VAN YPEREN EN HET ARRONDISSEMENT.
Politiek, Nieuws- en Handels Annoncenblad.
Philips Van Artevelde.
Nummer 9.
't Is eene gehande
De kiezingen van Mei.
De fransehe klucht.
Abonnementsprijs voorop betaalbaar 3 00 fr. p>r j tar voor den buiten, 2.50 fr. voor stad. p. r 6 maanden 1 fr, 50 Per 3 maanden 1 fr. Annoncen 15 cent
per drukregel. Rechterlijke eerherstellingen 1 fr per regel. Akkoord per jaar of per maand. 5 centiemen per nummer. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 4. fr. per 100
Alle berichten vaa verkoopiogen of andere beken lm aki ogen ten bureele dezer gedrukt word >n eens gratis ingelijfd. De annoncen voor België, ter uitzondtring der beide Vlaanderen, als
mede die voor liet buitenland worden ontvangen door den Office de PüblicUéMagdalenastraac Brussel Men wordt verzocht alle hoegenaatnde artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij
en onderteekeml toe te zenden. Artikelen ongel-ekend of personnaliteiten bevattende worden niet opgenomen.
De klerikalen loopen hoog op met
het armzalig pensioen van 9 centie
men daags, dat zij den aigesloofden
werkman toewerpen.
Een intusschen geven zij 1 fr.20
per dag aan het onderhoud van jonge
lieden in weldadigheidshuizen.
1 fr. 50 per dag in de toevluchts
huizen voor hen, die onbekwaam zijn
te werken.
66 centiemen per dag en per hoofd
in ae bedelaarsgestichten
En slechts 18 centiemen voor den
afgesloofde» ouden en eerlijken werk
man van 65 jaren
Is het, werklieden, geene schande,
dat er in ons land meer besteed wordt
voor bedelaars en boosdoeners dan
voor oude eerlijke lieden?
Wij vragen voor den armen werk
man geen aalmoes van 9centen daags
maar een goed ouderdomspensioen.
Werkvolk, waar zijn uwe vrien
den?
De klerikale partij is verdeeldzoo ver
deeld als nooit eene partij was; het Nieuws-
ken van den dag, in eene maandenlange
polemiek heeft al het noodlottige van eene
klerikale regeering, van zijne vrienden in
Christus doen uitschijnen.
De klerikale partij is bang, tot in der
ziele benauwd daar waar wij vroeger den
grond niet moebten betrappen, worden onze
propagandisten met opene armen ontvangen
men juicht geestdriftig onze sprekers toe; de
boeren, het buitenvolk hebben hunne oogen
opengedaan, gezien; zij vergelijken daden
en woorden, redeaeeren en besluiten dat
een langer klerikaal landbestuur ons naar
den afgrond zou leiden en langs alle kanten
hoort mea van den priesterend wang, ver
los ons Heer
Geschied Ru adig Roman.
Ha! Wouter! bromde hij binnenmonds,
wij guan elkander wederzien. Beef, snoo
daard, gij gaat ons Kerste's lijden on mijne
gevangenis duur betaald zetten. De Vlamin
gen zullen u loeren hoe men met landver
raders en vrouwenschakers handelt. Vesgel-
den zult gij ze, 'e tranen welke gij de
edelaardige vrouw hebt doen storten en
wanneer gij, om genade stneezende, voor
mijne voeten zult kruipen, zal ik mij in uwen
zielsangst verheugen
Aldus dreigende, trok hij met rasse
schreden langs de Kasselrij en het oud kas
teel en bevond zich weldra tegen de Leie
wear de afspanning Het Schaak gelegen
was. Na eenige oogenblikken werd hij in
het vertrek van Meeuen's afgezant gebracht
en bestormde schier onmiddelijk den vreem
deling met zoo talrijke en zoo omstaudige
vragen dat deze moeite bad iets verstaan
baars ,en samonhangends uit te brengen.
Langzamerhand echter bedaarde Gozewijn's
Men ondervindt dat afgesloofde werklie
den en kleine burgers steeds eindigen moe
ten in 't ou le mannenhuis of in 't bedelaars-
geslicht, omdat de klerikale partij geen geld
vindt om hun in den ouden dag een vol
doende pensioen te bezorgenterwijl dit
zelfde klerikale gouvernement bet m< s np de
keel stelde der kamerleden en voor zoo wat
200 millioenen franken deed stemmen om
Antwerpen met versterkingen te omringen
200 miljoenen nutteloos verkwisten, ter
wijl onze oudjes ver van maag en vrien
den verkwijnen.
Men geeft één frank daags aan den armen
soldaat? eu om besparingen te doen, zendt
men soldaten, welke noch ouders noch eeni
ge bloedverwanten hebben in gedwongen
verlof of laat men ze in do kazernen dan is
het met achterhouding van den frank
en tevens stemt men miljoenen ten voor-
deele vau kerken en kloosters.
Meu ziet het onderwijs te niet gaanhet
degelijke onderwijs vervangen door een
in schijn, oppervlakkig onderwijs; men ziet
den buiten vau langs om onzedelijker en
misdadiger wordenmen bemerkt met schrik
eu angst dat de toekomstige werklieden en
burgerij niet bekwaam zullen zijn voor den
strijd voor het bestaan dat de jongeling
schap van de naburige landen in haar eigen
land overal de eerst9 plaatsen inneemt en
dat, wanneer zij uitwijkt, het enkel is om
in den vreemde het slavenwerk te doen.
Rondom ons is het onderwijs verplich
tend, ontvangt de jeugd een alzijdig onder
richt, eene burgerlijke opvoeding, stelt men
haar in state met goed gevolg den kamp
voor bestaan aan te gaanhier verdwijnen
de scholen en rijzen kloosters, kapellen,
kerken engendarmerièn als padde
stoelen uit den grond
Gaat den lande door en in iedere gemeen
te nagenoeg is het grootste en schoonste ge
bouw dit der gendarmerie.
Gevangenis, gendarmeriën, kloosters, ker
ken, leger kosten ons jaarlijks, zonder iets
goeds op te breng -n, meer dan 200 mil
joenen
De scholen, de ware scholen, toegankelijk
voor ietereen, waar de wetenschap troont,
de broederliefde eu de verdraagzaamheid
gejaagdheid en kon bij met meer kalmte het
doel van zijn bezoek uiteenzetten.
De Meenenaar toonde zich zeer bereid hem
onmiddelijk naar Artevelde te vergezellen.
Gedurende den weg verklaarde hij den
verliefden jongeling onbewimpeld dat een
inval in Waalsch-Vlaanderen niet alleen de
waarschijnlijke bevrijding der jonkvrouw
ten gevolge zou hebben, maar daarenboven,
voor de Vaderlandsche ziak een merkelijk
voordeel moest opleveren.
Het gewest, beweerde hij, zou derwijze
voor goed de partij van Gent aankleven en
het verlies van die volkrijke streek, de voor
wacht van Vlaanderen tegen Frankrijk, zou
de Leliaarts eenen gevoeligen knak toe
brengen.
De laatste redenen waren echter overbodig
om Gozowijn de noodzakelijkheid van eenen
tocht over de Leie e doen inziende verlos
sing zijner beminde had voor hem meer
gewicht dan alle mogelijke staatkundige
beweeggronden. Dan toch, hij spoorde den
vreemdeling aan dit overtuigingsmiddel bij
Artevelde niet te verwaarloozen.
Het zal onvermijdelijk eenen grooten
aangeleerd zijn, worden zelizaam, en weer
staan moeilijk in de enkele groote steden
uitgezonderd aan de gedurige beuksla-
g ui van een alles vernietigend godsdienstig
finatism.
De gendarm, de brutale gendarm vat aan
en vult de gevangenissende pastoor
houdt dom.
Men gevoelt, dat ons land zedelijk ten
onderen gaat; en men ontwaart overal, dat
met .Vlei aanslaande eene uiterste poging zal
aangewend worden om dien staat van zaken
een einde te doen nemen.
Het wordt tijd, hoog tijd
Politieke gelijkheid, vet plichtend onder
wijs, demokratische legeriDrichtiDg, die drie
vuldigheid volge op de overwinning der
maand Mei.
En wij zullen een nieuw tijdstip beginnen
van stoffelijken en zedelijken vooruitgang en
bloei voor ons land, dat tot vóór enkele
jaren nog aan 't hoofd der beschaafde we
reld stond.
De landen, die ons omringen hebben allen
een liberaal gouvernement; wij alleen vor
men eene zwarte vlek. Dat moet en zal
eindigen.
Dat wil de werkman zoo wel als de bur
ger; daarvan voelen beide thans de nood
zakelijkheid; daarom zullen zij hoegenaamd
niets verwaarloozen om dat doel te bereiken.
Het zij zoo
Slaat men een kalotedagblad open dan
leest men in vette letters op het eerste blad
de kerkvervolging in Frankrijk. Daarmede
trekt de kalot ten strijde om de godvree-
zende buitenbevolking schrik in 't lijf te
jagen en hen aan te zetten met Mei aan
staande niet voor de vijandeD van den gods
dienst te stemmen Het Nieuwsblad blijft
ook niet ten achter, en voorspelt mede eene
tweede editie van hetgene in Frankrijk ge
beurt, zoo de liberalen aau het bewind ko
men. En nochtans W6ten de mannen, zoowel
als wij, het feit werd in ons blad breeivoe-
rig bewezen, dat zulks hier onmogelijk is.
Wat de wanorders aangaat bij het op-
invloed op zijne beslissing hebben en hem
wellicht tot eonen spoedigen inval doen
besluiten; zegde hij d n gezant da hand
drukkende en hem bij den Ruwaard binnen
leidende.
Hetzij Philips Van Artevelde aan de bede
zijner gade toegegeven had, hetzij hij door
den gezant van Meenen overtuigd was dat
een tocht in Waalsch-Vlaanderen de vrijma
king van het vaderland zou verhaasten en
voltrekken, twee dagen na het onderhoud
met den zendeling, tegen Raas van Herzeele
en zijn zoon, aan het hoofd van ruim duizend
Vlamingen: de Leie over om overhoeds da
kasselij van Rijsel te bespringen. Lodewijk
van Male bevond zich met talrijke ridders in
deze stad. Met gramschap en verbaasdheid,
vernam hij de vermetele onderneming zijner
oproerige onderdanen en bezwoer zijne ede
len zonder genade op de goddelooze muiters
te vallen die hunnen vorst bedreigen en de
ridderschap beleedigden. De Leliaarts, door
zijne woorden tot eerzucht aangespoord en
door zijne tegenwoordigheid tot heldenmoed
opgewekt, vochten als leeuwen. Ondanks
hunne geringe getalsterkte, dreven zij de
maken der kerkelijke inventarissen in
Frankrijk dit is het werk niets dan van het
klerikaal gespuis, koningsgezinde nobiljons,
oude en jonge gekken met ronkende na
men, mitsgaders door hen betaalde kerels,
bet schuim der samenleving, en fanatieke
dweepers en kwezels opgeruid door de
strijdlus'ige geestelijkheid zijn tegen de wet
opgestaan als gomeene anarchisten. Noch
tans zijn diezelfde gerokten de volgelingen
van Christus die zeiwie bet zwaard ge
bruikt zal er door vergaan volgens de
wc orden van het evangelie. Wij zijn ver
van de priesters die een toonbeeld waren
vari lijdzaamheid en onderwerping. De bloem
van den adel beeft ook reeds menige staal
tjes gegeven van bare laagheid. Overal
waar zij de republiek kan hinderen staat zij
vooraan, zagen wij ov-r eenige jaren den
grijzen voorzitter Loubet niet geslagen wor
den te Auteuil door een nobiljon
Nu de kerkopslootjes. De deftige man
nen hebben dan de overheid tegenstand ge
boden met alle slach van heilige voorwer
pen stoelen, biechtstoelen, kaders, cruci
fixen enz., er werd geslagen op de overheid
met alles wat onder de hand viel.
Te Parijs werden de politieprefekt, tal
van agenten en republikeinsche garden ge
kwetst, te Versailles kre g de prefekt die
alleen de kerk introk een stoel op het hoofd,
geworpen van op hot doksaal, genoeg om
niet meer op te staan. Ge ziet van hier hoe
klerikale larnmekens huis gehouden hebben.
Een lichtprent die wij te zien kregen toonde
ons aan in welken verwarden toestand som
mige kerken zich bevonden, tot zoo verre
dat de pastoor van Ste Clotilde zegde: 't zijn
christelijke apachen die zich hier aan eene
politieke betooging overleverden.
Wie zijn nu de heiligschenners en de
beeldstormers, die ons aan den spaanschen
tijd denken doen Is het niet de kalot zelve
Wie deed er bloed in gods tempel vloeien
zijn het weeral diezelfde profeten niet van
vrede en verduldzaamheid Wij moeten de
fransehe politie geluk wenschen over hare
koene houding. Alhoewel aangevallen en
geslagen heeft zij geen gebruik van hare
wapens gemaakt. Geene dooden zij a er te
betreuren. Ware het in België geweest men
aanvallers op den vlucht; zij namen zelfs
eenigen der stoutsten krijgsgevangenen en
knoopten ze in het gezicht van het Vlaam-
sche leger aau de galg. Deze mislukking, ge
voegd bij het verlies zijner moedigste strijd-
genooten, deed Raas van Herzeele en Goze-
wijn in woede ontvlammen. Overigens, zij
wisten thans stellig dat Kerste zich te Rijsel
bevond vermist zij, in de rangen de Leliaarts
niet alleen Daneel van Halewijn maar tevens
den lagen Wouter van Massemen ontwaard
hadden. In aller haast werd een bode naar
Kortrijk gezonden om den Ruwaard de noo-
dige hulptroepen te vragen die de Vlamingen
moesten toelaten de Leliaarts te overrompe
len. Terwijl zij vol ongeduld op dien onder
stand wachtten en intusschen de omstreken
afliepen de kasteelen verwoestende en plun
derende, die de aanhangers van den graaf
toebehoorden, had deze bevroed dat er te
Rijsel geen langdurige tegenstand mogelijk
was. Fcn paar dagen na den^aanval, riep hij
dan ook de bijzonderste der edelen bij zich
en verklaarde hun dat hij besloten had de
stad te verlaten.
Wordt voortgezet.
WEEKBLAD
(45° Vervolg).
