VAN IJPEREN EN HET ARRONDISSEMENT.
Politiek, Nieuws- Handels- en Annoncenblad.
Orgaan der Liberale verbintenis van Yper en het Arrondissement.
EENDRACHT MAAKT MACHT.
LIBERALE ASSOCIATIE
Benoeming der kandidaten
Zestiende jaar
Zaterdag 5" April 1902.
yan het Arrondissement Yper.
Algemeene vergadering der leden, ZONDAG
13n APRIL 1902, om 3 1/4 ure.
De Jaarwedden in het
Middelbaar Onderwijs.
Baas boven baas.
Ia de liberale associatie te Oostende.
Het fanatisme op den buiten
Abonnementsprijs voorop betaalbaar SM)O fr. per jaar voor den buiten. 2.50 fr. voor stad. Per 0 maanden 1 fr. 50. Per 3 maanden 1 fr. Annoncen. 15 cent
per drukregel. Rechterlijke eerherstellingen: 1 fr. per regel. Akkoord per jaar of per maand. 5 centiemen per nummer. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 4 fr. per 100
Alle berichten van verkoopiaigen of andere bekendmakingen ten buroele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. De annoncen voor België, ter uitzondering der beide Vlaanderen, als
mede die voor het buitenland worden ontvangen door den Office de Publicité, Magdalenastraat, Brussel. Men wordt verzocht alle hoegenaamde artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij
tsi onderteekend toe te zenden. Artikelen ongeteekend of personnaliteiten bevattende worden niet opgenomen.
DAGORDE
1° Voor de kiezing van een vierden Senator en zijnen plaatsvervanger.
2e Der kandidaten voor de Kamer en hunne plaatsvervangers.
Van de federatie der leeraars onzer mid
delbare scholen hebben wij eene brochuur
ontvangen, welke handelt over hunne stoffe
lijke belangen, t. t. z. hunne jaarwedden en
hunne pensioen ja.
Men vindi er eerst den tegenwoordigen
loonstandaard opgegeven, zooals hij, meer
dan 20 jaar geleden geregeld werd door ko
ninklijke besluiten der jaren 1875, 1879 en
1881. Die loon rooster voorziet maar éene
verhooging van jaarwedde, welke de belang
hebbende als een recht eischen mag: de an
dere hangen van de ministeriëele welwil
lendheid af en geven aanleiding tot velerlei
favoritism. En wat de buitengewone wedde-
verhoogingen betrefter verloopen o msjaren
zooals de periode 1888-1889-1890, dat geene
enkele dergelijke gunst toegestaan wordt!
Nochtans heeft het Staatsbestuur onder
scheidene malen zelf erkend, dat de tegen
woordige jaarwedden van de professors der
Middelbare scholen ontoereikend waren en
wel den 4 Augustus 1881, (in eenen omzend
brief aan de Gouverneurs), in 1884, (bij mon
de van minister Thonissen, in het 10° drie-
jaarlijksch verslag), eindelijk in 1897 (Staats
blad van 12 September). Doch, met al die
officiëele bekentenissen, over de ontoerei
kendheid van den loonstandaard, zijn de pro
fessors geen duim gevorderd: men paait hen
met beloften 1
Dikwijls vroeg de Federatie der leeraars
een ministerieel verhoor aan, om hare desi
derata bloot te leggen; M. de Burlet in 1891
M. Schollaert in 1899 en M. de Trooz in
1900 en 1902 bekenden volmondig, dat ver
betering van den stoffelijken toestand der
leeraars noodzakelijk was..., en deden belof
ten op beloften, welke telkens de oude manen
gingen vervoegen.
Geen minister echter kende beter de
kneep, om het onderwijzend' personeel te
te bedotten, dan M. de Trooz: hij stelde eene
commissie samen, om de zaak te onderzoe
ken. Van Mei 1900 tot November van het
zelfde jaar deed ze niets; eindelijk kwam ze
bijeen, na eene klacht van M. Buyl in de Ka
mer en legde haar verslag neder in Februari
1901. Sinds is een jaar verloopen en weet gij
wat minister De Trooz nu inroept, om niet te
moeten afdokken? Dat de professors der mid
delbare scholen te veel vragen en dat hij van
M. de Smet de Naeyer de 300,000 frank niet
zou krijgen 1
Maar dat hij beginne met zijnen goeden
wil te toonen en de verlangde som te vragen!
En zoo hij niet alles, in eenmaal geven kan,
dat hij de vëreischte som op twee of drie be
grootingen brenge.
Overigens, gebrek aan geld, is bij den mi
nister eene ellendige uitvlucht, om niet han-
- delend te moeten optreden: wat beteekenen,
inderdaad, 300,000 fr. tegenover de 20
miilioen, welke de klerikale meerderheid
pas eenige maanden geleden, voor het leger
heeft gestemd
Tal van fonctionnarissen hebben sedert
1890 hunnen stoffelijken toestand zien ver
beteren, zonder dat het voorwendsel van
geldgebrek langs ministeriëele zijde ingeroe
pen werd. Noemen wij terloops: de leeraars
van het middelbaar landbouwonderwijs
(1890), de gemeeutesecretarissen (1894), de
onderwijzers der oefenscholen, aan de Nor
maalscholen gehecht (1895), de gemeenteon
derwijzers (1895), de onderwijzers der ge
vangenissen (1890), de agenten der douanen
en accijnsen (1896), de onderwijzers der wel-
dadigheidsscholen (1891, 1894 en 1896), de
officieren tot kapitein bevelhebber medebe-
grepen, de geestelijken (1900), de bedienden
van het kadaster (1900) en onlangs werd een
wetsontwerp neergelegd, om de wedden der
vrederechters en hunne griffiers te verhoo-
gen.
A!s er voor de voornoemde fonctionnaris
sen, die bijna allen meer wiDnen dan de pro
fessors ,der middelbare scholen, geld voor
handen was, millioenen zelfs, waarom durft
de minister thans het voorwendsel van geld
gebrek inroepen?
Is het schaamteloosheid of slecht verdoken
vijandschap, jegens ons middelbaar onder
wijs?
Inde brochuur welke voor ons ligt komen
drie vergelijkende tabellen voor, telkens eene
lyst ambtenaars opgevend, wier geleerdheid
gelijk staat met die der professors van de
Middelbare scholen. Ze zijn welsprekend in
hunne naakte cijfers
De maximumwedde van een bestuurder
der Weldadigheidsscholen is 8000 fr. daarte
gen staat die eens bestuurders in de Middel
bare scholen, 'c zij 3300 frank. Tusschen die
twee uitersten, somt de brochuur eea tiental
soorten ambtenaars op, die, met eene zelfde
geleerdheid als de bestuurders der Middelba
re scholen, veel meer winnen. Zelfde gang
in de bewijsvoering voor de regenten (2500
fr.) tegenover de kadastercontroleurs (5000
fr.) en voor de onderwijzers (2200 fr.), te
genover de vredegerechts-grifffers van 3"
klasse (3800 fr.)
En die toestanden worden nog beschamen
der, als men ze vergelijkt met hetgeen Hol
land, Zweden, Duitschland en Frankrijk
voor hun middelbaar onderwijs betalen. In
die landen stijgen de jaarwedden van 5000
tot 7000 fr.in België kunnen de professors
onmogelijk fatsoenlijk leven, wanneer ze
niet wat duimkruid aantruuwen, of zoo
ze zich niet letterlijk afslaven met cumuls of
bijzondere lessen. O, zeker, de heer Bréal
had gelijk, toen hij schreef dat het Belgisch
Staatsbestuur het eenige in Europa was, dat
tegen zijn eigen onderwijs samenzwoer 1
Laat ons hopen, dat er, onder de Belgische
senatoren en volksvertegenwoordigers, ten
minste één man van hart zal gevonden wor
den, om zich het lot der verongelijkten aan
te trekken en den waren toestand op de na
tionale tribune bloot te leggen, tot bescha
ming van den Minister-belover de Trooz.
Dezes rol van huichelarij en harteloosheid
om zijne onderhoorigen voor een hongerloon
ooder bedreiging met den knoet, voort te ja
gen, moet eindigen, 't zij goedschiks, 't zij
kwaadschiks 1 Dat eischen wij voor de eer,
van ons land
(VI. Gazet). J. Hoste.
Een vos verliest zijn haar maar niet zijne
knepen, zegt de spreuk en de waarheid hier
van is nogmaals gebleken te Aalst. Bij het
eventjes overblikken der kiezerslijsten, heb
ben de liberalen ondervonden dat zij ditmaal
alweer zoo min als de bijbel zijn te betrou
wen, duister blijven op vele plaatsen en hoe
genaamd niet geschikt om door te gaan voor
de waarheid.
Een wat nauwkeuriger onderzoek bracht
aan 't licht dat sieur Bethune, de heksen
meester in dit kunstje, zich zeiven overtrof
fen had.
Het regende weldra rekwesten op 't stad
huis.
't Geleek eene ware overstrooming.
Er zijn zoo weinig reklamatiën inge
diend riep de minister uit der Kamer. Dit
kan waar zijn voor elders, niet voor Aalst,
want Aalst doet zijn ouden roem gestand.
Om daarvan een voorbeeld aan te halen,
zullen wij zeggen dat alleen voor de lijst der
werksbazen en werklieden, kiezers voor de
werkrechtersraden en geroepen om de ge
meenteraadsleden, luidens het stelsel Hulle-
putte, te kiezen, do volgende reclamatiën
zijn ingediend
38 rekwesten om de inschrijving op de
kiezerslijsten te eischen van liberale, demo
cratische of socialistische werkbazen moed
willig weggelaten.
107 rekwesten om de inschrijving van
werklieden te eischen.
120 rekwesten om de afschrabbing van
Woes listen werkbazen te eischen, die zonder
't minste recht op de lijst staan.
226 rekwesten om de afschrabbing te
eischen van werklieden.
Dit maakt 551 onbetwistbare opvorderin
gen op een getal kiezers, dat slechts 2,206
bedraagt, 't Zij dus 25 p. h.
Aalst slaat dus nog altijd het record.
En zeggen dat wij dit alles goedschiks en
met gekruiste armen moeten aanschouwen,
dat de wet de volledige onschendbaarheid
aan de politieke snoeshanen verzekert, die
zich aan dit bedriegerswerk overleveren.
't Is te hopen dat de Aalstersche liberalen
weldra van dit karweitje tot uitpluizing der
kiezerslijsten, zullen verlost worden en sieur
Bethune als kieslijst vervalscher een welver
diend pensioen zal ontvangen, met toelating
den eeretitel van zijn bedrijf te blijven dra
gen.
M. Buyl, eerste kandidaat.
Onze Oostendsche correspondent schrijft
ons
Wij vernemen en melden met genoegen,
dat het comiteit der Liberale Associatie tot
inkeer is gekomen en eenparig de eerste
plaats op de liberale lijst aan M. Adolf Buyl
afstaat.
Dit besluit werd genomen in eene bijzon
dere vergadering, die zaterdagavond werd
gehouden en waarop M. Buyl als uitgenoo-
digde teg nwocrdig was.
Eene algemeene vergadering zal over dit
punt gehouden worden, en wij twijfi/len geen
oogenblik of de wijze beslissing van het co
miteit zal door iedereen worden goedge
keurd.
En daarmede weze de eendracht en vrede
onder de liberale associatie en kringen van
Oostende-Veurne-Dixujuide-Nieuwpoort her
steld.
Ook dient er nu hand in hand gewerkt,
om een tweeden kandidaat met MBuyl naar
de Kamer te zenden.
Want ditmaal zal de klerikale lijst door
eene enkele en volledige liberale lijst bekampt
worden.
Dit eendrachtig samenwerken zal door alle
West-vlamingen met vele genoegen verno
men worden.
De dompers der Patrie, Uilengalm en Cie
wreven zicb reeds in de handen, denkende
te kunnen visschen in troebel water! Hun
wensch is in rook vergaan
De brugsche lange neuzen zullen groen
lachen, want het zou niemand moeten ver
wonderen, dat een tweede liberale kandidaat
de plaats zal innemen van een klerikale nul
liteit zooals Pil en Cie.
Men schrijft uit Deinze:
De brave dorpsherders.
Alhoewel de christelijke leering luidt
Bemint elkander weet iedereen welk
onuitsprekelijk genoegen het is voor de
zwartjes, wanneer de eene of andere libe
rale propagandist door eene gefanatiseerde
buitenbevolking afgerost wordt. Meesten
deels zijn zij zelfs de schuld van hetgeen
gebeurt, en plaatsen zij zich aan het hoofd
der heilige stokslagers.
Zoo vertelde de heer Buyl, na do meoling
te Deinze, wat er hem gebeurde in een dorpje
van Veurnc Ainbacht, in den beginne zijner
propagando.
De pastoor had er het volk dronken ge
maakt, en stond zelf aan het hoofd zijner
razende bende, om den heer Buyl af te wach
ten. Zoodra deze verscheenwas het een geroep
en gefluit dat hooren en zien vergingen. De
nonnekens uit een naburig klooster lagen
door het venster en zwaaiden met hare neus
doeken de menigte toe.
HET WEEKBLAD
>-■«» »«»--<-