Staatsmiddelbareschool
De aftruggelaars.
De Strijd voor A. S.
De fransche geestelijke
genootschappen.
Te Tervueren.
STADSNIEUWS.
De leergangen zullen
hernomen worden Dijns-
dag, 24n September,
om 8 uur.
De leerlingen worden
aangenomen te beginnen
van zes jaar.
De nieuwe leerlingen
moeten zich doen inschrij
ven bij
Medeburgers,
Het kan niet genoeg herhaald worden
rijen tegenstrijdig zijn met de gezonde reden
en welk aanzienlijk nadeel zij aan de mensch-
heid veroorzaken met de onwetendheid en
het bijgeloof te bewaren niet alleen onder de
volks- en landelijke klassen, maar zelfs on
der een groot getal verstandelijke.
Om een gedacht te geven van het belang
dat zich hecht aan de lezing en aan de over
weging der Rechte Slagen geven wij
het volgende hoofdstuk weder van dit uit
muntend gewrocht, toegewijd aan de aftrog
gelingen die dagelijks gepleegd worden door
die mirakelhandelaars. Daar onze stad niet
ontsnapt heeft aan dien handel, denken wij
dat dit uittreksel onze lezers zal boeien en
ze zal aansporen om geheel het boek te lezen
in kwestie, waarvan de schrijver in alle ge
val de gelukwenschen en de aanmoedigingen
verdient van al de verstandige lieden
Den 16 Juni 1896, oordeelde de rechtbank
van Bergen een meisje van zeventien jaar
over een feit door de dagbladen op do vol
gende wijze verhaald
Kluchtige, ongehoorde, onwaar
schijnlijke zaak,
n Justine P., dienstmeid bij eene zestig
jarige juffer, Léopoldine Demeuldre, te
Soignies, werkende op den zwakken en bij-
geloovigen geest harer meesteres, heeft
haar een tienduizendtal franken afgetrug-
geld bij middel van brieven die de oude
kwezel waarlijk meende te ontvangen van
- God, van Onze Vrouw, van St. Jozef, van
St. Antonius, van het kindeken Jezus, enz.
De Eeuwige Vader had geld noodig voor
het bouwen van kerken, en schreef dan
dat hij bloedige tranen gestort had toen
hij het geld ontving 1
In een harer brieven, legt Onze Vrouw
de schuld van de verachtering harer ant-
woord op de rekening der scheele hoofd-
pijn en voegt er bij in post-scriptum Let
niet op het slecht geschrift, ik heb zeer
aan mijnen arml
Geld, linnen, juweelen, alles nam den
weg naar den hemel en de arme oude
schreef ernstig aan hare hemelsche bede-
laars!
Daarenboven, Justine, die haar opgeslo-
ten hield, deed haar het grof werk doen,
uit versterving 1
Die vroolijke Justine werd veroordeeld tot
17 maanden gevang en 250 frank boete
en iedereen van ons treedt deze veroordee
ling bij.
Maar waarom gedoogt men, in geheel het
land, wat men te Soignies straft?
De Paus, de bisschoppen, de wereldlijke
geestelijkheid, de paters en de nonnen, die,
alle jaren, millioenen aftruggelen van
zwakke en bijgeloovige menschen en
van de Regeering, hebben niet meer betrek
kingen met den Eeuwigen Vader de
Maagd Maria en 't kindeke Jezus dan
Justine F.
De Maagd van Lourdes, zich de onbe
vlekte Ontvangenis noemende, is het tegen-
hangsel van deze van Justine, die zei dat zij
de scheele hoofdpijn hadwaarom de eene
dulden en de andere veroordeelen?
De bloedende hostie van Sinte Goedele,
te Brussel, is zoo ongerijmd als de Eeuwige
Vader die bloedige tranen weent te
Soignieswaarom den eenen slaan en den
anderen dulden?
Zal men zeggen dat het voldoende is eenen
myter, driepik, monnikskleed of sluier te
dragen, om de toelating te hebben de bijge-
loovigheden uit te batenen dat Justine, plich-
tig met haren voorschoot, onberispelijk zou
geweest zijn in nonnenkleeren?
Zal men beweeren dat eene aftruggelarij
ophoudt eene overtreding te zijn, wanneer
men ze in 't latijn, met muziek en in 't open
baar pleegt; en dat Justine maar strafbaar
is omdat zij dezelve met een slecht ge
schrift gepleegd heeft?
Zal men houden staan dat de Staat de
waarheid van het godsdienstig geloof aan
neemt en er de uitbating van duldt door deze
reden. Maar Justine kon zeggen dat zij van
God ingegeven was zoowel als de Paus
Waarom dus het gevang voor de dienst
meid van Soignies, en de paleizen, de pas
torijen, de kerken, de voorrechten, de vrij
stellingen en het budjet der eerediensten aan
de bende van het Vatikaan?
Tegen de politieke schelmerijen
der klerikale regeering heeft de heer
Graaf Goblet d'Alviella, liberaal,
krachtdadig verzet aangeteekend,
wanneer hij over eenige dagen in den
Senaat zegde
Over sommige punten is de gan-
sche linkerzijde het eens, dat zal ze
wel toonen! (Zeer goed.) Ik bedoel de
verklaring ten gunste van algemeen
stemrecht, onderteekend door 75 le
den der linkerzijde op 77, waaruit de
vereenigde linkerzijde bestaat.
De partijen, die opentlijk en een
parig meervoudig stemrecht afvra
gen, behaalden in de laatste verkie
zingen één millioen 020,115 stem
men, terwijl de behoudsgezinden
slechts 995,056 stemmen bekwamen.
Dat heet ik een referendum.
Het meervoudig stemrecht moet
verdwijnen. Daarop is men het alge
meen eens in de liberale partij.
De socialistische partij dreigt
over te gaan tot geweld in Parlement
en op straat, om van de Kamers al
gemeen stemrecht te verkrijgen. Of
wel de Regeering besloot zich te ver
zetten tot het uiterste, en dan weet
ze reeds, hoe dit te doen; ofwel, wie
weet? is zij tot toegeven geneigd, en
dan is het beter onmiddelijk den weg
in te slaan naar toegeving, ten min
ste stilaan, nu en dan eenen stap
daar niets zoo noodlottig blijkt, als
bezwijken voor geweld; want, daar
haalt het volk de meening, dat de
wetten op straat, maar niet in het
Parlement gemaakt worden.
Wanneer gij zult toegeven,
daartoe gedwongen door den storm,
die u wellicht zeiven zal wegvegen,
of door den drang der gebeurtenissen,
zult gij u niet eens kunnen vastklam
pen aan deze waarborgen van woon
stede en verblijf, die wij noodzakelijk
achten; gij zult u niet eens meer
kunnen vastklemmen aan dezen
waarborg, door gansch de liberale
partij gevraagd versterking van het
gezag van den Senaat.
Wel gesproken
Alle vrijzinnige kiezers, alle anti
klerikalen, zoowel gematigden als
vooruitstrevers, zullen juichen bij
het lezen dezer krachtdadige oorlogs
verklaring.
Leve het Algemeen Stemrecht, dat
de klerikalen zal wegvagen
Alle politieke partijen, die het Al
gemeen Stemrecht genegen zijn, Li
beralen, Socialisten en Christen De
mocraten, moeten overal met woord
en pen deze rechtveerdige hervor
ming met de Zuivere Evenredige
Vertegenwoordiging op alle gebie
den bewerkenwij moeten elk van
onzen kant de wettige middelen aan
wenden, waarover wij beschikken,
om deze rechtveerdige hervormin
gen Algemeen Stemrecht en Zuive
re Evenredige Vertegenwoordiging,
te bekomen. Elk moet in zijnen werk
kring bedrijvig zijn, steeds de spreuk
gedenkende: Vele handen maken
licht werk.
De stad Kortrijk Zondag 1 Sept. 1901.
Al de fransche geestelijke Genootschappen
zullen het Parlement voorbijtrekken om te
zien of zij, ja of neen, in het land zullen mo
gen verblijven.
Dat voorbijtrekken zal langdurig zijnen
zal verscheidene zittingen innemen, want er
zijn in Frankrijk 3,216 mannenkloosters met
30,135 paters en 16,298 vrouwenkloosters
met 129,492 nonnen.
De ballingschap zou bijzonderlijk lastig,
zelfs verderfelijk zijn voor de paters die li
keuren, toiletwaters, cijder, wijn, enz. enz.
fabrikeeren. Dezen die veefokken of speel
tuigen maken, sigaren en sigaretten fabri
keeren, zouden gemakkelijk hunnen handel
elders kunnen voortzetten.
Wat ons betreft, wij wenschen dat het
fransche Parlement mild zij in zijne toela
ting derwijze dat wij zoo weinig kloosters
mogelijk in ons land zien komen.
Indien men in Frankrijk verscheidene zit
tingen noodig heeft om al die vragen na te
zien, zal men wel een geheelen zittijd noodig
hebben bij ons, den dag opwelken wij hunne
uitdrijving uit België zullen bijwonen.
Over eenigen tijd overleed een Tervuere-
naar te St. Joost-ten-Noode, zonder kinde
ren, noch familie, M. Thomas Jozef Vanlan-
gendonck. Die man had door zijnen arbeid
en zijne spaarzaamheid een schoon fortuin
vergaderd, dat hij bijna geheel en gansch
aan de gemeente Tervueren, zijne geboorte
plaats schonk, opdat de burgerlijke godshui
zen een gesticht voor ouderlingen zouden in
richten.
M. Vanlangendonck stelde als voorwaarde
aan zijne erfenis dat het gesticht ten eeuwi
gen dage zou bestuurd zijn door wereldlij
ken en door eene gansch bijzondere bepaling
verbood hij de inmenging van kloosterlingen.
Dit testament was zeer duidelijk en zeer
wel opgesteld.
Wat deed ons godvruchtig goevernement?
Het komt te beslissen dat de verplichting
van wereldlijkheid moest aanzien worden als
niet geschreven.
Ziedaar hoe de opperhoofden van den Staat
rekening houden van den laatsten wil der
stervenden.
Dikke en vette kloosterlingen van 't is ge
lijk welke orde zullen dus dit nieuw gesticht
mogen komen besturen, opgericht met het
geld van eenen vrijdenker.
't Is oprecht een schandaal!
Dit bericht is aangeplakt en is gezonden
geweest in de gemeenten van ons arron
dissement
TE YPER.
SCHOOLJAAR 1901-1902.
DEN BESTUURDER,
A. BUS8ER8,
MQNDSTRAAT, 5.
(Gedurende de vacantie, in de Semi
nariestraat, 2.)
Goedgekeurd
M. GORRISSEN. R. COLAERT.
De verlofdagen zullen welhaast geëindigd
zijn en uwe kinderen zullen den weg her
nemen van de gemeente- en middelbare
scholen.
In deze omstandigheid meenen wij dat
het onze plicht is uwe ernstige aandacht te
trekken op het artikel 4 der wet van 15
september 1895, welke de bedienaars van
de verschillende eerediensten machtigt, om
in de lagere scholen aan het beheer der te
genwoordige wet onderworpen, het gods
dienstig onderwijs en zedeleer te geven, of
het te doen geven, onder hunne bewaking,
't zij door den onderwijzer, zoo hij er in toe
stemt, 't zij door eenen persoon door het
Gemeentebestuur aangenomen.
De geestelijkheid voelende haren invloed
van dag tot dag verminderen en hare leer
stelsels in duigen zien vallen vóór de bewijs
redenen welke hun de rede en de weten
schap tegenstellen, zoekt met de medeplich
tigheid van het gouvernement om zich van
het staatsonderwijs meester te maken.
Zij zal er niet in gelukken.
Gij zult haar toonen dat gij voor den strijd
gewapend zijt en vast besloten om voor vrij
heid en recht tot het einde toe te strijden.
De school en de kerk hebben gansch ver
schillende zendingen.
De school moet het kind de noodige ken
nissen verschaffen, zijn karakter vormen,
het wapenen voor het werk en den levens
strijd. Zijne natuurlijke krachten ontwikke
len door lichaamsot-feninge en de gezond
heidsleer, zijne verstandsvermogens door
verstandelijke oefeninge.
Het onderricht van de kerk aanbelangt
enkel het inwendige leven, zijn doel is aan
de verlangens der ziel te voldoen bij middel
van haar bijzonder geloof.
Met welk recht en met welka reden van
bevoegdheid eischt zij dat men de school on
der hare macht stelle?
Die toestand heeft den lande door, in de
groote steden vooral krachtdadige verzettin
gen teweeggebracht; in Brussel zijn meer
dan 80 °/o der schoolkinderen ontslagen
in Antwerpen volgt nagenoeg niemand de
godsdienstlessen.
De stad Yperen heeft ten allen tijde blij
ken gegeven van hare verzuchtingen naar
denkbeelden van ontvoogding en vooruit
gang; ook denken wij dat zij niet onver
schillig zal blijven aan de slagen, welke de
achteruitkruipende partij haar wil toebren
gen, en heden, zooals vroeger, zal zij beslo
ten zijn, om met al de krachten, waarover
zij beschikt te worstelen tegen de aanslagen
van eene beerschzuchtige en schraapzuchti
ge geestelijkheid.
Wij durven hoopen dat gij het voorbeeld
zult volgen dat Brussel en Antwerpen u
geven; en dat gij uwe krachten bij de onze
zult voegen opdat de betuigingen tegen
deze wet, die ons geweten wil verdrukken,
zoo talrijk mogelijk wezen derwijze zullen
wij aan onze meesters beteekenen dat
zoo wij den priester meester laten in zjjne
kerk, wij er aan houden dat zijne werking
eindige op den drempel van onze scholeD,
waar het onderwijs uitsluitend wetenschap
pelijk moet zijn.
Om uwe kinderen te ontslaan van de
godsdienstlessen hebt gij enkel onderstaande
formuul te onderteekenen en ze vóór de
opening van het schooljaar te doen gewor
den aan de bestuurders der middelbare en
lagere gemeenteschool of aan de bestuurd-
ster der lagere meisjesschool.
Een groep vrijdenkers.
Ziehier het formuul van ontslaging.
De ondergeteekende
willende gebruik maken van het recht, dat
artikel 4 van de wet van 15 September 1895
op het lager onderwijs hem toestaat, ver
klaart bij deze zijn kind te ontslaan van het
bijwonen van den leergang van godsdienst
en zedeleer.
Yperen, den September 1901.
Handteeken.
Aan den heer Bestuurder der lagere ge-
meenteknechtjesschool te Yperen.
de jufvrouw Bestuurdster der lagere ge
meentemeisjesschool te Yperen.
1° De werklieden die op 1 Januari 1901,
den ouderdom van 58 jaren hadden bereikt,
zullen het pensioen van 65 fr. genieten zoo
dra zij 65 jaren oud zullen zijn.
Maar...
2e De werklieden, die op 1 Januari 1901,
den ouderdom van 55 jaren bereikt hebben
zullen ook hetzelfde pensioen trekken op 65
jaren ouderdom indien zij voor dien tijd 3
fr. 's jaars, gedurende zes jaar, dus in 't ge
heel 18 fr. in de Algemeene Lijfrentkas heb
ben gestort.
Degene welke deze stortingen niet zullen
win rWTl» 0 Q'i 0 fil"11!! li»
~-n^ a
DE SEKRETARIS, DE BURGEMEESTER,
