i
STADSNIEUWS.
Kiezers
Ebt oordeel van den scheepsbouwer
M. Van Damme, Volksvertegen
woordiger.
Kiezers,
Jan en Fernand.
Kiezing.
BERICHT.
Besluiten en benoemingen.
Avis.
Oud-Pompiers.
hier te niet, iedereen wordt hier overbelast.
Iedereen moet hier paap zijn of de schijn-
h 'iligaard uithangen. Zooniet, geduiveld,
gemarteld, geruineerd. Is dit gelogen? Is dit
overal niet te zien, overal niet ondervonden?
Durft er iemand in eene buitengemeente
tegen Mijnheer den pastoor of Mijnheer den
Biron of Moederoverste zijn? 't Kost hem de
beur? of het leven.
Ehwel, dat schikbewind moet eindigen,
Een liberaal ministerie zal hier wederom
vrijheid, gelijkheid, geleerdheid en ver
draagzaamheid invoeren. De wet zal moe
ten geeërbiedigd worden door iedereen;
edelman als boer, burger als werkman,
patroon als knecht, priester als leek.
Geene miljoenen meer aan de eenen en
centen aan de anderen. Onderstand door den
Staat aan ongelukkige, vei hagelde of over
stroomde boeren. Pensioen, maar geene
almoes aan de oude werklieden. Korten
diensttijd aan onze joDgens. Iedereen eene
stem.
En om dit te beletten huilen de klerikale
geldduivels't Geloof is in gevaarVer
dedigt uwen God! 't Geloof staat onder de.
bescherming onzer Grondwet, en God is
almachtig en weet zich zelf te verdedigen.
Maar hij zal niets doen, want Hij verkeert
in geen gevaar. Dit weet Hij, die alles weet.
Maar 't klerikaal Gouden Kalf is in gevaar
Dit is waar. De klerikale geldkas wankelt.
De Rurgemeester op het Stadhuis. De
priester in de kerk, en dan zouden zij geëer
biedigd worden.
De liberale beigische politiek heeft
niets gemeen van de fransche politiek.
De schipbreuk van het Schoolschip
Graaf De Smet de Naeyer
Wij hadden met onzen knappen Vlaam-
schen volksvertegenwoordiger, M. Van
Damme, die in zake scheepsbouw alleszins
bevoegd is, een onderhoud over de oorzaak
der schipbreuk.
Ik blijf bij de meening, zegde hij ons,
welke ik van den beginne af heb uitgedrukt.
Het schoolschip had drie groote gebreken;
het was te lang in verhouding met zijne
breedtehet was te diep en de ballast lag
niet laag genoeg; zijne masten en zeilen
waren veel te zwaar. Al de zeelui die het
schip gezien hebben zullen u hetzelfde zeggen
Er zijn klerikale bladen, doen wij den
heer Van Damme opmerken, die beweren
dat uwe kritieken voortspruiten uit miste
vredenheid omdat het schip »iet op uwe
timmerwerven gebouwd werd.
Dat is belachelijk, antwoordt ons M.
Van Damme. Onze firma bouwt slechts
ijzeren schepen van 500 a 600 ton, en de
grootere, bestemd voor de ZEE-vaart zijn
in hout. Doch het was niet noodig geweest
zich tot Engeland te wenden. De maatschappij
Cockerill en die der scheepstimmerwerven
van Antwerpen zijn volkomen ingericht om
schepen te bouwen van grootere tonnemaat.
Welke zijn uwe krachtens, vragen wij
M. Van Damme, de wezenlijke oorzake van
h -t zinken van 't schip?
Er heeft geen brand aan boord plaats
gehad, ge9n botsing met andere schepen en
evenmin stranding op klippen of onder-
zeeschep wrakken. Het schip is dus lek
geworden ter oorzake van het verkeerd
bouwstelsel, ofwel is het zoodanig op zij
geheld, dat het overvloed van zeewater heeft
geschept ten gevolge der zeebaren waartegen
het moest bestand zijn. Mijns inziens is de
laatste veronderstelling het aannemelijkst.
Volgens de verklaring der bemanning heeft
het geruimen tijd geduurd alvorens het schip
gezonken is, een teeken dat het zeewater
niet in eens is binnengestroomd, maar in
verschillige keeren, telkens dat het schip
overhelde onder de hooge masten en breede
zeilen die, zoo als ik daareven zegde, veel te
zwaar waren om het in evenwicht te houden
in geval van storm.
Het zal moeilijk zijn, zulks te bewijzen.
't Akkoord, doch in elk geval valt het
niet meer te loochenen dat het schoolschip
misbouwd was.
In tegenstrijdig geval was 't niet noodig
geweest er te Antwerpen voor 35.000 fr.
veranderingen aan toe te brengen, na het
ongeval te Greenock, en voor 60,0C0 fr.
herstellingen bij zijne terugkomst van de
eerste reis.
Uit het antwoord dat Minister Fran-
cotte u Vrijdag 11. heeft gegeven, schijnt te
blijken dat de regeering niet genegen is een
ernstig onderzoek in te stellen over de oor
zaken der zeeramp.
Dit onderzoek zal en moet gebeuren,
besluit de heer Van Damme met al do kracht
dadigheid, welke zijn karakter kenmerkt.
De heeren Vanden Plassche, Molitor, Celis
en Wenmakers mogen niet gemuilband wor
den gelijk de officieële ambtenaren die het
fimeus verslag over de receptie van het
schoolschip hebben uitgebracht, verslag
waarmee Minister Francotte wil schermen
om zijne verantwoordelijkheid te dekken.
Overigens moeten al de leerlingen onder
vraagd worden die gered werden, en mogen
spreken vrij en vrank.
Eene laatste bemerking. Het gerucht
loopt dat het schoolschip nog niet betaald is.
Dat zou al te erg wezen, onderbreekt
M. Van Damme zeer ernstig In zake scheeps
bouw duurt het termijn van betaling nooit
meer dan een jaar. Moest de vervaldag
langer verschoven zijn, zou men kunnen
veronderstellen dat er zeker twijfel bestond
van wege de belanghebbenden omtrent de
stabiliteit van het schip.
Na dit onderhoud nemen wij afscheid van
den heer Van Damme, die nog denzelfden
dag vertrekt om vakmannen en deskundigen
te raadplegen over het verzinken van den
GRAAF DE SMET DE NAEYER.
Wat zuüen de liberalen doen
Aan lederen werkman die 60 jaren
oud is, een pensioen geven van 1 frank
daags.
Jan. Goeden avond Fernand, en wat
zegt ge van de kiezingen van Frankrijk
Fernand. 't Is subliem Stijn 't is su
bliem! En wat zou er 't Kieuwsblad en
andere kalote vodden wel van denken.
Jan. Ja de Nieuwsbladwelke over
eenige weken vond dat Frankrijk te niete
ging, dat het land onder te boven gekeerd
was, dat de revolutie aan de deur stond,
enfin dat Frankrijk bestuurd was door eene
bende anarchisten en petroleurs, en wat
weet ik nog al.
Fernand. En het antwoord op al dien
prietpraat.
Jan. Is dat het ministerie minstens
gerekend nog 25 aanhangers meer zal heb-
hebben dan vroeger.
Fernand. In plaats dat de kaloten het
gouvernement zooals zij het beweerden om
ver geslagen hebben. Dat is dus een bewijs
dat de Fransche kiezers met verstand van
zaken gehandeld hebben.
Jan. —Inderdaad! 't zal nu zeker uit
zijn met al hunnen dunne praat van kerken
sluiten, van inventarissen, enz.
Fernand. 'T ware te wenschen Jan,
maar gelijk dat voor de kaloten van Belgie
hunne eenige redplank schijnt, zullen zij er
aangeklampt blijven tot
Jan. Tot dat zij er eindelijk mede
verdrinken.
Fernand. Dat schijnt hunne eenige
redplank zegt gij, 't is waar, maar wat
verduiveld wilt ge dat ze anders doen.
Hoe zouden zij bij voorbeeld hun ministe
rie, dus hunne partij verdedigen.
Zij hebben 't land tot over den kop
in de schulden gesteken voor alle de-
mokratische hervormingen net zooals voor
hot onderwijs, staan wij aan den staart
van het beschaafd Europa niettegen
staande wij aan het hoofd hadden moeten
staan, waren de liberalen meester gebleven.
Zij stemmen honderden en nog
honderden miljoenen voor nutteloo-
ze forten, en vinden slechts geld genoeg
om aan de ongelukkige slachtoffers
van overstroomingen enz. eene
aalmoes naar het hoofd te slin
geren
Aan de afgesloofde werkmenschen geven
zij een pensioen van 0.18 centiemen
daags, en de gevangenen en andere vage-
bonten, kosten er hun 0.75 c. per kop
en per dag en de koolmijnen van
Limburg eene kolossale fortuin
voor ons land, willen zij voor nen
appel en citroen aan hunne vriendjes
verkoopen
Zeg eens rechtuit gesproken, wie zou er
den moed hebben, zulk een gouvernement
te verdedigen 't Is hun dus te vergeven,
indien zij, (ten einde hun geen uitzien van
natte kiekens te geven) zich een weinig be
zig houden met CombisrneClémentis-
me Ivenlarisme en grêvisme
Jan. - 'T is zoo Fernand. Maar ze ver
geten te zeggen, dat de grèven of werksta
kingen door de nationalisten en andere
hooggeplaatste papen van Frankrijk onder
steund werden, en dat de revolutie waarvan
ze allen 't Nieuwsblad aan 't hoofd zóó
veel gewag maakten, en welke aan de deure
stond in Frankrijk zegden zij, bewerkt
en betaald was nog eens door de zelfde man
nen, welke daarin een middel zagen om het
gouvernement om verre te werpen.
Fernand. Dat is bewezen en vastge
steld geworden, en zal eerstdaags voor het
gerecht te berde komen en ten stelligste
bewezen worden.
Jan. Inderdaad Fernand, wij zullen
de gelegenheid hebben daarop later terug te
komen. Maar zijn ze kale van hunne reis
terug gekeerd of niet En moeten de kwaad
willige gazetten en kalote sprekers in Belgie
nu ook zwijgen of niet?
Fernand. 'K geloof het wel een beetje.
Beziet eens den uitslag van de Noorden
alleen en zelfs hier in het omliggende zooals
Hallewijn, Bousbecque, Leynseele, Tour-
coing, Roubaix enz. enz. daar waar de
inwoners zonder den minsten
twijfel nog veel kristelijker zijn
dan hier bij ons.
In Hallewijn enz. verliest M. Grousseau
in vier jaren 2400 stemmen en ziet zijne
meerderheid van 3600 op 1200 stemmen
vallen, en niettegenstaande dat viert men
viktorie.
Jan. Nog zóó eene viktorie en M.
Grousseau zal in 't zand bijten.
Fernand. Daar is geen de minsten
twijfel aan, en 't is ook hetgene dat hem,
hij weze er zeker van, te wachten staat.
Te Tourcoing zal M. Dron, Burgmeester,
zondag 20 Mei met 4 tot 5000 duizend stem
men gekozen worden, en dat is hetgeen men
noemt een Blocard of revolvdionnai-
re zooals de Nieuwsbladof beter ge
zegd Leugenaar het beweerd.
Beziet Roubaix-, De Burgmeester M. Motte
welke tegen het gouvernement stemde is
buiten gekegeld en vervangen door Guesde
een socialist.
Te Rijssel en elders zijn de uitslagen nog
veel beteekeniswaardigerbij zoo ver dat
het Gouvernement nu heden over hon
derd stemmen meerderheid be
schikt, welke nog zal vermeerderd wor
den na de balloteeringen van 20 Mei aan
staande.
J an. En dat bewijst
Fernand. Dat bewijst eenvoudig dat
de Fransche kiezers de wetten door de Fran
sche Kamers gestemd goed en wel ver
staan; en hoegenaamd de beteeke-
nissen welke de kaloten in
Frankrijk en Belgie er aan wil
len geven niet goed keuren.
Jan. Dat ze dus tegen die belachelijke
farcen, van kerken toe te metsen,
te fortifier en enz. enz. protest aan te
teekenen
Fernand. Natuurlijk Stijn
Jan. En de afzettingen als Burgmees
ter gelijk den enveloppen Burgmeester van
Hallewijn enz. goedkeuren
Fernand. Natuurlijk Stijn
Jan. Er blijft dus niets anders over
aan de Belgische kluitspelers, van al hun
gewag welke zij over die zaken wilden ma
ken, van kante te steken en van niets meer
te gebaren.
Fernand. Natuurlijk Jan Als de
Franschmannen, welke men zoo heeft willen
opwinden hunne wetten goedkeuren; wat
hebben wij Belgen ons daarmede te bemoeien?
Jan. 'c Is geheel zekerze zouden ons
al gauw bij de neus kunnen komen pakken,
ea zeggen, jongens moeit u met het
geen u aangaat.
Fernand. En ze zouden gelijk hebben
ook. Immers wij hebben reeds meer dan
eens gezegd dat wij ons hoegenaamd niet te
bemoeien hebben met het geen in Frankrijk
gebeurd. Wij zijn hier in Belgie en men
maakt hier de wetten volgens de behoeften
van oes volk.
Jan. En bijzonderlijk volgens de
grondwet toelaat 1
Fernand. Natuurlijk Jaa l De kaloten
weten zulks maar al te wel; maar ge ziet
van hier dat zij de waarheid niet zullen her
kennen, zij hebben het immers nooit gedaaD
waarom zouden zij het nu doen.
Gelukkiglijk zijn de kiezers wel overtuigd
en zien klaarblijkelijk dat wij rechtzinnig
zijn en hun de waarheid verkondigen,
Terwijl de kaloten, hun altijd trachtten te
misleiden en te bedriegen
Alles neemt een einde en op 27 Mei
aanstaande zullen onze tegenstrevers
het wel ondervinden.
Jan. Dat is de wensch en de over
tuiging van de groote massa der
kiezerswelke zullen kiezen voor de lijst
van Mijnheer Ern. NOLF, met van boven
zijnen naam het wit puntje zwart te maken.
Fernand. Het zij zoo en tot binnen
acht dagen.
Niettegenstaande de voorzeggingen van
M. Colaert, die, gelijk in 1900 en 1902,
overal onze nederlaag gaat aankondigen,
zijn onze vrienden van heden af zeker eene
schitterende overwinning te behalen den
27 Mei a s. Uit alle gewesten der kies
omschrijving komen ons de beste nieuws
tijdingen toe. Zondag 1.1. heeft een kies-
vergadering plaats gehad te Rousbrugge
waar advocaat Lesaffre van Veurne en de
afgevaardigden Buyl eu Nolf beurtelings 't
woord hebben genomen.
De zaal was proppensvol en het publiek
alleszins sympathiek.
's Anderendaags, 's Maandags, hebben de
heeren Nolf en advocaat Alfred Laheyne
eene meeting gegeven te Komen waar de
kiezers het liberaal programma geestdrif
tig hebben toegejuicht.
De hardnekkigheid waarmee onze vrien
den de propaganda doordrijven is een goed
voorteeken.
Wij komen eenige corresponden-
tien te ontvangen zonder naam van
inzender, wij hebben reeds menig-
malen gezegd dat ongeteekende brief
wisselingen niet zullen opgenomen
worden. Onnoodig dus nog in te
zenden.
Een Koninklijk besluit verleent de herinne-
rings medaillie van Leopold II aan
M. P. K. Amerlinck, statie overste te
Yper.
La Commission du Sport Hippique, de la
Ville d'Ypres, a l'honneur d'informer les in
téressés qu'elle recevra jusqu'au 27 de ce
mois a midi,les soumissions cachetées pour la
location du buffet principal pour le jour des
courses.
Cette location se fait pour 3 ans avec fa-
culté pour le locataire de renoncer moyen-
nant préavis do 3 mois.
Op Vrijdag 25 dezer, om 8 ure 's avonds,
geeft deze maatschappij aan hare leden een
luisterlijk avondfeest (tabagie).
Zaterdag zullen wij aan onze lezers het
programma mededeelen.
BURGERSTAND
van den 4 tot den 11 Mei 1906.
Geboorten.
Chrlier Margareta, Patteelstraat.
Tasseel Simonna, Hondstraat.
Tresy Florence, Doorgangstraat.
01l8vier Maria, Patteelstraat.
Beddeleem Leopoldus, Hondstraat.
Kools Alfred, Gustaaf, De Steurstraat.
Schoonheere Adriana, Bukkerstraat.
Huwelijken.
Decramer Valerius, behangersgast, eh
Warlop Philomena, kanten werkster, beiden
te Yper.