VAN IJPEREN EN HET ARRONDISSEMENT.
Politiek, Nieuws- Handels- en Annoncenblad.
Orgaan der Liberale verbintenis van Yper en het Arrondissement.
EENDRACHT MAAKT MACHT.
Zestiende jaar
Zaterdag 8n Maart 1902.
Nummer 10.
De politieke toestand.
Ellendige ministerieele taktiek.
De kluchtspeler Colaert
in de Kamer.
Briefwisseling.
STADSNIEUWS.
Nog over het stads water.
Abonnementsprijs voorop betaalbaar 3.00 fr. per jaar voor den buiten. 2 50 fr. voor stad. Per 0 maanden 1 fr. 50. Per 3 maanden 1 fr. Annoncen: 15 cent
per drukregel. Rechterlijke eerherstellingen: 1 fr. per regel. Akkoord per jaar of per maand. 5 centiemen per nummer. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 4 fr. per 100
Alle berichten van verkoopingen of andere bekendmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. De annoncen voor België, ter uitzondering der beide Vlaanderen, als
mede die voor het buitenland worden ontvangen door den Office de PublicitéMagdalenastraat, Brussel. Men wordt verzocht alle hoegenaamde artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij
co onderteek end toe te zenden. Artikelen ongeteek end of personnaliteiten bevattende worden niet opgenomen.
Binnen drie maanden zal het land te be
slissen hebben of het voldaan is over de re
geering en over de parlementaire meerder
heid.
't Is het oogenblik de verantwoordelijk
heden vast te stellen.
Na een hevigen veldtocht, aangegaan
onder de kreten van Weg met de belastin
gen zijn de behouders van 1884 er in gelukt
het liberaal ministerie omver te werpen.
Men moest besparingen doen, het budjet
van openbaar onderwijs en dat van oorlog
verminderen, de te hoog geschatte lastenbe-
talers verminderen, de gouvernementeele
verkwisting tegen houden.
Moet men zeggen dat al de lasten be
houden werden 1 Het klerikaal ministe
rie is er toe gekomen ieder jaar honderd
vijftig millioenen meer te verteeren
dan de liberaleu voor 1884. De schaamteloos-
ste verkwisting bloeit in al de departemen
ten.
Onder voorwendsel van onderwijs, land
bouw of liefdadigheid, heeft men, recht-
streeksch of onrechtstreeks, de negen tien
den der Kloosters van Belgie moeten hulp
gelden geven.
Men heeft legioenen beambten en kan
toorbedienden moeien maken om al de vrien
den en kalanten te plaatsen.
Wat het volk betreft, men heeft het van
tijd tot tijd eene aalmoes gedaan, om het te
beletten te schreeuwen. Zooals 5e ouder
domspensioenen. En nog zijn de opofferingen
die men aan de kleinen doet maar toegestaan
in ruiling van het behoud van hatelijke
voorrechten of schandalige fiscale uitbatin
gen.
Zooals de militaire plaatsvervanging en
het aangroeien der lasten op den alcohol.
Sedert achttien jaren, ia plaats van de in
richting der democratie bij te wonen, onder
gaan wij eene regeering van reactie en uit
bating.
De oude bewarende partij is gescheiden
zij heeft zich onttrokken aan den invloed
harer oude hoofdmannen.
De princiepen van gematigheid en wijs
heid verlatende die hare macht uitmaakten,
zoekt zij hare mannen te verzamelen onder
een vaandel dat haar duidelijk den aard
geeft eener sekte.
't Is de geestelijkheid die de grootmeester
van den Staat geworden is, de groote in
richter der kiezingen, de groote uitdeeler
der voordeelen en der gunsten.
Om nieuwe mannen aan te werven, stich
ten de priesters Boerenbonden]mutua
liteiten, samenwerkende landbouwmaat-
schappijen, zij baten stokerijen en syndica
ten uit,zij verschaffen ouderdomspensioenen.
Morgen zullen zij zich veranderen in wer
vingsagenten om onze kazernen te vervullen
met werkeloozen en ongelukkigen, vrij haat
en opstand te verwekken tegen de lafaards
die het vaderland in minachting brengen.
België zal algauw het ideaal van het be
heer der pastoors verwezenlijken. De ma
gistratuur, het leger, het onderwijs, het
bestuur zijn opgevreten door de politiek en
onderworpen aan de sacristie.
Tot wanneer zal dat duren
Het oogenblik van handelen is gekomen,
want de overtuiging dringt zich op met eene
onweerstaanbare macht dat het land de
Regeering die ons beheert moede is.
Het liberalisme moet zich vereenigen op
een kort en duidelijk programma en zich
bereid make voldoening te geven aan al de
billijke volkseischen.
Kieshervorming, militaire hervorming,
schoolhervorming, ziedaar wat het aan 't
land moet beloven.
Algemeen stemrecht, persoonlijken dienst
plicht, verplichtend onderwijs, ziedaar wat
de vrijheid en de rechtvaardigheid eischen.
De kierikalen, iedereen weet het, hebben
niet opgehouden de grootste belangen der
natie aan hunne politieke belangen op te
offeren. Deze, indien wij het willen, zal kun
nen tegenwerken met eene krachtdadige
maar eerlijke opwelling.
M. de Trooz heeft donderdag 1.1, in de
Kamer, eene redevoering uitgesproken tegen
het A. S. Zijne taktiek heeft bestaan in te
willen de partijen der oppositie verdeelen.
Op een gegeven oogenblik heeft hij zelfs de
vermetelheid gebad te spreken in den naam,
der kiezers die M. Paul Hymans naar de
Kamer gezonden hebben. Moet het ministe
rie in nesten zitten om tot zulke argumen
ten zijnen toevlucht te durven nemen. Na
tuurlijk hebben de baatzuchtige klachten
van M. de Trooz geenen indruk gemaakt op
de oppositie. Het verbond is immers geze
geld en blijft onverbreekbaar.
Komaan, alles gaat geed! De doodstrijd
der klerikale regeering is nakende I
Vlaamsche Gazet, 1 Maart 1902
Het vrouwenstemrecht is Donderdag, 27n
Februari 11. in de Kamer met eene begrafe
nisplechtigheid van lst0 klas ter aarde ge
dragen.
Sieur Colaert, burgemeester van IJperen,
die bij gebrek aan andere bekwaamheid en
gelegenheden, wereldroem meende te ver
worven met zich tot kampioen van 't ge
liefd geslacht op te werpen, heeft de functie
van grafmaker vervuld.
De pseudo-redevoering die hij, Colaert,
uitsprak, heeft nogmaals bewezen, dat de
volksvertegenwoordiger voor Yperen, die in
de gehuchten en op de uitkanten zijner om
schrijving, kwansuis voor een foudre de
guerre en een gebroekten Jupiter doorging,
eigenlijk maar een politieke koekhans van
het 27e knopsgat is, die zich voor Staats
kundige en Staatsman uitgeeft, wanneer hij,
alles wel ingezien, maar 't postje van pot
en ketelvager kan waarnemen in de kanse
larijen van Honduras en andere Zuid-Ame-
rikaansche mogendheden.
Toch waren er nog die hem «gobeerden
doch heeft hij zijn politiek graf omgespit
met zijn eigen tanden, zooals Campo Weyer-
man dat zegt....
De koene kamper voor vrouwelijk recht,
die de banier der feministen met stalen vuist
zou zwaaien en recht houden, trok klink en
liet weldra zijn vaantje half-top hangen.
Toen hij verklaarde dat hij tegen zijn eigen
voorstel zou stemmen, ging er een homeri
sche lach op onder de stemmige lui en zelfs
Pil, Boerken Van Brussel en De Groote van
Veurne, die nochtans ook 't poeier niet heb
ben uitgevonden, knipoogden tegen malkan
der als wilden ze zeggen
Er loopen er toch nog dommer dan wij
op den aardkloot!
Een speldeprik heeft dan gister 't monster
doen verzwinden, waarmede de kierikalen
op 't ziekelijk brein van eenige oude pruiken
trachtten effekt te maken: 't vrouwenstem
recht
Neen, ditmaal is het amen en uit met die
klucht en de godvruchtige scharen van
jonge dochters der congregatie, van den
derden regel van St. Franciscus en andere
katholieke metselaarslogies, die zich reeds
bereid maakten om ter stembus op te ruk
ken, zooais ze naar Oostacker, Hal of Scher-
penheuvel ter beêvaart trekken, zullen nog
't vaderland niet redden kunnen uit de
klauwen van den booze.
't Is spijtig, want er bestond een geheim
plan om 300 dagen aflaat te verleenen aan al
wistemt voor katholieke luidjes als Desmet
deNaeyer, Surmont en Coremans.
En van Surmont de Volksberge gesproken,
die kerel zal in zijn grijzen baard hebben
gegrinnikt van vreugde en lol, toen hij zijn
oud schepen en opvolger als burgemeester
van Yper aan den praat hoorde.
Minister Surmont weet best van allen hoe
zwaar sieur Colaert weegt, en hing het van
hem af, hij vertrouwde hem nog niet de be
reddering van zijn Kippenhok, verre van
hem met de stedelijke belangen eener stad
als Yper en de functie van wetsmeder te
belasten.
Kortom, sieur Colaert is voortaan dood
voor de wereld en voor de.... vaderlandsche
geschiedenis.
De rust weze hem zacht I
Wij ontvangen van den heer Politie-Com-
missaris van Wetteren den volgenden brief
dien wij volgaarne overnemen.
Wij zullen echter onzen gelegenheids cor
respondent doen opmerken dat de feiten die
wij medegedeeld hebben en tegen dewelke
hij protest aanteekent bekend gemaakt zijn
geweest indien ons geheugen goed is
door den heer afgevaardigde. De Backer,
christen Democraat, in de Kamer van Volks
vertegenwoordigers.
Wetteren den 5 Maart 1902.
Mijnheer den Opsleller.
In antwoord op den artikel van uw ge
ëerd blad van den 1 Maart 1902 onder titel
Tegen het algemeen Stemrecht neem ik
de eerbiedige vrijheid Ued. ter kennis te
brengen, dat, noch den heer Burgemeester
Leerens noch ik zelf, ooit gedoogen zouden
dat een politiebeambte zich met politieke
kwestiën gelaste; indien eene lijst tot het
inzamelen van handteekens tegen het alge
meen stemrecht in omloop is gedragen, dan
is zulks voorzeker door eenen persoon uit
gevoerd die aan het politiekorps der gemeen
te Wetteren niet behoort.
Wiit ons dus den goeden dienst bewijzen
achtbare Heer Opsteller mijnen brief in uw
blad der volgende nummer in te schrijven,
in aanvaard in tusschen Mijnheer de uitdruk
king mijner hoogachting.
De Politie-commissaris.
A. Lambeck.
(Vervolg).
Het was gewis eene groote onvoorzich
tigheid 's nachts, de stad zonder water te
stellen en den dienst van twee werklieden,
de machinist en den stoker, over te laten.
De ondervinding bewees het weldra.
In 't begin van den brand onstaan bij D.
Dekeerle in de Hondstraat, in den nacht tus
schen 1 en 2 Februari 1897; niets was voor
zien noch gereed, alles lag in de war. Men
vond oogenblikkelijk den sleutel niet van het
magazijn der reddingsmaterialen. Een geest-
zieke mensch alleen gelaien in het politiebu-
reel en die den torenwakër niet kon verwit
tigen. De twee draden van het olectriek ge-
bel die de huizen van den Ingenieur en van
den fonteinist in gemeenschap moesten stel
len met het waterkasteel waren in het stad
huis gebroken. Eer het stadswater toekwam
was het vuur gebluscbt, dank aan J. Dehol-
lander, een gebuur, die bij toeval over een
voorraad regenwater beschikte zonder dat
waren misschien verscheiden huizen vernield
geweest.
Dit had plaats onder het Burgemeester
schap van M. Surmont, den man die, uit
partijgeest, alles wat de liberalen, voor zij
nen tijd, gedaan hadden, beknibbelde en
vond. Is een
In den brand, die zich verklaarde in den
avond van 26 Januari 1898bij A. Poot-Casier
in de Boomgaardstraat, duurde het ook eer
men water kreeg en de pompiers konden
werken. Is twee
En in den laatsten brand voorgevallen in
den nacht van 30 Januari 11. hadden de jon
gelingen der maatschappij die het eerst vuur
ontwaarden in den werkwinkel van den
hr. Fiers, eenige emmers water bij de hand
gehad, wellicht was alles reeds uitgedoofd
wanneer de klaroenen onraad blaasden en
de pompiers ter plaats snelden. Zoo had men
misschien geen zulke groote schade te be
treuren gehad. Is drie! Doch verhaasten wij
ons hier te zeggen dat het niet lang duurde
of de waterleiding was onder de pressing ge
steld, want het schijnt dat sedert er korteres
van water is, 's nachts een waker zich be-,
vindt in het waterkasteel en dat men er een
bedekt vuur onder den stoomketel aanhoudt
om onmiddelijk de pompen in beweging te
brengen en de wateraanbrenjende moerbui-
zen van den vijver aan te leggen. Er zijn er
nogians die zulks betwisten.
Nu, om onze correspondent voldoening te
geven en opdat hij zich een gedacht zou kun
nen vormen van onze waterinstellingen,
deelen wij hierhonder eenige inlichtingen
mede die getrokken zijn uit het verslag van
den heer Timmerman.
DeDickebusch vijver beslaat eene opper
vlakte van 32 hectaren 75 aren 43 centiaren
en houdt, op winterpaal, eene hoeveelheid
van 641,474 kubieke meters water in. Dit is
de beschikbare voorraad om de stad te spijzen
gedurende zeven maanden zonder regen. Hij
kan in 24 uren 2400 kubieke meters water
in het waterkasteel leveren. Het verbruik is
gesciiat op 100 hectoliters per inwoner en
per dag van 12 uren, en dus voor eene be
volking, berekend op 17000 zielen, 1700 ku
bieke meters, boven een verlies voor uit
damping van vier liters daags. Zoo als wij
hooger gezegd hebben, houdt de reservoir
I
HET WEEKBLAD