Groote Menagerie
BOSTOGK.
Eene Vergelijking.
Vijgen na Paschen.
STADSNIEUWS.
Onze Stads werken.
O! O! O!
Wel! Wel! Wel!
Feestkalender.,
Burgerstand
van 22 tot 29 April 1904.
Koppen en Busten
die ongelukkigen ziet uitwijken naar den
vreemde om werk te gaan zoeken en om hier
niet te moeten bezwijken van honger.
Verleden week deedfik eene groote reis per
spoorweg dwars door Vlaanderen in elke
statie zag ik geheele benden werklieden voor
zien van werktuigen de wagons binnen stor
men. De wagon waar ik zat was weldra vol
het deed mij waarlijk pijn als ik al die arme
lieden bezag, bleek en uitgemergeld van
armoede. Ik knoopte een gesprek aan met
deze die bij mij zatenik ben ook uit den
nederigen stand uit het volk geboren. Ik
vroeg hen waar zij naartoe trokken, en zij
antwoorden mij, naar Vrankrijk om werk te
zoeken Moet gij nog lang zoeken? Ja,
mijnheer, somtijds acht dagen en wij moeten
somwijlen dooien tot verre boven Parijs.
Waar vindt gij dan k >st en logement? Wij
moeten bedelen en in de scheuren slapen of
somwijlen bachten schelven of vummen hier
en daar zooals het past tot dat wij werk ge
vonden hebben. Krijgt gij hier geen werk?
Neen, mynheer, en als wij er nog krijgen
wij moeten werken voor een hongerloon.
Geheel ons land wordt opgeëten van papen
paters en nopnen, er komener nog gedurig
geheele benden bij uit Frankrijk, het loopt er
zwart van.
Ik was vooral pijnlijk getroffen door het
zien van een oude grijsaardik vroeg hem,
myn vriend, gezien uwen ouderdom moet gij
ook nog uw land verlaten om werk te gaan
zoeken? Ja, mijnheer, ik heb te kiezen, hier
te creveeren van honger of elders te gaan
werken. Maar gij krijgt toch uw pensioen
van 65 frank? Een pijnlijke glimlach kwam
op het gelaat van den armen. Hy zeidewel
ja, mijnheer, ik kom daarmede juist toe voor
een chiksken en een pijpje tabak gedurende
het jaar. En den disch op uw gemeente?
Daar is niets te krijgen, er zijn op mijn
gemeente 8 nonnen, 4 papen en 3 katholieke
schoolmeesters, deze gaan weg met het vet
van de soep, nochtans den disch bezit 158
gemeten fondatien, hij is zeer ryk van 't jaar
lijks inkomen. Mijnheer ik heb onder 4 libe
rale ministeriën geleefd, en 4 maal ook eenen
goeden tijd beleefd, de werkmenschen waren
telken keer weeldig en er was dan nooit geen
spraak van werk te gaan zoeken naar den
vreemde.
Mijne vrienden, het is pijnlijk dat gij alzoo
uw stemrecht moet missen. Ja. piiinhflerJ.d_at
dwingt, wy zouden gaarne genoeg die deug
nietenbende helpen wegkogelen.
Ach arme bannelingen, alzoo moet gij uw
stemrecht missen die u zoo duurbaar is en
welke gij verkregen hebt door de liberalen en
waarvoor er bloed heeft moeten gestort
worden. Zonder de aanhoudende strijd der
liberalen zou den werkman nooit dat kost
baar recht verkregen hebben.
In het jaar onzes Heeren 1904, onder het
klerikaal bestuur dat sedert twintig jaren
aan 't bewind was kon men de volgende
vergelijking opmaken
Gendarmes.
1° Een gendarm te paard, 3' klas, begint
met een jaarwedde van 1320 fr.
Een gendarm te voet begint met een jaar
wedde van 1100 fr.
2° Aan den ouderdom van 30 tot 35 jaar
kan een gendarm wachtmeester worden met
een jaarwedde van 2000 fr. en daarbij nog
eenige honderden franken voor mouwstrepen
krijgsdecoratiën enz.
3° Een gendarm heeft recht op een woning
gratis, en op zeer gerievige meubelen die
hem geleverd worden door de krijgsgenie.
4° Om gendarm te worden en in rang op
te klimmen is het genoeg lagere studiën ge
daan te hebben.
5r Een gendarm belet het kwaad door de
vreeshy is het zinnebeeld van den dwang.
6° De vermeerdering van het getal gen
darmes is het gevolg van der vermindering
van het getal goede onderwijzers.
7° De regeering heeft verhoogingen der
jaarwedde toegekend aan de gendarmes.
Onderwijzers.
1° Een hulp-onderwijzer van de 5" catego
rie heeft recht op een jaarwedde van 1000 fr.
2C Een hulp-onderwijzer, wanneer hy
veel kans heeft, en goed het kosters-ambt
kan spelen kan hoofdonderwijzer worden
eener sshool van 5" of 4° categorie wanneer
hy 25 tot 28 jaar oud is.
Dan heeft hij aan 30 tot 35 jaar recht op
een jaarwedde van 1400 tot 1600 fr.
3» Een onderwijzer heeft recht noch op
een woning, noch op huisraad 11
4e Een onderwijzer moet vier jaren op de
banken der noormaalschool doorgebracht
hebben, zonder de voorbereidene jaren te
tellen.
5° Een onderwijzer belet het kwaad door
de opvoedinghij is het zinnebeeld der ge
zonde rede.
6° De vermeerdering van het getal goede
onderwijzers zal het getal gendarmes ver
minderen.
7° Stelselmatig verwerpt de regeering alle
verbeteringen van het lot der onderwijzers.
Het laatste verworpene wetsvoorstel was
dit van afgevaardigde Maenhout.
In het jaar onzes Heeren 1904, onder het
klerikaal bestuur dat sedert twintig jaren
aan 't bewind was, kon men de bovenstaan
de vergelijking maken. Vruchteloos vroegen
de liberalen wanneer de regeering dan wel
erkennen zou dat een onderwijzer ten min
sten een gendarme waard is... er is geen
grooter doove dan wie niet hooren wil...
landboumers, en zegt mij of ik geen gelijk
heb.
Ondersteund daarom wie u lief heeft en
stemt op 29 Mei allen voor de lijst der libe
rale volksvrienden.
Jongens lief, wat zitten de klerikalen met
de poepers 1
Zij voelen dat de kiezing van 29 Mei een
triomf gaat zijn voor de liberalen en daarom
weenen ze tranen met tuiten en weten niet,
hoe zich te draaien of te keeren, om toch dat
onheil van hun hoeft te wenden.
Lees hun gezeever eens in hunne bladen,
en ge zult er evenals ik van overtuigd zijn.
Zoo hatelyk als ooit, worden er deftige per
sonen in aangevallen. Dat ze echter op dien
toon maar voortgaan, wij vragen niet beter,
omdat wjj verzekerd zyn dat zulks de oogen
zal openen aan de deftige bevolking onzer
vereenigde arrondissementen, tot veel profijt
onzer princiepen.
Alleen de landbouwers vinden nog een
weinig genade in de oogen onzer klerikale
volksfoppers. Die worden nog met de schoon
ste namen begroet, en 't is al van Vrienden
van den buiten en lieve broerkens dat de
klok slaat.
vriendschap. Maar hier verkoopen die bemin
nelijke heeren vijgen na Paschen.
Ziet eens, landbouwers, hoelang diezelfde
fleemers al niet aan het bewind zijn en zegt
mij eens, of de landbouw door hunne belof.
ten gered is. Verscheidene malen is er reeds
bewezen geweest dat er nog veel te doen valt
voor den landbouw, en dat de katholieke hee
ren die u in Kamer en Senaat vertegenwoor
digen te hort gebleven zijn aan hunne taak.
Nu zij voelen, dat gij, met uw kiesbuletijn
in de hand, rekening gaat vragen over hun
onkundig bestuur, nu zij voelen, dat de straf
gaat volgen, die zooveel zorgeloosheid jegens
u verdient, nu zetten zij zich ootmoedig op de
knieën en smeeken u met opgeheven armen
om vergiffenis en medelijden.
Zoo manaftig zij in hunne gazetten, be
schermd door de naamloosheid, deftige bur
gers aanranden, zoo slaafs kruipen zij om u
heen, omdat ze hier opentlyk te strijden heb
ben tegen uwe eerlykheid, omdat gij heden
de macht bezit om ze met uwe stemming te
verpletteren.
Doen laat u niet blindoeken en raadpleegt
eens, eventjes uw geheugen, landbouwers.
Hetzelfde spel verniewen zy bij elke kie
zing. Vóór den stryd gefleem en karrevrach-
ten bololten. Na de kiezing verandert hun
nen toon en gefleem en schoone woorden zyn
in den doodboek.
Van hunne beloften is tot nu toe niet veel
voortgekomen, en gy moogt dus frank weg
zeggen dat zij u schandelijk bedrogen hebben.
Geheel anders is het met de liberale kandi
daten gesteld.
Die hebben u lief en deelen uw leed, en
zullen uit louter menschenliefde verstand en
tyd tot uwen dienst houden.
Zij komen u hun mandaat niet afbedelen
maar zich te pand stellen om uw gedachten'
wenschen en behoeft en in de Staat te gaan
verdedigen
Vergelijkt hunne handelwijze met de die
der klerikalen, ons dagblad met het hunne#
Men heeft vroeger gesproken enbewezen
dat het toezicht onzer bedienden van stad
veel te wenschen liet over de werken, den 9
November 1903 heeft er een aanbesteding
gedaan geweest voor het plaatsen eener
Riool in de Waterkasteel en Nieuwstraten,
men zegt dat dit werk veel te wenschen laat
dat de eigenaars deze straat klachten inge
diend hebben, dat zij in de onmogelijk zijn
te bouwen met kelder, om reden dat de
riool zestig centimeters hooger geplaatst is
of dat zij moest uitgevoerd zijn volgens plan
van aanbesteeding.
't Zal zeker wel zijn voor de heeren Burg
meester en Schepen van openbare werken,
want tot nu toe heeft er nog niemand de
waarheid willen weten of doen onderzoeken.
Eenen nieuwen Directeur op de
Vischemarkt te Yper.
Een hoedjemaker
Ziedaar de rechtvaardigheid onzer
Stadhuismannen,
1 Mei te Meenen, snelkoersen.
8 Mei te Westroosebeke om 2 ure.
15 Mei te Ghyvelde Frankrijk, om 2 ure.
Zondag 8 Mei zal er te Roubaix iets schoon
te zien zijn dat mag vergleken worden aan
de koers Parijs. Roubaix. Inderdaad men zal
daar een koers geven op de piste waarop de
rijders dezelfde afstand zullen afleggen als
of ze langs de baan zouden gaan en behalve
de schoone prijzen toegekend zullen er pre-
.„ogca-Duu woruen, aan ueze aie eersi
de zoogezegde Kontrolen die men op de baan
zou ontmoeten, zou bereiken zooals aan den
afstand Bauvais, Amiens, Doulens, Arras,
Seclin. Eenieder zal dus die koers van 268
kilometers op piste willen zien bestrijden.
Onzen Kampioen zal er aan deelnemen en
wel de sterkste zooals Aucouturiers, Garin,
Potier, Geoget, Lepoutre enz. de schrik in
jagen.
De schoonste en de volledigste verzame
ling dieren en vogelen, der gansche wereld
zal te zien zijn, te Yper, op de Groote Markt
den Zaterdag 7 en Zondag 8 Mei.
Het is een ware dierentuin waar men de
schoonste exemplaren van Europa, Amerika,
Azia, en Australiën zal aantreffen.
De groote menagerie zal alhier aankomen
met het muziek voorop, gezeten op eenen
prachtigen wagen, door twee olifanten en
4 kemels getrokken, en gevolg door groote
rijtuigen met prachtige paarden bespannen,
de byzonderste straten doortrekken.
Denzelfden dag der aankomst worden er
twee vertooningen gegevenDe eerste om 4
ure de tweede om 8 ure s'avonds.
Pryzen der plaatsen lst« 1.50 2ae 75 c.
Geboorten.
Carbonnelle Nelly, Rijselstraat.
Pottel Valerius, Neerstraat.
Hof Franciscus, Neerstraat.
Decan Gaston, Hondstraat.
huwelijk.
Reiff Felicianus, brykenbakker te Water
Yper.611 VaDheCke öabdela' Strijkster
Deryckere Arthur, teekenaar te Iseghem
en Gouwy Elisa, zonder beroep te Yper
Sterfgevallen.
Versavel Florimondus, 10 maanden Oi
Kleermarkt. e
Laconte Bertha, 1 1/2 jaar, St Jacobstraat
Huyghe Theophilus, 20 dagen, Zaalhof
Goffyn Maria. 1 jaar, Doorgangstraat
Van Wonterghem Maria, 75 jaren, wed»
we Debraeve Joseph, Weninckstraat.
Vandenberghe Odilo, 7 maanden, qt-
minckstraat. N
Dezitter Julia, 47 jaren, huishoudster
echtgenoote, Duprez Gustavus. St Maarten
klooster.
Steenwinkels Jacobus, 74 jaren, g8pen
sioneerde onderofficier, weduwaar Allaert
Maria, echtgenoote Steverlinck Carolina
St Jacobsstraat.
Degryse Regina, 80 jaren, zonder beroep
weduwe Carlier Philippus, zonnebeke Steen'
weg.
Rigal Eugenia, 45 jaren, hotelhoudster
echtgenoote Deroubaix Alphonse, Statiestr
Vandromme Petrus, 71 jaren, gepension-
neerde werkman aan den ijzeren weg, echt.
genoote Beirnaert Juliana, Oude Houtmarkt
POL DE MONT.
Zóó heet het laatste boek van den gunstig
gekenden Antwerpschen kunstcriticus, met
dezen ondertitelAanteekeningen over de
kunstbeweging van dezen lijd.
Het zijn studies, sedert het laatste tiental
jaren verschenen in De Vlaamsohe
School, Elsevier's Maandschrift en
Kunst en Leven, alwaar wy ze, tijdens
hunne verschijning gretig lazen. Wij hebben
ze thans met niét minder gretigheid willen
herlezen, om er opnieuw by te genieten.
De behandelde kunstenaars en hunne
werken vormen eene lange reeks, zeer
electisch uitgekozen, zooals volgende 'namen
het bewijzen: Alfred Stevens, Willem Linnig
Jr, Floris Crabeels, Alfred Verwee, A. J.
Heymans,|gebroeders De Vriendt, Jac! Smitsi
Amadeus Lynen. Sander Struys, Zander
Hannotiau, James Ensor, Theo Van Ryssel-
berghe, Karei Doudelet, Leo Frederic, Franr
Melchers, Willy Schlobach, Edm. van Offel,
Albrecht Baertsoen, Armand Rassenfosse!
Francois Maréchal, Arm. Heins, Mevrouw
Hendr. de Rraekeleer, H- vf.
Mesdag, Marie J. Bauer, Philip Zilcken,
Ant. van Welie, Henrich Vogeler, Hans
Schwaiger, Gh. Robinson, Howard Pyle en
Sascha Schneider.
Al die kunstenaars hebben talent en Pol
de Mont laat hun gaarne, zonder daarom
moedwflhg het oog te sluiten voor hunne
zwakheden, - bijaldien zij er mochten heb-
ben, - volle recht wedervaren meer nog
hy schryft over hen met geestdrift.
Aldus bekent hij zyn on verscholen bewon
dering voor Ver wee en de gebroeders De
Vriendt; van Lijnen, Hannotiau, Ensor,
Baertsoen en Zilcken schetst hy zelf een wel-
geteekend portret, by J. Smits en S Struys
vergoelijkt hij de kleur het talent tot boek-
illustratie roemt hij bij Lynen, Van Ryssel-
^fe Dondert Van Offel, Robinsön en
Pylehy noemt L. Frederic een gothiek
neen liever een primitief, de dichter van
f® Baertsoen, Claus en Heymans
looft hy als luministenin Rassenfosse,
Maréchal en A. Henis begroet hy Meesters
der grafiek Mevr. De Rudder verheerlijkt
hy als kunstenares met de borduurnaald;
M. J Bauer, Ph. Zilcken en H. Vogeler laat
hy als etsers zyne bewondering deelen Ant.
van Welie en Sascha Schneider doet hij als
symbolische-idealisten hoogschatten
Dan komen de beeldhouwers Lambeaux,
Rousseau, C. Meunier, I. De Rudder, Van-
derstappen, Dillens, Braecke, enz. aan de
Isa?' ,Daar aanl6lding van bet salon van
893, alwaar van hen tentoongesteld waren,
schryver bispreikt die werken en schetst
van eiken beeldhouwer het kenmerkende
zyner kunst.
Eindelijk handelt het laatste hoofdstuk
vooral over landschap en vormt een warm
P ei ooi ten voordeel© van eigen kanst,
nationalisme in de Kunst.
Hanteeren de kunstenaars, waarover Pol
de Mont con amore schryft, met welgeluk
te*1 bet penseel, den beitel, of de ets-en
or uurnaald, hy zelf, anderzy\is,| hanteert
uitstekend eene welversneden pen, even rijk
aan gedachten als aan woordenkens. Hem
te lezen en te begrijpen is juist niet elk
ewv« WJUI WIJ UÜUUÜU Uüü VetII
JIHWiBB i
DOOR
