TAN IJPEREN EN HET ARRONDISSEMENT. Politiek, Nieuws-, Handels- en Annoncenblad. Orgaan der Liberale verbintenis van Yper en het Arrondissement. FENDRACHT MAAKT MACHT. Werk der drukpers. Aan het Nieuwsblad. Zestiende jaar Zaterdag 1" Februari 1902. Nummer F. De Loting. Een oproep der liberale Kamerleden. Bureelen van onweldadigheid. Een zeer goede maatregel Deze is wel!!! 30,000 hoeven en huizen STADSNIEUWS. Het Stadswater. Abonnementsprijs voorop betaalbaar 3.00 Cr. per jaar voor dea buiten. 2.50 Cr. voor stad. Per 0 maanden 1 fr. 50. Per 3 maanden 1 fr. Annoncen. 15 cent per drukregel. Rechterlijke eerherstellingen: 1 Cr. per regel. Akkoord per jaar of per maand. 5 centiemen per nummer. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 4 fr. per 100 Alle berichten van verkoopingen of andere bekendmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. De annoncen voor België, ter uitzondering der beide Vlaanderen, als mede die voor het buitenland worden ontvangen door den Office de Publicité, Magdalenastraat, Brussel. Men wordt verzocht alle hoegenaamde artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij un onderteekend toe te zenden. Artikelen ongeteekend of personnaliteiten bevattende worden niet opgenomen. Wij manen onze vrienden aan, na lezing de lokale liberale weekbladen in de daartoe bestemde bussen te steken In 't Klein Yper, In 't Bronzen Hoofd, In 't Zilveren Hoofd, In de Ville de Thourout, Thourout- straat, bij den heer Amand D'haeyer. Men mag ze ook steken in de brie venbus van het bureel der Associatie, Seminariestraat. Het Aïeuvvsbiad verze kert dat er in de Kamer drie rang schikkingen van afgevaardigden zijn dezen die speelken, dezen die zingen en dezen die zwijgen en het vraagt wat M, Nolf over deze laat ste rangschikking denkt. Met zich tot zijne afgevaardigden de heeren Van Merris en Colaeri te rich ten, kan het Nieuwsblad niet missen een antwoord te bekomen. Verledene week was het loting. In vele gezinnen zullen weer onrustige dagen, sla- pelooze nachten doorgebracht worden in af wachting dat het blinde lot vreugde of wee aanbrengt. Hoeveel tranen zullen niet gestort worden, hier tranen van blijdschap, maar ginds tranen van droefheid door moeders wien op lotingsdag een zoon, een broodwin ner wordt ontrukt. In België waar de kansspelen en loterijen verboden zijn, waar men in de Kamers wet ten vraagt tegen de speelhuizen opdat rijke lieden niet in éénen nacht gansch hunne for tuin zouden verliezen, ziet men dezelfde wetgevers doof en stom blijven als het er op aankomt de loterij van menscbenvleesch te schandvlekken. Hunne zonen toch moeten niet vreezen, want in vaders brandkast ligt hunne redding en hunne vaderlandsliefde onder den vorm van 1600 franken. De werkjongen wordt uit 't werkhuis gerukt, waar hij de kennis sen vergaarde om later als deftige burger door de wereld te komende rijke moet niet beven en schrikken voor het oogenblik dat hij zijne studiën zal moeten laten, want het land vraagt van hun noch tijdverlies, noch bloodstelling aan gevaar, maar eene ellen dige som gelds waarmede men het lichaam van een man uit de volksklas kan koopen. Onze meest bevoegde legerhoofden vragen den persoonlijken dienst, waar de wetgevers niet willen van hooren, omdat die heerkens schrik hebben van de kazerne en van op de ure des gevaars hun kostelijk lichaam aan de vijandelijke kogels bloot te stellen. Zij zien zoo gaarne het leger oprukken om wanneer werkstaking uitbarst, de weerspan nige arbeiders tot gehoorzaamheid, plichtbe sef en eerbied, der wettelijkheid te dwingen; maar zij zullen zich wel wachten zelve te gaan, omdat, als werklieden elkander neer vellen men van geen klassenhaat spreken kan. Men verwacht reeds lang. hervormingen in ons leger, doch zij zullen niet komen zon der het zuiver algemeen stemrecht. Wanneer gij vrijdag die uitbundige vreug de eenerzijds, maar die hartverscheurende droefheid anderzijds gezien hebt, gedenkt aan de gevolgen, welke er voor vele uezin- nen uit voortspruiten en herinnert u dat in een land waar voorrechten bestaan dé een dracht eene hersenschim en de vooruitgang een ijdel woord is, en dan zult ge met ons streven ter bereiking van den algemeenen dienst of iedereen soldaat, met groote vorkor- ting van diensttijd. !>e Loting. Door een groep van liberale afgevaardig den der provincie, is aan de voorzitters van al de liberale bonden en kringen van 't land een schrijven gericht waarin gzegd wordt: De eendracht en samenwerking van al de liberale krachten dringen zich op bij de aanslaande kamerverkiezingen. Die eendracht is vooral onontbeerlijk te Brussel, waar de te betreuren verdeeldheid onzer vrienden voor enkel gevolg beeft ge had, sedert twintig jaren al de pogingen van onze partij te verijdelen, niet alleen te Brussel, maar 't gansche land door. n Onderhandelingen zijn thans aanhangig om de Ligue en de Associatie aan te zét ten, in Mei aanstaande, eene enkele liberale lijst aan te bieden en op te treden met een gezamenlijk strijdprogramma, gesteund op het manifest der liberale linkerzijden. Deze eendracht zou 't gansche land door een over wegenden en bepaalden invloed uitoefenen, de oppositiepartijen aanwakkeren in den strijd tot omwerping van 't klerikaal staats bestuur. Het zal afhangen van de liberale asso ciaties der provincie, dat deze uitslag worde bekomen. Om die reden, steunend op het mandaat dat ons door de vereenigde liberalen van onzo omschrijving werd toevertrouwd, ach ten wij ons gemachtigd u te verzoeken het comiteit van uwe Associatie bijeen te roepen en te beslissen dat dadelijk een adres zal ge stuurd worden aan de Liberale Ligue van Brussel, den wensch uitdrukkend dat zij zich zou aansluiten bij bet programma van de groote meerderheid der liberalen van liet land, te weten: A. S. en E. V. met uitslui ting van het stemrecht aan de vrouwen te verleenen. Deze indrukwekkende betooging der li berale comiteiten van 't land zal door de een dracht te Brussel tot stand te brengen, de zegepraal voorbereiden van de liberale partij bij de aanstaande verkiezingen. - Deze oproep is bekleed met de handteeke- ningen van MM. Lieftnans, E. Nolf, L. Ter- mote, Buyl, Crombez, Vandewalle, Vande- venne en Frangois. M. De Backer had den minster een vraag gesteld over de handelwijze van sommige bu reelen van onweldadigheid, daar het vriend jes en kczijntjes geldt, heeft Vanden Heuvel, zijne handen gewasschen als Pilatus. De armbesturen mogen dus alle liberalen, socialisten en christen-democraten bijstand weigereu, of zooveel niet geven als aan de armen die voor de dompers stemmen. Het is schande, de armen als loonknechten te bezi gen, om het kraam der rijke klerikalen recht te houden. De minister van Justitie komt aan de poli tie eeneu zeer goeden maatregel voor te schrijven. Van stonden aan zullen de proces verba len, opgemaakt uit hoofde van overtredin gen, aan de belanghebbenden door den post moeten medegedeeld worden, met verzoek schriftelijke uitleggingen op hun geval te geven of zich op het Commissariaat aan te bieden, om er ondervraagd te worden, en dat in de drie dagen van de ontvangst van het bericht. Bij de herziening der lijst van de verbo- dene werken, heeft de commissie van den index ontwaard dat een der boeken door de Kerk veroordeeld, den paus Leo XIII zelf voor schrijver had. In 1874, toen de paus nog Joachim Pecci heette en dat hij aartsbisschop van Pérouse was, gaf hij een boek uit dezen titel dra gende: Over hel allerheiligste bloed der Heilige Maagd. De congregatie vond er eene passage in die naar ketterij rook en stelde het boek op de lijst der verbodene werken in 1875. In 1878, werd Joachim Pecci paus geko zen, maar zijn werk bleef altijd verboden. Men vergenoegde zich met den naam des schrijvers uit te schrabben. door de Engelschen in brand gestoken. Kitchener durft protesteeren tegen Botha, dat de Engelsche soldaten riet wreed waren j egens Boerenvrouwen en kinderen, naar de Kampen gedreven. Hij vergeet te melden, wat in brieven wordt bewezen door de Transvaalsche ge neraals, dat men ze op wagens balf naakt vervoerde, in regen en wind ziek en honge rig, dat kinderen werden nagelaten en door wielen der waggons gepletterd, dat de vrou wen werden beleedigd en mishandeld door Kaffers enz. Oude vrouwenen kinderen, zwakke moe ders werden als vee heengedreven voor rij dende soldaten. Verder blijkt het uit toegekomen brieven, dat er ten minste 30,000 huizen en hoe ven door de Engelschen werden in brand gestoken en vernield. Onze nijverige en voorzienige voorvaderen deden in 't jaar 1295 den Zillebeekvijver gra ven, en den 23 Juli 1320 bekwamen zij van Robrecht III Graaf van Vlaanderen, de toe stemming om den Dickebuschvijver te del ven. Het water werd door de opene beken, nu nog bestaande, in de vestingswallen ge bracht, en van daar, door looden buizen, in al de straten en huizen geleid. Zij bezaten daarenboven nog den grooten en diepen Bo- terplas tegenwoordig ganscb gevuld. In die tijden (13® en 14e eeuwen) telde Yper boven de honderd duizend inwoners, en had alsdan den hoogsten trap van voorspoed en rijkdom bereikt. Hare lakenweverijen waren wijd en ver zeer vermaard. Dank aan de wijsheid der wethouders van voorheen was er water in overvloed, zoowel voor de belangrijke nij verheidsgestichten der stad, als voor het ge bruik van hare talrijke bevolking. Tot over eenige jaren duurde deze eeuwen oude waterleiding voort. Zoo als men zich herinnert, de eene helft der stad was ge spijsd door den Zillebeek-vijver en de ande re helft door den Dickebusch-vijver. Was dit stelsel op den duur, veranderd geworden of vervallen, dan toch hadden de inwoners nooit gebrek aan drinkbaar water, zelfs niet in de langdurensle drooge zomers, en de in richting van fabrieken was er dus mogelijk. Onze moderne stadsbestierders besloten eene nieuwe waterleiding daar te stellen. Ontwerpen op ontwerpen werden gemaakt, en, niet verder denkende dan hunne neus lang is, zegden zij, in hunne hooge wijs heid, dat de Dickebusch-vijver alleen vol doende was om gansch de stad, ten allen tij de, van goed en drinbaar water, in overvloed te voorzienEr was zelfs sprake van den Zillebeke vijver, als nutteloos zijnde, droog te trekken en er maaiweiden van te maken. Onnoozel gedacht voorwaar, ontstaan in de hersenen van iemand die niet weet dat men in eane stad nooit te veel water kan hebben, KSZ39 HET WEEKBLAD StemmeT'en souviens-tu. I. Vertrek, mijn zoon! ga naar het stadhuis henen, Alwaar het lot. op u heslissen moet, Vertrek! Vertrek! al ziet ge uw moeder weenen Mijn kind, betaal den impost van het bloed. Ik blijf te huis en smeek den Albehoeder, Dat hij u redde uit ongeluk en pijn Maar als gij loot, denk aan uwe arme moeder, Dit zoet gedacht zal u voordeelig zijn II. Ik dorst van u een schoone toekomst droomen, In uwen stiel zoo waart gij opgeleerd, Gij wordt mij slechts door uwe bruid ontnomen, Maar toch door u werd moeder steeds vereerd Ga heen, ga heen! Ik smeek den Albihoeder, Dat niet vour goed die zoete droom verdwijn Ach! als gij loot, denk aan uwe arme moeder, Die zonder u in 't ongeluk zou zijn III. En hij ging heen, met 't zware pak op 't herte, De brave zoon, in 't schoonste zijner jeugd, Nu werd hij bleek van onbekende smerte. Nu beefde hij van hoop en vrees en vreugd, En de arme vrouw bad vurig d'AIbehoeder Maar 't lot is blind, de hoop is valsche schijn, Hij viel er in en dacht aan zijne moeder, Die zonder hem in 't ongeluk zou zijn IV. Wat woord, wat taal zal 't tafereel beschrijven Van zulk verdriet, van zulken diepen rouw Hoe lang zal nog die wreede bloedwet blijven, Torment van kind, van moeder en vrouw, Zou dan het woord des eeuwgen Albehoeders Gij zijt gelijk bedrog en leugen zijn? Dat in den naam der zonen en der moeders De bloedimpost uit België ras verdwijn! D.

HISTORISCHE KRANTEN

Het weekblad van Ijperen (1886-1906) | 1902 | | pagina 1