VAI IJPEREN IN HET ARRONDISSEMENT. Politiek, Nieuws-, Handels- en Annoncenblad. Orgaan der Liberale verbintenis van Yper en het Arrondissement EENDRACHT MAAKT MACHT. Zeventiende jaar Zaterdag 3" Januari 1903. Nummer 1. De grootste millioendieverij dezer eeuw. Zwarte Zielhonden. De wet op de waagspelen. Woorden vullen den buik niet -wentspi^» voorop betaalbaar 3.00 fr per jaar voor den buiten. 2.50 fr. voor stad. - Per 6 maanden 1 fr. 50 Per H maanden 1 fr. - Annoncen. 15 cent far u regel. Rechterlijke eerherstellingen: 1 fr. per regel. Akkoord per jaar of per maand. 5 centiem an por nummer. Afzon. Ie -i4k„ nummer* voor artikels en/ 4 fr per 100 AUe beric tea van verkoopmgen of andere bekendmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingehfd. - De annoncen v-H,r Del in, t,r uiunnd-nn- r hei ie Vlaanderen als- VMe dievoor het buitenland worden ontvangen door den Office de Publicité, Magdalenastraat, Brussel. - U<m ordt verzocht alle hoegenaamd anKols r,r, ,r.n Vrijdag middag vit onder teek end toe te zenden. Artikelen ongeteekend of persennaliteiten bevattende u orden niet opgenomen De Familie Humbert op weg naar Frankrijk. Ziehier verdere bijzonderheden over de reis der Humberts's naar Frankrijk: Van Sebastien zette de trein de reis voort naar de fransche grens. Naarmate men de statie van Hendaye naderde, vermeerderde het aantal nieuwsgierigen. Geen incidenten, dank aan de strenge ordemaatregelen. Het publiek in de staties poogt de gelaat strekken der Humbert's op te merken. In 't algemeen is 't verloren moeite, want de gor dijnen van den wagon zijn neetgelaten en niet een lid der beruchte familie vertoont zich. Eindelijk, zondag om 2 u. 25 m. kwam de trein aan de statie van Hendaye, doch de overlading der Humbert's geschiedde er op Spaansch grondgebied, op 600 meters ongeveer der statie, om de nieuws gierigen te misleiden. Een belangrijke ordedienst was er inge richt gewordenagenten, gendarmen en doeaniers beletten de nieuwsgierigen te dicht te naderen. M. Hennion stapte het eerst uit den Spaan- schen waggon. Hij wordt gevolgd door de Spaansche en Fransche inspecteurs. Dan is het de beurt aan Mev. Humbertdaarna vol gen Maria Daurignac, de eeuwige bruid, en Eva Humbert. Op dit oogenblik wilde een veiligheidsagent de hand bieden aan Mej. Eva om haar te steunen. Thérèse Humbert kwam er tusschen en riep Ik alleen heb het recht de hand mijner dochter te nemen. De drie vrouwen sche nen zeer vermoeid. Daarna stapten Frederic Humbert en Emile Daurignac in den Franschen waggon. Ro- main Daurignac blijft de laatste en, alleen van al de reizigers, schijnt bij geenszins af gemat. Hij blijft goed geluimd. De uitlevering. De Fransche waggon, voortgespoord door eene locomotief, werd naar 't machienendepot der statie van Hendaye gebracht, waar de uitleveringsformaliten werden vervuld. Een proces-verbaal werd opgesteld, een in het Fransch en een in 't Spaansch, waar in tevens werden vermeld de juweelen, titels en bagagies, wier inventaris werd opgemaakt na de aanhouding. Het ontbijt. De betoogingen. Daar de trein te laat was aangekomen, kon de correspondentie voor Bordeaux niet wor den genomen. Het vertrek der Humberts uit Hendaye werd er dus door vertraagd. De uitgeleverden namen dus het ontbijt, hun bezorgd uit het restaurant der statie. Zij aten harde eiers, rostbeaf, gevogelte, kaas, oranjeappelen en dronken wijn. Al de gevangenen, behalve Romain Dauri gnac, eten weinig. De laatste praatte weer veel met de buffetbeambten. Eindelijk, om 5 u. 3 m. wordt de waggon vastgehaakt aan het achtergedeelte van den express uit Parijs en vertrokken de gevan genen. Buiten riep de menigte: Weg met de dieven 1 Men zegt dat Mev. Humbert alsdan in verontwaardiging zei: Welk een hoop domkoppen De reis naar Bordeaux wordt snel voort gezet en de vijandige betoogingen worden hernieuwd te Saint-Jean de Luz, Biarritz, Bayonne. Het is om 10 u. 10 m. dat de trein te Bor deaux aankomt. Daar vertrokken de Hum bert's om 10 u. 30 m., zoodat zij slechts om 7 u. 28 m., maandagmorgen, te Parijs zijn toegekomen. Te Bordeaux. stapt M. Hennion voor eenige oogenblikken uit en deelde mede dat de reis zonder inci denten afliep. De Humbert's waren vermoeid. Alleen Romain praatte gedurende heel de reis. Te Parijs werueu voor de aankomst der Humbert's belangrijke politiemaatregelen ge nomen. In zes celrijtuigen zullen zij worden over gebracht naar de Gonciergerie. De klerikalen gaan nog een opperste po ging doen om het volontariaat voor totaal bankroet te redden. Nu zij, tot hun groote ergernis, moeten ondervinden, hat at het getrommel in hun gazetten, maar geen vrij willigers doet opdagen, hebben zij besloten in alle arrondissementen komiteiten te vor men voor de werving van volontairen en de bescherming der soldaten. Wat in den Patriote van verleden Maandag te lezen stond over de stichting van dergelijk komiteit te Hal, arrondisse ment Brussel, zegt al genoeg over wat de verdedigers van het fameuze Niemand ge dwongen Soldaat met die nieuwigheid zinnens zijn. Tusschen het bestuur alléén van het ko miteit te Hal, dat staat onder bet eerevoor zitterschap van den heer Nerinchx, volks vertegenwoordiger, bevinden zich niet min der dan een half dozijn geestelijken Een onderpasioorken van Hal, zekere Simons, weri tot schrijver en een idem van Caster, zekere Kennis tot schatbewaarder benoemd. Verder vertegenwoordigen in het komiteit de onderpastoor van Genechte de gemeente Lembecq, de pastoor Vertongüe, ae gemeente Buysiugen, de onderpastoor Meeusen, de ge meente Pepigiieii en de pastoor Weckuyzen, de gemeente Tourneppe. Gelijksoortig komiteit beslaat ook reeds te Sint-iNikolaas. De Patriote kondigt aan dat in de vol gende zitting afgevaardigden zullen aange duid worden voor al de gemeenten van het kanton. Het lijdt natuurlijk niet den gering- sten twijfel, of er zullen alleen pastoors en onderpastoors worden gekozen. Ziedaar dus de Roomsche geestelijken als wervers, als ronselaars, als zielhonden aan het werk? Dezelve geestelijken die steeds het leger nebben afgeschilderd als een school van ontucht en goddeloosheid, en die immer zelf geweigerd hebben de wapens op te nemen omdat zij de kazerne beschouwden als een reusachtige doos van Pandora, als een broei nest van alle zonden en ondeugden 1 Altijd bebben de klerikalen verzekerd dat er méér dan te veel jongelingen zich voor de verdediging van het vaderland zouden aanbieden, wanneer het vrij willigersschap werd ingesteldZij willen gelijk halen, wat hun dat ook moge kosten. Eenmaal dat pastoors en onderpastoors mèe de hand aan het werk slaan op den buiten, mogen wij ons verwachten aan alles. Wees er zeker van dat die heeren wel het middel zullen vinden om in hun kanton het aantal militianen bijeen te rakelen, noodig opdat geen loting z >u moeten gebeuren. Zij zullen tusschen hun parochianen elk jaar het vereischte kon tingent uitkippen en dien boerepjongens, welke soms niet al te veel op het soldatenleven belust zouden zijn, die goesting wel weten in te stompen. Zou een parochiaan wiens zoon de ziele- lierder als vrijwilliger heeft aangeduid, een beetje tegenpreutelen, och dan heeft de "Eer waarde immers maar den last der keus tusschen de middelen om zulk weerspannig schaap mak te krijgen: Pacht kwijt, nering geboycot, en 't schuifke in den biechtstoel nog op den koop toe En zoo keereri we, onder 't regiem van Niemand Gedwongen Soldaat stillekens aan terug naar den goeden ouden tijd toen de jongelingen met geweld naar de kazerne werden gesleept 1 Thans echter zullen de ronselaars geen oude ijzervreters zijn, maar wel dienaren Christi die, terwille van het belang der kle rikale partijhun jonge parochianen; stooten in de kazerne, al zeggen ze zelf, dat het in de hel nog fatsoenlijker is dan daar. 5 millioen fr. toelage aan Oostende en 2 millioen aan Spa. Het Staatsblad van Dinsdag kondigt de wet af op de spelen, bekrachtigd door den Koning. Ziehier de bijzonderste gedeelten dezer wet: Artikel 1. De exploitatie der waagspe len is verboden. Zullen gestraft worden met eene gevangenisstraf van acht dagen tot zes maanden en eene boet van 100 fr. tot 1000 fr., of een dezer straffen alleen, dezen die, 't zij waar en onder welken vorm het weze, waagspelen hebben geëxploiteerd, 't zij er aan deelnemend persoonlijk of bij middel hunner zaakgelastigden, 't zij door het bepalen, ten hunnen voordeele, van voorwaarden welke voor uitwerksel hebben de gelijkheid der kansen te breken't zij door het ontvangen eener geldelijke vergoe ding van wege personen, toegelaten er aan deel te nemen, of door het heffen vaneen taks op de inzetgelden, 't zij door het ver werven van eenig ander benefiet, rechts- streeks of onrechtstreeks, bij middel dezer spelen. Art. 2. Zullen gestraft worden met eene gevangenisstraf van 8 dagen tot eene maand en eene boete van 26 tr. tot 2000 fr. of een dezer straffen slechts, zelfs al eischten zij geen inkomgeld of pleegden zij geen an der exploitatiefeit, al dezen die, houders van een lokaal toegankelijk voor het publiek, er wetens en willens spelen toelieten, aanlei ding gevend tot inzetgelden of overdreven weddingen. Art. 3. Zullen getroffen worden met straffen, vermeld in het vorig artikel: 1. Al dezen die, door berichten, aankondi gingen, plakkaten of door 't zij welk ander middel van rucbtbaarmaking, een speelhuis, verboden door de wet, of een gelijkaardige inrichting, gelegen in den vreemde, zullen doen kennen; 2. Dezen die spelers trachten aan te wer ven voor dergelijke inrichting, gelegen in den vreemde. Art. 7 der wet luidt dat deze niet toepas selijk is voor spelen die in verband staan met lichaamsoefeningen en behendigheid, noch met de weddingen welke worden aan gedaan ter gelegenheid dezer spelen. Daar de wet ter beschikking van het goe- vernement eene som stelt van 7 millioen franken, bestemd om buitengewone toelagen toe te kennen ten voordeele van Oostende en Spa, zoo luidt het artikel, daarop betrekking hebbend De uitgaven, toegelaten door de huidige wet zullen gedekt worden, tot een bedrag van 5 millioen voor Oostende en 2 millioen tr. voor Spa, 't zij bij middel van het over schot op het gewoon budget, 't zij bij middel eener uitgifte van titels der Belgische rente. M. Goossens, aartsbisschop van stiel, een praatje voerend op 't democratisch congres te Mechelen, zou, naar katholieke bladen mededeelen, in de volgende bewoordingen over den loonstandaard in 't land hebben gesproken De Kerk, met goddelijke voorziening, eischte voor den werkman een billijk loon. Dit deed zij reeds bij de opkomst van het christendomaaar moederlijke arm (sic) ver brak de macht van den onedelmoedigen rijk aard, zij dwong hem, uit 's hemels naam; tot edelmoedigheid, tot rechtvaardigheid en zoo hij bleef volharden in de onrechtvaar digheid, leverde zij hem over aan de wraak neming van den heiligen Geest. Leert de Kerk ons niet dat het achter houden van 's werkmans loon eene misdaad is die den hemel om wraak roept? De aartsbisschop paait ons met woorden wij zouden liever daden van hem zien. Zoo hij ietwat bekend is met den econo- mischen toestand van Europa en meer be paaldelijk met dien van België, moet hij we ten dat juist daar waar de bevolking zich het dichtste rond de moederlijke Kerk heeft geschaard en gedwee den nek buigt ouder 't juk der paperij, de ellende ook het schreeuwendst, het hemeltergendst is, de looneu ontoereikend om te leven en het werk afmattend doodelijk mag worden genoemd. Zoo M. Goossens ooit een namiddag vrijen tijd heeft, raden wij hem aan het boek te doorbladeren dat M. Aug. De Winne heeft uitgegeven en waarin hij zijne omreis door Vlaanderen beschrijft, met het oog een on derzoek over den economischen toestand in te stellen. Daaruit zal de roodgekapte prelaat leerert hoe 't werkvolk ten onzent in katholieke dorpen en steden wordt behandeld, welke hongerloonen het ontvangst voor een arbeid die de bazen heeft verrijkt. Hij zal er zien hoe er 't loon wordt ach tergehouden van meisjes en vrouwen, van kinderen en knapenhij zal er uit leeren wat een hondenleven de christen schep sels leiden, die werkzaam zijn in de fabrie ken van Aalst, Geeraardsbergen, Ninove, Ronse...en ook in de kloosterscholen. En wat denkt de citoyen-aartsbisschop van den broodroof waaraan zijne politieke vrien den, de hoofdmannen zij oer partij, zich heb ben plichtig gemaakt? Hebben zij, in hunne wraakneming, niet uitgeroepen dat er zou gehuil zijn en knar sing der tanden in 't kamp der tegenstre vers en brachten zij hunne bedreiging niet ten uitvoer?! Is de officieele onderwijzer van Ciergnon niet van honger en ellende gestorven? HET WEEKBLAD

HISTORISCHE KRANTEN

Het weekblad van Ijperen (1886-1906) | 1903 | | pagina 1