VAN IJPEREN EN HET ARRONDISSEMENT.
Politiek, Nieuws-Handels- en Annoncenblad.
i
Philips Van Artevelde.
2,50 fr. 's jaars,
3,00 fr. 's jaars,
1905-1906.
twintigste jaar.
Zaterdag 6 Januari 1906.
Nummer 1.
Onze briefdragers.
Akonnementüprij® voofop betaalbaar 8.00 fr. per jaar voor dm buiten. 2 50 fr. voor stad. Per 6 maanden 1 fr. 50. Per 3 maanden 1 fr. Annoncen15 cent
V drukregel. Rechterlijke eerherstellingen: i fr. per regel. Akkoord per jaar of per maand. 5 centiemen per nummer. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 4 fr. per 100
'Hts berichten van verkoopingen of andere bekendmakingen ten bureele deaer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. De annoncen voor België, ter uitzondering der beide Vlaanderen, als-
%sie die voor het buitenland worden ontvangen door den Office de Publicité, Magdalenastraat, Brussel. Men wordt verzocht alle hoegenaamde artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vri;
:k «aderteekend too te zenden. Artikelen ongeteekend of personnaliteiten bevattende worden iiiet opgenomen.
De abonnenten of de personen die
iekelijks het wsekbiad niet ontvall
en worden vriendelijk verzocht het
nmiddelijk te laten weten aan den
itgever rijselstraat, 59, te Yper.
De nieuwe inschrijvers aan het
Veehblad kunnen een abonnement
ekomen aan den prijs \an
voor den huiten, (mot den post)
'.tblad verschijnt wekelijks den zater-
«g namiddag.
'tl)e inschrijvingen worden ontvan-
f n ten bureele van het blad.
Voor ds hirbargiers die een abon-
r ment nemen op ons blad worden
^ijskamp^n en vermakelij heden, wel-
i door hun gegeven worden zonder
osten opgenomen. I)e niet geabon-
eerden betalen voorop.
Wij zijn en schrijven thans 1906
1905
ft eindigt, was de bevestiging van onze
jerwinningen van 1904 Wij konden met
eugde en hoop twee politieke verschijn
en aan ons sedert ruim 20 jaren onbe-
jnd bestatigen namelijk
1° de verbrokkeling der klerikale partij
2° de steeds aangroeiende ontwaking
jan het liberalismus
De eerste, dronken van hare naeenvol-
j-nde bijvallen en haar lang onafgebroken
staan, meende, dat niets haren loop kon
«aiten, dacht zich onoverwinnelijk; en in
rre duizelige vaart, iu hare ijdele ver
waandheid, kende zij geene hinderpalen,
Irbrijzelde, vernietigde en vertrapte, al
tat haar in den weg stond; Onderwijzers
aarzetandden en leden honger of het open-
Geschiedkundig Roman.
God zij geloofd, gij leeft, Gozewijn
lijno oogen zien u weder 1 O, zooveel heil
tad ik niet durven verhopen! jubelt Raas
an Herzeele vreugdedronken.
«Vader! lieve vader! ik mag u dan toch
og omhelzen!» streelt de gemarteldejonge-
Lg.
En, gedurende dit tooneel van oprechte
ider- en kinderliefde, staat Simon Coker-
toes de struitsche en geduchte deken van
jat Smeders ambacht, op den trap der
rocht te snikken als een meisje. Dan ook,
beft hij geene twee gelukkigen gemaakt,
i ruwe maar brave borst, en zou hij zich
et mogen verheugen in het goede dat hij
fchtte
1 Die boeien los 1 - beveelt eentklaps Raas
Herzeele aan den overste. Deze gevan-
e is mijn zoon; hij mag hier niet langer
ven.
Hoe,
jigeling.
vader! ben ik vrij! gilt de
baar onderwijs werd ontredderd, de belas
tingen verdriedubbeldende openbare schuld
werd van 1 op 3 milliarden gebracht, het
loger, de magistratuur en alle openbare
ambten, werden onder de leiding der geeste
lijken geplaatst.
Zij zou nooit meer vallen de klerikale
partij
Eu toch sedert meer dan één jaar werd
haar schip lekde stuurleiders schoven de
schuld van dat wedervaren op elkander,
harde ver wij tingen en scheldwoorden, wer
den gewisseld, twee staatsministers, elk met
eene achterhoede, vlogen elkander in het
haar en de schandelijkste verdeakmakingen
gaven lucht aan eenen lang verborgen haat
en wederzijdsche ondermijning.
De katholieke drukpers, schaarde zich of
langs de zijde van M. Woeste of langs die
van M. Beernaert; en wij zagen ze wanneer
het wetsontwerp der Antwei-psche verster-
kingen aangeboden werd, in twee vijande
lijke legers tegenover elkaar, zij brachten
el zander harde slagen toe, kneuzingen en
woorien werden niet gespaard.
Die tweedracht beeft' hare maöht ge
krenkt, hare verwaandheid doen dalen, en
ze voorziet hare dood
En naarmate de slagen dapperder vielen,
de vijandschap groo'er werd onder de twis
tende broeders en de verbrokkeling van het
klerikale leger onvermijdelijk kwam en niet
alleenlijk rechtzinnige toenadering in het
gansche liberale kamp; maar het liberalis
mus, dat dood scheen, doch slechts ingeslui
merd was, mocht de voldoening smaken
van eene ware ontwaking-, eene wezentlijke
opstanding.
Congressen werden belegd, belangrijke
besluiten genomen en uitgevoerd; langs alle
kanten kwamen jonge wachten tot stand,
werden blauwe'vlaggen ingehuldigd en op
bepaalde dagen een ongehoord iets vóór
dit jaar hoorde men het gansche land
door het liberale woord weergalmen het
woord van vrijheid en verdraagzaam
heid
1905 was der liberale partij heilvol 1
der klerikale partij eene ware ramp, het be-
Wel zeker, zijt gij vrij, Gozewijn!
klinkt het antwoord. Lang genoeg reeds
zijt gij mij ontroofd. Dat ik-u-weergevonden
heb, moet ik danken aan den kloeken en
moedigen Klau waart, dien gij daar ziet.
Reik hem eene dankbare hand, mijn zoon
het is een gouden hart, de onverschrokken
Simon Cokermoes
Simon, hier 1 dat ik u in mijne armen
sluite, mijn redder! Tusseken ons is het voor
het levenroept de opgetogen jongeling.
En ook de deken, wien deze dankbetui
ging zwaarder weegt dan den reusachtigen
hamer zijner smis, moet zich, willen of niet,
de hartstochtelijke inboezeming van den
jongen edelman laten wegvallen.
Maar, vader, vraagt Gozewijn, wan
neer eindelijk zijne kalmte eenigzins weder
gekeerd is, hoe zijt gij er dan toch in
gelukt tot mij te geraken en wat geeft u de
macht mij te verlossen l
«Ho! mijn zoon, juicht de ridder, dat
is eene schoone, eene roemrijke gebeurtenis.
Eu terwijl de soldenier, die de sleutel ge
haald heeft, de ketenen van den gevangene
doet vallen, verhalen de heer van Herzeele
en Simon Cokermoes in begeesterde woorden
gin van haren val.
Thans zijn wij reeds 1906
Mochte dit, het jaar der verlossing zijn
Het tijdstip waarop, voor de ontredders
van 't volksonderwijs, v®or de vijanden van
de gewetensvrijheid, voor de handlangers
van dwang, haat en vervolging de straf be
gint voor de ontelbare misdaden, die zij
sinds hun bestaan bedreven.
Mocht met Mei aanstaande de doodstrijd
aanvang nemen van de partij, welke zooveel
kwaad stichtte, zooveel tranen deed vloeien,
en de schande is van de beschaafde wereld.
Mochten in 1906 de liberale lei Iers uit de
ontvangene lessen voordeel trekkende on-
eenigheid der klerikalen goed uitbaten, 's
lands toestanden aan de kiezers klaar en
duidelijk uiteen zetten, aan 't volk toonen
wie de rechtzinnige en onbaatzuchtige ver
dedigers en voorstan Iers van zijne ware be
langen zijn
Mochten al degenen, die vrij denken, dit
maal vooral, zich dicht bijeen scharen,
slechts een leger vormen, strijdlustig, moe
dig gedisciplineerd overal bij en om hunne
hoofdmannen.
Mocht in ieder liberale hart van> den
soldaat tot den kapitein die straal van
hoop dalen, die de overtuiging geeft van de
overwinning, en de wilskracht en de vol
harding om ze te verdienen.
Mocht het klerikalism, dat alle landen
waar het heersckte, stoffelijk, redelijk en
verstandelijk ten onderen bracht, in 1906
zijne macht in Belgie verliezen en plaats
maken voor een liberale volksgezinde re
geering
Mochte in een woord dit jaar overal de
blauwe vlag wapperen 1
Zoo eensgezindheid en moed en wils
kracht in het liberale leger niet ontbre
ken, zal er met Mei aanstaande vreugde
zijn; een zucht van ontlasting uit alle
vrijzinnige borst stijgen, en zie men ten
alten kantde blauwe vlag wapperen
Dat moet en zal 1906 aanbrengen
't Is de innigste en vurigste nieawjaar-
wensch van het WeekbladDat zijne tal
rijke lezers bij deze zegenpraal aanwezig
zijn, en er lang en veel van genieten.
De Redaktie.
de bevrijding van het lang verdrukte vader
land
Volg ons nu;» besluit de oude edelman
eindelijk. Wij gaan naar Brugge waar de
Ruwaard en onze moedige gezellen ons
wachten.
«En Eerste?» vraagt de jongeling be
vreesd en alsof hem die gedachte enkel dan
te binnen schoot. «Is Kerste pok te Brugge?»
Helaas 1 Ik weet het niet;» verklaart
de vader eenen veelbeteekenenden blik tot
den deken richtend. Sëdert uw beider
verdwijning, hebben wij noch van u, noch
van haar de minste tijding vernomen;
voegt hij er aarzelend bij, want hij-wil zijnen
zoon niet onmiddeiijk het hart verpletteren
door hem met het ontworpen huwelijk der
maagd bekend te maken.
Groote Goddan is zij nog in de handen
van Wouter van Massemen!» gilt-Gozewijn.
«In de handen van dien snoodaard! vraagt
Raas, den verbaasde;spelende.
Ja, in de klauwen van dien laaghartigen
bedrieger, want hij heeft ons beiden doen
oplichten; jammert de verliefde.
Dan zou ze misschien hier ook kunnen
opgesloten zitten? spreekt de edelman na
Het is winter, de wind zweept huilend en
de sneeuw valt in dikke vlokken over de
velden.
Hij bedekt ze met een spierwit nonnen
doek, begraaft de huizen en maakt hoogten
en leegten geljjk.
Geen mensch, geen vogel, geen levend
dier.
Wie komt echter ginder worstelend tegen
den ruwen wind, half verblind door de
sne m w
't Is de arme briefdrager.
Geladen als een vrachtdier, doet hij zijne
dagelijksche ronde. Overal is hij welkom en
nu en dan onthaalt men hem op een drup
peltje.
Hij moet voort met zijne brieven, gazetten
en postpakskes.
De kinderen, die met hunne neus tegen
het glas, door de ruiten naar de sneeuw
vlokken, en het verblindend kristaaltapijt
staan te zien. terwijl de stoofpot gloeit,
denken niet dat de ongelukkige werkman,
want slechter betaald dan de ambachts
man is de landelijke briefdrager dat de
werkman van den Staat in de sneeuw
dompelt voor het dagelijks brood van vrouw
en kinderen.
Zoo min als die kinderen denken ministers,
Kamer- en Senaatsheeren aan den ongel uk-
kigen huisvader.
900 h 1000 frs. jaarwedde, wat doet de
getrouwde briefdrager daar mee?
De briefdrager, die maar betaald wordt
als een werkman, most net gekleed zijn, op
het stipte uur in het postbureel aanwezig
zijn om alles te schikken, dan den stok
opnemen om 7 8 uren wegs af te leggen.
Hij moet handelseffecten en kwijtsehriften
ontvangen. Verliest hij iets, dan moet hij het
instaan. De slechte geldstukken, die hij ont
vangt, heeft hij aan zijne vingers. Duizende
franken moet hij somtijds dragen, gevaar
loopende aangevallen te worden.
Voor al die moeite, voor al die verant
woordelijkheid heeft hij 2 fr. 50 daags
Daarbij mag hij zich niet vereenigeü,
eenige oogenblikken overweging en met het
doel de aandacht zij ns zoons af te leiden en
zijne laatste hoop niet te vernictigen-
Zijn hier nog andere gevangenen
vraagt hij, zich tot den bewaker wendende.
Geen enkele, bij mijne wete; verklaart
deze.
Pas op, kerel; buldert de ridder.
Poog niet ons te bedriegen, het zou u
kunnen rouwen. Vooruit, en toon ons al de
krochten.,,.»
Alk heb de sleutels niet;.» onderbreekt
de soldenier met klagende stemme.
Ah! gij weigert ons de kerkers te
toonen? Dat zullen we zien; grijnst Raas,
den man met den nek grijpend.
Laat dien bloodaard met vrede; onze
hamers zullen de sleutels wel vervangen;»
spot Cokermoes, die vermoedt dat er nog
andere slachtoffers in de kerkers zuchten en
verlangt ze ten spoedigste te verlossen.
«Jacob! Lieven! naar hier; roept hij
aan den trap, er valt te werken.
Onmiddeiijk verschijnen de twee gezellen
om de bevelen van hannen deken te volvoe
ren.
Wordt voortgezel.)
HET WEEKBLAD
(40« Vervolg).