TAN IJPEREN EN HET ARRONDISSEMENT.
Politiek, Nieuws-Handels- en Annoncenblad.
Orgaan der Liberale verbintenis van Yper en het Arrondissement.
EENDRACHT MAAKT MACHT.
Vijftiende jaar
Zaterdag 19° October 1901.
Nummer 42.
Herziening der Kiezerslijsten voor
1902-1903.
De legerkwestie.
Het begint.
De toekomende Kamer-
kiezing van 1902.
Abonnementsprijs voorop betaalbaar 3.00 fr. per jaar voor dea bulten. 2.50 fr. voor stad. Per 6 maanden 1 fr. 50. Per 3 maanden 1 fr. Annoncen: 15 cent
per drukregel. Rechterlijke eerherstellingen: 1 fr. per regel. Akkoord per jaar of per maand. 5 centiemen per nummer. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 4 fr. per 100
Alle berichten van verkoopingen of andere bekendmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. De annoncen voor België, ter uitzondering der beide Vlaanderen, als
mede die voor het buitenland worden ontvangen door den Office de Publicité, Magdalenastraat, Brussel. Men wordt verzocht alle hoegenaamde artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij
un onderteekend toe te zenden. Artikolen ongeteekend of persennaliteiten bevattende worden niet opgenomen.
De voorloopige lijsten der kiezers
voor Kamer, Senaat, Provintie en
Gemeente liggen ter inzage van een
ieder op het Stadhuis van den 3 Sep
tember 1901 tot den 31 Januari 1902.
De belanghebbende personen wor
den uitgenoodigd hunne reklama-
ties met al de noodige stukken aan
liet Schepenkollegie in te zenden ten
laatste den 31 October.
Geene reclamaties ter inschrij
ving van kiezers, of ter verhooging
van het getal der hun toegekende
stemmen zullen later door het Be
roepshof kunnen ontvangen worden,
indien deze reclamaties niet eerst aan
het Schepenkollegie zijn onderwor
pen geweest, vergezeld van al de
noodige stukken.
Uit Het Recht tolk der chris-
tene volkspartij, van Zondag 13" Oc
tober 1901
De behoudensgezinden komen nog
maals een bewijs te geven van de
waardeloosheid van hunne kiesbe-
loften.
Geen man, geen cent, geen kanon
meer
Dit zal voor altijd doorgaan als een
der grootste politieke leugens, die de
katholieke partij uitgesproken heeft
of die ooit eene partij zal uitspreken.
En denkt niet dat wij ditmaal de
eenige zijn onder de geloovige par
tijen die ons bestuur aanvallen
Behoudensgezinde katholieke bla
den, vroeger altijd ten dienste van
het ministerie, kunnen het zelve niet
langer meer verdragenze gevoelen
hoe vernederend en hoe geestver-
stompend het wordt een ministerie
te verdedigen enkel omdat het be
weert katholiek te zijn en zijn schan
delijkste wetsontwerpen te stemmen
enkel om 't ministerie recht te houden
Veel katholieken zelve beginnen te
gevoelen dat wij bestuurd worden
door eene kliek, wier opperste doel
is haar eigen politiek te volgen, zon
der eens om te zien naar den wil van
het land of van hunne kiezers. Zij
gevoelen dat het nieuwe wetsont
werp eene toegeving is voor de mili
taristische plannen van den koning,
dien zij willen bevredigen tegen den
wil van 't volk, men weet wel waar
om niet waar, M. de Smet de Naeyer,
sedert een jaar graaf van Platten-
broeck
't Fondsenbladde Patriote, veel
bladen uit de kleine arrondissemen
ten, waaronder vooral de Gazette van
Eecloodie zeer dikwijls schoone en
welgepaste artikels schrijft over den
inwendigen toestand van het land,
verheffen hunne stem en schrijven
vlakaf dat het wetsontwerp van het
ministerie een kaakslag is gegeven
aan het land.
De Patriote heeft bewezen lijk twee
en twee is vier, dat
1. ten gevolge van het nieuw wets
ontwerp de kosten voor het leger
zullen vermeerderen met 12 tot 15
millioenen.
De Bien Public, groote voorstaan
der van het wetsontwerp heeft be
kend dat deze wet groote nieuwe
lasten zal medebrengen.
De XXe Siècle, nog een ministe
rieel blad, insgelijks.
2. Dat alhoewel er kwestie is van
vrijwilligers en daarom geen gedwon
gen soldaat min zal moeten optrek
ken in België.
Inderdaad de vrijwilligers zullen
enkel afgeteld worden van dejaar-
lijksche lichting van 13600 mannen,
die door de loting worden aangeduid,
indien hun getal 1800 bereikt.
Nu er zijn jaarlijks slechts 400 a
500 vrijwilligers. Waarom zoude dat
getal tot 1800 klimmen
Omdat men hen wat meer gelde
lijke voordeelengeeft Neen, want
indien de Belg niet houdt aan het le
ger is het niet omdat hij geld te veel
heeft, maar omdat zijn vrije natuur
een aanstoot heeft van het kazerne
leven en van den legerdwang.
Dus niet de minste kans aan 1800
vrijwilligers te geraken.
Zelfs nooit zal men in 't leger aan
1800 vrijwilligers willen geraken.
Veronderstel dat men de 1700 be-
reike, wat zou er gebeuren? De mi
litaire overheid zou bevelen geven
om geen vrijwilligers meer te aan
vaarden en zich zoo moeilijk te too-
nen jegens deze die zich willen enga-
geeren dat zij nooit in 't leger zouden
geraken. Immers kwam men tot 1800,
men zoude dit getal moeten aftrek
ken van de lotelingen. Doch bereikt
men slechts 1700, 't is 1700 soldaten
's jaars meer en 't is dat juist wat
onze generaals en militaristen willen.
Zooals de Patriote met reden
schrijft zal het ontwerp van het mi
nisterie uitloopen op eene vermeer
dering van het leger zelf in de vre
destijd,
3° De schutterij, de ruiterij, de
klecding, wapening enz, alles moet
in evenredigheid zijn met het getal
manschappen; dus als ons leger ver
meerdert met 40 a 50,000 man in
tijde van oorlog, zooals 't zal zijn als
't wetsvoorstel der behouders ge
stemd wordt, dan moeten natuurlijk
ook kleeding, wapens, kanonnen,
kazernen enz. in evenredigheid ver
meerderen.
Geen man, geen cent, geen kanon
meer is dus de kolossaalste leugen
die ooit uitgesproken werd.
In 1884 bedroeg het budget van
oorlog 46 millioen, nu reeds 54 mil-
lioen, binnen twee jaren zal het 75
tot 80 millioen bedragen!
In 1884, als de katholieken aan
het hoofd kwamen, was de diensttijd
10 jaren; zij brachten hem op 13
en vermeerderden zoo eene eerste
maal ons leger met 40,000 mannen.
Nukomen er nog eens 40,000 bijf
Ons leger is dus bijna verdubbeld!
O neen, geen man meer!
't Is waar, men heeft de pil, ('t zal
eene bittere pil zijn), wat verguldde
diensttijd wordt met eenige maanden
verminderd doch... de congés worden
afgeschaft ten minste ze zullen niet
meer medegerekend worden in den
diensttijd
Gij ziet waar wij naartoe gaan
Naar eene gestadige en regelmatige
vermeerdering der krijgslasten.
Is het waarlijk geene schande op
zulke wijze het land en het volk te
bedriegen
Is het waarlijk niet spijtig en droe
vig om zien dat terwijl dat zulke be
langrijke kwestiën in 't land bespro
ken worden hoe onwetend het groot
ste gedeelte van ons blijft van 't geen
er omgaat!
Ha, de katholieke partij heeft de
belooning van haar werk, zij doet
alles wat mogelijk is om het Vlaam-
sche volk in de onwetendheid te hou
den, Zij is er in gelukt: op honderd
harer buitenkiezers zijn er geen-twin
tig die iets weten van hetgeen er in
de Kamers omgaat, en zoo komt het
dat de katholieke partij alle onrecht
en alle schanddaden mag plegen zon
der te moeten vreezen voor hare
macht. Immers hare kiezers weten
het niet en 't wordt hun verboden, op
straf van zonde van het te trachten
te weten, en deze onder hare kiezers
die van iets weten, spelen mede, om
dat hun stoffelijk belang er van af
hangt.
Wie zal dan nog betwisten dat het
tijd werd ons Vlaamsche volk wak
ker te schudden
last dezer bureelen.
Het blad voegt erbijdit gezegde, hoe
wraakroepend ook, verwondert ons zooda
nig niet. Het komt overeen met een gesprek
dat een onzer abonnenten onlangs hield
met een gemeentesecretaris, heer en mees
ter van een klein dorp, wien hij eene dood
arme weduwe aanbevool voor hulp van den
disch.
Zij heeft effen fr. 32,50 van het pen
sioen ontvangen, antwoordde de secretaris.
Het is dus zeker dat de bureelen van wel
dadigheid de hulpgelden der armen zullen
verminderen.
Hebt gij het wel verstaan, eerzame lezer?
Het ziju geen liberalen die dat schrijven,
het is een eerlijke bewaarder die zelf het
onrecht niet verdragen kan.
Niettemin wij hebben voorzegd wat ge
beurt. Men neemt van den eenen kant zoo
veel als men geeft van den anderen. Zoo
komt het overeen uit, behalve dat het land
den naam heeft van een pensioen te geven
en de oude werkman van er een te krijgen
en dat het van beide kanten geen waar is.
De Patriote haalt 't feit aan van een
burgemeester, die onlangs in het openbaar
zegde: «de werkpensioenen zijn eene uit
muntende zaak voor de bureelen van wel
dadigheid zij verminderen van zooveel den
Toekomende jaar hebben in ons land ge
deeltelijke wetgevende verki/zingen plaats:
vijf Provinciën, vijftien arrondissementen,
met vijf en zestig uittredende leden, waar
van veertig klerikalen en vijf-en-twintig li
beralen en socialisten moeten herkozen
worden.
Op de vijftien arrondissementen, zijn er
nog twee, die geen liberale of socialistische
vertegenwoordigers hebben; het zijn de
arrondissementen Rousselare, Thielt en
Thurnheut.
Zooals gij ziet hebben wij alles te winnen,
maar niets te verliezenwat meer is de ar
rondissementen, die niet vertegenwoordigd
zijn, kunnen hunne kandidaat doen door
gaan op voorwaarde dat zij werkzaam zijn.
Reeds is men in Roeselare, Thielt aan
den gang. Laat ons hopen dat de vrienden
van Thurnhout niet ten achteren zullen
blij ven
Zoo wij willen zegevieren, wat zou nu de
beste middel van propagande zijn?
Mijn antwoord zal geheel kort wezen:
voor mij is het ons zoo min mogelijk het
gouvernement omver te werpen als hier te
Yper de gemeenteraad met het tegenwoor
dig kiesstelsel in minderheid te brengen, om
dat dit volkje voor niets achteruitgaat, tot
zelfs niet voor het gebruik van geld en andere
middels.Wij weten geheel wel dat 't enkel die
klerikalen zijn die van het meervoudig stelsel
genieten; zij weten het ook heel goed en tot
bewijs: na de wet van 12 April 1894, waar
bij de rijken voor de kamerverkiezingen
drie stemmen kregen, mieken de wet der
vier eerlooshedendat wil enkel zeggen, dat
met de bestaande kieswetten de zegenpraal
voor ons totaal onmogelijk geworden is
vooral dat die wetten veel aanleiding geven
tot kiesbedrog, zoo in het stemmen als in
het opmaken der kiezerslijsten.
Wat blijft er ons dan over:
Ei wel, parlijgenooten, wij kunnen beier
werk verrichten dan malkander te betwis
ten, da,u malkaar in 'c haar te vliegen
Wij, die om zoo te zeggen, hetzelfde doel
betrachten: eene rechtvaardiger kieswet!
HET WEEKBLAD
