VAN YPEREN EN HET ARRONDISSEMENT.
Politiek, Nieuws- en Handels Annoncenblad.
Philips Van Artevelde.
Twintigste jaar. Zaterdag 11 Augustus 1906. Nummer 32.
Guldensporenslag
De nieuwe Burgemeester
van Antwerpen.
Een pastoor duivenmelker.
Het Onderwijs.
Abonnementsprijs voorop betaalbaar 3.00 fr. par jaar voor den buiten, 2.50 fr. voor stad. Per 6 maanden 1 fr, 50 Per 3 maanden 1 fr. Annoncen 15 cent'
per drukregel. Rechterlijke eerherstellingen 1 fr per regel. Akkoord per jaar of per maand. 5 osntiemen per nummer. Afzouderlijke nummers voor artikels, enz. 4. fr. per 100
Alle berichten van verkoopingen of andere bekenimakingeu ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. De annoncen voor België, ter uitzondfring der beide Vlaanderen, als
mede die voor het buitenland worden ontvangendoor den Office de Publicilé, Magdalenastraat. Brussel Men wordt verzocht alle hoegenaamde artikels uiterlijk tegen Vrijdag middag vrij
en onderteekend toe te zenden. Artikelen ongeteekend of personnaliteiten bevattende worden niet opgenomen.
hij wellicht met de maatschappij die hij
niet verstaat in oneenigheid zal komen.
Is hij integendeel zwak van aard dan is
hij bijna onvermijdelijk bestemd, om de hoop
der ongeneesbare bedelaars te vergrooten,
zoodat zijn bestaan of een gevaar, of een
last voor de staat wordt.
Aan deze onwetendheid kan een einde
komen, met net verplichtend onderwijs in
te voeren.
Dat de regeering zorgt dat hot overal tot
in het verst gelegen gehucht aan de ouders
mogelijk zij hunne kinderen naar eene school
te sturen, waar zij het kosteloos onderwijs
kunnen genieteD. Dat zij zooveel mogelijk in
de inrichting der openbare scholen de vol
komen scheiding van Kerk en Staat behoude.
Ik gedraag mij hier aan de redens waar
door ik u verleden week bewees dat de
scheiding in het algemeen door de ware be
langen van godsdienst zoowel als door de
individueele vryheid vereischt wordt,
Verre zy nochtans van daaruit het gevolg
te trekken dat het staatsonderwijs eene on
christelijke, of ongodsdienstige richting heb
ben moet.
Al moet men godsdienstige overtuigingen
niet als een noodig bestanddeel van een vol-
maakt onderwijs, een krachtig hulpmiddel
der zeJeleer te aaDzien dan nog ware het
een plicht voor het officieel onderwijs, dat
door allen ondorsteund en voorgegeven
wordt, zich altijd zooveel mogelijk door de
meerderheid aannemelijk te maken zonder
daarom de rechten der minderheid te schen
den.
Want het werk van onderwijs moot inder
daad geen werk van haat, maar wel een
werk van liefde zijn. Doch van het verplich
tend onderwijs willen onze fanatieke kran
ten die aan het bewind zijn niet weten.
Zij weten maar al te wel dat eens de
werkman geleerd hij zich zou beginnen te
overdenken en zicb zou losrukken uit de sla
vernij waaronder bij nu gebukt gaat.
Ponpon 11
Aangaande de onthulling van het gedenk-
teeken van Groeninge, Det meesterwerk van
beelhouwer Godfried de Vreese, schrijft het
Fonseblad
Wij bieden den talentvollen kunstenaar
onze beste gelukwenschen aan.
Diezelfde gelukwenschen kunnen wij
echter niet aanbieden aan de inrichters
van het feest, die huti best gedaan', hebben
om de Vlaamsche radei landsche beloo
ging zoo nietig mogelijk te maken!
Ja onbeduidend, belachelijk, kleingeestig
en... nietig waren die feesten, 't was eene
begrafenis van 1 klas.
Het katholiek blad voegd hierbij:
Die heeren die hebben Zondag eersten
vooral en met grooten omslag hun postbotel
ingehuldigd. Dat gebouw nu, moge prachtig
zijn, overheerlijk zelfs en van meer stoffelijk
nut dan het fiere monument dat op den Gros-
ningerkouter oprijst, het moest niet dienen,
zooals het wezentlijk gediend heeft, om dat
moesterstuk van vaderlandslievende kunst,
waarop al de Vlamingen fier zijn in de scha
duw te stellen.
Uit de verslagen der dagbladen blijkt dat
de inhulding van het postbotel de hoofdzaak
is geweest en dat die van het gedenkteeken
der Gulden Sporen er, als een toemaatje,
heeft mogen bij komen.
Geen wonder dat de Vlaamsche maat
schappijen op dat zoo erbarmelijk inge
richt feest, schitterden door hunne afwezig
heid. OostVlaanderen, namelyk, was in den
stoet vertegenwoordigd door... twee maat
schappijen van buitengemeenten
Ondanks dat alles behoudt voor ons de
dag van Zondag zijne bij uitstek vaderland-
sche beteekenis. Het meesterstuk van De
Vreeze, het ontzagwekkend zinnebeeld van
vaderlandschen heldenmoed, staat erhet
beheersebt het Groeningeveld en van daar
uitgansch Vlaanderen en Belgie, ondanks
alle kortrijksche, kleingeestige knoeierij!
Het klerikaal gemeentebestuur van Kort-
rijk met papa Reynaert aan het hoofd
werd j. 1. Zondag niet weinig over den ha-
kol gehaald.
Iedereen was hst te Kortrijk eens om die
zonderlinge... uitvaart van 1® klas te bespre
ken.
't Was geen feest, 't was 'n begrafenis met
een dozijn klerikale politieke lijkbidders.
J. H.
Een Koninklijk Besluit van 30 Juli be
noemt de heer Alfons Hertogs, gemeente
raadslid, als Burgemeester van de Schelde-
stad, alhoewel de heer Schepen Desguin,
door de liberale meerderheid van den Ge
meenteraad éénstemmig was aangewezen
tot opvolger van den heer Van Ryswyck,
wiens ambt bij schier onafgebroken vier
jaar lang met veel talent heeft waargeno
men, De misnoegdheid onder de liberale be
volking is groot en de afgevaardigden der
politieke groepen met do gekozenen der libe
rale partij van Antwerpen hebben een
krachtdadig protest uitgebracht tegen deze
beslissing van het Staatsbestuur.
Wat Minister De Trooz wil met de benoe
ming van den burgemeester die hem door
niet één groep, noch van zijne partij, noch
van de bevolking van Antwerpen, is voor
gesteld geworden, laat zich gemakkelijk
radenHij wil wanorde brengen in het
bestuurder stad Antwerpen en verdeeld
heid in de Liberale Partij.
Geen dorp van Oost-Vlaanderen telt zoo
veel duivenmelkers als Synghem, waar de
onderpastoor zelf een zeer groote liefhebber
is.
Zondag acht dagen nu, was hot groote
vlucht uit Grenoble en heel Synghem vloog
mee.
En de onderpastoor die de vroegmis deed
Het onderwijs laat in ods land ontzagelijk
veel te wenschen.
Vele kinderen bezoeken de scholen niet,
vele niet geregeld, en vele eindelijk, de
meeste zelfs, verlaten te vroeg de school en
onderhouden en vermeerderen het geleerde
niet, nadat zij de schoolbanken verlaten
hebben.
Er is een natuurlijke invloed die voor het
goede of voor het kwade luider en krach
tiger tot het kind spreekt, dan de les van
den besten onderwijzer, en waarvan het
gemis door geene kunstmiddels ten volle
kan aangevuld wordendat is de invloed van
vader en moeder.
De handelingen zijner ouders zijn de eerste
die het jonge schepsel waarneemt, hunne
voorbeelden de eerste die het zoekt na te
volgen, hunne woorden, hunne voorschriften
de eerste die zich in zyn teeder hart druk
ken.
De ouders zoowel als de onderwijzers
hebben hun aandeel in de vorming van den
zedelijke mensch, en zij zyn aan eene schrik
kelijke verantwoordelijkheid onderworpen
wegens de iever en de inzichten waarmede
zy hunne plicht vervullen.
Het kan Diet geloochent worden, dat
iedereen met eene verschilligen aard, en met
verschillige geestvermogens ter wereld
komt.
Doch onze ziel is daarom niettemin gelijk
een veld, waar goede of kwade vruchten
kunnen opwassen, niet alleen volgens min
dere of meerdere vruchtbaarheid van den
bodem, maar volgens dat het goed of slecht
beploegd en bezaaid is.
Inderdaad een onwetende mensch is gelijk
een vreemdeling, dié alles hoort en ziet,
zonder er den diepen zin van te verstaan.
In den nauwen kring zijner zinnelijke
waarnemingen beperkt, kent hij noch het
edel der kunst,noch de treffende voorbeelden
der geschiedenis, noch de nuttige uitvindin
gen der wetenschap,
Heeft de natuur hem met eenige geestes
kracht begaafd, dan valt er te vreezen dat
Geschiedkudige Roman.
(60» Varvolg).
Gekwetst door de tergende onderbreking
van den Bruggeling, dien bij niet betrouwde,
wierp do ridder eenen blik van diepe ver
achting op den pels werker en vervolgde
dan
De schildwachten hebben dezen Dacht
eenen inwoner van Oudenaarde aangehou
den, die, door den honger gepraamd, de
stad poogde te ontvluchten. Na den man aan
een zorgvuldig onderzoek onderworpen te
hebben, dat geenen uitslag opleverde, heeft
men hem eten gegeven en hem vervolgens
in mijne tegenwoordigheid gebracht. Ik heb
hem ondervraagd en zoo vernomen dat de
voorraad in de stad erg begint te ontbreken,
en de overgave der vesting door de bewo
ners dringend gevraagd wordt
Gevraagd is niet toegestaandat kan
nog lang duren; qnderbrak nogmaals de
Bruggeling op spottenden toon.
Zwyg; eerbiedig onzen bevelhebber
ef ik smijt u buiten; bulderde Simon Co-
kermoes, de zware hand naar zijnen ambt
genoot uitstrekkende en gereed hem aan te
grijpen.
Bedaar, Simon, laat begaan; die spel-
desteken trtffen mij niet; suste Raas den
wrevel van zynen vriend. Dan zich tot de
overige leden der vergadering wendende
vervolgde hij
Het oproer heerscht in de vesting, de
bevolking Is tegen do Leliaarts opgestaan,
en zoo verre gaat het wantrouwen dezer
laatsten, dat zij geen enkelen inwoner op
de muren toelaten. Door het gebrek be
dreigd, dcor de poorters in het Dauw ge
bracht en door ons aangevallen, kan de
vesting, naar het zeggen van den vluchte
ling, het hoogst< ns nog acht of tien dagen
uithouden, De man, die met levensgevaar
ontsnapt is, slaapt thans onder bewaking
in eene tente der nabijheid. Zoo ge 't uoodig
oordeelt, zullen we hem mekken en hem
zijne verklaringen doen vernieuwen.
- Dat schijnt mij overbodig; opperde
Cokermoes. Het is voldoeDde te weten
dat er eenige spoedige oplossing aan onzen
toestand zal komen.
De meeste dekens deelden dit gevoelen en
betuigden dat het onnoodig was den ge
vangene eene tweede maal te onderhooren.
Raas van Herzeele vervoorderde dan ook:
Ten aanzien van die gunstige wending,
meen ik, dat het ieders plicht is de uiterste
pogingen te beppoeven om de ontevreden
heid en het ongeduld der gezellen te maligen
en vooral om de ontvluchting uit het kamp
te beletton. Gansch Vlaanderon heeft het
oog op ons gevestigd, de zending, ons opge
legd, is gewichtig, en het ware eene lafheid,
een verraad den dood waardig, in dit opper
ste oogenblik te vergeten m'at eer en plicht
gebieden. Ik reken dus op uw aller vader
landsliefde om de gisting te doen ophouden
en de benden, door overrediDg en overtui
ging, tot de stipte nakoming der bevelen
over te halen. Ik, van mijnen kant, zal nog
heden eenen bode tot den Ruwaard zenden
om hem te verzoeken ten spoedigste het be
vel over het leger te komen nemen en ons
tegen den vijand op te leiden.
Met ongelooflijke snelheid verspreidde
zichhmt gerucht der aanstaande overgave
vanOudenaerde ia de Vlaamsche legerplaats.
Dit nieuws deed de hoop hernemen: Het
misnoegen bedaarde, het gemor hield als hij
tooverslsg op, en de gezellen toonden eene
vurigheid, welke dij van vroegere dagen
herinnerde. Zelfs de zieken schoaen te her
leven en juichten bij het hooren der tijding:
Oudenaarde gaat bezwijken.
Ook kon Raas van Herzeele den Ruwaard
berichten dat de geest van tucht en vader
landsliefde in het kamp wedergekeerd was,
en hij metvortrouwen de toekomst te gemoet
blikte, wijl de stad weldra, zonder slag of
stoot, in de handen der Vlamingen, zou val
len.
Wanneer Herzeele's bode te G;nt aan
kwam, bevond Artevel le zich in Schoen-
zitting, want ook da&r en in de andere ste
den, begon men om den vrede te roepen. D j
langdurige afwezigheid der ambachtsgezel
len viel de huisgezinnen lastig, de handel
verkwijnde, de lakennijveiheid leed en zon
der de levensmiddelen, door Coolman ge
stuurd, stonde, gelijk eenige maanden vroe
ger de hongersnood aan de deur.
Wordt voortgezet.
HÊT WEEKBLAD
.«it».
