m IJPEREN
Politiek, Nieuws-
HET ARRONDISSEMENT.
Handels- en Annoncenbl ad
Philips Van Artevelde.
Negentiende jaar.
Zaterdag 15 Juli 1905.
Nummer 28.
Teekenen des tijds.
Maurice Brébart.
Een goed voorteeken voor België.
jU>önn®mentspry?ï voorop betaalbaar 3.00 fr. per jaar voor den buiten. S.50 fr. voor stad. Per 6 maanden 1 fr. 50. Per 3 maanden 1 fr. Annoneen: 15 cent
f*r drukregel. Rechterlijke eerherstellingen: 1 fr. per regel. Akkoord per jaar of per maand. 5 centiemen per nummer. Afzonderlijke nummers voor artikels, .enz. 4 fr. per 100
Aöe berichten van verkoopingen of andere bekendmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. De annoneen voor België, ter uitzondering der beide Vlaanderen, als-
tUdfi voor het buitenland worden ontvangen doer den Office de Publiciié, Magdalenastraat, Brussel. Men wordt verzocht alle hoegenaamde artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij
a» ©nderteekend toe te zenden. Artikelen ongeteekend of personnaliteiten bevattende worden Riet ooaenomen.
'tWas des anderendaags der glorierijke
kieziDgen van Mei 1.1.: ik bevond mij met
eenige politieke vrienden en wij bespraken
de uitslagen, wanneer een makker, genoeg
zaam katholiek om de voordeelen van het
tegenwoordige goevernement te bekomen,
maar liberaal genoeg om aanspraak to ma
ken op de welwillendheid van het bestuur
van morgen, bij onzen groep kwam.
Hij naderde een onzer vlijtigste propa
gandisten en zei hem op spottenden toon
Hewel! mijn beste, 't schijnt dat de libe
ralen de wind in de zeilen hebbengij zult
dus volksvertegenwoordiger worden
Ik weet niet of ik kamerlid zal worden
antwoordde hem onze vriend zeer kalm,
wie de eer niet verblindt, maar wat ik
weet, 't is dat ge liberaal zult worden
Het aDtwoord van den gelukzoeker verloor
zich in een algemeen gelach.
Maar sindsdien, zijn de gebeurtenissen
vooruit gegaan: op de schoone bijval van
Mei is de heerlijke zegepraal der provinciale
kiezingen van Juni gevolgdoveral heeft de
ontwaking van het liberalismus zich ver
klaard en gaat al klimmende.
Zoo goed, dat de voorspelling van onzen
propagandist zich reeds verwezentlijkt heeft:
De gelukzoeker, in kwestie is liberaal ge
worden! 't Is een teeken des tijds
Over eenige dagen zag men hem stralend
van vreugde, overal herhalend! Hewel!
Welke victorie hebben wij in Holland be
haald het is een uitstekend vooruitzicht
voor onze kiezingen van toekomende jaar
Wij zullen die vervloekte kaloten omver
werpen! 't Was tijd! Dus zal het altoos de
beurt derzelfden niet zijn
Zeker, indien ik mij steunde op dit bij
zonder feit, om te beweeren dat al de plaats
jesjagers van Vlaanderen en Walenland ge
reed zijn om van beschermers te veranderen,
zou men mij van overdrijving kunnen be
schuldigen, en de spot der klerikalen zou
schoon spel hebben.
Maar het feit is niet eenig in zijne soort
Geschiedkundig Roman.
Zich vervolgens tot eenen zijner knapen
wendende gebood hij: Verzoek onmiddelijk
Mher van Herzeele bij mij te komen.
De edelman verliet zijn gelid en vervoegde
den Opperhoofdman.
Mher Raas, wij gaan het slot van Hans-
beke innemen sprak hij. Keer dus
onmiddelijk naar de stad weder, doe alles tot
den stormloop gereed maken on volg dan
onmiddelijk met de noodige manschappen
en werktuigen. Een ander zal intusschen
uwe plaats innemen
u IR vlieg Opperhoofdmau; klonk het
antwoord van den edeling.
Een woord, Mher Raas, fluisterde
Artevelde zijnen vriend tegenhoudende. Is
Wouter van Masseman bij onze benden?
Neen men zegt dat hij in aller haast
naar zijn slot te Masseman geroepen is
wedervoer de ridder.
Een veelbeteekenend Ha Ontsnapte
de borst van den Opperhoofdman en hij
mompelde Wie weet is de valschaard niet
ik ken er andere ten minste zoo kenmer
kend en misschien nog opbeurender voor
ons, meer besluitend voor den vooruitgang
onzer zaak, meer vleiend voor het mensche-
lijk karakter.
Nevens deze lieden gretig naar plaatsjes,
lintjes en vette inkomsten, die tot de libe
rale partij komen, daar zij morgen de macht
zal hebben om hun dit alles uit de deelen,
naast die knechten zooveel te platter naar
mate men ze afzweept, zijn er andere recht
zinnige en brave menschen, welke zich ook
bij ons aansluiten en de nederlaag der reac
tie zullen verzekeren.
't Zijn nederigen, kleinen die te zwaar de
schaamteloosheid van den kasteelheer en
de huichelarij van den pastoor op hun een
voudig bestaan voelen wegen.
Hun verstand ontwaakt, hunne mensche-
lijke waardigheid treedt op.
Zij hebben er genoeg van hunnen pastoor
overal te ontmoeten, hem des morgens te
hooren prediken ter kerk, hem 's namiddags
weer te vinden om hun uit te leggen hoe
hunne hennen best te doen eiers leggen,
hunne koeien te melken, en hunne boter
voordeeligst voor de kerk en den St Pieters
penning te verkoopen.
't Is een teeken des tijds.
zij zijn vermoeid te oetaien voor aten
grond waarop zij geheel hun leven moeten
zwoegen, ten einde dit van anderen te ver
zekeren
Zij willen dat het geld der financiers en
der bloeiende roerende kloosterfortuinen,
zonder ophoud aangewassen met de familiën
en de schatkist te bedriegen, medehelpen
gelijk hun nederig veld, om de nationale
uitgaven te dekken.
De boeren beginnen klaar te zien, al de
genen die met hen onderhandelen zullen het
u zeggen, 't Is een teeken des tijds.
In onze steden evenals op den buiten
juicht men den democratischeu driehoek
toe: gelijkheid van stemrecht, gelijkheid
van belastingen, gelijkheid van krijgslasten,
wat de hervorming op het verplichtend on
derwijs eeuwig zal beschermen tegen de
ondernemingen der reactie.
te Hansbeke
Intusschen rukten de Gentenaren onstui
mig en woedend vooruit en thans was het
de beurt der Leliaarts te vluchten, want de
gemeentelijke benden, ofschoon te voet,
waren gezwind en vlug, veel talrijker en
daarbij wel gewapend.
Schier gelijktijdig met hunne vijanden
bereikten zij het slot van Hansbeke, en
nauwelijks hadden deze den tijd de poorten
te sluiten, of de Vlamingen verschenen voor
het kasteel.
Een uur later, wanneer Artevelde reeds
de neringen in slagorde geschaard had, ver
scheen ook Raas van Herzeele met de stads-
engienen. De pedrieren en blijden, waarmede
men steenen en brandend pek io de vesting
smijten zou, waren voorop en werden ter
linkerzijde geplaatst. Daarachter volgden de
springalen of stedebogen, reusachtige werk
tuigen waarmede men overgroote pijlen,
kareelen geheeten, naar den vijand zou
jagen; zij werden op den rechtervleugel
gesteld. Eindelijk, in 't midden, rangschikte
men de rammen, katten en kegelaren waar
mede men de muren zou beuken en vergrui
zen, en daarachter talrijke ambachtslieden
Al onze vrienden hebben het klare voor
uitzicht dat de zegepraal nakend is, en de
klerikalen gevoelen deze maal aan de kastij
ding niet te zullen ontsnappen.
Een wind van vrijheid en recht blaast
door gansch Europa; zoo het ging in 1830,
in 1848, geraken wij tot een der groote
tijdperken waarin een verheven samen
gaan, de volkeren hunne kluisters afschud
den en een stap te meer doen op de baan
van den vooruitgang.
Frankrijk toonde ons den weg; Holland
en Engeland keeren tot hunne liberale over
leveringen terug; Rusland koopt met zijn
bloed, het recht van vrij te leven; en het kle
rikale Spanje zelfs schijnt aan de klauwen
der kerk te willen ontkomen.
België zal alleen aan de bevelen der gees
telijkheid niet aandachtig blijven.
Wij moeten niet meer slechts, het om
verkegelen van het gouvernement verhopen
toekomende jaar. Wij mogen de innige
verzekering koesteren dat zulks gebeuren
zal.
Het vertrouwen en de uitstekende orde
heerschende in onze rangen, de groote angst
en de verwarring onzer tegenstrevers, de
terugwerking der voorzichtige mannen, de
ontwaking der brave menschen, en boven
alles de onweerstaanbare drang die de vol-
derlijkheid, ziedaar de onbetwistbare tee
kenen van nieuwe tijden.
Het hierbovenstaande artikel dragen wij
op aan de profeten van Het Nieuwsblad.
Wij weten genoeg dat alles van geene leien
dakje rijzen zal. Wij weten bij ondervinding
dat we tegenover een vijand staan, die van
geen klein gerucht vervaard is, en voor de
schandelijkste praktijken niet terugdeinst.
Maar wij zullen werken en hoe harder de
strijd is, des te meer zal de overwinning
roemrijk en schitterend wezen.
De uiislag der balloteeringen in Holland is
s als een donderslag op den knikker van de
i domperskliek neergekomen.
Wat niemand had kunnen verwachten
noch vermoeden is geschied: Het kleri
kaal ministerie ligt omver Diezelfde
verrassing staat ons, Belgen, in 1906 te ver
wachten.
De rechterzijde is geklopt. Niet minder
dan tien zetels werden haar ontrukt.
De Nederlanders hebben uitspraak gedaan
en doen hooren dat zij niet tevreden waren
met het beleid der regeering. Eene nederlaag
hadden de katholieken verwacht, doch niet
zulk eene, die in een woord verpletterend is.
Even als bij onze kaloten,was de godsdienst
deinzet van het spel. De meerderheid der
Nederlandsche kiezers heeft die politiek ver
oordeeld, alsook de politieke inmenging der
geestelijkheid.
De meerderheid der kiezers heeft uitgespo-
ken dat den godsdienst, ook niet in het ge
weten der overheidspersonen het richt
snoer moet aangeven voor de politiek.
Maar bovenal mag men gerust aannemen,
dat het vonnis, waardoor in 't bijzonder de
klerikale partij is getroffen, berust heeft op
den weerzin, die zich ook van gemoedelijke
en geloovige lieden heeft meester gemaakt
over de verschuiving der tegenstelling tot
leus: Christen of niet-christen.
den geest van Christus streed. Het heette dat,
terwijl de linkerzijde onder den geest der
duisternis kampte, de rechterzij le ten strijde
optrok onder de banier van den H. Geest.
Welnu, over het bedrijf om aldus de vaan
van den godsdienststrijd op te heffen, hebben
de kiezers een verpletterend vonnis uitge
sproken
In ons Belgenland staat de klerikale kliek
met baar leger politieke geestelijke het zelf
de lot gereed; want het gevaar voor de vrij
heid van geweten, dat dreigt, zoodra men
naar de godsdienstige belijdenis van openbare
personen vraagt en van hen toepassing dier
beleidenis van het staatsbestuur eischt, dat
gevaar zal door onze Kiezers zooals door de
Noordergeburen worden afgeweerd onder
den kreet van Leve de vrijheid van gewe
ten
met takbout en ladders, die men bij den
stormloop zou benuttigen.
Niet zoodra had men in het slot deze
ontzagelijke voorbereidsels der bestorming
ontwaard of tot groote verwondering der
belegeraars, rees de vredeslag op de muren
ten teeken dat men wilde onderhandelen.
Terzelfder tijd werd de poort geopend, en
een wapenbode vroeg toegang tot den Vlaam-
schen aanvoerder om de voorwaarde der
overgave vast te stellen. Hoezeer Artevelde
en hunne gezellen er ook naar haakten hunne
gesneuvelde broeders te wreken, toch deinsde
men terug voor nutteloos bloedvergieten en
geraakte men aldra tot eene overeenkomst.
Er werd bepaald dat de gansche bezetting,
ter uitzondering van Wouter van Massemen,
Daneel van Halewyn en diens dochter Kerste,
alsmede Gozewijn van Herzeele, los en vrij
het kasteel zouden verlaten. Om zich te ver
zekeren dat deze voorwaarden trouw vervuld
werden, moesten al de krijslieden met opge
haald vizier en ontdekt gelaat uit de poort
trekken Raas van Herzeele en Pieter
Yanden Bossche zouden, voor de ophaalbrug,
eiken persoon verkennen ten einde arglist
en bedrog te beletten.
Een half uur na dit verdrag ontruimden
de Leliaarts de vesting van Hansbeke, en
deden de Gentenaars hunne intrede in het
kasteel. De eerste zorg van Raas van Her
zeele was zijn zoon op te speuren. Vergezeld
van den Opperhoofdman, doorzocht hij het
slot tot in zijne minste bijzonderheden. Geen
hoekje, hoe klein ook, van in de torens tot
in de kelders of het werd doorsnuffeld en
nochtans ontdekte men geen het minste spoor
van de vier personen, die buiten het verdrag
gesteld waren. Deze teleurstelling deed Raas
van Herzeele in dolle gramschap ontvlam
men.
Die hatelijke Leliaarts bulderde hij.
Ha! nu begrijp ik hunne valsche toegevend
heid Om den stormloop te vermijden en
den dood te ontgaan, geven zij ons het
kasteel laffelijk over en laten ons gelooven
dat zij de personen, die wij zoo groot belang
hadden te ontdekken, in onze handen over
leveren 1 Wat trouweloosheid! Wat laag
verraad! Maar hebben wij die lafaards niet
meer om ons te wreken, hun nest zal ons
toch niet ontsnappen Aan het werk, gezel
len, en vernielen wij hunholtot tengrondet!»
Wordt voortgezet).
HET WEEKBLAD
(19® Vervolg).
i.LGL UUWVVW - 0 4 l