Gemeenteraad van Yper.
Gepanacheerde briefes.
bekennen.
Ja, wij zijn in 1900 en 1902 ondersteund
geweest door de socialisten van het arron
dissement die geene kandidaten voorgesteld
hebben in tegenstelling met de onze.
Maar waarom hebben zij zich onthouden
Wij hebben het genoeg gezeid en ge
schreven ten tijde der kiezingen van 1900
en 1902; alleenlijk omdat de kandidaten
door de liberale Associatie voorgesteld over
tuigde partijgangers waren van het algemeen
stemrecht onverbreekbaar verbonden aan de
evenredige vertegenwoordiging. Goedkeu
ring
Ik heb, voor wat mij aangaat, altijd die
hervormingen opgehemeld, de eenige die,
volgens mij, op eene duurzame wijze het
kiesvraagstuk in ons land kan oplossen.
Toej uichingen
Ik ben en blijf er partijganger van.
Ik vind die hervormingen in het pro
gramma m'jner partij: zij hebben, naar ik
weet, geene socialistische kleur.
Het algemeen stemrecht heeft partijgan
gers in alle partijende onze is er heden
mede vereenigd in hare gcmatigste elemen
ten. M. Nothomb, oud klerikale minister
van State, heeft het altijd verdedigd en wij
hebben te Yper het geluk eenen partijgan
ger te hebben van het algemeen stemrecht,
die veel verder gaat dan ik, 'i is M. Golaert,
die niet alleen wil het stemrecht geven aan
de mannen, maar zelfs aan de vrouwen.
(Algemeen gelach).
Zal men zeggen van M. Colaert dat hij
een verdrag maakt met de socialisten, die
ook het algemeen stemrecht willen voor de
twee geslachten, iets dat wij niet willen
Er is dus tusschen de socialisten en ons
geene trouwelooze overeenkomst.
Er is van onzent wege geen den min
sten afstand en ik moet het zeggen ter eere
der socialistische partij van het arrondisse
ment; nooit heeft zij mij gevraagd mijn
vaandel in mijne beurs te steken. Ik zou
er overigens nooit in toegestemd hebben.
(Bravo's.)
Maar waar er oneerlijke verdrag geweest
is, 't is in de overeenkomst die in 1900 ge
sloten werd tusschen de klerikalen van het
arrondissement en de heeren Lambot en Le-
clercq die naar Vooruit van Gent geleid
werden door klerikale hoofdmannen om zich
er te doen beschermen door de belgische
werkliedenpartij. Ziedaar politieke zedeloos
heid die het Journal d' Ypres wel zou doen
zich te herinneren.
Men heeft mij ook verweten dikwijls in
de Kamer met de socialisten gestemd te heb
ben. Mijnheeren, ik heb onder dat opzicht
geen berouw. Wanneer de klerikale Regee-
aanbiedt. ikstem ze. maar
Bgënueiu is zWzeiclzaam aat dë overeen
komst der twee oppositiepartijen natuurlijk
tegen haar gesloten wordt. (Zeer wel
Ik zal mij dus niet ophouden met eene
beschuldiging te doen opmerken die in den
grond maar eene slechte scherts is.
lk blijf wat ik altijd geweest ben, een
rechtzinnigen liberaal, vast overtuigd dat
onze leer van verdraagzaamheid en vrij
heid de eenige is die aan ons land zijn nor
male en vreedzame ontwikkeling kan geven.
Langdurige toejuichingen)
Mijnheeren, de taktiek der klerikale
partij, in den loop dezer kiesperiode, zal deze
zijn welke wij sedert lang kennen en die
bestaat in ons te doen doorgaan voor vijan
den van den godsdienst.
De liberale partij, is het noodig het te
herhalen, voert den oorlog Diet tegen de
godsdienstige overtuigingenhare rol, hare
rede van bestaan is integendeel te werken
om al de overtuigingen te doen eerbiedigen.
(Zeer wel).
Het Journal d'Ypres heeft zoo verre
gegaan ons te vragen wat wij dachten over
de fransche politiek en of wij partijgangers
waren van de maatregelen door M. Combes
genomen 1
Het is waarlijk zonderling dat men ons
komt vragen stellen van regeeringspolitiek
ter gelegenheid eener eenvoudige gemeente-
kiezing?
Wij hebben de politiek niet te waar-
deeren van een naburig land dat onder een
anderen regeeringsvorm leeft als het onze,
aangezien de betrekkingen tusschen den
franschen Staat en de katholieke Kerk be-
heerscht zijn door het konkordaat.
Wat wij willen verklaren, 't is dat wij,
getrouw aan de eeuwenoude overleveringen
onzer partij, vurige partijgangers blijven
van de vrijheden welke de belgische Grond
wet ons waarborgt. langdurige toejui
chingen).
Onder deze komen de vrijheid van ge
weten, de vrijheid van onderwijs, de vrijheid
der drukpers, de vrijheid van vereeniging:
wij willen die vrijheden voor ons, maar wij
eischen ze ook voor onze tegenstrevers.
zeer wel).
Het zal de eeuwige eer zijn der liberale
partij dezelve te hebben kunnen instellen
spijts den weerstand der katholieke Kerk,
die niet nagelaten heeft dezelve in menige
omstandigheden te veroordeelen. (Bravo's.)
Het is ia onzediukpers niet dat men de
belgische Grondwet uitgemaakt heeft voor
een karrevracht vuilnissen dat onze te
genstrevers hun eigen geweten onderzoeken.
Onze grondregels verbieden ons allen
inbreukmakenden maatregel op de vrijheid
van denken (Levendige teekens van goed
keuring).
Mijnheeren, het is al ons bezielende met
de gezonde liberale leer, dat wij vragen om
het bestuur der gemeentezaken in handen te
nemen.
Wanneer zij komen zeggen dat wij voor
nemens zijn de zusters van liefde uit ons
gasthuis te jagen, waarop steunen zij?
De liberale partij heeft gedurende vijftig
jaren in onze stad het bewind in handen ge
had, wanneer heeft zij dergelijken maatre
gel voorgesteld? Van alle kanten, nooit!)
Wat wij willen, 't is dat de zusters van
liefde zich bepalen bij hare zending van zie-
kenbezorgsters.
Wat wij verlangen, 't is dat het gewe
ten van den zieke geëerbiedigd zijindien
hij katholiek is en de hulp van zijnen eere-
dienst begeert, moet hij ze hebbenindien
hij vrijdenker is en het wil blijven, zijn wil
moet geëerbiedigd worden. De vrijheid van
geweten is en zal altijd voor ons eene hei
lige zaak zijn. (Toejuichingen.)
Mijnheeren, verre van iets tegen de zus
ters *-an liefde te bebbeD, aarzel ik niet wat
mij betreft, hun hulde te brengen.
Ik ben dezelfde bewondering verschul
digd aan de wereldlijke ziekenverzorgsters
aan de docters van alle gelooven, die ook
hunne evenmenschen ter hulp komen, dik
wijls op gevaar van hun leven I (Toejui
chingen.)
Alle verhevene betooging der menscheljjke
zedenleer heeft altijd een liberaal hart doen
trillen en het is bij ons niet dat men met
spotternij dezen zou onthalen die slachtoffers
zouden zijn hunner zelfopoffering. (Bravo's.)
Voor de eer mijner tegenstrevers zou ik
gewild hebben dat de gelenenheid mij niet
gegeven werd hun zulk verwijl te moeten
doen.
Maar de feiten zijn gekend. Een bladje,
het Reusje uitgegeven onder de bescher
ming der hoofd man uen van de klerikale
partij, heeft deze eerloosheid begaan
het ongeluk van een der onzen met spotter
nij te onthalen; ik wil spreken van onzen
vriend M. Polydoor Vermeulen, die slacht
offer werd zijner zelfopoffering met twee
werklieden ter hulp te snellen die op eene
slecht gemaakte stelling wrochten en die
instortte.
Ziedaar hoeverre onze tegenstrevers ge
komen zijn: onze bevolking zal dergelijke
laagheid kunnen schandvlekken. (Van alle
zijden, wij zweeren het
zulk zedelijk verval uitkomen. era,^
De leering die dergelijke vuilnissen in
geeft zou niet kunnen wederstaan; 't is tegen
haar dat wij den aanval moeten doen.
Het klerikalism, men heeft het gezegd,
't is de vijand; 't is hij alleen die dezen haat
verwekt, want 't is hij die leert dat wij in
dwaling zijn en dat de dwaling geene rech
ten heeft. Levendige toejuichingen.)
Mijnheeren, vergeven wij aan dezen die
ons beleeuigen. Doen wij den oorlog niu
aan de menschen, want zeer dikwijls zijn
deze maar de onbewuste werktuigen eener
leering waarvan zij de waarde niet ver
staan. (Zeer wel.)
't Is de leering zelve, 't is het gedacht
dat wij moeten bestrijden, 't Is tegen haar
dat wij onze pogingen moeten vereenigeu.
(Bravo's.)
Vereenigen wij ons dus nog meer rond
ons vaandel. Stellen wij tegen het klerikale
ideaal, dat een ideaal van strijd is, het ODze
dat ons zegt: al de menschen zijn broeders
en hebben recht op den eerbied welke ook
hun geloof, welke ook hunne overtuiging zij.
Moed dus en hoop in de toekomst 1 het
menschdom gaat vooruit, onze gedachten
winnen veld, het liberalisme zal zegepralen.
(Langd. en geestdriftige toejuichingen.)
Da schooDe, de treffende redevoering van
onzen sympathieken afgevaardigde M. Nolf,
vrij van alle persoonlijkheid, heeft een groo-
ten indruk onder de toehoorders teweegge
bracht, en men heeft onzen uitmuntenden
kandidaat voor de naaste gemeentekiezingen
eene ware ovatie gebracht.
Vooraleer de zitting te sluiten, kondigt de
heer Voorzitter eene bijeenkomst aan voor
Zondag 4 October, ten 6 ure 's avonds en
men scheidt, rond 9 l"/2 ure, te midden der
grootste geestdrift.
Openbare zitting
van Zaterdag 26 September 1903.
De openbare zitting wordt ten 5 ure 20 m.
geopend.
Zijn tegenwoordig: de heeren Colaert,
burgemeester-voorzitterStruye, schepen
Begerem, Boone, Fiers, Vanden Boogaerde,
Vanderghote', Vanden peereboom, raadsleden
M Gorrissen, secretaris.
i
M. Fraeys, eenen val gedaan hebbende,
verschoont zich de vergadering niet te kun
nen bijwonen.
Afwezig: de heeren Decaestecker, D'Hu-
vettere en Surmont.
De heer Voorzitter (rechtstaande) noo-
digt de heeren Emiel Calliau en den politie
agent Busschaert uit het bureel te naderen
en overhandigt hun, onder de toejuichingen
der vergadering, de medaliën van 28 en 3"
klas voor daden van moed en zelfopoffering.
De heer Voorzitter wenscht hen vurig
lijk geluk.
De heeren Cailliau en Busschaerts bedan
ken en verlaten de zaal
Het verslag der zitting van 25 Juli wordt
goedgekeurd dat der zitting van 17 Augusti
wordt op het bureel neêrgelegd ter inzage
der leden.
1. Mededeelingen.
Mevrouw de Gravin d'Ursel, weduwe van
den gewezen gouverneur, heeft eenen brief
van bedankingen gestuurd aan het stadsbe
stuur, voor het adres door den Raad ge
stemd, ter gelegenheid van het overlijden
van den heer Graaf d'Ursel.
Do heer Baron Bethune, in eenen brief
tot het Schepencollegie gericht, bedankt den
Raad voor de gelukwenschen die hij van
zijnen t wege ontvangen heeft, ter gelegen
heid zijner benoeming als Gouverneur van
West-Vlaanderen.
De heer Voorzitter. Wij hebben de
droefheid gehad onzen zeer achtbaren col
lega M. Berghman te verliezen, wij hebben
op zijn graf al den spijt uitgedrukt van het
Collegie en van den Raad, ten gevolge van
dat droevig verlies. Wij hebben de goed
keuring der algemeens denkwijze bekomen
en, zooals het de heer advokaat Bossaert
zeer wel gezegd heeft, was M. Berghman
een algemeen bemind en geacht man.
Algemeene goedkeuring.
De Koninklijke Maatschappij der Meloma-
nen van Gent heeft aan het Collegie van
Burgemeester en Schepenen hare vleiendste
bedankingen gestuurd voor het schitterend
onthaal dat haar gedaan is geweest.
De heer Voorzitter hoopt dat de Raad het
Collegie zal toelaten de Melomarien te be
danken voor het schoone feest dat deze ver
maarde Maatschappij gegeven heeft.
In tegenstrijdigheid met hetgeen gezegd
is geweest, zal dit feest geen 5.000 fr. ge
kost hebbende uitgaven zullen met moeite
de som van 2.500 fr. bereiken (1).
Goedkeuring.
2. Stadseigendommen: proces-verhaal
der verkooping van noten.
De verkoopiQg van noten heeft dit jaar de
som van 730 fr. opgebracht't is de goede
middelprijs der vorige jaren. Goedgekeurd.
3. Stadseigendommenverkooping van
hoornen te Boesinghe.
In 1900 heeft het Collegie de boomen doen
onderzoeken groeiende te Boesinghe; op dat
tijdstip waren die boomen geschat op de som
van 5.440 fr. Volgens de schatting, twee
jaren nadien gedaan, is dit cijfer geklommen
tot 5.818 fr. 't zij eene vermeerdering van
omtrent 400 fr.en laatst zijn zij geschat
geweest op 6.698 fr. 't zij nog eene merke
lijke verhooging.
Volgens de meening der deskundigen is
er reden die boomen te verkoopen; het col
legie deelt deze meening en vraagt de goed
keuring van den Raad om die boomen te
verkoopen in de maand November aanstaande.
M. Boone. Hoe oud zijn die boomen?
De heer Voorzitter. 35, 40 en 50 jaren.
M. Boone. Als het zoo is, zie ik er
geene zwarigheid in.
Deze verkooping zal dus gedaan worden
aan de gewone voorwaarden, met tusschen-
komst van eenen deurwaarder (2). Goed
gekeurd.
4. Wegenis: afmeting der Walerkas-
teelstraat en nieuwe aanpalende straat.
Er is overgegaan geweest tot de recht
trekking der Waterkas.eelstraat met de
nieuwe straat die de Jules Capronstraat zal
vervoegen.
De heer Voorzitter onderwerpt de plans
aau de vergadering en stelt voor eene recht
trekking in orde te doen.
M. Fiers (in 't vlaamsch) begeert te we
ten wanneer men de hand aan het werk zal
slaan om de riool te leggen in de Water-
kasteelstraat? Het achtbare Raadslid a
aan opdat men te zelfder tijd de wf1"*
steonen der voorlanden zou leggen. duur"
De heer Voorzitter. j)e sfnlrt
naar de bevoegde overheid gezonden Zijn
dra zij zullen goedgekeurd zijn za| l *0?"
band aan 't werk slaan. en de
M. Fiers verklaart zich voldaan
De Raad keurt de ontworpene reehti
king goed. F -ecDttrek-
5. Wegenis: schikking der
van Sl Pieterskerk. 'ffungen
Het Collegie heeft van de kerkt, s
St. Pieters eene beraadslaging on£ Van
gedagteekend van don 25 Mei li betrekt1'
lijk de herstelling der kerk en de weïken
om het kerkhof in orde te zetten. efken
Na eene onverstaanbare bespreking tus
schen verscheidene leden, beslist de Raad dat
de kwestie opnieuw zal onderzocht worden
M. Begerem begeert vuriglijk dat de «ei
ken ten spoedigste mogelijk gedaan worden
M. Colaert. Deze kwestie zal onder
zocht worden.
6. Gezondheidsdienstriool in de Lanae
AJeerschstraat.
Er is kwestie van eene der zeldzame rio-
len die nog te maken blijven, zegt de heer
Voorzitter.
De geheele uitgave zal van 4.248 fr 50 c
zijn.
M. Boone. Ik meende dat de riool der
Hondstraat de voorkeur zou hebben op deze
der Lange Meerschstraat. Er is bekend ge
weest dat deze der Hondstraat dringender
was.
Na eene woordenwisseling tusschen de
heeren Boone en Colaert, keurt de Raad
deze uitgave goed.
M Boone stemt ja met deze voorbehou
ding dat de riool der Hondstraat ten spoe
digste mogelijk gedaan zij.
7. Bureel van weldadigheid aankoop
van aandeelen der samenwerkende maat
schappij Eigen Heerd.
De Raad brengt een gunstig advies uit
over eene beslissing der commissie van het
Weldadigheidsbureel bij welke zij verklaart
200 aandeelen te koopen aan 26 fr. der sa
menwerkende maatschappij Eigen Heerd
voor het bouwen van werkmanshuizen.
8. Burgerwachtbegrooting 1904
M. Boone begeert te weten of de zaak
van den Stand bepaald verlaten is
De heer Voorzitter antwoordt dat de po
gingen nog geene oplossing bekomen hebben
en dat de heer Minister hem de verzekering
komen voor de helft in plaats van een derde.
De achtbare burgemeester hoopt dat men
binnen korten tijd den stand in de beste
voorwaarden mogelijk zal kunnen bouwen. (1)
Het budjet der burgerwacht ls gebracht
op 1700 franken voor 1904, 't zij met eene
kleine verhooging op dat van 1903, na de
goedkeuring door den Raad van de vraag
door den Majoor gedaan betrekkelijk eene
subsidie van 150 franken voor het aankoo-
pen van prijzen voor het schieten.
9. Kerkfabriek van St. M aar tens: bud
jet 1904.
De Raad brengt een gunstig advies uit
over het budjet der kerkfabriek van St.
Maartens voor 1904. Dat budjet beloopt zoo
wel in ontvangsten als in uitgaven tot de
som van fr. 13.824-70 c.
De heer Voorzitter vraagt om eene zaak
die niet veel belang heeft bij hoogdringend
heid op de dagorde te brengen.
Er is kwestie van het aandeel-verdeeling
in de kosten van het kosteloos lager onder
wijs in 1902-1903 van het Weldadigheids
bureel.
De dringendheid wordt aangenomen en
de Raad, zonder bespreking, keurt de be
slissing goed door de Commissie van het
Weldadigheidsbureel genomen tusschen te
komen voor eene som van 8000 franken in
de kosten van het kosteloos lager onderwijs
der arme kinderen in 1902-1903.
De openbare zitting wordt geheven ten
6 ure en de Raad gaat in geheime zitting.
Ons artikel van Zondag 11.Aan onze
gemeentekiezers opgedragen heeft aaD
een zeker getal kiezers kunnen doen ge'00'
ven dat de gepanacheerde brieves niet gel-
dig waren en gelijk stonden met witte brief
jes.
Dit is eene groote vergissing.
De gepanacheerde briefjes zijn
volkomen geldig.
Ten eerste, zij dienen om te rekenen of
elkeen der kandidaten de volstrekte meer
derheid bekomen heeft of niet. En in geval"
len dat de evenredige vertegenwoordiging
ring
Uü
"Wat nnc hotr»<vft Hnon nif-t VArdAr»
(1) Wij zullen zien in de stadsrekening wat dit
feest zal gekost hebben. (N d R)
(2) Oh 1 Oh! de schoone flnanciëele toestand
M. de Burgemeester Een boni hebben van
x* (°P ^et papier wel te
ei'. 7'lctl, verplicht zien omtrent voor
1 ranken boomen te verkoopen die
in vollen groei en van goede opbrengst zijn, is dit
net werk van een buitengewonen bestuurder
Indien de kiezers er den 18 October toekomende
geen einde aan stellen, zal er welhaast niets meer
overblijven van de stadseigendommen.
En, inderdaad, het ware eene ware ramp voor
de stad Yper indien zij nog lang eenen bestuurder
van dat gehalte moest behouden 1 (N. d. R
(1) De achtbare heer Boone schijnt niet zeer vol
daan over dat antwoord.
1