VAN IJPEREN EN HET ARRONDISSEMENT.
Politiek, Nieuws-, Handels- en Annoncenblad.
""stadsnieuws.
Philips Van Artevelde.
Het Weekblad.
Negentiende jaar.
Zaterdag 25 Februari 1905.
Nummer 6.
Beschaving en Slavernij.
Gemeenteraad van Yper.
m.
Abonnementsprijs voorop bataaibaar 8.00 ft*, per jaar voor den buiten. 8.50 fr. voor stad. Per 6 maanden 1 fr. 50. Per 3 maanden i fr. Annoncexi: 15 cent
fW drukregel. Rechterlijke eerherstellingen1 fr. per regel. Akkoord per jaar of per maand. 5 centiemen per nummer. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 4 fr. per 100
frurtofru»" v&n verkoopingen of andere bekendmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. De annoncen voor België, ter uitzondering der beide Vlaanderen, als-
i die voor het buitenland -worden ontvangen door den Office de Publicité, Magdaienastraat, Brussel. Mon wordt verzocht alle hoegenaamde artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij
i onderteekend toe te zenden. Artikelen ongeteebend of personnaliteiten bevattende worden niet - .genomen.
Velen van onze lezers vragen
wekelijks hoe het komt dat zij,
zooais gewoonte het WEEKBLAD
niet meer ontvangen!
Wij verzoeken hun, te reklameren
aan de leden der Liberale Associatie,
zij zullen hun voldoening geven.
Tegenwoordig gebeuren er erge en treu
rige dingeD in den noord oostelijken hoek
van Europa, in het uitgestrekte Rusland....
ik ging zeggenin het groote Rusland
maar, hoe kan een land groot wezen in den
verheven zin des woords, zonder beschaving
en vooruitgang en wanneer zijne kinderen
in de hatelijkste en barbaarschte slavernij
gedompeld blijven
Sedert eenige weken stroomt ginds on
schuldig menschenbloed, dat de sneeuw in
de straten én de waters der Neva roodverft.
Hoevelen zijn er hi r niet in de beschaaf
de, westelijke landen van Europa, in Frank
rijk en Belgie vooral, die zich geen juist
gedacht maken van den toestand in hoi
Oosten van ons werelddeel? De moorderijen
der Turken, deze laatste jaren op de Chris
tenen van dat barbaarsche rijk gepleegd,
zijn nogthans algemeen gekendelkeen
heeft verklaard dat het eene schande is voor
de groote mogendheden langer zoo eenen
toestand te dulden. Het kleine Griekenland
alleen durfde opstaan; doch, het wierd ver
slagen, overwonnen.
Daarna zagen wij den moord gepleegd
op den koning en de koningin van Servie,
die ook de vrucht was cener verachterde
beschaving.
Nu is het de beurt van Rusland, waar de
dienstbaarheid der landelijke bevolkiDg de
slavernij zeer nabij komt; waar edeldom en
kasteelt: eeren almachtig zijn, het volk uit
buiten en mishandelen, ja zelfs het gouver
nement bestelen, overal waar ze kunnen.
In Rusland kent men geene vrijheid
Daar zijQ noch Kamer noch Senaat; noch
Geschiedkundig Roman.
Aangemoedigd door die bewijzen van
achting en genegenheid, boog zich Van den
Bossche ten teeken van dank tot het volk
en sprak dan:
Vrienden en gezellen,
De ontberingen zijn in onze stad ten
top gestegen en hebben den moed der
arbeiders ter neer geslagen. De hongers-
nood zal weldra binnen onze muren drin-
gen en de poorters wegmaaien. Nergens
ontwaart men hoop op uitkomst; werk en
nering zijn ten onder gebracht en blij -
ven doode woorden, terwijl onze Graaf,
door de Leliaarts misleid en geraden,
ons nauwer en nauwer insluit. En in de-
zen nood vinden wij niemand om ons te
geleiden. Gillis de Meulenaere, die het
zoowel met het volk meende, is ongeluk-
kiglijk gevallen onder de dagge van eenen
sluipmoordenaar. Zijn lijk helaas 1 is nog
niet koud. En nochtans moet er een8 op-
lossing komen aan onzen hachelijken toe-
stand. Er behoeft een wakkere, een voor-
eigentlijke provincie- of gemeenteraden,
noch rechtbanken. Daar telt maar een iets
de wil van den oppermachtigen keizer en,
verder, in de provinciën, de wil der groote,
edels kasteelbeeren, die om zoo te zeggen
bijna het recht hebbeD op het leven en den
dood hunner onderdanen. Armoede en ver
drukking heerschen er overal; de vrijheid
van de drukpers, van vereeniging zijn ijdele
woorden in het..... uitgestrekte Rusland met
zijne 75 millioen inwoners.
Ei dit land is o spotternijde bond
genoot van Frankrijk, dat de wieg is van
beschaving en vooruitgang
Welke bittere teleurstelling! welk vreemd
samentreffen!... Wij moeten de overwinning
der Russen in Mandsjoerie wenschen om
eeue andere kwaal, het geel gevaar, van ons
verwijderd te houden
Sinds lang wortelt het volk ginds, om
een brokje der vrijheid te veroveren, waar
op wij ia Belgie zoo fier zijn, al wordt die
vrijheid hier ook wel eens den nek ver
wrongen.
De oorlog in het verre Oosten, waar het
volk zoo heldhaftig vocht, had bij de lagere
klassen der Russische bevclking eenen spran
kel hoop doen onstaan. De Czaar zelf scheen
de gevraagde hervormingen genegen de
benoeming van den volksvriend Prins Mirsky,
als minister van binnenlandsche zaken, deed
die hoop bijna in zekerheid veranderen;....
ongelukkiglijk, de Czar is omringd door
eenen hoop slechte raadgevers, hooge edel-
mans, hertogen en prinsen, die er allen be
lang bij hebben den tegen woordigen toestand
te behouden en die, den keizer aller Russen
aanzetten, om tegenstand te bieden en de
rechtmatige eischeu des volks van de hand te
wijzen 1
Nu eindelijk was het volk moê van wach
ten. Sedeit eenige dagen bereidde men zich
te St-Petersburg en omstreken tot de werk
staking voor; geene werkstaking voor op
slag van loon, maar ter verovering der te
lang gewenschte hervormingen. Het volk,
nogthans, hoewel vast besloten desnoods
tot eeno omwenteling over te gaan, was
kalm en vreedzaam het vroeg niet veel
zichtige aanvoerder om het volk te
redden en onze stad voor eenen gewissen
ondergang te behoeden. Herinnert u wat
Vlaanderen was, als Jakob van Artevelde
aan het hoofd der stede gesteld werd.
Toen als nu heerschten schaarschbeid en
ellende: de Wijze Man nam het bewind
in handen, armoede en gebrek verdwe
nen als bij tooverslag, werk en nering
keerden weder, en nooit, neen nooit,
was Vlaanderen zoo rijk en machtig als
toen! Konden wij nog zul ken aanleider
hebben, zeker zouden wij opstaan uit den
rampspoed waarin wij tbans zuchten.
Even als dan zouden vertwijfeling en
wanhoop verdwijnen, de overvloed zou
ons met arbeid en nering toestroomen,
fier en moedig, trotsch eu gebiedend, zou
het Gentsche volk het hoofd mogen ver
heffen, want de welstand en de rijkdom
van het vaderland zouden zijn werk zijq I
Eeu geestdriftig gejubel onderbrak de
rede van den spreker. Want ja, zoo was
het Vlaamsche volk ten allen tijd oogen-
blikkelijk bedrukt eu hopeloos wanneer
onheil en rampspoed troffen, maar vervoerd
en opgetogen als vaderland en vrijheid,
het begeerde slechts, dat eene afvaardiging
een verzoekschrift ter bekoming van de
noodige hervormingen aan den Czar persoon
lijk mocht overhandigen.
lA elke schoone gelegenheid voor den
Keizer, om de liefde van het volk te winnen
eu de geestdrift door geheel Rusland en
Siberië, ja tot op de slachtvelden van Mand
sjoerie te doen ten top stijgen Maar,
Nikolaas II, of liever zijne omgeving heeft
hot niet gewild, en wierden de smeekingen
des volks versmacht in een bloedbad. In
plaats van een oogenblik de hand te reiken,
om het smeekschrift der werklieden te ont
vangen, het Paleis was met troepen omringd,
die het op de knieën smeekende volk neer
sabelden, ja die op vrouwen en kinderen
schoten, alsof het eene bende musschen gold
Duizenden slachtoffers wierden gedood of
gekwetst. De dag van den Zondag 22 Januari
1905 is een bloedige dag, die tot schande
strekt der Russische regeering. Elk, die het
hart op de goede plaats draagt, heeft eenen
kreet van ontwaardiging geslaakt, gepaard
met een gevoel van innig medelijden voor
du slachtoffers, toen hij het nieuws las over
de onverschoonbare en nuttelooze moorde-
jen van St-Peterburg, die eene schande zijn
ioor de twintigste eeuw.
Gansch de beschaafde wereld is in den
rouw gedompeld wij allen stelden belang
in het edel streven van het Russische volk,
wier eischen billijk en rechtveerdig zijn
want, de Russische barbaa"scheid is en
blijft eene vlek van schande en oneer voor
bet beschaafde Europa
Zitting van 11 februari 1905.
Men begint om 5 1/4 ure. Al de leien zijn
op hun post.
Het verslag der vorige zitting is goedge
keurd.
roem en onafnankelijkheid op h~d spel
stonden.
Van den Bossche liet de geestdrift beda
ren en vervolgde dan
Ik zegde u dus, gezellen, dat wij eenen
aanleider noodig hebben om ons uit de
sombere wanhoop op te beuren waarin
wij verzonken liggen en ons te behoeden
van den afgrijselijken hongerdood, die ons
in 't verschiet tegengrimt. Er leeft in ons
midden een man die daartoe in staat is,
een man van diep verstand en wijzen
raad, een man met hart in 't lijf en die,
zoo hij het aanvaardt ons opperhoofd te
worden, goed en bloed zal veil hebben,
om de welvaart in onze muren weer te
roepen. Gij kent hem allen want hg is
een zoon van Gent. Zeven jaren lang heeft
zijn vader Vlaanderen aan de spits der
natiën gehouden en zelfs het trotsche
Frankrijk den nek doen buigen voor het
kleine, doch rijke en machtige Vlaande-
ren. Ik bedoel Philips van Artevelde, den
zoon van den Wijzen man....
Leve Artevelde! Wij willen Artevelde!»
dreunde het over de Vrijdagmarkt, terwijl
duizende handen boven de hoofden wemel-
|§Het burgerkruis van 1* klas is door den
Burgemeester aan M. Vandenhende voor 25
jaren dienst, besteld met eenen proficiat d,
la clef.
Toejuichingen, onder de leden en in het
publiek.
De Burgermester. Wij hebben prinj
Albert en zijne vrouw gevraagd jom te ko
men met ons kermis houden te naaste Tuyo-
dag of liever met de coursen, binst dat de
soldaten hier nog zijn. En zij hebben doen
antwoorden door hunnen sekretaris, dat zij
in belet zijn voor geheel het jaar 1905.
Verbazing van al de leden.
De Burgemeester. Nu geen moed ver
loren, wij zullen ze van nu af vragen voor
1900.— Goedgekeurd.
De Burgemeester leest een brief van het
bestuur van bruggen en wegen waarin staat
dat het gouvernement den trottoir van de
Bascule zal voortzetten tot aan de statie van
Zillebeke om plezier te doen aan M. D'hu-
vettere die dat verscheidene malen gevraagd
heeft.
M. D'Huveltere salueert gelijk een eer
ste communikantje.
De rekening van stadsmuseum wordt goed
gekeurd. Natuurlijk en er wordt ge
sproken van de schade aan de dakingen
toegebracht door het stelsel van den tele-
phoon. De Burgemeester zal het doen afne
men, zegt hij, en eenen mast plaatsen op de
Vischmarkt.
M. Begerem. Ik protesteer daar tegen.
De mastklimmingen moeten geschieden op
het Zaalhof. Ik ben president van dat speel
tje en Algemeen gelach).
De Burgemeester. Er is daarvan geen
kwestie, M. Begerem. Wij spreken van den
telefoon.
M. Begerem. Ha! ja! Aadersins.
De Hospicen vragen om te mogen bouw
grond verkoopen op Voormezeele aau twee
parochianen, M. De Gheus en Emiel Parret.
Niemand spreekt daarop. Aangenomen.
den, als ware de naam van Artevelde alleen
een zekere waarborg geweest van geluk en
voorspoed.
Zoodra de stilte wedergekeerd was,
vroeg Van den Bossche
Gij stemt dus allen toe dat nog vandaag
de dekens zich bij Artevelde begeven om
hem van wege de stede van Gsnt het
Opperhootdmanschap aan te bieden
Een verward gejuich van Leve Artevel
de! Leve de Opperhoofdman beantwoord
de deze vraag. Het bewees dat de Ambach
ten, vol hoop op de aanstaande verlossing,
het voorstel van den spreker goedkeurden
en zich reeds op voorhand in de gunstige
wending der zaken verheugden.
Welaan dan, eindigde Van den Bossche,
wij zullen Artevelde m9t den algeme8nen
wensch van het volk bekend maken en u
morgen, om gelijk uur, te dezer plaatse.
rekening geven over onze zending. Bij-
aldien hij er in toestemt uw aanleider te
worden, zullen wij hem verzoeken ons
naar hier te vergezellen en den eed van
getrouwheid af te leggen, dien gy hem
dan ook zult zweren.
(Wordt voortgezel).
WEEKBLAD
(1B Vervolg).