VAN IJPEREN EN HET ARRONDISSEMENT.
Politiek, Nieuws- Handels- en Annoncenblad.
Orgaan der Liberale verbintenis van Yper en het Arrondissement.
EENDRACHT MAAKT MACHT.
Zestiende jaar
Tegen het Algemeen Stemrecht.
Vervlaamsching der Gentsche
Hoogeschool.
Sterfgevallen.
STADSNIEUWS.
Nog over het stads water.
Abonnementsprijs voorop betaalbaar 3.00 fr. p«r jaar voor dea buiten. 2 50 fr. voor stad. Per 6 maanden 1 fr. 50. Per 3 maanden 1 fr. Annoncen: 15 cent
per drukregel. Rechterlijke eerherstellingen: 1 fr. per regel. Akkoord per jaar of per maand. 5 centlemen per nummer. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 4 fr. per 100
Alle berichten van verkoopingen of andere bekendmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. De annoncen voor België, ter uitzondering der beide Vlaanderen, als
mede die voor het buitenland worden ontvangen door den Office de Publicité, Magdalenastraat, Brussel. Men wordt verzocht alle hoegenaamde artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij
un onderteekend toe te zenden. Artikelen ongeteekend of personnaliteiten bevattende worden niet opgenomen.
De klerikalen zijn hazen.
Zij, die aan het Bethune-stelsel gehecht
zijn als de duivel van eene ziel, durven hun
ne schandalige kiesvoorrechten tegenover
het volk, waaruit alle macht komt, niet
verdedigen.
Talrijke meetingen ten voordeele van het
A. S. hebben reeds plaats gehad en nog geen
enkel katholiek heeft het gewaagt, het stel
sel van bedrog en konkelfoes in die verga
deringen te komen aanprijzen.
Wil dit zeggen dat de klerikale partij
werkeloos blijft
Voorzeker neen.
Onderaardsch, in het duister zet zij ge
niepig heur werk voort, om hare heerschappij
te versterken en de aanhangers van A. S.
te ontzenuwen. Inderdaad, hare kiesdravers
vervalschen de kiezerslijsten op de ongo-
hoordste wijze, wel wetende dat de parkei-
ten ze niet kunnen treffen, zooals dit het
geval geweest is te Aalst.
Dit schijnt hun nog onvoldoende.
Nu zenden zij de politie uit, om de simpele
menschen door 't uniform van politieman
schrik aan te jagen en dus hun handteeken
tegen het A. S. af te troggelen.
De heer De Backer heeft reeds dit geknoei
in zijn arrondissement aangeklaagd en de
minister van binnenlandsche zaken, die al
dus op heeterdaad betrapt werd, heeft pro
forma de gemeentebesturen afgekeurd, die
zulke kwade praktijken gebruikten. De co-
medie was toch geëindigd
Inderdaad, niet alleen in het klassiek land
van het kiesbedrog zijn de politiemannen
met verzoekschriften rondgegaan, maar in
heel Vlaanderen.
Dit is namelijk het geval met het arron
dissement Dendermonde.
Aldus is een* politieagent van Wetteren
gelast geweest handteekens te gaan inzame
len tegen de politieke gelijkheid der Belgen.
M. Leirens, burgemeester der gemeente, had
aan het hoofd der lijst geteekend.
Als een staaltje van onbeschaamdheid en
onbewustheid dient geweten, dat de agent,
M. Dl' Dhollander, liberaal gemeenteraads
lid, is gaan vragen of hij het verzoekschrift
wilde onderteekenenOf de pakkeman wan
delen werd gezonden na eene bolwassching
van wege 't achtbaar gemeenteraadslid,
hoeft niet gezegd.
Op dit bijzonder feit en op de algemeent
chantage door tusschenkomst van burge
meester en politie, roepen wij de aandacht
dea aanhangers van het Algem. Stemrecht.
Het is het geval, te zeggen
Een rijk van dwang
En duurt niet lang.
In haar nr van verleden Dinsdag kwam de
Vlaamsche Gazet van Brussel ons het vol
gend verrassend nieuws brengen
Naar wij vernemen zou de heer Van de
Walle, volksvertegenwoordiger van Meche-
len, in de jongste vergadering der vooruit
strevende liberale linkerzijde eene motie
hebben voorgesteld en doen aannemen betrek
kelijk de Vlaamsche Hoogeschool te Gent.
Of die motie den Vlamingen zal genoegen
doen, is eene andere zaak. Zij vraagt immers
de tweetaligheid der bestaande Univer
siteit.
Wij hebben niet kunnen vernemen op
wiens aandringen de heer Van de Walle ge
handeld zou hebben.Nochtans weten wij, dat
de kwestie op de dagorde der vergadering
niet stond en zou verworpen geweest zijn,
waren zekere ledeD, die van niets wisten,
niet te laat gekomen.
Zoo luiden onze inlichtingen, ons door
vertrouwbare personen gegeven. Men wijze
ons te recht, als wij den bal misslaan.
Tot zoover de Vlaamsche Gazet.
Op den vooravond van het studentencon
gres en van de meeting, die verleden Zondag
te Gent plaats had, zal dit nieuws niet wei
nig opschudding verwekken onder degenen,
die zich mei de vervlaamsching der Gentsche
Hoogeschool bezighouden.
Voor ons is die tijding geheel onverwacht.
De Redactie \an Het Volksbelang wist
volkomen niets van die zaak, waar zij het
eerste woord van vernomen heeft door de
veropenbariugen in de Vlaamsche Gazet.
Nochtans hebben wij alreeds rechts en
links gehoord, dat men de schuld van het ge
beurde in de vergadering der vooruitstreven
de linkerzijde op onzen nek schuift
Hel Volksbelang heeft meer dan eens
(met veel bezadigdheid en zonder persoon
lijke aanvallen, verdachtmaking noch scheld
woorden) het stelsel van Prof. Meac Leod
en van de Commissie als onuitvoerbaar en
als zeer gevaarlijk afgekeurd en integendeel
het tweetalig stelsel als proef ernstig aan
bevolen.
Maar op de leden der Kamer hebben wij
geene drukking geoefend, dat aan anderen
overlatende.
Alleen hebben wij in ons blad de aanhan
gers van het stelsel van Prof. Mac Leod
dringend uitgenoodigd een wetsontwerp in
dien zin neer te leggen, hetgeen zij tot hier
toe niet deden.
Voor ons blijft het vraagstuk een open
vraagstuk, ondanks het alleenzaligmakend
verslag der Commissie.
Zelfs de Vlaamschgezinde hoogleeraren
der Gentsche hoogeschool zijn over de een
taligheid of tweetaligheid ver dee td.
En men moet wel zeer jong en zeer oner
varen zijn om te denken, dat men iemand
overtuigen kan, wanneer men op meetin
gen of in nieuwsbladen verlelt, dat de
Vlaamschgezinde hoogleeraren van Gent, die
het stelsel Mac Leod verwerpen, ipso facto
ezels of verraders zijn.
Wij verketteren niemand, omdat wij nie
mand eenig dogma over de vervlaamsching
van ons hooger onderwijs willen opdringen.
Indien anderen ons meenen te moeten ver
denken en verketteren, in Godsnaam dan 1
Bovenstaand artikel was geschreven, toen
wij uit goede bron vernamen, dat de inlich
tingen der Vlaamsche Gazet tamelijk on
nauwkeurig zijn.
Het vraagstuk der Vlaamsche hoogeschool
werd op geene der zittingen van de voor
uitstrevende liberale linkerzijde besproken
en nog veel minder werd dienaangaande
eene motie aangenomen.
Ziehier wat er eenvoudig zou gebeurd ziju.
Het studentencomiteit, dat het congres en
de meeting van Zondag laatst te Gent in
richtte, heeft aan al de volksvertegenwoor
digers van de Vlaamsche kiesdistricten hunne
meening over het vraagstuk der Vlaamsche
Hoogeschool schriftelijk gevraagd.
Iu de plaats van elk per afzonderlijken
brief op die vraag te antwoorden, hebben
enkele leden der linkerzijde besloten een
gezamenlijk schrijven aan het Studenten
comiteit te zenden.
Dit stuk verklaarde zich voor het twee
talig stelsel en was, naar men ons verze
kert, onderteekend door de heeren Vande
Walle, Termoto, Lief mans, Bauduin, Nolf
en Vande Venne.
Uit eene niet minder vertrouwbare bron
vernemen wij tevens, dat eenige Vlaamsche
liberale volksvertegenwoordigers tijdens de
Kamerzitting van verleden Vrijdag in de
zaal der vierde afdeeling eene vergadering
gehouden hebben, waarop zij de heeren
Paul Fredericq en Mac Leod, hoogleeraren
der Gentsche Universiteit, hadden uitgenoo
digd, ten einde uit hunnen mond het pro
en contra te vernemen aangaande de een-
of tweetaligheid.
Aanwezig zouden zijn geweest, buiten de
twee hooger vermelde professoren, de hee
ren volksvertegenwoordigers De Vigne(Gent),
Vande Walle (Mechelen), Verheyen (Ant
werpen), Termote (Brugge), Vande Venne
(Kortrljk), Nolf (Ieperen), Buyl (Oostende) en
Bauduin (Tienen).
Na aandachtig de wederzijdsche argu-
menten der twee Gentsche hoogleeraren aan
hoord te hebben en allerlei inlichtingen
gevraagd en bekomen te hebben, zouden de
Vlaamsche liberale volksvertegenwoordigers
de heeren Mac Leod en Fredericq bedankt
hebben, hun belovende onder elkander later
ernstig te onderzoeken wat er hun eigenlijk
te doen stond
1" Ofwel een wetsontwerp neerleggen in
den zin van het verslag der Commissie door
Prof. Mac Leod opgesteldwelk wetsont
werp geene de minste kans van slagen heb
ben zou in de tegenwoordige Kamer, verze
kerden de heeren volksvertegenwoordigers
2° Ofwel betere tijden afwachten om met
dat wetsontwerp voor den dag te komen
3° Ofwel een wetsontwerp neerleggen, in
transactioneelen geest opgevat en voorstel
lende, ten titel van proef, in iedere facul
teit eenige Nederlandsche examen-leergan
gen in te voeren, zonder de Fransche leer
gangen af te schaffen.
Volgens de heeren volksvertegenwoordi
gers zou dit laatste wetsontwerp alle kan
sen vereenigen om door de Kamer gunstig
onthaald te worden.
Voor de juistheid van al die inlichtingen
meenen wij te mogen instaan.
De gewezen tooneelspeelster Mevrouw
VanPeene weduwe van deu Vlaamschen
tooneelschrijver Hippolite Van Peene, is
Maandag in het klooster van Liefde te Gent
overleden in den ouderdom van 95jaar.
Een komiteit is tot stand gekomen om een
laatste hulde te brengen aan de talentvolle
vrouw die te midden van de stichters van
het Nederlandsch Tooneel van Gent een zoo
eervolle plaats bekleedde.
De plechtige begrafenis van Mevr. Van
Peene heeft plaats gehad op Woensdag 19
februeri, om 3 ure namiddag.
Overlijden van den heer Pisier Geiregat.
is de heer Pieter Geiregat
Woensdag 11.
schielijk overleden. Hij had den ouderdom
bereikt van 74 jaar.
De heer P. Geiregat heeft veel voortge
bracht. Zijne meest gekende romans zijn
Free-altijdwijs, waarmede hij bekroond
werd te DeinzeDe Gotelingen onder Na
poleon; Ridder Geeraard of het Helle
feest, enz.
Waarmede hij echter den meesten bijval
behaalde, waren zijne Kinderverhalen, die
verscheidene uitgaven beleefden; ook zijne
jongelingsverhalen en zijne gemoedelijke no
vellen werden veel gelezen en worden thans
nog gesmaakt.
Op tooneelgebied was hij ook zeer vrucht
baar. Hij leverde aan hel tooneel vele dra
mas en comediën, die bijval verwierven. Zijne
blijspelen, waaronder De Slaapmuts eene
eerste plaats bekleedt, doen nog steeds bij
de vertooning genoegen, evenals zijne zang
spelen Brutus en Cesar, dc Engel op wacht
enz. Eene lieve comedio Moeder Rosa is in
verzen geschreven.
De heer Pieter Geiregat heeft cok vele kin-
der tooneelen geschreven, waarop Karei Miry
eene verrukkelijke muziek heeft gesteld, en
die op de prijsuitreikingen der stadsscholen
opgevoerd, zeer toegejuicht werden.
De overledene is lid geweest van talrijke
Vlaamsche kringen en commission. Hij was
schatbewaarder, sedert zeer vele jaren van
de maatschappij De taal is gansch het volk.
De heer Pieter Geiregat genoot de achting
van allen die hem kenden Hij was ridder
van de Leopoldsorde.
Iedereen klaagt, en niet zonder reden,
over ons gebrekkig waterstelsel welk aan de
stad eene uitgave van meer dan een half mil-
lioen veroorzaakt heelt en toch den dienst
niet doet dien men van hetzelve had ver
wacht.
Het is nu reeds drie maanden dat het wa
terkasteel, ons enkel nog van 6 tot 9 ure
's morgens water geeft, en dat kost ons meer
dan 12,000 fr. 'sjaars. Geene kleinigheid,
niet waar?
Over eenige dagen ontvingen wij een brief
van een lastenbetaler, schijnende ons een
man van vooruitzicht te zijn, die ons eenige
vragen deed, wegens de inrichting van den
waterdienst, en betwijfelde, dat, in aanzien
van de schaarschlieid van water in den Dicke-
busch vijver, men al de pompen en lansen
waarover de slad beschikt, zoude kunnen
gebruiken om een grooten brand te blusschen.
Den bedenkelijken toestand waarin wij
verkeeren, is te wijten aan de onvoorzienig
heid en weinige ondervinding der vreemde
opperhoofden die ons, Yperlingen, zoo ellen
dig bestieren.
Ook worden deze overal duchtig beknib
beld en ze weten en verdienen het. In den
gemeenteraad van 1 Februari heeft men toch
eindelijk gehandeld over ons waterkasteel.
M. Vandenboogaerde zegde dat hij in gesprek
was geweest met personen die, mits 600 fr.
zich zouden belasten het noodig werk te
doen verrichten om geen water meer te ver
liezen. Het achtbaar raadslid zegde dat er
vastgesteld was geweest dat de machine
HET WEEKBLAD
M I II