ONVERDRAAGZAAMHEID!
Kermisklok, Doodsklok,
Nagalmen van den brand.
Waarom?
Is het gelooflijk.
Wettelijke besluiten.
Het Concert der Oud-Pompiers.
Brand.
De Vlaamsche Ster.
Een man die de broek draagt.
Beursoverzicht van Brussel
zonnen ons stadsbestuur handelde met zoo
veel water in het waterkasteel te laten ver
loren loopen, dat het gedwongen is geweest
slechts drie uren per dag water te verleenen
aan de inwoners, en dat in 't harte van den
winter, wanneer er overal overvloed van
water zou moeten zijn.
Bij de talrijke moeilijkheden welke de
schaarsheid van water oplevert voegt zich
aog het bestendig gevaar geene hulp te kun
nen brengen wanneer er ergens een brand
ontstaat en dreigt vele huizen te vernielen.
Men zegt dat het magazijn verzekerd was,
maar al het gereedschap der werklieden,
was dat ook verzekerd? En wie zal er nu
voor het onderhoud zorgen van die gedwon
gen werkeloozen?
Eenige jongelingen der maatschappij La
Fraternelle kwamen uit eene herberg der
Hondstraat, wanneer zij het eerste licht van
den brand gezien hebben. Dank aan hun zijn
een groot getal gereedschappen en eene hoe
veelheid voorwerpen gered geweest van de
vernieling. Het is te betreuren dat het water
ontbrak op dat oogenblik eenige emmers
waren voldoende geweest om alle gevaar te
vermijden.
Gehoord op de plaats der ramp
M. Goomans, bouwkundige der stad zei
aan M. Fraeys: Wij hebben eene onge
hoorde kansdat Jules Pinte op dienst
was aan hel waterkasteel, zonder die ge
lukkige omstandigheid zouden wij lang
zonder water gebleven zijn en geheel den
teerling huizen zou afgebrand hebben.
Het pompierskorp s heeft zich met groote
kosten klaroenblazers verschaft om de beve
len der manoeuvers te geven in geval van
brand. Zouden die kosten nutteloos gedaan
zijn geweest Men zou het haast gelooven als
men den Commandant Baus ziet loopen ge
lijk eene verlorene ziel, op zoek naar een
klaroenblazer.
Waarom is de waterleiding gesloten gedu
rende de tooneelvertoonigen dor Vlaamsche
ster, toen zij open is wanneer er feesten ge
geven worden in het Volkshuis?
Er is daar eene plichtige nalating van wege
het Stadsbestuur 1
Ziedaar reeds verscheidene weken dat de
inwoners maar drie uren daags water heb
ben.
Het schijnt dat wanneer de Yperlingen
zonder water staan, eenige bevoorrechten,
langrokken natuurlijk zooveel water
hebben als zij willen.
Wij vernemen inderdaad dat het zothuis,
op den Vlamertingschen steenweg en be
stuurd door eene geestelijke orde van Brug
ge, nooit opgehouden heeft water te hebben
van de leiding gedurende den dag. Een be
diende van den waterdienst der stad is zelfs
ter beschikking gesteld van het gesticht met
uitdrukkelijk bevel te waken dat die vreem
delingen nooit zonder water te zijn.
Watdenken de Yperlingen daarvan?
Een Koninklijk besluit van 6n Januari
1902 heeft aan de stad Yperen eene toelage
van 619 fr. verleend, om haar te helpen
een gedeelte der kosten te dekken voor het
bouwen eener riool onder de Diksmuide-
straat, afhangende van de baan van Elsen-
damme naar Yperen, in den doorgang van
Yperen.
Diplomatisch korps.
Bij Koninklijk besluit van den 20° Januari
1902 is de heer Leopoldus Merghe-
lynck, gezantschapssecretaris lste klasse,
secretaris van het Belgisch gezantschap te
Peking, benoemd tot secretaris van het
Belgisch gezantschap te Belgrade.
De maatschappij der Oud-Pompiers,
heeft hare leden Zondag laatst op een schoon
en genoegelijk feest vergast. Ook was de
zaal proppensvol.
In het eerste deel, welk het muzikaal ge
deelte uitmaakte voerde men de stukken op
der beste meesters, zooalsD. Trave, Hey-
mans, Gillet en Suppé, alsook eene schoone
wals van den heer H. Moerman, muziekmees
ter der maatschappij.
Dat deze uitvoering niets te wenschen
liet, koelt niet gezegd te worden, iedereen
weet dat de harmonie der Oud-Pompiers
doorgaat voor eene der beste onzer provincie
en dat zij, met eenen bestuurder als de heer
Moerman, meer en meer naar de volmaakt
heid streeft.
Het tweede deel werd gewijd aan goochel
toeren van allen aard, die het publiek zeer
wel bevielen, en velen waren er die niet
verre waren te denken dat er waarlijk too-
verij gebeurde.
Het derde deel stelde een tafereeltje voor
in een spijshuis, waar twee jonge gooche
laars begonnen spelen met eieren, apelcienen,
vorken, messen, brandende fakkels, wandel
stokken, regenschermen, stoelen en tafels
zelfs, en dat met eene vlugheid, eene behen
digheid die iedereen verwonderde, en vooral
den koddigen August, den belachelijken
tafelknecht van het spijshuis.
In het derde deel bootste de heer Joanny
het geschreeuw na van alle slach van dieren,
het gekakel der hennen, het gezang der
vogelen, het gebrul der wilde beesten, ja
zelfs de welluidende tonen van zekere mu
ziek instrumenten, zooals de schuiftrompet,
den klephoorn, enz. en dit alles met eene
volmaaktheid die aan het bovennatuurlijke
grensde. Daarenboven gaf hij eene voorstel
ling der buikspraak, die de aanschouwers
hartelijk deed lachen
en dat dit zelfs de eerste voorwaarde is om j
er handelen nijverheid aan te lokken en het i
ontstaan van fabrieken te vergemakkelijken, j
Nu, Burgemeester Surmont, een Gente-
naar, die zich bitter weinig over den voor
spoed van Yper bekreun le, belaste den als
dan pasgenaamden stadsingenieur Timmer
mans, met het maken van plans én begroo
tingen om den persenden waterdienst in te
richten. Deze heer, ook een vreemdeling, hoe
bekwaam ook, was hier te kort in bedie
ning om den waterrijken bassin van het
Ypergeleid te hebben kunnen grondig studee-
ren en alzoo een ontwerp, met volle kennis
van zaken, aan te bieden.
Zijn werk werd echter goedgekeurd en
M. Surmont verklaarde in den gemeente
raad, dat Yper daarmeê altijd en in over
vloed goed water zou gehad hebben
Het waterkasteel en de zuiveringskommen
werden gebouwen en kostte aan de stad ver-
scheide honderd duizend franken. Men plaat
ste een stoomtuig met pompen om in alle
huizen tot op het eerste verdiep spuitende
water te geven. Maar, och arme gansch de
ze schoone en kostelijke instelling was mis
lukt: de helft van het water dat had moeten
dienen voor de inwoners, liep verloren in de
aanpalende vaart.
Eenige weken droogte hebben vergenoegd
om den Dickebusch-vijver tot bijna op den
grond droog te trekken, enzooishet.dat,
door de onvoorzienigheid van onze stadhuis
bazen, wij, sedert twee maanden, nog enkel
drie uren daags water bekomen. En welk
water, mijn God Veel slechter dan voor de
zen. Dat is immers niet te verwonderen: het
bederft in de ijzeren buizen alwaar het 21
uren lang moet verblijven. Wat baat het dus
dat het gezuiverd worde in het waterkasteel?
In sommige wijken heeft het een kleur van
flauwe koffij. En zeggen dat om ons drie
uren daags van dat roestwater te geven,
zulks eene kost veroorzaakt van meer dan
duizend franken te maande!
Yperlingen, wat zegt gij van de vreemde
lingen die u alzoo bestieren?
Inden nacht tusschen Donderdag en Vrij
dag, rond 12 ure, werd de stad in rep en
roer gesteld door het kleppen der brandklok
en het geschel der klaroenen van de brand
weer.
Een brand was uitgebarsten in het huis
van den heer Henri Fiers, aannemer en ge
meenteraadslid van Yperen.
Men verzekert dat bij het begin de brand
had kunnen gebluscht worden met eenige
emmers water, maar bij gebrek daaraan
nam hij weldra eene groote uitbreiding en
het duurde niet lang of geheel de werkwin
kel stond in laaie vlam en brandde af tot den
grond.
Men huivert als men denkt dat het huis
van M. Lesaffre had kunnen aangetast wor
den, want in zijne droogerij bezit hij een
groot getal ontvlambare stoffen, zooals
naphte, vitriool, petrole enz., die het vuur
hadden medegedeeld aan de gansche buurt.
Nu ziet men een keer te meer hoe onbe-
TEGEN DE
Manifest van het Marnixcomiteit
Verspreiding van Gedachten van
Recht en Vrijheid.
O or tog aan de Israëlieten, protestanten
en vrijdenkers.
De XIX eeuw vertoont het Spaansch
Staatsbestuur voor de Doode Hand met
paus Gregorius XII in eenen hevigeu strijd
gewikkeld, in 1840 de wetten van het oud
koninkrijk toepassend, en vervolgingen in
spannend tegen alwie pauselijke, niet door
den koning goedgekeurde brieven, zou in om
loop brengen. Hier nogmaals bedienen zich
de verdedigers der burgerlijke samenleving,
in hunnen strijd tegen den pausdom, van
wapens eertijds gebezigd door de zeer katho
lieke vorsten, onderdanige zonen der Kerk.
Overigens, ook Flips V, koning van Spanje
poogde in 1713 zijn arm land van de kwalen
der Doode Hand te bevrijden; hij schand
vlekte het bedrog dier biechtvaders die aan
hunne stervende biechtelingen oplegden niets
voor hunne erfgenamen na te laten.
Wat deed M. Waldeck-Rousseau dus wan
neer hij de wet op de vereenigingen deed
stemmen?
Iets dat de goedkeuring der HH. Ambro-
sius en Hieronimus waardig was en de goed
keuring kon wegdragen van den Spaanschen
monnik Angelo Manrique die in 1624, de
misbruiken der Doode Hand aankloeg.
M. Waldeck-Rousseau volgde enkel het
voorbeeld na van een gansche reeks prinsen,
gekende ketter verdelgers. Daar ligt waar
lijk geen stof tot zegekraaien in, en nog veel
minder om uit te roepen dat de inquisitie
voortaan onmogelijk is.
Lodewijk IX werd heilig verklaard alhoe
wel hij de Doode Hand bestreed. Het moet
gezegd dat de zoogenoemde christenen van
Drumonts school, meer dan een bewijs kun
nen inroepen om de heiligverklaring van
den vromen Franschen koning te rechtvaar
digen. Een Jood die de maagd Maria niet als
moeder Gods wilde herkennen, werd door
eenen persoon van zijn gevolg gedoodde ko-
I ning, ooggetuige dier geweldenarij, drukte
er zijne voldoening over uit.
M. Waldeck-Rousseau, ondanks zijne am
nestie wet. beveiligde de bende der ellendi-
gen die tegenover een onschuldigen jood,
erger dan een moordaanslag pleegden, wan
neer zij hem onteerden en in het aanschijn
der wereld, tot verrader uitriepen.
Men ziet dus dat M. Waldeck-Rousseau,
ondanks zijne wet op de vereenigingen, evea
goed kan heilig verklaard worden als koning
Lodewijk die de Doode Hand bevocht.
Men moet ziende blind zijn om de gebeur
tenissen die zich voordeden, tot waarborg te
nemen tegen de wederinvoering der inquisi
tie.
Goed en wel, maar eertijds bezaten wij
al die wetten niet die doelmatig de rechten
van eiken burger vrijwaren.
Is het mogelijk dergelijke bewijsvoering
in te brengen wanneer men nagaat dat onze
gemeenten der XVT eeuw voorrechten had
den welke zij met zorg bewaarden, doch die
hen enkel beschermden tot dat zij verkracht
werden? Durft men nog met zulke betoogre-
de voor den dag komen na hetgeen onlangs
in het land der Rechten van den Mensch
gebeurde en de beschaafde wereld met ver
bazing sloeg?
Zoodra er kwestie is eenen of meer bur
gers de waarborgen te ontnemen hen door
Eindelijk werd er gegoocheld metbranden-
de lampen, die op alle manieren in even
wicht gehouden waren, zelfs op de snede en
op den top eener sabel, kortom op alle wijzen
die men uitdenke «.an.
In één woord het was een schoon en ver
makelijk feest dat de toeschouwers veel ge
noegen verschaft heeft.
Het is op morgen, Zondag 2 Februari dat
deze Maatschappij hare vierde en laatste ver
tooning geeft bestaande in
Drama in 4 bedrijven,
en
Blijspel met zang in 1 bedrijf.
Eene luisterlijke vertooning zooals men ziet.
Men kan voorop kaarten bekomen bij
K. Deweerdt Rijselstraat.
Opening van 't bureel om 5 1/2 ure om
6 ure juist op het tooneel.
29 Januari 1902.
Termynbeurs. De Staatsfondsen zijn
williger gestemd, de vervoerwaarden inte
gendeel verloren veld. Brazilië 68 15/15.
Métropolitain 578.50
KontantbeursDe houding onzer
markt bleef zeer bevredigend. Staatsfondsen
bemerkt. Rente 99,50. Gemeente Krediet
1868 aan 108,50. Stadsloten, Antwerpen
107,25. Brussel 108,25. Brussel-Zeehaven
84 12 1/2. Gent 93,50. Luik 94,25. Schaer-
beek 84. Ostende 82,25. Congolot 81.50. On
der de Bankactiën kwam: Banquede Bruxel-
les tot 760. Compagnie Nationale Financière
werd ruim omgezet aan 128,50. Mutualité
Goloniale 54. Spoorwegwaarden log. Congo
1567.50 en 4852,50. Blaton Ath 20. Tram
wegwaarden aarzelend Antwerpsche vast
aan 107. Gewone Brusselsche 470. Keulen
680. De metaalwaarden hebben nog veld
gewonnen. Voornamelijk Acièries d'Anvers
aan 138,25. Aumetz Friede aan 480. Grive-
gnée aan 717,50. Kap. MonceauSaint Fiacre
730. Koolmyntitels zonder bepaalde stem
ming Hasard 300,50. Minerie 505. Ruime
omzetten in zinkwaarden, doch de koersen
verbeterden niet. Konoliane slap. Commerce
et industrie au Congo 2125 na 2175. Gew.
Haut Congo 1117,50. Cibils 100 en 105.
Verschillende. Auxiiiaire Internationale 181.
Feu tres et Chapeaux 80. Moulins des Trois
Fontaines 235 en 47.50 Vreemde actiën ta
melijk vast. Parisienne 268. Rumelingen
1860. Differdingen 130. Taganrog 505. Mé-
tallurgique Russo Beige 930.
Onze lezers kunnen alle nadere inlichtin
gen bekomen bij den Heer Van de Kerkhove
bestuurder van het Financienblad, 60, Leu-
vensche Steenweg, Brussel.
Nazicht hunner lotennummers in alle uitlo
tingen.
de wetgeving geschonken, wordt eene nieu
we wet gesmeed die, in bijzondere gevallen,
de algemeene wet machteloos maakt. Dit be
wijzen ten overvloede de afstands-ea de
amnestie-wet. Twee republiekeinsche mi-
nisteriën volgden onlangs het voorbeeld van
Lodewijk XVI die het Eeuwig Ediet van
Nantes introk.
En dan nog houdt men goed dat de be-
bestaande wetten eene vrijwaring zijn tegen
de wederinvoering der inquisitie
Draag een afschrift van de Verklaring
der Rechten van den Mensch en den Bur
ger naar de hut van een midden-Afrikaansch
opperhoofdvoeg er maar vrijelijk een af
schrift bij der Belgische Grondwet, en
wees nadien verwonderd dat het opperhoofd,
ondanks uw geschenk, even smakelijk als
vroeger zijne onderdanen opsmult.
Wettelijke bescherming heeft enkel betee-
kenis en waarde voor zooveel zij de geestes
ontwikkeling der burgers een tegenwicht
ontmoet. De Dreyfus zaak wijst ons dat de
wetten, in de balans gelegd tegen de voor-
oordeelen en den haat van een Anti-Joodsch-
gezind volk, niet meer wegen dan een stroo-
halm.
Wordt voortgezet
v
n~
TOT
(6* Vervolg.)
t i