TAN IJPEREN IN HET ARRONDISSEMENT.
Politiek, Nieuws*. Handels- en Annoncenblad.
Orgaan der Liberale verbintenis van Yper en het Arrondissement.
EENDRACHT MAAKT MACHT.
Werk der drukpers.
Aan het Nieuwsblad.
Zestiende jaar
Zaterdag 8" Februari 1902.
Nummer 1>>
Een Artikel van Priester Daens.
Het onderwijzend personeel
der Middelbare scholen.
De winter blaast
hevig koud.
Abonnementsprijs voorop betaalbaar 3.00 fr. per jaar voor den bulten. 2.50 fr. voor stad. Per 6 maanden 1 fr. 50. Per 3 maanden i fr. Annoncen: 15 cent
Sper drukregel. Rechterlijke eerherstellingen1 fr. per regel. Akkoord por jaar of per maand. 5 centiemen per nummer. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz 4 fr. per 100
Alle berichten van verkoopingen of andere bekendmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. De annoncen voor België, ter uitzondering der beide Vlaanderen, als
mede die voor het buitenland worden ontvangen door den Office de Publicité, Magdalenastraat, Brussel. Men wordt verzocht alle hoegenaamde artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag w;
un onderteek end toe te zenden. Artikelen ongeteekend of personnaliteiten bevattende worden niet opgenomen.
Wij manen onze vrienden aan, na
lezing de lokale liberale weekbladen
in de daartoe bestemde bussen te
steken
In 't Klein Yper,
In 't Bronzen Hoofd,
In 't Zilveren Hoofd,
In de Ville de Thourout, Thourout-
straat, bij den heer Amand D'haeyer.
Men mag ze ook steken in de brie
venbus van het bureel der Associatie,
Seminariestraat.
Het Aieuvvsblad verze
kert dat er in de Kamer drie rang
schikkingen van afgevaardigden zijn
dezen die spreken,
dezen die zingen en
dezen die zwijgen en
het vraagt wat M. Nolf over deze laat
ste rangschikking denkt.
Met zich tot zijne afgevaardigden de
heeren Van Merris en Colaert te rich
ten, kan het Kieuwsblad
niet missen een antwoord te bekomen.
Ouder den titel: De Verdraagzaamheid
der Partijen verscheen verledene week in
Le Messager de Bruxelles het volgend
artikel van priester Daens:
Wij hebben het voor onze lezers in zijn
geheel en zoo getrouw mogelijk vertaald
omdat het van de onverdraagzaamheid der
dompers op den buiten eenige staaltjes be
vat die wezenlijk alles te boven gaan, wat
we tot heden toe hebben gehoord op det
liapitel
Ik wil geen frazen maken, [zegt priester
Daens, ik som enkel onweerlegbare feiten
op.
Het voornaamste wapen der behouders is
het misbruik van den godsdienst, de heilig
schennis.
Weinige wekon geleden, gaven wij een
meeting te Bogaerden, in het kanton Hal.
Een eerste lokaal was ons ontzegd gewor
den, men had den boer bedreigd, hem te
verjagen van het huis on het veld, die hij
noodig heeft om te leven. Eeü ander lokaal
vonden wij bij een kleinen eigenaar der ge
meente.
Na re ais alle drukkingsmiddeleu le hebben
uitgeput, ging de pastoor der buurt tot bij
de vrouw van den herbergier en, haar het
portret toonend van haren zoon, die verle
den jaar voor den tweeden keer naar Kongo
vertrok, zegde hij
Uw zoon is den eersten keer gezond van
Kongo teruggekeerd, maar indien gij den
demokraten toelaat, in u w lokaal te spre
ken, dan zult gij uw zoon niet meer zien-,
God zal u straffen, hij zal in den Kongo
sterven.
De moeder antwoordde Verondersteld
zelfs, dat iK. kwaad doe, met in mijn lokaal
die kristen demokraten, welke ik niet ken,
te laten spreken, moet daarom mijn kind
in den Kongo sterven?
Hij zal er sterven, antwoordde de pas
toor, God zal u straffen, gij zult hem niet
meer weerzien, en, ging hij voort, indien
er andere rampen gebeuren in dit huis, in
dien er plotselinge sterfgevallen, voorko
men, dan zal ik den kerhelijhen lijkdienst
weigeren.
Maar, hernam de vrouw, onlangs heeft
iemand in het dorp zich verhangen, en hij
is wel kerkelijk begraven geworden.
't Is gelijk, (herhaalde de pastoor, ik zal
den kerkelijkenjdiensCweigerenl
Ziedaar het wapen der heiligschennis,
waarvan men'in onzen Vlaamschen buiten
gebruikt en misbruik maakt, om het volk
vrees aan te jagen in 't belang van de be
warende partij. Is dat verdraagzaamheii
In de omstreken vau Aalst zei een pas
toor, gekend om zijn onwetendheid en zijn
fanatism, wanneer hij bij de zieken binnen
trad: - Ha, ik weet wel, waarom hier onge
lukken en ziekten zijn; doe uit uw huis deze
demokratische bladen wegen de ziekten zul
len verdwijnen.
Men stopt, heden ten dage, de menschen
in de eeuwige vlammen der hel, met een on
gelooflijken zwier
Twee maanden geleden heeft een mission-
naris-redemptorist, die te Moorsel (nabij
Aalst) predikte, meer dan de helft der be
woners in de hel gestoken, omdat zij niet
voor M. Woeste stemmen
Men maakt zoodanig misbruik van de
bedreiging der hel, men zendt er de lieden
naartoe om zulke belachelijke nietigheden,
dat weldra geen enkele .Vlaamsche boer, nog
aan dat kristelijk dogma zal gelooven; die
fanatieke predikers zijn bezig met dit geloof
te vernietigen.
Maar, ziedaar juist de priesters welke onze
bewaarders, zoogezegde katholieken, noodig
hebben. Hoe strijdlustiger, onverdraagzamer
en fanatieker men is, des te méér is men
priester naar het hart van M. Woeste.
Later zal men het onherstelbaar kwaad
bekennen, dat deze x noodlottige man aan
den godsdienst berokkend heeft.
Méér dan twee jaar lang, weigerde een
onderpastoor van Aalst, M. Ponnet, met het
Heilig Sakrament dat hij naar de zieken
droeg, ons huis voorbij te gaan; terwijl hij
in zijn handen den God van vergeving en
mededoogen droeg, vierde deze^bezetene zijn
politieken haat bot en verrukte den heer
Woeste, die hem, bij ziju jubileum, over
heerlijke geschenken zond 1
Dikwijls heb ik dat ongehoord schandaal
aan den bisschop van Gent bekend gemaakt,
doch hij antwoordde mij, dat hij zich niet
bezighouden kon met al zulke beuzelingen I
Toch, wij moeten het bekennen, is het
niet zooveel de schrik van de hel, dan wel
de bedreigingen van boycotage en ondergang
die onze bevolking afschrikken.
Al de boeren en ambachtslieden van ons
Vlaamsch land weten dat, den dag dat zij
als demokraten zijn gekend, men hen boycot,
hen ruïueert met gansch hun familie. Den
kleinen eigenaar ontneemt men zijn huis en
zijn land; den ambachtsman ontneemt men
zijn klanten.
Nooit geraakte ik aan 't eind, indien ik al
de voorbeelden ran beestachtigen broodroof
wilde opsommen. Zij gebeuren in al de ge
meenten waar de demokratische partij zich
vormt: zij breiden zich uit van de uithoeken
van West-Vlaanderen tot in de Kempen en
in Limburg; overal is het hetzelfde stelsel
onverdraagzaamheid on schrikaanjaging om
onze geioovige bevolking te houden in on
wetendheid, dienstbaarheid en ellende.
Doch, niettegenstaande dat alles, wordt
het Vlaamsche volk wakker; het wil een
vrij volk zijn; het begint besef te krijgen
van zijn recht en van zijn kracht, en niet
veraf is de dag, waarop het streng reken
schap eischen zal van hen die het verdruk
ken en uitbuiten.
D. N. G. Priester Daens,
In den loop van Januari hebben de leeraars
van al de middelbare scholen onzes lands in
elke provincie regionale vergaderingen ge
houden, met het doei hunne stoffelijke belan
gen te bespreken.
Het koninklijk besluit, dat den loonstan-
daard van het onderwijzend personeel der
middelbare scholen regelt, dagteekent van
1875; het is verouderd en niet meer in over
eenstemming met de eischen der tegenwoor
dige toestanden, waarin de verplichtingen
en de behoeften van iedereen dus ook van
de professors dringender geworden zijn.
Zulks is overigens door het Staatsbestuur
zelf erkend geworden, wanneer het, in de
laats e jaren, de jaarwedden zijner fonction-
narissen verhoogd heeft, zooals bij de magis
traten, de officieren, de geestelijken, enz.
zonder te spreken van andere ambteaaars,
zooals de griffiers der recht banken en andere,
wien verhooging te wachten slaat.
Het is dus maar billijk, dat ook de profes
sors van het middelbaar onderwijs eens de
beurt krijgenmen eischt van hen een zeke
ren rang in de samenleving, terwijl het werk
en de kennis, welke van hen gevergd wor
den, stijgen naarmate de wetenschap en on
ze sociale toestanden ontwikkelen of uitge
breider worden.
't Is immers ontm ledigend voor eenen pro
fessor, die, bij voorbeeld, regelmatig zijne
verhoogingen zou gekregen hebben, dat hij,
naar gelang den ouderdom waarop hij in
's lands dienst getredenop 32 tot 35 jarigen
leeftijd zijnen maarschalkstaf gewonnen heeft
en dat hem, rechtswege, niets meer te wach
ten staat! Zoo zou hij dan nog 26 30jaar
moeten dienen, 't. t. z. tot het oogenblik zij
ner op-pensioen-stelling, zonder hoop op
lotsverbetering, of bevordering welige er
mede gelijk staat? Zulke toestand is niet al
leen ontmoedigend, maar hij is ontzenuwd,
zelfs onzedelijke want menschen blijven
menschen, behept met hunne zwakheden,
en wanneer een fonctionnaris de treurige
overtuiging krijgt, dat het land, wien hij
zijn werk en zijne krachten schenkt, hem
karig bedeelt en stiefmoederlijk behandeld,
wordt hij knorrig, lijdzaam krachteloos,
verliest alle initiatief en ijver voor zijne taak.
Slotsom: het Land, dit is: iedereen verliest
er bij
Al die argufnenten zijn menigmaal voorge
bracht geworden en niemand heeft ze weer
legd. Zelfs de ministers'Schollaort en de Trooz
hebben ten volle mét hunne gegrondheid-in
gestemd; maar daarbij is het gebleven..., en
bij eenige beloften, welke, evenals rotte ap
pelen, niemand kwetsen I
Zoo is eindelijk de ontmoediging in ons
leeraarskorps gekomen en de professors on
zer middelbare scholen hebben eenpariglijk
besloten, het heele land door, bij de volks
vertegenwoordigers van elk arrondissement,
krachtdadig aan te dringen, opdat deze man
datarissen zich het lot der vergetene en ver-
ongelijke fonctionnarissen zouden ter harte
trekken.
Hopen wij dat de minister aan die veree-
nigde krachten niet zal kunnen wederstaan
en dat hij eindigen zal, met voldoening te
schenken aan de rechtmatige verwachtingen
zijner onderhoorigen, die hij zoo zeer gevleid
en zeem om den baard gestreken heeft, tij
dens het internationaal Congres van Septem
ber 1901.
Dat hij het niet enkel bij schoone woorden
en ronkende volzinnen latemaar zich inte
gendeel overtuigd houde, dat menig profes
sor onzer middelbare scholen deukt zooals de
haan uit La Fontaine's fabel
Le moindre grain de mil
Ferait bien mieux mon affaire!
Bovenstaand artikel verscheen in do
Vlaamsche Gazet, van Brussel, jongstleden
maandag. Wij nemen het hier gaarne over,
omdat wij overtuigd zijn dat de belangen van
het middelbaar onderwijs zeer nauw verbon
den zijn, met de belangen der burgerij en
zelfs van den werkersstand. En hier hebben
wij het niet uitsluitend over het stoffelijk
voordeel, welk het bestaan eener middelba
re school voor eene stad medebrengt; neen,
onze bedoeling ligt hooger en doelt vooral op
het goede en het nuttige, dat van een middel
baar onderwijsgesticht uitgaat, voor de
schooljeugd der stad, waar het gevestigd is,
en ook voor de jeugd der nabijliggende ge
meenten.
De vereenigde arrondissemsnten Kortrijk-
Yperen hebben drie middelbare staatsscholen:
Kortrijk, Meenen en Yperen. Op bovenstaand
artikel vestigen wij de wel willende aandacht
onzer gemeenschappelijke senatoren.
Evenzoo hopen wij, dat onze drie represen
tanten, MM. Nolf, Colaert en Van Merris zich
in 't bijzonder vóór de middelbare school on
zer stad zullen aanspannen. Voor den heer
Nolf lijdt het geen twijfel, of zijne sympathie
voor het staatsonderwijs is eene onverdeelde.
Wat de heeren katholieke volksvertegen
woordigers, MM. Colaert en VanMerris be
treft, zij mogen zich overtuigd houden,
dat hunne tusschmk nnst aan meer dan een
hunaer panlijgenooten ton bate komen zal I
De zaak is allerminst politiek: deze moet
zwijgen waar rechtvaardigeid hare rechten
verlangt!
Guur blaast de wind over de naakte akker
De sneeuw stuift over de kale velden en
de straten der steden. De winter is daarl
Welke donkere toekomst voor duizenden
parias onzer samenleving. Met welk een be
drukt "gemoed- wordt hij tegemoet gezien,
door hen, door wiens huisdeurspeten regen,
sneeuw en wind vrijen toegang hebben.
De rijke vreest hem niet. Die dénkt .aan
feesten, bals en opera's.
Denkt de arme ook aan het genot, zooals
de rijke?
O, neen! met vrees en angst denkt hij
aan den winter. Hij weet dat, zoodra de
HET WEEKBLAD
t
