TAN IJPEREN EN HET ARRONDISSEMENT.
Politiek, Nieuws- Handals- en Annoncenblad.
Philips Van Artevelde.
Negentiende jaar.
Zaterdag 15 April 1905.
Nummer 15.
Schuldbekentenis.
Verrotting!
Abonnementsprijs voorop betaalbaar 3.00 fr. per jaar voor dea buiten. 8.50 fr. voor stad. Per 6 maanden 1 fr. 50. Per 3 maanden 1 fr. Annoncen: 15 cent
■f drukregel. Rechterlijke eerherstellingen: 1 fir. per regel. Akkoord per jaar of per maand. 5 centiemen per nummer. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 4 fr. per 100
Afie berichten van verkoopingen of andere bekendmakingen ten bureete dozer gedrukt worden ;as gratis ingelijfd. De annoncen voor België, ter uitzondering der beide Vlaanderen, als-
4e Os voor het buitenland worden ontvangen door den Office de Publicité, Magdalenastraat, Brussel. Men wordt verzocht alle hoegenaamde artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vri;
©nderteekesd toe te zenden. Artikelen ongeteekend of personaliteiten bevattende worden niet opgenomen.
De minister van bet katholiek onderwijs
want al het andere telt niet in België
heeft het eerevoorzitterschap van het eerste
wederlandsch Onderwijscoogres in ons land
geweigerd.
Sinds lang was er in den Belgischen On
derwijzersbond, die in 1905 zijn 48" jaar zal
vieren, het voorstel gedaan, een internatio
naal congres samen te roepen. De schoonste
gelegenheid, namelijk de wereldtentoonstel
ling van Luik, bood zich daartoe aan. Ook
nam het bestuur van den Onderwijzersbond
de gelegenheid te baat, om aan den zoolang
gewenschten eisch te voldoen.
Het bestuur vond het heel natuurlijk mi
nister De Trooz, die 't kabinet van onderwijs
in handen heeft, het eerevoorzitterschap aan
te bieden, eer die hij komt af te wijzen,
omdat, schrijft hij, de onderwijzersbond zich
meer en meer met politiek bemoeit en stelsel
matig het gouvernement en de meerderheid
bevecht
Zooveel woorden, zooveel leugens
Hij tracht dit op te maken uit de redevoe
ringen op de congressen uitgesproken en de
briefwisselingen, of artikels, in het Journal
des Instituteurs verschenen.
Het schijnt dat minister De Trooz, slechts
de vuilblaadjes aan cent leestwant het
zijn krabbelaars van deze gazetjes, die al
schrijven wat men hun beveeltdie de rede
voeringen en schriften verdraaien. Woonde
minister De Trooz in persoon le congressen
bij, even als de volksvertegenwoordigers, die
er telken jare toe uitgenoodigd worden, dan
zou iedereen zich kunnen overtuigen, dat
daar slechts de waarheid, zonder schromen,
voor wien het ook weze moge, verklaard
wordt.
Mogelijks is minister De Trooz met vlei
erij te streelen, maar dat kunnen de offlcieele
onderwijzers niet. Zij zeggen de waarheid,
den minister herinnerde, dat geen vleier te
staan is en dat vleierij enkel uit winstbejag
geschiedt.
De koningen, ministers en alle overheden,
Geschiedkundig Roman.
Het eerste waarvoor dient gezorgd te
worden is dat het volk aan geen gebrek
bloot sta; welnu, ik mag u aankondigen
dat, ten gevolge van eene overeenkomst,
met de rijke poorters en de abten der kloos
ters, de graanzolders geopend zijn en dat de
behoeftige Gentenaars dagelijks het noodige
koren zullen krijgen tot dat werk en nering
wedergekeerd zijnDerwijze zal in de eerste
en dringendste noodwendigheden voorzien
zijn en zullen wij, zonder al te groolen angst
voor den dag van morgen, naar verdere
hulpmiddelen kunnen uitzien.
Een lang en blij gejuich bewees hoezeer
deze troostende woorden de menigte troffen
en opbeurden. Na eenige oogenblibken,
vervolgde Artevelde
- Daar de persoonlijke twisten en wraak
nemingen den koophandel en de nijverheid
belemmeren, en onze vrijheden ten zeerste
bedreigen doordien zij de macht onzer
vyanden vergrooten, is het hoogst noodig
ernstige maatregelen voor de openbare rust
en veiligheid te nemen. Met toestemming der
die zich door vleierij laten verblinden, zijn
op hunne plaats niet en zijn slechte bestuur
ders, hoe hoog men ook geplaatst weze, men
moet gedoogen dat men de waarheid zegge.
Op de 38 onderwijzerscongressen wordt
geene politiek gesproken. Den rechten weg
afbakende overheden het goede ea het
slechte aantoonende beste methoden aan
vaarden, enz., de verouderde verbannen; het
onderwijs den verdienden rang doen beklee-
den, ea het naar waarde doen schatten; den
onderwijzer een degelijk en welverdiend loon
trachten te doen bekomen; dat is betgeen de
Onderwijzersbond immer betracht heeft, nu
nog betracht en immer zal betrachten. Ziet
de minister daar nu bewaar in en is de
katholieke partij zoo zeer verblind, dat men
de waarheid niet mag zeggen, dat men de
belangen van het onderwijs en der onder
wijzers niet mag verdedigen, dan moet die
partij zeer laag gevallen zijnzij moet hare
eigen handelwijs verfoeien en beschaamd
over hare onrechtvaardige daden wezen.
Minister de Trooz ziet politiek als
De. landelijke onderwijzers, op het einde
hunner levensbaan, na 30 h 35 jaren dienst
2000 fr. vragen.
Hij ziet politiek als de onderwijzers de
afschaffing der inbeschikbaarheidstelling
vragen feit, dat zoo menig onderwijzer
en onderwijzeres ten grave heeft gesleept 1
Hij ziet politiek, als de onderwijzers pen
sioen tot de 3/4 en 1/50® van hunne jaar
wedde vragen.
Hij ziet politiek als de onderwijzer de
vastheid van bediening voor adulten en
frcebelscholen vragen.
Hij ziet politiek als men vraagt dat de
wereldlijke onderwijzers en onderwijze
ressen, door geene broerkens en nonnen
zouden vervangen worden.
Hij ziet politiek, als men de onrechtvaar
digheid en partijdigheid van den middenjury
doet uitschijnen.
Hij ziet politiek, als men 't verplichtend
onderwijs voorstaat en als eenig middel
Schepenen zal men dus daaromtrent de
volgende verordeningen stipt toepassen:
Alle veeten en vijandschappen tusschen
de burgers zullen ophouden en geschorst
blijven tot den veertienden dag na den vrede
met den graaf
Alle manslag zal met onthoofding geboet
worden
Alle gevecht, zonder wonden, zal gestraft
worden met eene gevangenzetting van veer
tig dagen op water en brood
Vloeken, zweren en teeriingspelen in de
herbergen, eveneens ophitsing der poorters
tot oproer, zullen door gelijke straffen ge
boet worden.
En opdat een volkomen vertrouwen
tusschen de poorters heessehe, en niemand
kunne voorwenden dat onrechtvaardigheden
in het bestuur bedreven worden, zullen alle
burgers, zoo arm als rijk, hunne zaken of
belaugen verdedigen. Tevens zal er alle
maanden rekening gedaan worden over de
gemeentegoederen en het gebruik der ge-
meeutepenningen, en elkeeu wordt aange
zocht deze vereenigingea bij te wonen.
En daar het noodig is dat men de burgers
van Gent van de andere inwoners kunne
onderscheiden, zal elke poorter, inboorling
tegen de onwetendheid doet doorgaan.
Hij ziet politiek als men de ministerieele
omzendbrieven, die rechtstreeks tegen de
belangen der onderwijzers genomen zijn,
beknibbelt.
Hij ziet politiek, als men de volksvertegen
woordigers doet kennen, die niettegen
staande hunne stellige belofte, hun woord
viter houden.
Hij ziet politiek, als de onderwijzers vra
gen, dat men het officieel onderwijs niet meer
zou vervolgen.
Hij ziet politiek, als de onderwijzers hunne
belangen verdedigen en een eerlijk bestaan,
in evenredigheid van hunne bewezen dien
sten vragen.
Hij ziet politiek, als de onderwijzers
vragen, dat er geene offlei ',ele scholen meer
in herbergen on jeneverkroegen zouden her
schapen worden.
Hij ziet politiek, als de onderwijzers
vragen, dat zij niet buiten de wet zouden
gesteld worden en dat zij, even als andere
Belgen, hunne burgerlijke rechten zouden
genieten.
Hij ziet politiek, als de onderwijzers
v agen, dat het geween en tandgeknars, door
Jacobs voorspeld, zou ophouden11 y aura
des pleurs et des grincements de dents
zegde Jacobs.
Hij ziet politiek, als de onderwijzers
vragen, niet meer heen te moeten gaan en
geene kolen meer te moeten planten
Qu'ils s'en aillentQu'ils plantent des
etioux zegde Woeste.
Als derwijze handelen, deze eischen stel
len, die slechts billijk en rechtvaardig zijn,
politiek maken is, dan mogen de onderwij
zers ze vrij voortzetten. Dit is hetgeen zij
deden onder de wet van 1842, van 1879,
van 1884 en hetgeen zij nu doen onder de
wet van 1895 ea hetgeen zij onder de daar-
opuolgende wet zullen vervedgen.
Tot zoolang de ondrrwijzers geen recht
bekomen hebben zullen zij hunne stem laten
hooren.
Wij hadden de boop durven koesteren dat
van Gent. eenen witten mouw dragen
waarop de woorden Relpe God zullen
geteekend zijn.
Thans blijft ons nog een laatste punt te
regelen, namelijk de stevige inrichting van
onze strijdmacht. De graaf, gij weet het,
tracht ons uit te hongeren door allen toevoer
van levensmiddelen te beletten. Wij moeten
zijne pogingen verijdelen en de benden ver
pletteren waarmede hij de groote wegen
afgezet houdt. Daartoe is het noodig te on
derzoeken of ons gemeenteleger nog, naar
oude loffelijke gewoonte, in staat is met
goed gevolg tegen den vijand op te trekken
Ik verzoek u dus allen, morgen, om gelijk
uur, met uwe wapens op de Vrijdagmarkt
te komen, opdat de Wethouders en Hoofd
mannen zich zouden kunnen overtuigen of
alles in regel is. Mochten er parochiemees-
ters of andere opleiders ontbreken, dan zult
gij door verkiezing de openstaande plaatsen
aanvullen. Wanneer daarna de schepenen,
overeenkomstig de privilegiën, zullen be
paald hebben hoeveel manschappen er dage
lijks van elk ambacht te wapen moeten zijn,
zullen de anderen hunne gewone bezigheden
hernemen; immers, zonder werken kan de
stad noch bloeien, noch vooruitgaan, en de
de 75® verjaring van s' land onafhankelijk
heid reclitherstelling aan de onderwijzers
zou geven. Maar, hélaas! de minister weigert
zelfs het eerevoorzitterschap te aanvaarden.
hij bang wezen! voor de waarheden,
dlë~öpliet wereldcongres, niet door Belgen,
maar door pedagogen van andere landen,
zullen gezegd worden. Is het niet zich zei ven
plichtig en schuldig verklaren de afbreker,
de verloochenaar van het officieel onderwijs
te wezen I?
TVat meer is, hét Belgisch goevernement
komt aan de vreemie Mogendheden, door
zijne afgezanten, ter kennis te brengen, dat
het wereldcongres door den Belgischen
Onderwijzersbond ingericht, door het goe-
vernement niet ondersteund is.
Daarenboven zendt de minister nog boden,
dringende expressen, aan volksvertegen
woordigers en senators om het congres te
doen mislukken.
Zou men niet zeggen, dat die eenvoudige
onderwijzers, steeds met den vooruitgang
van 't onderwijs bezorgd, eene bende kwaad
doeners is of is het enkel uit bangheid
Wat ook onze minister van 't katholiek
onderwijs verrichte, het wellukken van
't congres is verzekerd bijna alle landen
van Europa en zelfs verscheidene van Ame
rika hebben reeds hunne toetreding toege
zegd.
Wat zullen s' ministers ooren tuiten en
welk tandenknars zal het verwekken, als
vreemdelingen zullen komen getuigen, dat
onder alle landen der wereld, Belgie alleen
tegen zijn eigen onderwijs handelt,
Voor sommigen is het hard de waarheid
te moeten hooren.
Nergens in Belgie, heeft den politieken
strijd de ruwheid bereikt welke hij te Aalst
bereikte.
Grondleer van Woeste, kanker van
reaktie het vermaard arrondissement,
gaf een tiental jaren geleden den dag aan de
welstand van Gent moet steeds het hoofd
doel blijven van ons streven.
Welnu, gezellen, zijt gij bereid deze voor
stellen te aanvaarden en mij te helpen, te
ondersteunen om ze uit te voeren en alzoo
Vlaanderen op te beuren uit zijne verne
dering en zijne armoede?
«Wij willen! Wij willen! Leve Arte
velde! klonk het verward en onstuimig
geroep der ambachtsgezellen.
Artevelde ontblootte zijn hoofdN en liet
zijnen machtigen blik over de menigte gaan.
Het gerucht verstierf als bij tooverslag en
eensklaps heerschte eene doodsche stilte.
Dan stak Philips de hiod hemelwaarts
en sprak met klare en heldere stem
Ik zal den last van Opperhoofdman, tot
welken ik aangesteld ben, loffelijk be-
dienender stede van Gent voordeel en
welvaart zoeken; heure voorrechten en
vrijheden verdedigenhetgeen mij door
Schepenen zal bevolen worden te werk
stellen en uitvoeren naar mijn beste ver-
mogen; ook de gemeente bou en trouw
zijn en in alles doen zooals het eenen goeden
Opperhoofdman betaamt. Zoo helpe mij
God en al zijne Heiligen
Wordt voortgezet).
HET WEEKBLAD
(8° Vervolg).
w
V