VAN IJPEREN EN HET ARRONDISSEMENT.
Politiek, Nieuws-, Handels- en Annoncenblad.
STADSNIEUWS.
BERICHT.
BERICHT.
Negentiende jaar.
Zaterdag 5 Augusti 1905.
Nummer 31.
Al de personen die
kaarten gekocht hebben
ten bureeie van ons blad,
voor het vaderlandsch
teest van zondag 238ten;
mogen hun geld komen
terug halen, mits het afge
ven van de kaart, daar
't feest geene plaats heeft
gehad is het bellijk dat
zij recht hebben op we-
dergaaf.
Het is waarschijnlijk
ook zoo op
Indien zij weigeren,
(daartoe hebben zij het
recht niet) zullen wij re
dactie van 't weekblad;
rechtvaardig handelen.
Ter gelegenheid van
Tuindag, zal het Week-
blad Zaterdag 5 Augusti
niet verschijnen.
De Kerk.
Politiek en Priester.
Gemeenteraad yan Yper.
Afconnmneiitsprtts voorop betaalbaar 8.00 fr per jaar toot dea bulten. 2.50 ft*, voor stad. - Per 6 maanden 1 fr 50 Per 3 maanden 1 fr. Annoncen: 15 cent
drukregel. Ruiterlijke eerherstellingen: 1 fr. per regel. Akkoord per jaar of per maand. 5 oentlemen per nummer. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 4 fr. per 100
u> Abe berüten van verkoopingen of andere bekendmakingen ten bureeie dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. De annoncen voor België, ter uitzondering der beide Vlaanderen, als-
jOtée die vow hot buitenland worden ontvangen doer den Office de Publicité, Magdalenastraat, Brussel. Men wordt verzocht alle hoegenaatndo artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij
oüderteekend toe te zenden. Artikelen ongeteekend of personnalitelten bevattende worden niet opgenomen,
-ém 'V.
bij Janssens,
bij Lambin,
bij Castel
liet Stadhuis,
ia de Kasselery,
bij Callewaert,
Elk zeg het voort.
Om tot haar doel te geraken heeft de kerk
twee programma's. Een dier programma s
het programma bestemd om onze waak
zaamheid in slaap te wiegen wordt open
lijk verbreid en toegepast en het ander troe
telt en verwezenlijkt men zonder gerucht in
het donkerDe kerk neemt een lichaam of
wordt schim volgens de omstandigheden."
(De Montlosier).
Aan de onnoozelen raadt men de verduldig
heid en van alle geloovigen poogt men werk
tuigen, automaten, te makeD, hetgeen de
laagste graad der verdierlijking is en ter wij
slorpen zich klerikale politiekers en hunne
patronen dik en vet aan de nationale trogge.
Trapsgewijze wordt het denkvermogen
der geslachten in de vrije scholen vei nietig
en het is bekend, dat 72 der geprosti-
tueerden in katholieke scholen opgelei
Verden. Die uitslag bewijst, dat de priesters
tot de zedeleer zijn hetgeen de kwakzalveis
zUu tot de geneeskunde. (Robespierre)
Wij zullen steeds dommer worden 1
zijn te veel geleerde menschen 1(Lammens,
katholieke senator. Senaat 20 Mei 1897)en
waarom wil de klerikale partij dat iedereen
dom weze Past op 1 de werklieden wor
den geleerd naarmate de mensch zich
geestelijk ontwikkelt, wordt hij onafhanke
lijker en minder geschikt om zich te laten
bedriegen en bij de neus te leiden(Het
Recht), katholiek blad van Somerghem,
1879,
Er zijn landen waar da wetenschap eene
misdaad en de domheid de eerste deugd zijn
(St-Simon).
Hoe katholieker een land is, hoe lager de
zeden zijn in 18f>0 onder Pius IX telde men
in de Staten der Kerk, Staten waar de paus
wereldlijke vorst van was, 1000 wettige
geboorten tegen 2560 onwettige 1 Dat geeft
ons eens voorsmaak van priesterheerschappij.
Opperheerschappij, onbeperkt gezag der
geestelijkheid, ware de schrikkelijke ramd
die het menschdom treffen kon, omdat de
geketende, verslaafde volkeren slachtoffers
zoudm wezen der ongebondenheid en bloot
gesteld aan de woestheid van dweepzuchti-
geD, die het als plicht en waldaad» ach ten,
ongeloovigen te martelen.
Openbaarlijk pochen de dompers op hunne
verdraagzaamheid en in de duisternis wor
den hunne aanhangers aangehitst en men
predikt hun de slachting die. voorgesteld
De kerk heeft van God de macht ont
vangen degenen te verplichten, die zich
hardnekkig van de deugd verwijderen (de
katholieke deugd wel te verstaan niet
alleenlijk door geestelijke maar ook door
lichamelijke straffen, 't is te zeggen, door
geeseling, door foltering, door verminking
Sn door de dood 11 (Handboek van gods
geleerdheid, goedgekeurd door Leo XIII en
talrijke bisschoppen en onderwezen in de 67
seminarien van Frankrijk).
Lach niet, de kerk heeft vroeger duizen
den menschen vermoord en mocht zij de
macht weer herkrijgen, zij aarzelden geen
oogenblik en deed pijnbanken en brand
stapels herrijzen De ketters verbranden
is niet tegen den wil van den H. Geest.
(Leo X). Neen, neen. onze brandstapels
zijn niet uitgedoofd, wij zullen het u bewij
zen I (P- Rotbaan),
In afwachting zij hunne driften ongestraft
kunnen voldoen, nijpen de kwaaddoeners en
verbergen geenszins hunne schurkenstreken
hoevele manieren van een mensch te fol
teren zonder men het bemerkte, en zonder
hij het medelijden kan aanroepen (Ka
nunnik Morel).
Klerikalen droomen bestendig van ver
volging, van algemeene slavernij, van kud
den menschen met het hoofd in het stof ge
bukt, terwijl de vrijzinnigen streven naar
verheffing, vrijheid, gelijkheid en broeder
lijkheid en de plicht vau een verstandig en
bewust man is de verdedigers van eene
menschlievende politiek bij te staan en de
jakhalzen naar hunne holen te verjagen.
Al wat nog staat is ontredderd, bouw
vallig en het overschot ligt in puinen de
openbare schuld veldubbeld, ontzaggelijke
vermeerdering der belastingen (143 millioen,
in rekening gehouden de aangroei der bevol
king eeD flnancieelen toestand die
gevaarlijk is - (Renkin,- onbezonnen ver
kwistingen die ons tot een onvermijdelijk en
aanstaand verval leiden (Courier de Bru-
xelles, Juni 1900); een onverbodig parade-
leger van soldeniers en belachelijke ver
sterkingen die Frère Orban onnoodig, krach
teloos en gevaarlijk rond; de bevolking
stelselmatig en tot in het merg der beenderen
vergiftigd door de monsterachtige leugens
der sacristijbladen; het land overstroomd en
uitgezogen door 3000 kloosters, 40.000 kloos
terlingen, bezittende 3000 millioen armoede
in overvloed bij brave lieden, van honger
kreveerende arbeiders, en schandelijke for
tuinen bij onbeschaamde kwispedoren en
altoos zwierende genieters eene klasse
justitie wier weegschaal vervalscht is door
de wraakroepende partijbenoemingen der
klerikalen (P. Jansen)een op den weg
der ontaarding glijdend en bezopen volk
dat den klerikalen winkel met zijne uitbraak-
sels staaft; het volk gedompeld in eene
ongehoorde domheid en eene verregaande
onwetendheideen nieuw nationaal wapen
een paar ezelsooren rond den hals eener
jeneverflesch en daarboven een reusachtigen
wijwaterkwast met de woorden - Ellende,
Domheid, Dronkenschap en Misdadigheid
Ziedaar in eenige pennetrekken de af
schuwelijke balans der klerikale partij.
Hoe zou het ook anders kunnen in een
land, waar koning, ministers en Kamers niet
meer dan tusschenpersonen en slechts in
naam overheden zijn, waar het feitelijk de
geestelijkheid is die r.<want.
Wanneer onze meesters zich gedwongen
zagen ons een gebrekkige kieswet te ver-
leenen, zoo opgemaakt en doorzocht, hen
toelatende de grofste onrechtvaardigheden
te plegen en hunne heerschappij menig jaar
te handhaven, was nauwelijks die wet in
zwang of de Patriote had de vermetelheid te
schrijven bekennen wij dat tot heden
wij ons niet hebben bezig gehouden met het
Volk.
Te beginnen van morgen is 't het volk,
zegde zij, die de hoofdzaak onzer politiek
wezen zal. Wij moeten dus tot het volk gaan
en zijn vertrouwen winnen het is op die
voorwaarde dat wij het bestuur zullen be
houden.
Aanstonds gaven de bisschoppen bevel
aan hunne priesters zich hals over kop in de
politiek te werpen. Het eerste wat men ver
langde was hun invloed te doen gevoelen bij
de opstellers der kiezerslijsten men moest
1 de klerikale stemmen verdubbelennaast
dit moesten zij zich met sociale werken bezig
houden. Deze zijn niet, zooals zij het
beweren, hun initiatief, maar wel hun afge
dwongen door de oppositiepartien. Doch de
behendigheid der hoogere geestelijkheid
ging zoover, den priester aan te raden de
kerk te verlaten om zich met melkerijen,
geitenbonden, boerenbonden, enz. bezig te
houden.
Is dat de zending van den priester
Net alsof er geen goede boter wezen zou
zonder priester, of een stier geen prijs zou
winnen zonder zijne hulp. Zoo viel het on
langs voorin do gemeente Gedinne. (Pro
vincie Namen), dat men een priester, den
stier van een zijner parochianen naar den
wedstrijd zag begeleiden en daar het beest
den 1® prijs deed toekennen met miskenning
van het recht t Als een priester zich met
zaken bezighoudt die hem niet aangaan, dan
doet hij het om het onrecht te doen zege
pralen.
De geestelijkheid is dezelfde overalik
zuchtig, overhellend naar den kant der
grooten. Immers zij is daar om haar fortuin
en haar voorrechten te bevrijden, De armen 1
O een weinig troostende woorden zijn vol
doende; hun lijden verzachten met hen op
een gelukkig leven hiernamaals te doen ver-
hoopen.
Evenals in Spanje, Rusland, enz. weigert
de geestelijkheid het verplichtend onderwijs
toe te staan, ten einde het Volk niet in staat
te stellen zijn eigenwaarde en eigene macht
te beseffen,
De priester stelt zich aan het hoofd van
al die geitenbonden, mutualiteiten, melke
rijen, enz, enkel en alleen om de stem van
den landbouwer te winnen. Gelukkig heb
ben verscheidene landlieden de oogen geo
pend en zijn zij overtuigd dat de handeÜDg
der geestelijkheid in aardsche zaken enkel
een geldzaak is voor hen eD een steun voor
't ministerie, 't Is daarom dat vele landlieden
zich tegenwoordig enkel tot den priester
wenden als het voor geloofszaken is, terwijl
hun stoffelijk en zedelijk welzijn aan hun
zeiven blijft overgelaten
De priester in zijne hoedanigheid van
burger heeft natuurlijk het recht zijne per
soonlijke zien wij ze te hebben aangaande de
hij in zijne hoedanigheid van priester, van
gelijk welken godsdienst, het recht niet
heeft, omdat het tegenstrijdig is met het
godvruchtig karakter zelf, is zich in den
partijstrijd te werpen en heimelijk of open
lijk op te treden tot verdediging eener
politieke partij. De priester geniet van voor-
deelen aan andere burgers geweigerd. Hij
beweert door den staat betaald te zijn
zonder hem eenen dienst schuldig te zijn, hij
beweert de wapens niet te moeten opnemen,
hij beweert dat men hem eerbiedige boven
alle andere menschenals hij dit alles be
weert mag hij zich met geen politiek bezig
houden.
Dat is het punt dat de liberalen bestrijden
Zitting van in Juli 1905.
(Vervolg).
M. Struye is in slaap gevallen.
De Burgemeester. Het woord is aan
M. Sobry.
M. Sobry. Ik heb de gepasseerde week,
hooren spreken op het tribunaal, onder ad-
vokaten, van een onderzoek die zou gedaan
zijn wegens een diefte gepleegd in de repe
titiezaal van de stadsharmonie die ook de
vergaderingzaal is van de pompiers.
Ik zou willen weten wat er daarvan is!
Heeft uw boezem vriend Arthur Vanuxem,
die daar de kantine houdt, daarover geene
verklaring gedaan aan zijne oversten!
De Burgemeester. Mijnheeren, ziehier
wat er van is. Eene gulden medalie waar
de honderd franks is uit haar kader op
den grond gevallen. Men weet niet hoe 1
Men heeft enkel kunnen bestatigen dat het
glas gebroken was. De medalie was weg,
natuurlijk. Misschien is zij door den vloer
in den kelder gezonken. Ik heb het doen
onderzoeken, maar er was geen gat in den
vloer. In den kelder heeft men ook niet
gevonden.
1
HET WEEKBLAD
Ki-1 TVk er1
bij Nuytto»,
nuiuv u»« «-*•" v—V