TM IJPIREN EN HET ARRONDISSEMENT.
Politiek, Nieuws-, Handels- en Annoncenblad.
Extension universitaire.
Philips Van Artevelde.
Negentiende jaar.
Zaterdag 18 November 1905.
Nummer 45
Ii'Electricité et quelqaes unes
de ses applications
Liberale Strijders
Het Verbond.
Combisme.
Menheer Pastoor.
1
Abonnementsprijs voorop betaalbaar 3.00 fr. per jaar voor den buiten. 2.50 ft*, voor stad. Per 6 maanden 1 fr. 50. Per 3 maanden i fr. Annoncen15 cent
jpr érukregel. Rechterlijke eerherstellingen: 1 Cr. per regel. Akkoord per jaar of per maand. 5 centiemen per nummer. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 4 fr. per 100
Afc berichten van verknopingen of andere bekendmakingen ten buredie dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. De annoncen voor België, ter uitzondering der beide Vlaanderen, als-
MSte éi* voor het buitenland worden ontvangen door den Office de Publicité, Magdalenastraat, Brussel. Men wordt verzocht alle hoegenaamde artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij
tM ««darteek end toe te zenden. Artikelen onge teek end of personnaliteiten bevattende worden niet opgenomen.
Cours de M. PIÉRARD
Professeur a VEcole polytechnique
V Université libre de Bruxélles
de
en 6 legons avec projections
lumineuses.
2® Legon DliVSAMGHE 19 NÖVEMBRE
SALLE DE LA BOURSE
RUE CARTON.
Zoo dus liberale strijdtrs, het verbond,
voor de aanstaande kamerkiezing van Mei
1906 is maandag laatst in algemeene ver
gadering der liberale afgevaardigden van
het arrondissement te Kortrijk besloten ge
worden tusschen liberalen en socialisten
Wij zijn er verheugd over 1
Wij hadden wel liever een verbond der
drij antigouvernementeele partijen willen
zien vaststellen, maar gelijk men met onge
willige honden geene hazen kan vangen, is
ons zulks totaal onmogelijk gemaakt ge
worden.
De liberalen kan men hoegenaamd niets
ten laste leggen; zij hebben al het mogelijke
gedaan om het kartel der 3 partijen te doen
gelukken; het waren de socialisten en de-
mokraten te samen welke het laatste woord
te zeggen hadden en deze nebben zich onge
lukkiglijk niet kunnen of beter gezegd wil
len verstaan.
Nochtans dient er gezegd te worden dat
de eischen der demokraten wat al te over
dreven waren, en het hunne schuld is dat
het verbond tusschen de drij partijen niet
gesloten is geworden.
Met het verbond tusschen de 3 partijen
Geschiedkundig Roman.
Akelig antwoord, helaas wedervoer
de Ruwaard, Dan, dewijl toegevendheid
en onderwerping op den graaf niets ver
mogen, zullen wij hem de tanden toonen.
Gentenaren! langs hier» riep hij met don
derende stem en zich met Raas van Herzeele
naar den kant der vijandeijlke ridders voor
uitwerpende.
Deze moesten de aanvallende beweging
der ambachten niet beperkt hebben, of er
mede spotten want zij naderden nog immer
en schenen ter nauwernood nog een boog
schot van de eerste rangen der Gentsche
strijders verwijderd.
«Wouter van Massemen! schreeuwde
eensklaps Raas van Herzeele; de hatelijke
Wouter, de moordenaar mijns zoons tusschen
de verspieders!.... Hal ik ga 'them betaald
zetten I
En de vurige ridder wilde vooruistormen
om den laaghartigen Leliaart op het lijf te
vallen. Maar Artevelde hield den warmen
vaderlander tegen.
Stel u niet noodeloos bloot, sprak
hijWij zullen dien verrader weldra vin
waren we den 2den zetel zeker in het arron
dissement Kortrijk. Met het verbond enkel
tusschen liberalen en socialisten, schijnt het
wat moeilijker; doch niets is onmogelijk;
en in dit geval min dan in gelijk welke ook.
Met de herleving der vrije gedachten
welke men gansch het land door bestatigt,
met goede propaganda te maken; en allen
als een man hand in hand te gaan is de
overwinning ten volle mogelijk, zelfs bijna
zeker
'T en is toch maar eene bekeering van
vijf ten honderd op het kiezerskorpsen ge
weet wij moeten het u niet zeggen, dat men
de kaloten moede isdat men er beu van
wordt is het geheim van polichinelle
En dan de demokratische stemmers, zoo
wel als wij, zouden het ministerie met
liefde in Mei aanstaande den doodklop ge
ven In dat geval, waarom zouden ze hunne
stemme of stemmen weg smijten, voor niets
laten mede tellen't is te zeggen met voor
Planckaert te stemmen. Als hij alleen strijdt
is hij de nederlaag zoo zeker als 2 en 2 vier
maakt, 't is zelfs nutteloos u dat te zeggen,
ge zijt er van overtuigd dat weten wij, He-
wel daarom ook, in plaats van uwe stem
als poeder in de wind te verschieten, gij die
het waarlijk meent en die het hatelijke goe-
vernement welk wij thans bezitten, naar de
maan wilt zenden; gij zult allen uwe stem
aan de liberale kandidaten geven, en zoo
doende zult ge medeltelpen, om Busschaert
van Moeskroen zijn paksken te geven, en
een liberaal of socialist in zijne plaats te
stellen, welke de liberale minderheid tot
meerderheid zal verheffen en het geldver-
kwistende ministerie in het donker zal
steken.
En ge moet er ook nog bij weten, dat het
den heer Planckaert is welke het kartel
gansch onmogelijk gemaakt heeft door zijne
overdrevene eischen
Over twee jaren, wilde hij van het kartel
niet, omdat zegde hij, zijne kiezers er niet
van wilden
En nu wilt hij er niet van omdat hij
den. Ik ook brand van verlangen om den
schaker mijner pleegdochter onder de handen
te hebben, maar laat ons, in 's Hemels naam,
niet voorbarig te werk gaan.
Maar, hetzij de ridders op dit oogenblik
den aantocht der Gentenaren ontwaarden.,
hetzij zij de legerplaats nauwkeurig genoeg
opgenomen hadden, zij zwenkten den toom
en verdwenen in de richting van Assebroeck.
«Voorden duivel! de bloodaards glijden
ons door de handen, Ruwaard! knarsetandde
Raas van Herzeele.
Zij keeren weder en nog wel zonder
toeven; verklaarde Artevelde;» bereiden
wij ons om ze behoorlijk te ontvangen.
En hij deed de trompet steken ten einde
de oversten samen te roepen. In aller haast
werden de laatste maatregelen genomen, de
legerplaats van achter met opgehoopte
karren en wagens versterkt, de voorste
gelederen achter eenen grooten poel ge
schaard, die het kamp van voren beveiligde,
en de zijvleugels bezet met de schiet- en
werptuigen, welke men in menigte meege
voerd had. Dau werden altaren opgericht en
de Minderbroeders, die den tocht vergezelden,
lazen Mis- Wat baden zc met vurigheid en
ingetogenheid de helden die binnen eenige
oogenblikken hun leven voor dat hunner
niet ZEKER is gestemd te worden
op de plaats welke men hem met
recht wil geven
Hij bekreunt zich dus zeer weinig over
den val van het kalote gouvernementals
hij maar een zetel in de Kamers heeft
't is al wat hij verlangt
Dat noemt men égoïst zijnen voor
zulke mannen zouden wij niet stemmen
Wij hopen dat de rechtzinnige demokra
ten het ook zoo zullen verstaan.
De kaloten trachten het volk kieken-
vleesch te doen krijgen als zij spreken van
Combisme of zoogezegde kloostervervolging
die Belgie te wachten staat, zoo de liberalen
aan het bewind komen De kalote bladen
kraaien natuurlijk mede, niet alsof men het
kloostergoedje ging roosteren, gelijk de
zachtzinnige paapkens weleer in den spaan-
schen tijd met de andersdenkenden deden.
Wat moeten wij nu van dat zoogezegd
Combisme gelooven Wat is de zin der
fransche kloosterwet controol uitoefenen
achter de hooge kloostermuren, waar nu en
dan eens een schandaaltje uitbreekt, in re
geling van het recht van vereeniging, waar
voor tot nu toe nog geene wet in Frankrijk
bestond.
Onder de vereenigingen vallen natuurlijk
zoowel de geestelijken als de leeken. Maar
't is overbekend dat de eerwaarde paterkeus
en nonnekens moord en brand schreeuwen,
wanneer zij verzocht worden zich aan de
wet te onderwerpen. De feiten hebben be
wezen dat de gerokte lui ook eens de repu
bliek kan schadelijk zijn. De mislukte staats
aanslag der nationalisten, waarvoor den
klaverzot Deroulède eenige jaren retraite in
den vreemde te beurt viel, en de herhaalde
opstootjes in 't leger door de gewezen leer
lingen der jezuieten op touw gezet, dwon
gen de republiek een oog in 't zeil te hou
den. De geldkoffers der kloosterorden, die
den chic hebben de goudvinkjes bij te halen,
broeders zouden wagen! Met wat innigheid
smeekten zij den God der heirscharen de
overwinning af om vader en moeder, gade
en kinderen van den ijselijken hongerdood te
kunnen redden
Niet zoodra was de godsdienstplechtigheid
geëindigd of een der Minderbroeders, die bij
eene warme vaderlandsliefde eene wegsle
pende welsprekendheid paarde, beklom eene
opgeworpen hoogte en richte van daar het
woord tot het kleine leger. Da verdrukking
van het Gentsche volk en de rechtvaardig
heid zijner zaak tot onderwerp van zijne
redevoering nemende, boeide hij zijne toe
hoorders van den beginne af en hield ze gedu
rende meer dan een half uur aan zijne lippen
gehecht. Wanneer hij, de Gentenaars aan de
Israëlieten vergelijkende, den rampspoed
dezer laatsten schetste en daarna hunne
wonderbare verlossing en hunnen zege
vierenden tocht maalde, de strijders voor
spellende dat zij, met den bijstand des
Hemels, ook zoo roemrijk in hunne haard
steden zouden wederkeeren, kende de geest
drift geene palen. Het scheelde weinig of,
als eertijds te Clermont, hadde men uitge
roepenGod wil het!» en ware men
onmiddelijk naar Brugge gesneld,
Artevelde begreep dat hij die opgewon-
gelijk een hieropvolgend artikel geeft, staan
wagenwijd open om de goede werken te
steunen. Zoo kwam het dat het fransche
volk van de paperij beu was en het con
cordaat of overeenkomst tusschen pastoor
en burger opzei.
Is dit nu in België mogelijk? Het artikel
16 der grondwet luidt De Staat heeft geen
recht tusschen te komen noch in de bena
ming noch in aanstelling van de ministers
van welken godsdienst ook. Anders gezegd
de Staat mag niet anders doen dan de heer-
kens betalen.
Wat het recht van vereeniging aangaat,
hetzelfde is door het artikel 19 der grond-
keuze geregeld.
Men zal ons zeggen: ja maar de grond
wet kan veranderd worden. Doch vergeet
niet dat daartoe de twee derden der stem
men in Kamer en Senaat noodig zijn, dus
eene overgroote meerderheid.
De liberalen zullen het algemeen stem
recht invoeren een man eene stem Als
men er toe eens zal besluiten de paapkens
hun congé te geven, dan zal het wel zijn
dat twee op dris Belgen het willen, 't Is te
zeggen de overgroote meerderheid der natie.
Zooals ge ziet mogen paterkens en nonne
kens nog op hun twee ooren slapen, de
liberalen zullen ze nog niet met vleesch en
beenen verslinden.
Er zal eens op de doode hand worden
teruggekeerd. A. Balakalot.
Ik wil u vóórlichten om u te laten hooren,
wat in Frankrijk de bergketen van goud is,
waarop de kloosters zijn gevestigd. Ik tref
dit leerrijke hoofdstuk aan in een artikel van
Jean de Bonneton, den bekenden medewer
ker aan Le Journal van Parijs, en versche
nen in het nummer van 13 October 1905.
't Is een ongelooflijke inventaris, de be
schrijving van den milioenendans der monni-
üentrusts, die heel Europa tolplichtig maken
en de naties dooden, waar ze woekeren:
denheid, dien driftigen moed niet mocht
laten bedaren en beklom daarom ook den
heuvel, terwijl hij de Gentsche leeuwenvaan
ontrolde. Gezellen, sprak hij, het
opperste uur is daar, en er blijft ons geene
aDdere uitkomst dan te overwinnen of te
sterven. Houdt u goed en moedig en zweert
met mij op dit dierbaar zinnebeeld onzer
vrijheid, den ontembaren Leeuw onzer ge
boortestad, niet te deinzen of te wijken
Met gevelde speer, opgeheven knods en
gesloten gelederen den vijand afgewacht!
Maakt geene krijsgevangenen, geenen buit,
maar slaat dood wat gij kuntZonder bevel,
verbreke niemand de slagorde of verlate
niemand het kamp, want het gaat om het
leven! Wij vechten voor onze vrijheid, voor
onze vrouwen en kinderen, die ons hun leven
toevertrouwd hebben! Is het getal onzer
vijanden groot, uwe onversaagdheid zij nog
grooter stel uw vertrouwen op God, Pij
zalu bijstaan en beschermen! Thans gaat gij
uwen laatsten voorraad nuttigen; verdeelt
hem als broedershet voedsel dat gij morgen
zult gebruiken, moet gij aan de overwinning
vragen. Gezellen, voorzichtigh.id en moed
en de zege is aan onsHeil GentVlaanderen
den LeeuwHelpe God
Wordt voortgezet).
HET WEEKBLAD
(34" Vervolg).
