VAN YPEREN EN HET ARRONDISSEMENT.
Politiek, Nieuws- en Handels Annoncenblad.
Philipps van Artevelde.
STAPSftlfcUWS.
Twintigste jaar.
Zaterdag 8 September 1906.
Nummer 36.
De keus der school.
Het drama van Ukkel.
Belangrijk bericht.
Eene begraafnis.
Abonnementsprijs voorop betaalbaar 3.00 fr. par jaar voor den buitan, 2.50 fr. voor stad. Per 6 maanden 1 fr, 50 Per 3 maanden 1 fr. Annoncen 15 cent
per drukregel. Rechterlijke eerherstellingen 1 fr. per regel. Akkoord per jaar of per maand. 5 centiemen per nummer. Afzonderlijke nummers voor artikels, enz. 4. fr. per 100
Alle berichten van verkoopingen of andere bekendmakingen ten bureele dezer gedrukt worden eens gratis ingelijfd. De annoncen voor België, ter uitzondering der beide Vlaanderen, als
mede die voor het buitenland worden ontvangen door den Office de Publicité, Magdalenastraat. Brussel. Men wordt verzocht alle hoegenaamde artikels uiterlijk tegen Vrydag middag vrij
en onderteekeml toe te zenden. Artikolen ongeteekend of personnaliteiten bevattende worden niet opgenomen.
Wij treden reeds in September de vacantie-
dagen vervliegen ras, en welhaast zullen de
ouders moeten denken aan welke school
hunne kinderen toe te vertrouwen.
Dit punt is hoogst belangrijk en de toe
komst der jeugd hangt in grooten deele,
zooniet geheel, af vanhet genoten onderwijs.
Op onze dagen beheerscht de wetenschap de
wereld en kennissen enkel gesteund op flauwe
verdichtsels waarvan de bewijsredens enkel
op eene zieke verbeelding berusten zijn verre
niet bij mate nut in de samenleving af te
werpen.
«t Is dus het wetenschappelijk onderwijs
alleen dat we aanprijzen, en dit is enkel in
officieele scholen te vinden. Daar heeft de
onderwijzer kunde en jaren ondervinding in
de noormaalschool en in de samenleving
opgedaan, kan meestal als vader van familie
de kinders de oprechte gevoelens inplanten
van recht en plicht.
In het vrij onderwijs integendeel ziet men
vaak een broekventje, zonder de minste
waarborg van bekwaamheid vermits er
meestal geene ernstige examens onderstaan
worden en diplomas ontbreken, vandaag
«ene monnikspij of eeDe nonnenkap aan-
stroopen en morgen als magister fangeeren
Dergelijk onderricht is anti-nationaal,
vermits zulke schoolmeesters allen fanatiek
zyn, en de kinders in plaats van princiepen
van verdraagzaamheid in te planten hun
andersdenkenden leeren haten, en uit hun
onderwijs alles verbannen wat niet met
klerikalism strookt. De leerlingen doen
dwaalbegrippen op welke hun later in
hunnen handel en wandel bijblijven.
Wij hebben leerlingen van de eerste broek
uit de papennesten gezien die in tijd van
kiezing anti-klerikale plakbrieken afrukten
Geschiedkundige Roman.
Dat is zoo lastig, vader; viel de maagd
in de rede. Wouter doet niets dan mij
bedankenhij prijst mij voor wat ik gedaan
heb en zelfs voor wat ik niet gedaan heb, en
gij begrijpt genoeg dat zulke toestand
schier onhoudbaar ishet zijn immers slechts
hoogmoedigen die gaarne hunnen lof hooren
uitbazuinen.
De heer van Hallewyn knikte glimlachend.
Eerste voelde dat zij den echten toon aange
slagen had en verstoute zich hare wenschen,
die thans eischen werden, verder te drijven.
Zij vervolgde
«Wat meer is, vader, die gejaagdheid en
opgewondenheid welke den edelman altijd
in mijn bijwezen aangrijpt, kan hem slechts
nadeelig ziln. Ik geloof dat het beter ware
zoo ik weiniger in zijne tegenwoordigheid
kwame en ik meen dat gij wel zoudt doen
den heelmeester deswegens eens te raad
plegen. Overigens, op die wijze zou ik ook
wat verpoozing hebben. Eene wandeling in
de stad en op de wallen zou mij grootelijks
verkwikken, want dat gedurig binnenzitten
is voor mijne gezondheid niet gunstig
geweest.
Daneel aanschouwde zijne dochter met
teederheid. Zijne ruwe krijgsmansziel was
geroerd door den zoeten en indringenden
toon van Kerste's stemme evenals door de
en politieke tegenstrevers in de straat belee-
digden. Wie had hun dit ingegeven?
In de onzijdige scholen integendeel wordt
er geen politiek gemaakt door het wereld
lijke persooneelzoodoende vermijdt men
opwellingen van haat tot den evenmensch.
Dus, ouders, aan de Staatsmiddelbare-
school of aan de Gemeentescholen alleen
moogt gij uw vertrouwen schenkeu.
Zekere ouders meenen nochtans dat het
meer in d'oogen slaat hunne kinders bij pas
toors en begijnen ter school te zenden, waar
zij volgens de standen worden ingedeeld en
getroeteld. Dat zij eens in 't land rondzien
wie er aan 't hoofd van de klerikale partij
staat en dikwijls zullen zij kunnen bestatigen
dat het slechts zonen van liberalen zijn,
kweekelingen van de kalote broeikassen.
Ziedaar wat dergelijke handelwijs teweeg
brengt 1
Wij verstaan niet hoe het mogelijk is de
opvoeding der kleinen toe te vertrouwen
aan kerels welke bij middel van hunne pers
vader of grootvader door de modder sleur
den, hun diepe hartwonden toebrachten,
hunne nagedachtenis tegenover de jongeren
schonden, en nog schenden voor de enkele
reden dat zij uit plichtgevoel de knechten
weigerden te worden van de gerokte lui.
Neen, liberalen, stelt uwe kinderen niet
bloot het venijn in te ademen dat u walgt
en waaraan gy nog met afgrijnzen denkt.
De belanghebbenden zijn gewaarschuwd,
onze plicht bepaalt zich tot daar.
Men vindt de kleederen der putgravers.
De blindeeringswerken zijn bijna voltooid.
Eene reusachtige kraan, die moet dienen
om den pletmolen uit den put te bijschen.
bevindt zich thans op den planken vloer, en
gegrondheid harer redeneering. Ook voelde
zich de maagd, ondanks zijne opwerpingen,
van zijne algeheele toestemming verzekerd.
«Ik meen, inderdaad, Eerste,» wedervoer
hij, «dat het voor u en den heer van Masse-
men beter zou wezen, zoo hij tijdelijk uwe
bezoeken bij hem kondet verminderenook
stern ik er volgaarne in toe dat gij u, in de
meeste gevallen, door de meid doet vervan
gen. Aangaande uwe wandelingen op de
vestingen, ben ik echter van gevoelen dat ze
tot opspraak zouden aanleiding geven, wijl
het de burgers verboden is op de muren te
komen.
«Alsof de dochter van den bevelhebber en
de verpleegster der gewonden niet kon aan
schouwd worden als deel makende van de
bezetting?» glimlachte de jonkvrouw.
«Gy houdt er dus wel sterk aan op de
wallen te wandelen?» vroeg de vader teene-
maal overwonnen.
«De lucht moet er hater en frisscher zijn
dan in onzen kleinen hof in de enge straten
der stad; verklaarde Eerste,en die om
standigheid is zeker niet zonder belang
wanneer men zoolang is opgesloten geweest.»
«Welaan dan,» besloot Daneel, «vermits
u dat zooveel genoegen kan doen, zal ik u
dezen namiddag dp de vestingen vergezellen.
Derwijze zullen de wachten u niet hinderen
en zult ge cok later, wanneer men u zal
kennen, met Wouter, met de meid of zelfs
alleen, eenige ontspanning in de open lucht
mogen genieten.
weldra hoopt men het gevaarte uit de diepte
te kunnen halen.
Gistermorgen, terwijl men bezig was de
aarde weg te ruimen boven den pletmolen.
Vonden de werklieden kleeding stukken
Eerst een vest, daarna een wollen tricot
en kort daarop nog twee andere vesten,
alle kleederen die aan de arme slachtoffers
hebben toebehoord.
Uit den zak van een der veslen haalde
men een schrijfboekje te voorschijn.
De vader van Van Vettenburg een dor
verongelukten wetende dat dit schrijf
boekje aan zijn zoon had toebehoord, maakte
ei zich meester van en weigerde hardnekkig
het terug te geven. De tusschenkomst van
een politieagent was noodig om den armen
vader te overtuigen dat elk voorwerp uit
den put voortkomende ter beschikking vau
het gerecht moet worden gesteld.
De vrouwen der drie slachtoffers
en vader Van Vettenburg verlaten de plaats
der ramp bijna geen enkel oogenblik.
Een ploeg werklieden zal met de aard
werken aanvangen zoodra de blindeering
voltooid is, waarna men onmiddelijk zal
pogen den pletmolen op te halen.
De ontdekking der hleederen
duidt volstrekt niet aan dat men weldra ook
de lijken gevonden zal hebben.
Het is namelijk meer dan waarschijnlijk
dat de drie slachtoffers, alvorens in den put
af te dalen, hunne kleederen aan den plet
molen hebben opgehangen.
Volgens de laatst ontvangen tijdingen
zal men eerst hedennamiddag (Woensdag)
den pletmolen gansch blootgelegd hebben.
Omtrent
het vinden der lijken
valt nog niets met zekerheid te zeggen.
Iatusschen heeft men in een gebouwtje
Ten gevolge van dit onderhoud, ging
Eerste schier dagelijks, nu in de stad dan
op de vestingen een toertje doen, burgers en
krijgslieden troostende en helpende zooveel
het in hare macht was en ieders genegen
heid en vertrouwen verwervende. Won zij
de burgerij door hare weldadigheid en hare
goedhartigheid, de bezetting roemde haar
als een voorbeeld van zelfopoffering, de
redster, de verloofde van eenen dor hunnen,.
Ook werd zij overal waar zij zich vertoonde
met ongeveinsde betuigingen van achting en
vriendschap begroet.
Intusschen verbeterde Wouter's gezond
heid van dag tot dag en weldra was hij in
staat niet alleen zijn bed. maar tevens zijne
kamer te verlaten. Niet zelden drong hij de
edelvrouw zijne hatelijke tegenwoordigheid
op en toonde haar van op de wallen het
talrijke leger der Vlamingen en de plaats
waar Gozewyn van Herzeele, dien hij met
de liefflijke benamingen van eerlooze en laffe
verrader bestempelde, hem zulke duchtige
les gaf. Mat Wouter's herstel werden ook de
pogingen van Daneel van llalewijn ter spoe
digste voltrekking van het huwelijk zijner
dochter dagelijksch aanhoudender en drin
gender. Had de maagd tot dan toe in de
ziekte en de zwakheid van den snooden
ridder een voorwendsel gevonden om ds
plechtigheid uit te stellen, deze uitvlucht
ontsnapte haar thans en met afschuw en
schrik hoorden zij heuren vader den dag
bepalen op welken onverbrekelijke banden
nabij den put de kisten reeds gereed gezet,
waarin de lijken der ongelukkige putgravers
zullen worden neergelegd.
Eene correspondentie over een
bediende van den Abattoir gedeco
reerd door een bediende van het
stadhuis van 27 jaren dienst, te laat
toegekomen; kan maar bij 8 dagen
opgenomen worden.
Van Zondag Sep
tember te beginnen kunnen
onze politieke vrienden de kiezers
lijsten der stad Yper raadplegen in
het bureel de Liberale Associatie
1, Seminariestraat.
Het Bestuur.
Het kristelijk kerkvolkje ia Belgh heeft
eene treurige beroemdheid verkregen door
zijn geliefkoosd deuntje:
Weinig centen,
Luttel complimenten
Of Voor veel geld,
Schromelijk geweld
Zaterdag laatst was dit nogmaals het ge
val in onze goede stad Yper.
Een jongeling uit de volksklas, op S' Pie-
ters parochie, werd om 8 ure begraven.
Vooraleer de stoet uit de kerk kwam. zei
haar voor eeuwig aan den laaghartigen
Massemen zouden hechten. Wilde zij dus aan
die noodlottige echtvereeniging ontkomen,
dan werd het tijd maatregelen te beramen.
Lang aarzelde zij het ontwerp uit te voeren
dat haar moest verlossen, de ontvluchting
namelijkhet scheen haar ondankbaar,
wraakroepend zelfs. Dan ten slotte, bleef
haar geene keus meer over, want, even als
te Brugge, beijverde men zich alles in
gereedheid te brengen voor het huwelijk
dat binnen eenige dagen, zonder praal of
toestel, zou voltrokken worden. Zij besloot
dus den volgenden nacht hare poging ter
ontsnapping te beproeven en tot dat einde
ging zy, om geene achterdocht te verwek
ken, dien avond zeer vroeg te bed. Daneel
en de overige leden des gezins volgden haar
voorbeeld en rond 11 uren scheen de woning
in diepe rust gedompeld. Alleen Eerste
waakte en luisterde met kloppendon boezem
do minstë geruchten van het huis af. Wan
neer zij eindelijk overtuigd was dat niet
alleen heur vader maar tevens Wouter en
de bedienden ingeslapen waren, verliet zij
met groote omzichtigheid heure kamer en
verdween in de kronkelige straten der stad.
Het was een sombere Septembernacht. De
lucht was drukkend en grauwe wolken,
log en zwaar, voorboden van een onweder,
hingen dreigend aan de Zuiderkimme. Na
eenige stonden bereikte de maagd de Elelare-
poort en verzocht de wakers ze voor haar
te ontsluiten. Wordt voortgezet.
HET WEEKBLAD
(63" Vervolg).
mtmmmmimammiammaamaBuammtm «ara—mm ■iaia—a——w
