VAN YPEREN EN HET ARRONDISSEMENT.
Politiek, Nieuws- en Handels Annoncenblad.
Twin tuiste jaar.
Nummer 8.
No de, schuivers» van 1879.
Altijd maar Staatstoelagen
voor de. klerikale scholen.
209 millioen 820 duizend 394
frank toelagen voor de kl rikale
scholen met God,
Geld der armen voor
de scholen met God.
De ransel.
Abonnementsprijs voorop betaalbaar 3.00 fr. per jaar voor den buiten, 2.50 fr. voor stad. Per 6 maanden 1 fr, 50 Per 3 maanden 1 fr. Annoncen 15 cent
per drukregel. Rechterlijke eerherstellingen 1 fr. per regel. Akkoord per jaar of per maand. 5 centiemen per nummer Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 4. fr. per 100
Ale berichten van arkoopingen of andere bekendmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. be annoncen voor België, ter uitzonde ring der beide Vlaanderen, als
mede lie voor het buit-- nland worden ontvangen door den Office de Pubïicité, Magdalenastraat. Brussel Men wor it verzocht alle hoegenaamde artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij
en or ertcekend toe -c zenden. Artikelen ongeteekend of personnaliteiten bevattende worden niet opgenomen.
Er komt geen einde aan hun eiscben
Men verwachtte er zich aan dat, de be
rucht; deserteurs eo verraders van 't open
baar onderwijs in 1879, eindelijk zouden
gaan slapen op hun lauweren, nu ze de beste
posten in het staatsonderwijs bezetten,
getroeteld worden door de regeering als
kerstekinderen ea alles bekomen hebben wat
hun tarteken lustte.
Hewel, 't schijnt dat. we abuis hebben.
Althans te Gent vergaderde de - Ghristen
Onderwijzersbond waarvan een groot aan
tal schuivers van 1879 deel uitmaken en bij
monde van een paar leden zijn alweer
nieuwe eischen gesteld,
De praeses van de confrérie, een pikfijne
snuiter, riep uit zonder te verblikken of te
verblozen Nooit heeft eene regeering zoo
veel voor 't openbaar onderwijs gedaan als
het katholiek staatsbestuur.
En bij 't hooren vao die ketterij, zijn de
muren van de vergaderzaal niet ingestort,
een degelijk bewijs dus dat, sedert 't grapje
dat de profeet uithaalde onder de wallen van
Jericho, de muren geene ooren meer hebben.
Dit kan echter weinig k waad, doch van
eene ergere soort, is de volgende vraag
Hebben de scbooldesert.eurs van 1870
volledige herstelling hunner grieven be
komen? Neen, duizendmaal, neen I Daarom
eischen wij dat de jaren in 't vrij onderwijs
doorgebracht worden in aanmerking geno
men bij de vaststelling der jaarwedde en van
het pensioen
De kerels worden ten langen laatste ver
velend met hunne eeuwige geldbekommer-
nis Ze hebben in 1879 honger en dorst
geledon om de rechtvaardigheid, zeggen ze,
hewel, waarom wachten ze dan de geluk
zaligheid niet af die hun is toegezegd door
den profeet van Nazereth 1
Waarom dio i euwige geldkwestie mengen
in eene zaak die ons als een gewetens
bezwaar werd voorgesteld
Dat M. de Smet de Naeyer, die toch
zooveel boni verwezenlijkt, ze maar allen op
pensioen stelt met 3 000 frank rustgeld, maar
dat ze, om de liefde gods, toch dat eeuwig
klagen, bedelen en schooien staken 1
De menschen worden er weekhartig van
en alles wel ingezien, wat heeft de staat
eigenlijk te maken m t de diensten door die
lui aan de clericale partij bewezen
't Zijn «martelaars» geweest, zegt men
ons zeer wel, maar martelaars gaan hunne
belooning ontvangen in den hemel, gezeten
aan de rechterhand des vaders en zagen
hunne tijdgenooten de ooren niet af met hun
eeuwig klaaglied
Nog 'n centje, a. u. b., voor den armen
piet.
De statistieken welke wij sinds eenige
dagen afkondigen o?er de millioenen en mil-
lioeuen frank, die jaarlijks uit de Staatskas
gerobberd worden voor 't onderhoud der
scholen met God, zijn verpletterend voor de
pastoorsbladen welke tot hiertoe schreeuw
den over alle daken, dat de katholieken hun
onderwijs betalen met hunne centen.
Na vruchteloos beproefd te hebben onze
cijfers te loochenen, geput in de offlcieele
oorkonden van 't Ministerie van openbaar
onderwijs zelf, stelt ons 'tNieuwsken van
den Dag heden het volgende vraagsken
Maar zeg eens, waar zijn dan al de
scholen, door de liberalen met hun eigen
centen gesticht en onderhouden, gelijk de
katholieken dat doen In gansch het land
zult ge er misschien een half dozijn tellen.
Het besluit is dus gemakkelijk te trekken
Zeker is het besluit gemakkelijk te
trekken. Volgens de
officiëele statistieken
welke wij sedert, 9 Februari in ons blad alle
weken mededeelen, putten de kadodders
sedert 1884 jaarlijks uit de staatskas
1. Voor hunne katholieke
bewaarscholen, zondagscho
len, avondscholen, tappen en
congregatiën, 3,914,455,62
2. Voor hunne katholieke
lagere scholen, personeel en
materiaal, 3,505,316,43
3. Extra toelagen voor de
schuivers van 1879, alle drie
jaar 26,240 ir. dat maakt per
jaar, 8,750,00
4. Jaarwedden voor de gees
telijke schoolopzieners, 110,125,00
5. Toelagen aan de katho
lieke normaalscholen, 100,000,00
6. Onderhoud der zoogezegde
aanneembare katholieke scho
len 1.898,643,61
Totaal Frank 9,537,290,66
Deze zes postjes beloopende samen 9 mil-
lioen, 537 duizend, 290 fr. en 66 C.
betaalt de Belgische schatkist sinds 1884
jaarlijks voor 't,onderhoud en 't personeel
der scholen met God.
Zulks maakt dus in 22 jaar tijds
309.820,394 frank en 52 c.
Ziedaar lezers het besluit Buiten de
zes voornoemde postjes treffen wij er nog
een aantal andere aan in het Drieiaarlrksch
verslag van minister de Trooz over den
toestand van het lager onderwijs in Belgie,
verslag waaruit blijkt dat de klerikale scho
len in B lgie, sinds de kadodders aan 't be
wind zijn, zoowat 500, zegge
Vijf honderd millioen frank
aan het land gekost hebben. Deze formidabele
som wordt geklopt zoowel uit de zakken
der vrijdenkers, liberalen en socia
listen, als uit die der klerikale lastenbeta-
lers.
Voor liberale scholen is er geen roode duit
beschikbaar. De liberale scholen te Yperën,
Kortrijk, Lokeren, Nederbrakel en andere
steden in Vlaanderen worden recht gehouden
uitsluitelijk met de vrijwillige bij
dragen der vrijzinnige ou 'ers die hunne
kinderen aan de nonnen en broerkens niet
willen toevertrouwen en dan durven de
pastoorsbladeu ons vragen waar zijn al
de sholen, door de liberalen met hun
eigen centen gesticht en onder
houden gelijk de katholieken dat
doen
Geeft ons de helft van het bedrag dat gij
uit de Staatskas robbert en
Allerwege rijzen
Als paleizen
Liberale scholen uit den grond
BERT.
hebben de kadodders op 22 jaar tijds geklopt
uit Staats-, provincie- en gemeentekassen.
Dat hebben wij tot hiertoe met ouweder-
legbare cijfers bewezen, en wij zijn eerst op
de helft.
Onze laatste statistiek hal betrek op de
aanneembare scholen, wil zeggen katho
lieke scholen welker rekeningen van onder
houd jaarlijks sluiten met een tekort van
1 millioen, 898 duizend, 643 frank, dat met
toelagen moet aangevuld worden uit de
schatkist.
Nemen wij heden de bewaarscholen waar
van kwestie in het Driejaarlijksch verslag
van minister de Trooz, bladzijde 711, onder
de hoofding van
Private gesubsidieerde bewaar
scholen
w. z. bewaarscholen in alle kloosters gehou-
houden door de nonnekens.
Deze trekken per provincie
Antwerpen fr 48.521,00
t Brabant 65 904,00
West-Vlaanderen 73 470,00
Oost-Vlaanderen 70 521,00
Henegouwen 73 639,20
Luik 24 936,00
Limburg 12.582,00
Luxemburg 11.972,17
Namen 28.971,00
Totaal Fr. 410.506,37
Dit cijfer klimt natuurlijk van jaar tot
jaar, sedert den inval der franscbe klooster
zusters die overal bewaarscholen openen.
Doch, indien wij het bedrag dezer jaarlijk-
sche toelage slechts nemen als gemidd-ld
cijfer, dan hebben de brave nonnekens sinds
het jaar 1884 uit de kas van Staat, provin
cie en gemeente opgestreken
22 maal 410.506 36, dat maakt 9 mil
lioen, 31 duizend, 140 fr. en 18 c.
Sa nonneken willen w' eens dansen,
Ik zal u geven een man
Wel zeker, zei dat kwezeltje
'k Zal dansen wat ik kan I
Ik mag wel daDsen,
Ik kan wel dansen
Dansen is onze regel wel.
Beggijntjes en kwezeltjes dansen wel
Zoo zingen de lieve kloosterzusjes, doch
't zijn wij, beste lezers, die den speelman
betalenBert.
Provinciën
W.-Vlaand.
Henegouw
Luik
Limburg
Luxemburg
Namen
1900
6 950,63
1.047,68
1.811,01)
2.569,53
1.057,70
840,31
1901
4.440,72
992,33
1.865,00
3.355,24
1.295,85
697,20
Niet alleen in de kas van Staat, provincie
en gemeente putten de kadodders vette toe
lagen voor 't onderhoud hunner scholen met
God, maar zelfs in de kas der bureelen van
weldadigheid.
Dienaangaande nemen wij de volgende cij
fers over uit het Driejaarlij ksch verslag van
minister de Trooz, wegens den toestand van
het lager onderwijs in België.
Toelagen der bureelen van welda
digheid voor aanneembare katho
lieke scholen.
1902
6 976.91
1 064.80
1 780,00
3 487,16
1.264.99
576,32
14.276,85 12 646,34 15.159,18
Totaal 42,073 frank en 37 c.
voor een tijdverloop van 3 jaren Zulks maakt
voor het termijn van 22 jaren dat de kleri-
kalen aan 't bewind zijn 42.073,27 verme
nigvuldigd door 7.3, zegge de ronde som van
307 duizend, 135 fr. en 60 centie
men van het fonds der arme men
schen voor 't onderhoud der scholen
met God
En zeggen dat de klerikale dwingeland
Woeste een wetsvoorstel ter afschaffing van
alle liberale schoolwerken heeft neergelegd,
omdat het bureel van weldadigheid der libe
rale stad Thienen jaarlijks eene toelage van
een paar duizend frank verleen'e aan het
werk der sehoolsoep aldaar 1 Bert.
Spreekt aan een klerikaal van persoonlij
ken dienstplichthij krijgt kiekenvleesch en
bibbert als bij denkt aan... de kazerne,
den ransel en de rattatoelie.
Hoe tiert die klerikaal, dan moet
alleman soldaat worden 't is een gruwel,
eene ramp, de ondergang van Belgie
Wel, de kazerne en 't soldatenleven
dat is de val van de jeugd, het verderf, de
gruwel der huisgezinnen, de schrik der
brave menschen, enz., enz.
-—Zoo? Indien ge de waarheid spreekt,
waarom dan de kazernen niet afgeschaft
waarom dan nog alle jaren 1 op 4 der
jongens die 20 jaren bereiken naar die
pestholen gezonden, waar volgens u hart
en ziel te leur gaan
Ja. maar er moet toch een leger zijn
het land kan in zekere omstandigheden het
leger noodig hebben, antwoordt de kleri
kaal, en daarom kan het leger niet afge
schaft worden.
Goed, maar als het zoo slecht is in de
kazerne, waarom moet de eene er dan meer
naartoe dan de andere; waarom moet van
4 jongelingen er een ongelukkig worden,
waarom moet 1 geslachtofferd worden voor
3 anderenis dat rechtvaardig, is dat juist
Ge begrijpt wel, zegt de klerikaal, dat
er te veel soldaten zouden zijn indien ieder
een moest optrekken.
In 't geheel nietMen zou den dienst
tijd zooveel korter maken; in alle landen
waar elk zijn tijdje dienen moet (slechts
eenige maanden), kost het leger min dan in
Belgie en is daarenboven veel beter inge
richt.
Wij trachten naar het vrijwilligers
leger we zouden willen, dat niemand sol
daat worde buiten zijn wil.
Ge lacht er meê Vrijwilligers? Er is
nog een land ter wereld waar het soldeniers-
leger in voege is, namelijk Engeland, en
door den oorlog met de Boeren hebben we
gezien, dat er geen slechter bestaat.
Ho Ho de Boeren waren ook vrij
willigers
Ja, doch geen soldeniers
Ge wilt toch elk niet verplichten naar
de kazernen te gaan
Hoe redeneert ge toch Ik wil dat de
kazerne goed weze; ik wil dat het leger
goed zij. Gij klerikalen maakt dé kazerne
en het leger slecht. Ge zijt aanhangers van
de plaatsvervanging.
De arme gevoelt dat het in de kazerne
slecht moet zijn, dat het soldatenleven eene
slavernij, eene vernedering moet wezen,
want waren de kazerne goed en het sol
datenleven, men zou de rijken niet moeten
toelaten huune zonen vrij te koopen, om den
t ET WEEKBLAD