkoers.
25 September: Langemark, ringsteking en
snelkoers.
26 September; Aeltresnelkoersen.
30Soptember: Alveringhen, eierkens.
7 October: Rumbeke, snelkoersen (velodrom)
Wij verzoeken de maatschappijen van
snelwielrijders, in hun belang, ons per post
kaart de datums hunner koersen of feesten
te laten kennen wij zullen ze gratis opnemen.
BURGERSTAND
van den 14 tot den 21 September
Geboorten.
Mannelijk gesl. 5. Vrouwelijk gesl. 7.
Huwelijken
Vandewynckel Eric, bakker en Deconinck
Marie zonder beroep.
Snauwaert Léon, onderwijzer, en Qruwez
Marie, zonder beroep.
Sterfgevallen.
Vaneenaeme, Julie, 13 jaar, zonder beroep
St. Nikolaas buiten.
Hoet Euphrasie, 19 jaar, kleermaakster
echtgenoote van Schoonheere Lodewyk
Meenenstraat.
Dupont Julia, 74 jaar, zonder beroep, we
duwe van Van Acker, Auguste, Statiestraat.
Kinderen beneden de 7 jaren.
Mannelijk gesl. 2. Vrouwelijk gesl. 1.
van den 13 tot 20 dezer maand
Geboorten.
Mannelijk gésl. 3. Vrouwelijk gesl. 4.
Huwelijken.
Benoit Verdonck, dienstknecht en Lazarie
Hoevenaeghel, dienstmeid.
Overljdens.
De Caesteker Julie 57 jaar, ongehuwd,
zonder beroep, Wijk D.
Kinders beneden de 7 jaren,
Mannelijk gesl. 2 Vrouwelijk gesl. 3.
Zondag laatst werd de strijd voor Z. Al
gemeen stemrecht alhier geopend, door eene
openbare meeting, ingericht door den Wer-
kersbond.
Om 6 ure open de de Voorzitter de mee
ting, verklaarde het woord vrij en verzocht
de aanwezigen dezelfde stilzwijgenheid te
bewaren voor alle vóór- of tegensprekers,
waarna A. Debunne,reeds ingeschreven spre
ker, het woord bekwam.
Een volle uur verdedigde onze onver
moeibare vriend met vuur het Z. Algemeen
Stemrecht.
Spreker begon met den strijd te herinne
ren sedert het jaar 1880, duizende werklie
den werden zonder werk gesteld door hunne
bazen, honderden strijders in het gevang|op-
gesloten en een honderdtal werden doodge
schoten eer de klerikalen het artikel 47 der
grondwet veranderden en het meervoudig
knoeistelsel invoerden.
Met den nu herbegonnen strijd zullen wij
nogmaals al onze vredelievende middelen
uitputten, indien er geweld moet gebruikt
worden zal het de schuld zijn der klerikale
regeering die het bloedvergieten op haar
geweten zoude mogen dragen.
Na eenige woorden over alle goede her
vormingen, namelijk het militairism, welke
zouden volgen op het Alg. stemrecht, deed
de spreker eenen krachtigen oproep, om
allen, zonderonderscheid van partij, die het
onrechtveerdig kiesstelsel willen zien ver
dwijnen, tezamen te strijden en den elfden
November de Manifestatie tot Yperen by te
wonen.
Met de laatste kamerkiezing hebben wij
gezien dat, als we samen strijden, alles kun
nen, niettegenstaande valschheid en bedrog
onzer oneerlijke tegenstrevers de klerikalen.
Vereenigd hebben wij onder den kreet van
Z. Algemen Stemrecht, sleutel aller demo-
kratische hervormingen eenen vurigen voor
staander van Z. Alg. Stemrecht naar de ka
mers gezonden en alzoo de volksvijanden
eenen Zetel ontnomen.
Daar er geene tegensprekers waren opge
komen sloot de voorzitter de meeting onder
het geroep, Leve het algemeen stemrecht I
allen naar de Manifestatie van elfden Novem
ber te Yperen.
Werkersbond Wervick.
hm iiil
